Mangasunge Fu Gu Bakindo Nga Kristo Niruru Mangaapai
“I aasia pa zogarago fu ko na taarimo na ngbi, ya aboro dunduko, na arikaaboro, na ngbatunga aboro na afugoyo mangi pa ko.”—DANIERE 7:14.
1, 2. Wai ani aino gupai nga, Kristo adianga tandu nga ga Kindo kubeko nibasa kindi rogo gu garã nangia 33 F.B.K. te?
GINI bazogo nakpinga tipa avuruni ono ki raki berewe ka zogarago ni bakindo kuriyo? Gini bakindo narakinga auru kpotosende, kini sonosi kido gbiati gu sino nga ga ranigose rogo avuruni yo, na fuo gure, ni kini ru ngbangbaturũ yo kaa zogarago ku auru kpotosende no? Gu yangara boro sa namangi agi apai re gbiati kura dungu apai, ni nga kina Yesu Kristo. (Ruka 1:32, 33) Ti rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 fuo kpio Kristo, fuo zinga ko bekpio na ki ga ku ngbangbaturũ yo, Mbori “[amoi] ko ko du ku ri ahe dunduko fu kanisa.” (AEfeso 1:20-22; Amokedi 2:32-36) Rogo gi gene re, Kristo atona ka zogarago, ono na ngbandaha ti ni. Bambata avuruko nangia agu aKristano nadu nimbedimbediyo nitoro, nga aguyo nangia agu aYisaraere nga ga toro yo, nga “ga Mbori Yisaraere.”—AGaratio 6:16; AKorosaio 1:13.
2 Mbembedii kuti agarã 30 fuo susa gu Pendekote nadu rogo gu garã nangia 33 F.B.K., gu mokedi nangia Pauro aidi kuti gupai nirengo nga Kristo adianga tandu kubeko nga ga Kindo naabaha kindi te, ono ko adu “pati kumbabe Mbori. Tona ti gu rago re ko nangera daho i ka manga avurako ni ni gbada nduko.” (AEbere 10:12, 13) Fuo gure, mbembedii kuti digido bambata sa kama agarã F.B.K., gu gbinza mokedi nangia Yoane abi yuguyugupai kumbatayo gu Bakindo nga ga Zegino ko dunduko, nga Yekova, ko nimoi Kristo Yesu ni Bakindo gu vovo Kindo nga ga ngbangbaturũ. (Yugoti 11:15; 12:1-5) Rogo gaani bipai ti gi regbo re rogo gu raka nga ga aboro, ani rengbe ka wisigo gu goapai adunga batikangoho ti ni ya, nga gu nayugo gupai nga, Kristo atona ka zogarago ngbangbaturũ yo nigu Bakindo nga Masiya rogo gu garã nangia 1914.a
3. (a) Gini vovopai gu wene pangbangaa nga ga Kindo nakodihe natona rogo gu garã nangia 1914? (b) Gini asanahe rengbe ani ka sana tirani nani?
3 Ii, natona rogo gu garã nangia 1914, gu wene pangbangaa nga ga Kindo akodi bawene vovopai. Kristo nazogarago azoga nirengo ni Bakindo ga Mbori Kindo nga ga ngbangbaturũ, ono tie ko nazogarago ‘dagba avurako.’ (Atambuahe 110:1, 2; Matayo 24:14; Yugoti 12:7-12) Kurii gure, agu avuruko ra nigoyo fuko nakaragapai zaaza rogo kpotosende dunduko kuti gako pagbia, nimanga yo sunge rogo gu mbakadapai nga ga yugo sangba Ziazia Kekeapai fu aboro rogo zegino dunduko, nga gupai naamanganga mbata rogo ga aboro raka ya. (Daniere 7:13, 14; Matayo 28:18) Agu aKristano du nimbedimbediyo nitoro, nga “awiri ngbi [kindo],” i namangasunge ni “amokedi . . . ku ba Kristo.” Bakere rimbasa nga ga ga Kristo “kura akandoro” nasongoda gi mbedimbedi aKristano re niruru mangaapai, na kini mangisunge ni amoundo amokedi nga ga ga Mbori Kindo yo. (Matayo 13:38; 2 AKorindo 5:20; Yoane 10:16) Wa vura duhe wo, si naida ani makiapa tirani wenengai wa du ani nibasasa ka bi gupai nga, ani ima idapa ga Kristo pagbia nirengo. Ya mo ani ra fuko na gorani rogo apai yo dunduko? Wai rengbe ani ka ra nigorani fu gu Bakindo nazogarago ngbangbaturũ yo? Ono tie, ani sakinga pai mbata nibipa gu nduapai du berani tipa ra nigorani fu Kristo.
Gu Bakindo Asinoko Afõngbadu Avuruko yo I Ra Nigoyo Fuko
4. Ginipai Yesu amangihe nisiasia Bakindo ti regbo gako sunge auru kpotosende?
4 Agu apai Kristo amangihe furani gbiati gako bawene iiriwo asino nasa rani ani duna tambuahe na kini ra nigorani fuko. (1 Petero 1:8) Baraho Yesu aduni auru kpotosende nisiasia Bakindo, ko ayugu agu apai nibetehe ko nika mangaha gizo rogo zegino dunduko ho ko kadu ni ni Bakindo ti ga Mbori siasia regbo. Ko arigi agu aboro nadu na gomoro. Ko ahusi aboro-kaza, airavurari, gbarigbari aboro, irangbiängä, na airabubo. Zavura kpikpi aboro, ko aima zingisa beteyo bekpio. (Matayo 15:30, 31; Ruka 7:11-16; Yoane 6:5-13) Kurii gure, pa gbia ani inohe tipa ga Yesu raka auru kpotosende nazaka gene furani ani ini gako asino nigu Bazogo zegino nikadu kumbatayo, gu susi gbe nga gu gako nyemuse nasako ko fu ungako nimotumo tipa ngbatunga aboro dunduko. (Marako 1:40-45) Nibipa gipai re, i natingida gupai nga Napoléon Bonaparte ayawee: “Aregizanda, Kaisara, Siarime na mi nitire asigira angbii, ono gine ani amoimburu gu gaani bakere asunge ani amangihe re riihe? Ani amoimburuhe rii ome. Kina Yesu Kristo ngiringiri sa namoimburu gako kindo rii nyemuse, na awere amirioni aboro rengbe kadu na nyemu ka kpi tipa ko.”
5. Tipagine sino Yesu angba ti ni gbe ti aboro?
5 Bambiko wa Yesu adu nizezeredi sino boro na niʹirazerangbaduse, agu aboro nadu na mbugo na rorõi atindiro beyo agbia wasa be gako yugopai, na be gako sino nga ga weneringise. (Matayo 11:28-30) Agude anaagundenga beko te, i adu rogo pazereda naako. Agu aboro umbasitise nadu na rugatinapai asatiyo zaaza nigako abawiriki. (Matayo 4:18-22; Marako 10:13-16) Gako ruru bipai gbiati sino irisa agbeberã dungu gu ruru adee kutiko nangia agunde ti Mbori, nga aguyo dunguyo amangisunge na gayo aregbo, gayo asadatise, gbiati agu ahe nadu beyo tipa ka ngerafuo ko nani wa ko anaamanga gako sunge tungusapai.—Ruka 8:1-3.
6. Gini wesewese asino berã Yesu ayuguhe ho Razaro akpi ni?
6 Kristo ayugu bete gu gako wesewese asino nangba gbe ho gu bawene bakureako nangia Razaro akpi ni. Nunga Maria na Marata azi ko mbiko gu rungo i adu nani, na ka ba oka ko gako uko nga ga nunga adunga ti ni ya, sidu ko “ki nikpari ni aume.” ‘Nunga azi ko toro ko yo,’ na ko kini mbu be bakere gberarago gbiati nunga, wa si avura du nga ko aima ino ya ko nika zingisa Razaro azingisa bekpio fuo regbo ngbutuko. Fuo gure, nyemuse gbiati nunga afõngbadu Yesu yo, ko ki mangisunge na gu gako ome Mbori afuhe fuko ka zingisa Razaro bekpio.—Yoane 11:11-15, 33-35, 38-44.
7. Tipagine daha ada ti ni ani du niruru rani fu Yesu? (Oni bi sanduki a ti kpewaraga 31.)
7 Ani na bakere irisa tipa ga Yesu bakere nyemuse tipa rurupai na nibipa wai ko asoga biriki gbiati gbegberepai. Zanga gunde, ko aguari bara ue ka girisa yekaru be agu ababagiahe nangia airagbangbati. (Matayo 21:12, 13; Yoane 2:14-17) Kurii gure, wa ko adu niboro auru kpotosende, ngbatunga fudifudiapai dunduko namangi ko, si ki sa gupai nga kina boro ko nitiko inipa agu ambugo gbiati kpakaraapai namanga rani. (AEbere 5:7-9) Yesu aima inopa gu berã a du gu boro nani aboro asoga ni na kini mangi funi gbegbere zanga nduhe. (Yoane 5:15-18; 11:53, 54; 18:38–19:16) Niyangaraha, ko afutiko niwingbaduse tipa eegerã kpio tipa ka manga gupai Bako akpinyemuhe na si ki fu nyenye unga fu avuruko. (Yoane 3:16) Ya mo ngbatunga agi asino Kristo re afõnga ngbaduroniyo oni naamangasunge fuko kindi tee? (AEbere 13:8; Yugoti 5:6-10) Ono ginipai si aidaha be boro tipa ni du nivuru gu Bakindo nga Kristo?
Agu Apai Nasa Boro Ni Rẽ Kadu Nivuru gu Bakindo Nga Kristo
8. Ginipai si aidaha be avuru Kristo?
8 Oni berãnga pa gi ringbisapa apai re: Dedede, tipa i idihe fu boro ni da nivuru kura ringara kia, si naida ni mangi kura apai tipa ka rẽ tipaha. Si rengbe kadu nga i nakpinyemu agu aboro naida ka satiyo ni aboro kura aringara re, i du na wene sino na kpotoyo kidu niwasawasaha zanga kura ngbatunga akaza. Teketeke wakina gure a, si naida avuru Kristo kakuti nyanyakipa wene sino mangaapai gbiati wene wasa rogo toroyo.—1 AKorindo 6:9-11; AGaratio 5:19-23.
9. Wai rengbe ani ka yugo gupai nga, ani nara nigorani fu Kristo?
9 Daha ada Yesu Kristo kpinyemu gupai a nga avuruko ra nigoyo fuko na fu gako Kindo. I nayugo ngbatunga gu ranigose re niraka yo na ngbanyaa kuti agu apai ko ayuguhe fuyo ho ko aduni auru kpotosende nisiasia Bakindo. Nikpiapai, i namaa agu apai nga ga Kindo gbiati gupai Mbori akpinyemuhe kumbatayo fu gbata agu ahe nga ga borose. (Matayo 6:31-34) I naʹasadatiyo kakaka ka yugokpia gu sino duwa ga Kristo wa ngana, zavura ho du yo ni rogo bakere kpakaraapai kisusi vurũ. (1 Petero 2:21-23) Kurii gure, avuru Kristo napefuo gako kpiapai nidu yo nibambata aboro kaa manga weneapai fu kura aboro.—Matayo 7:12; Yoane 13:3-17.
10. Wai rengbe ani ka yugopa ra nigorani (a) dagba aborokporo na (b) rogo dungurati?
10 Apefuo Yesu nayugopa gayo ranigose fuko a niyugo yo kpia gako asino wa ngana fu gayo aborokporo. Nikpiapai, akumbakuadee nayugopa kakuti manga rurupai fu gayo Bakindo nga ga ngbangbaturũ ko, rogo gu gene i amanga wa Kristo ngbaha fu adiayo na fu awiriyo. (AEfeso 5:25, 28-30; 6:4; 1 Petero 3:7) Dereakumba nayugopa ra yo nigoyo fu Kristo niʹiriʹiri mangaapai na niyugoyo gu “bayee toro du zezeredi.” (1 Petero 3:1-4; AEfeso 5:22-24) Agude nara nigoyo fu Kristo baraho i apefuo gako kpiapai ni nga ga giasangbaa. Ho Yesu aduni nigude, ko ara kutiibe avunguko, wa si avura du nga i angia kpakpa aboro vurũ. (Ruka 2:51, 52; AEfeso 6:1) Avuru Kristo namanga nyanyaki asadatise nira yo nigoyo fuko, ka wirika mangapai wa ko, ‘niyugo yo nunga tipa akurayo, kidu na nyemuse nga ga awirina’ na kidu ‘na weneringise.’ I namanga nyanyaki asadatise ka duwa Kristo, ‘niumbasitise rogo berã yo, zanga karaga gbegberepai kuba gbegberepai watadu gberangbayo kuba gberangbayo.’—1 Petero 3:8, 9; 1 AKorindo 11:1.
Agu Avuru Kristo Nairisa Gako Arugute
11. Gini andiko avuru Kristo ara kutiihe?
11 A wa agu aboro naida ka satiyo ni avuru kura ringara airisa agu andiko nga ga gayo vovo ringara, avuru Kristo nara fu “ga Kristo rugute” nirakayo na ngbanyaa kuti agu apai dunduko Yesu ayuguhe na agu ko azinahe tipa i mangihe. (AGaratio 6:2) Gu susi paha gbe nga, i nara nigoyo kutii gu ‘bakindo arugute’ watadu bangua andiko nga ga nyemuse. (Yakoba 2:8, NW) Giniapai agi andiko re akodaha?
12, 13. Wai ani ara nigorani kutii “ga Kristo rugute”?
12 Avuru Kristo nga kpakpa aboro kidu na arungbura tiyo. (ARomo 3:23) Sidu, si naida i kakuti sonosa “wene kpi nyemu awirina” tipa kaa ‘kpinyemu akurayo akpi bakere gbe kpotoyo yo.’ (1 Petero 1:22) ‘Ka singia pai bangiri kura boro kuti kurani,’ aKristano namangasunge na gu rugute nga ga Kristo ‘ka hipai fu akurayo, na ka mbupai fu akurayo ninyemuhe.’ Pa irisa yo gi rugute re naundo yo i naabasapa ga akurayo azangarengba abasa na kini gbata nduapai tipa kadu na nyemuse dagbayo. Ya mo oni na tambuahe tipa kadu na agu aboro futiyo ka ra nigoyo fu gaani Bakindo nga boro nyemuse niukadiyo tiyo na nyemuse, nga ‘wene dada tipa kpamiatise’ tee?—AKorosaio 3:13, 14.
13 Kurii gure berewe, Yesu asakirogo gupai yo nga gu nyemuse ko ayugu kpiaha akii kisusi gu kungbo nyemuse aboro naayugoho dagbayo. (Yoane 13:34, 35) Ka ani akpinyemu kina agu aboro sa nakpinyemu rani, si dunga nga ani namanga ‘pai susi ga akuarani’ te. Ngba gu gene re, gaani nyemuse rengbe kadu nikpakpaha. Yesu angarasi rani ani wiriki yugo ga Bako nyemuse fu aboro nga gu nyemuse du mburuhe rii arugute, na zavura fu agu aboro nga avura rani nga aguyo nasoga rani na kini rungosi rani vurũ. (Matayo 5:46-48) Gi nyemuse re nafõngbadu avuru ga Mbori Kindo yo a i kpatakara kuti manga gayo bangua sunge niruru mangapai. Gine nga gu bangua sunge re?
I Aʹasadi gu Ruru Mangaapai Nga ga Avuru Kristo
14. Tipagine du sunge tungusapai ti ni ninyanyakipa pai gbe?
14 Avuru ga Mbori Kindo awere na bakere sunge beyo nga ga ‘manga dezirepai sirisiri tipa gu kindo nga ga Mbori.’ (Amokedi 28:23) Pa mangayo ho wo nga nyanyakipa pai bambiko gu Kindo nga ga Masiya nika dia gbarasarimo kusayo ti ga Yekova bakere pagbia rogo haurago dunduko. (1 AKorindo 15:24-28) Ho ani atungusa wene pangbangaa ni, agu aboro nagiaha na mamu beyo ka satiyo ni avuru ga Mbori Kindo. Kurii gure, gu gene aboro akaragapai ngbaha kuti gu pangbangaa re, si nga dezirepai, nga gu rengbe gu Bakindo nga Kristo ka sapangbangaa ngbatunga aboro kuti ni. (Matayo 24:14; 2 ATesaroniko 1:6-10) Sidu, gu bangua gene ani ayugopa gaani ranigose ngbaha, si nga ka irisa gako zinahe kaa gumbapa gako Kindo fu kura aboro.—Matayo 28:18-20.
15. Tipagine asada aye ti ni fu aKristano?
15 Rengo ngaha nga, Satana nasovura kuti gu sunge nga ga tungusapai rogo agu agene dunduko rengbe ko ka mangaha ngbaha, na agu abazogo nga aboro, i aidanga kuti gu ga Kristo pagbia Mbori afuhe fuko re te. (Atambuahe 2:1-3, 6-8) Si du Yesu afu rugute ti ni fu gako abawiriki ki yaa: “‘Moyambu nakia nga susi bairani te.’ Singia i arungosi re . . . i arúngosi roni arungosi a.” (Yoane 15:20) Sidu tie, apefuo Kristo naso gu vura nga ga toro nga gu namaa yo ngba asada.—2 AKorindo 10:3-5; AEfeso 6:10-12.
16. Wai agu azogo nga ga Kindo yo naafu agu “ahe nga ga Mbori . . . fu Mbori”?
16 Wa vura duhe wo, avuru ga Mbori Kindo nakakuti manga rurupai fu gayo Bakindo zanga basapa gu pagbia nga ga aboro. (Tito 3:1, 2) Yesu ayaa: “Agu ahe nga ga Kaisara oni nifú kina ha fu Kaisara, agu ahe nga ga Mbori oni nifú kina ha fu Mbori.” (Marako 12:13-17) Sidu tie, avuru Kristo nairisa agu andiko nga ga irangbii nga gu atagbaganga tihe na ga Mbori andiko ya. (ARomo 13:1-7) Ono tie, ho ga aYuda kikindigipa agbia-ngbangaa abasa ga Mbori andiko ni nifu zahe fu ga Yesu abawiriki i mbu tungusapai, abawiriki agumba gupai nyanyakii nga si aidi i “gi sangba Mbori nibazogo kuba giasangba aboro,” ono i agumbaha niʹirisa.—Amokedi 1:8; 5:27-32, NW.
17. Tipagine rengbe ani ti ni ka hi agu aʹasada nga ga ranigose zanga gunde?
17 Rengo ngaha nga, si naida avuru Kristo du na bakere wingbaduse tipa kaa ra nigoyo kindi fu gayo Bakindo ti regbo rungosiro. Wa vura duhe wo, Yesu ayaa: “Maku fu roni ho aboro ka paa ni na oni, ki nirungosi roni, ki nigumba dungu apai kuti rimoroni ni wia tipa re. Oni sámbua tironi asambua, ki ningi angi; bambiko gaoni mosoro du ngbangbaturũ yo kii gbe.” (Matayo 5:11, 12) Agu apefuo Kristo nadumbata aima rugatiyo na rengopa agu afugo re bambiko agu apai re aima manga fuyo. Zavura ho i ataki yo ni tipa ndu kumbatayo na sunge tungusapa Kindo, i aangi angi ‘mbiko wa si arẽarẽ i hi wasiro tipa rimoko. Na aʹuru dunduko, tii yekaru yo na ho i amanga gu tungusapai ni nga ga kporo na kporo, ka i apiriganga ti yugopai na tungusapai tipa Kristo Yesu ya.’ (Amokedi 5:41, 42, NW) Rẽhe arẽ tipa i tambua roni, wa oni ayugo kina gu bangisa sino nga ga ranigose ho oni ahi arungo ni, awokote, anunga, watadu asogote.—ARomo 5:3-5; AEbere 13:6.
18. Ginipai agu afugo Yesu agumbaha fu Pondio Pirato ayugoho?
18 Ho Yesu aduni kindi nigu Bakindo i siako, ko asakirogopaiyo fu gu ga aRomo Bazogo nangia Pondio Pirato ki yaa: “Gi kindo nipapara gi zegino re te. Ka gi kindo adu nipapara gi zegino re, ka gimi amoyambu aima sovura tipa ka i funga re kube aYuda ya. Ono tie, a wa duhe, gi kindo aenganga rogo gi zegino re te.” (Yoane 18:36, NW) Sidu tie, avuru gu Kindo nga ga ngbangbaturũ arogodanga aũvura kuti aboro te, na i angbenga a kubani watadu kubani rogo agu avura nga ga aboro te. Mbiko wa du yo niruru yo fu “Gbia Zereda,” i nakparatiyo kusayo rogo apai dunduko ti gu kparakaapai nga ga zegino.—Yesaya 2:2-4; 9:6, 7.
Nyenye Amosoro fu Agu Avuru Kindo Kakuti Ruru Mangaapai
19. Tipagine rengbe avuru Kristo ti ni kaa ngera kumbatayo naa kido?
19 Avuru Kristo, nga “Bakindo ri abakindo,” namaabangiriyo kumbatayo naa kido. I na kakaka maabangirise kumbatayo tipa yugo ko gako iiriwo ome nga ga bakindo ngbangbaturũ nga gu ima mbeda ka manga. (Yugoti 19:11–20:3; Matayo 24:30) Gu yangara ruru aKristano du nimbedimbediyo nitoro, nga “awiri ngbi [kindo],” i nangera kumbatayo tipa gayo nyanyakipa ũkumbo nga kadu ni abakindo na Kristo ngbangbaturũ yo. (Matayo 13:38; Ruka 12:32) Gu ga Kristo “kura akandoro” ra nigoyo fuko, i nasungudopa gu takapandepa ida payo Bakindo nika gumbaha kini yaa: “Ga Buba aboro maku oni yé, oni dí kumbo gu ngbi [nga ga Paradizo auru kpotosende] du ni mbakadimbakadi he tipa roni ho rago aenge ni.” (Yoane 10:16; Matayo 25:34) Na ngbanyaa kuti gipai re, avuru Kindo dunduko manginga nyanyaki diaberã kaa ndunga andu kindi kumbatayo niruru yo kaa mangasunge fu Kristo nga Bakindo.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Oni bi gu buku aDezire Yekova akusihe nga, Reasoning From the Scriptures, kpewaraga 95-97, tii gu riipai nayaa, “Why do Jehovah’s Witnesses say that God’s Kingdom was established in 1914?”
Oni Rengbe ka Sakarogoyo?
• Tipagine rẽhe arẽ ti ni ani ra nigorani fu Kristo?
• Wai avuru Kristo ayugopa gayo ranigose fuko?
• Tipagine ani aida ka ra ti ni nigorani fu gu Bakindo nga Kristo?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
KURA BANGUA ASINO KRISTO
Zanga ngbe kubani rogo gu tagbagaapai nga ga aboro—Yoane 4:7-30.
Nunga—Matayo 9:35-38; 12:18-21; Marako 6:30-34.
Gu nyemuse nasa boro ni mbupa kura gani apai—Yoane 13:1; 15:12-15.
Du niruruse—Matayo 4:1-11; 28:20; Marako 11:15-18.
Rugatinapai tipa kura aboro—Marako 7:32-35; Ruka 7:11-15; AEbere 4:15, 16.
Ruru berã—Matayo 15:21-28.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 29]
Niyugo ani nyemuse tipa akuarani, gure nga ani nara fu “ga Kristo arugute”
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
Ya mo ga Kristo asino nafõroni oni mangisunge fuko niruru roni?