‘Oni Gbata Bagbuko Rogo Rimo Yekova Yo’
“Mi ambú aboro umbasiti . . . du ni rungorungo yo. I agbáta bagbuko rogo rimo Yekova yo.” —ZEF. 3:12.
1, 2. Gini bavugumo nika ye kurii ngbatunga aboro dunduko?
YA MO bavugumo agbianga roni gene oni ki gbata bagbuko tii bangua? Ono ka si du nga bakere bavugumo naye, bangua arengbanga ka undo gbe te.
2 Bakerepai gu duho nambeda nga gu naima susa bakere bavugumo, nga gu rengbe arengba ka nyasariipa aboro naabayo dunduko auru kpotosende. Si nga gu rago “gbarasahe” nga ga Yekova. Gu “bakere rago nga ga Yekova” re nika duna ome kurii ngbatunga aboro dunduko. Ono tie, ani rengbe arengba ka gbia bagbuko. (Oni gedi Zefania 1:14-18.) Wai tie rengbe ani ka gbia bagbuko ti rago gu “dingidingi ngbaduse” nga ga Yekova nga gu nika tona awere?
Aregbo Bavugumo ti agu Aregbo I Aakeka Ziazia Kekeapai ti Ni
3. Gini “gugugu yuge” naye kurii agu abasamungu nangia aYisaraere nadu na angbatunga bawe?
3 Ga Yekova rago nika tona na gu gbarasahe nga ga agu azire pambori du auru kpotosende. Tipa ani gbia bagbuko, si naida ani wisigi agu apangbanga du tipa gu ga Mbori amoyambu nadumbata. Yesaya naraki rogo muambe kama agarã M.B.K. aringbisi gu ga Yekova sarangbanga nadu kurii agu abasamungu nangia aYisaraere nadu na angbatunga bawe kuti gu “gugugu yuge” boro arengbanga ka nehe ya. (Oni gedi Yesaya 28:1, 2.) Gu sangbanebi re aringbisitihe rogo 740 M.B.K. ho Asura azi gu ringara ni nangia ga agu angbatunga re, na Efuraima nangia bangbasia ngbatunga dagba agu angbatunga re.
4. Wai “gu bakere rago nga ga Yekova” agbarasi Yerusarema rogo 607 M.B.K.?
4 Sapangbanga aye kurii ngbatunga aYisaraere tingbafuoho rogo 607 M.B.K. ni “gu bakere rago nga ga Yekova” kuti Yerusarema na gu Kindo nangia ga Yuda. Gi sapangbanga re aye mbiko agu aboro nangia ga Yuda yó aima da ni abasamungu kuti ndikidi pambori a. ABabero aserekpo Yuda na gaha bakerepa bagbata nga Yerusarema tiibe gu bakindo nangia Nebukadenesara. Aboro Yuda akido kuti gu “bagbuko nga ga airazire” nangia aEzipeto ki gitiyo naayó riipa agu apai nabipa birĩ zogarago. Ono tie, aBabero anyasi riipa gu “bagbuko” re kina wai gu bavugumo duna morogumba naagbarasapa he.—Yes. 28:14, 17.
5. Ginipai nika manga tipa ga Mbori aboro nibadona ti regbo gu gbarasahe nika ye kurii zire apambori dunduko?
5 Gu ga Yekova bakere rago naye kurii Yerusarema re ayugupa gu sapangbanga nika ye kurii agu akanisa duna kina rimo aKristano gbua riihe ti gaani regbo areme. Na agu apambori a angianga ga aKristano ya, nga kina papara ‘Bakere Babera’ a, i nika gbarasaha agbarasa. Fuo gure ngbutuko, gu ga Satana yangada papara gbegberẽ sino raka du awere i nika nyasa riipaha dunduko. Ono tie, ga Mbori aboro nibadona nika bata mbiko i nagbata bagbuko rogo rimo Yekova yo.—Yugo. 7:14; 18:2, 8; 19:19-21.
Gu Bagbuko Nga ga Toro na gu Nga ga Borose
6. Wai rengbe ga Mbori aboro ka gbia bagbuko?
6 Wai rengbe ga Mbori aboro ka gbia bagbuko zavura awere ti gi yangara regbo re? Ani nagbia gu bagbuko nga ga toro ‘niberã ani kurii rimo [Mbori]’ na kini mangisunge fuko zaza. (Oni gedi Maraki 3:16-18.) Sidu tie, si naida ani mangipai amanga kupati gu nga ka berãpa rimo Mbori gbua. Ani nagedaha rogo Ziazia Kekeapai nga: “Agu yo dunduko ka kpara ti rimo Yekova i abáta abata.” (Yoe. 2:32) Ngbanya kina dagba kpee ni rimo Mbori na gu bata naye mbiko ko. Na dungu agu aboro nakpinyemu rurupai rengbe arengbe ka bi gu kparakpara pai du dagba ndikidi aKristano, nga aguyo na “berã pa rimoko” na kini mangi dezirepai tipa ko na agu aboro airisongo ko ya.
7, 8. Rogo gini gene agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã agbia bata tipa ungayo, na gini wiratise duhe nani areme?
7 Ono Mbori abandanga rani sa kina rogo toro yo te. Mbori nakido gako aboro nga ko nika banda ungayo abanda. Ani nabi gipai re ti gupai namangi rogo 66 F.B.K. tingbafuo gu riivura nangia ga aRomo nadu tiibe Sesitosi Garosi ye na vura kuti Yerusarema. Yesu agumbapa gu uru gberãngbi re nga i nika ‘gurusaha agurusa.’ (Mt. 24:15, 16, 21, 22) Gure amangi ho ga aRomo aborovura ambu nguru ni si kini za gene fu kura ‘aboro’ nangia aKristano tipa i ‘bati.’ Aguyo nadu Yerusarema yo na agu akurayó nadu pati ni akuru. Aguyo asi Yaradene ki gbia bagbuko rii abaagangara yo pavuru gu di re.
8 Wiratise kinaho dagba gupai nadu tipa agu aKristano re na gu ga Mbori aboro du areme. Agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã agbata bagbuko agbata, na ga Mbori amoyambu areme nika mangaha kinawo a. Ono tie, tipa gi nikadu re, si aidanga ani oro aora kurogo kura ba te, mbiko ndikidi aKristano rogo zegino dunduko. Wa vura duhe wo, ga Mbori “siasia aboro” na agu abadiangbayo du niruruyo nika bata abata ti regbo gu gbarasahe nika ye kurii agu apambori duna kina rimo aKristano gbua kuriihe mbiko gayó bagbuko nga Yekova na gako riigbu duwa bagangara.
9. Ada asadi ka sa rimo Yekova ti go berã aboro yo? Oni funga kpiapai.
9 Nirengo, rẽarẽ i ye na gbarasahe kurii agu apambori duna kina rimo aKristano gbua kuriihe mbiko i nafubee kuti zanga ino rimo Mbori na gu sogote du kuti ni. Bangbanda gu garã nangia 500 na 1500, dungu aboro naini rimo Mbori nga Yekova Putu yo. Gu rimo Mbori i akehe rogo pa-Ebere yo na bangiri kekeapai biama nga יהוה dungu sasa afugo nakehe nga YHWH (watadu JHVH), si adu nikekehe ti ahe wa zau-marã, na ti ngbadimo abambu, rogo dungu abuku, na rogo aZiazia Kekeapai, na zavura rogo agu akanisa nga ga aKatoriko na ga Aboona. Ono tie, gupai du awere tipa rimo Mbori nga ka nyasa riipaha kusayo rogo asasa fugo Ziazia Kekeapai na ngba agu aboro namangasunge nani. Pai sa dagba agu akuraha nayugo gipai re nga gu waraga gu riigbu nga Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments akehe fu aBisopu tipa ‘Rimo Mbori’ ti ramediwi nga 29/06/2008. Rogo gu waraga re, gu Kanisa nga Katoriko azinahe nga rogo asasa fugo Ziazia Kekeapai yo dũ, ka si du nga i asa rimo Mbori nga wai, i moi gu rimo nga “Gbia” kubaha. Papa azinahe nga, ka aboro mangingo sunge na ndikidi rimo Mbori watadu ka yambaha rogo kpee na rogo bia yo ti regbo gu irisombori nga ga kanisa ya. Na abarumbatayo nga ga kura apambori yo ima oka gu rengo du tipa Mbori be dungu amirioni airisimbori.
Bandahe fu agu Aboro Nairisa Rimo Mbori
10. Wai i airisa rimo Mbori areme?
10 Bakere kparakparapai gbe duho dagba gupai kura apambori amangaha na gu aDezire Yekova amangaha. ADezire Yekova nayugo bakere irisa tipa rimo Mbori na kini taasihe. I nairisaha nimanga yó sunge nani rogo iriiri gene. Yekova na ngbarago mbiko agu aboro nakido kutiko, na ko rengbe ka da wai ko aidaha tipa ka fu maku na ka banda yó. “Ko ini agu yo nakida kutiko.”—Nau. 1:7; Amo. 15:14.
11, 12. Ada nayugu rimo Yekova Yuda yo, na ada yuguhe ti gaani regbo areme?
11 Wa vura duhe nga dungu agu aYuda nadumbata ada niʹasamungu, aguyo kinaho nagbata ‘bagbuko rogo rimo Yekova yo.’ (Oni gedi Zefania 3:12, 13.) Nirengo, ho Mbori afu mbusa ni fu agu aYuda naadunga na ida ya nimbuko gene fu aBabero i zi gayó ringara ki zi aboro, kura aboro kinaho wa Yeremaya, Baruka, Ebede-mereke i aziongo yó ya. I araki ‘dagba’ abasamungu kuti ndikidi pambori. Aguyo araki niruruyo si ki vura du nga i adu niziziyo. Rogo 539 M.B.K., aMadio na aParaso tiibe gu bakindo nangia Kurese azi Babera. Tingbafuoho, Kurese afu zinahe tipa yangara aYuda ga kurogo gayó ringara.
12 Zefania aya tipa agu aboro si adu nga i nika karaga ndikidi irisombori kubaha wee, Yekova nika batasa yó na kidu na ngbarago tipa yó. (Oni gedi Zefania 3:14-17.) Kina gu bangisapai re du ti gaani regbo areme. Tingbafuo i sigira ga Mbori Kindo ngbangbaturũ yo, Yekova akusi gu ruru yangara mbedimbediyo be gu zio nga ga Babera. Na ko na ngbarago mbiko yó zavura ti gaani regbo areme.
13. Gini ngbarago aboro dagba arikaaboro dunduko agbiaha?
13 Agu aboro duna maabangirise ka raka auru kpotosende ane nyeanye kindi ima kura rogo Babera Duna Bakere Ome Ti Ni, na i na ngbarago rogo agu apai nga ga toro mbiko i ima kusa goyo tii gu yugopai nga ga zire pambori. (Yugo. 18:4) Sidu, Zefania 2:3 nadigiso tihe ti gi gaani regbo re areme nga gu nayaa: “Oni gbáta Yekova, oni dunduko nga bayee aboro ringara.” Bayee aboro dagba arikaaboro dunduko, aguyo duna maabangirise ka raka auru kpotosende watadu gu maabangirise nga ga ngbangbaturũ, i dunduko nagbia bagbuko rogo rimo Yekova yo.
Rimo Mbori Nga Kura Tipa Banda Boro Te
14, 15. (a) Ginihe kura aboro amangisunge nani si banda yó? (b) Gine si aidanga ani mangisunge nani wa kura ya?
14 Kura aYisaraere anaabi yekaru wa kura nga si nika undoyo be avurayo. Ono si aundonga yó te. (Yere. 7:1-4) Mbata fu gure, aYisaraere anaabi sanduki mokido wa kura nga si nika undoyo ba vura yo. (1 Sam. 4:3, 10, 11) Kostatino gu Bakere ko akepai ti agu avurakube nangia ga gako abanzengere tipa si banda yó ba vura yo. Gupai ko akekehe re nga khi na rho, nga gu kekeapai gu rimo nga “Kristo” atona nani rogo pa-Giriki. Wakina gure a, gu Bakindo Sweden nangia Gustav Adolph gu Ueko, naso kere vura nirimo Mbori Putu yo anaavo gu roko-marã du suraha ti kpewaraga 15. Ko ake gu rimo nga “lehova” (Yekova) ti ni.
15 Ga Mbori aboro kinaho nagbiatiyo na adaimona i ki bati beyo mbiko yamba yó rimo Yekova kuari. Wa vura duhe wo, si aidanga ani naabi agu ahe i akeka rimo Mbori ti ni wa kura watadu ka mangasunge nani wa ũradatise rogo gaani raka yo niberẽ gupai nga si nika undo rani aundo te. Ho ani amangaha ni wo, anga gure nga ani nagbata bagbuko rogo rimo Yekova yo te.
Gaani Bagbuko Areme
16. Wai rengbe ani ka gbia gu bagbuko nga ga toro areme?
16 Ani nagbia bagbuko areme rogo gu bandahe nga ga toro nga gu du tipa ga Mbori aboro dunduko. (Tam. 91:1) “Kangara moyambu” na abaakumba rogo dungurati nasa rani ani nangera angera kindi tipa agu apai rengbe ka gbarasa gu gaani bandahe nga ga toro. (Mt. 24:45-47; Yes. 32:1, 2) Ani berẽnga wai i adogoda gu zahe du tipa nyemu aũzegino, na wai ngbatunga gu zahe re naundo rani ka ani zerenga toro yo ya. Na gu nga ka sonosa gu sino nga ka bi apai taata, nga gu rengbe ka zeresa rani rogo gaani sunge yo fu Yekova? Fugo Mbori nayaa: “Gu pai du ni wene he bangiri mumungo aboro si nikagbarasa yo; ono gu boro nikadega tuni kono du mi ni, ni aráka ni bandabanda ni, ki du zezeredi zanga gunde be gbigbitapai.” (Snz. 1:32, 33) Manga asadatise kadu nigigiri rani rogo mangaapai yo naundo rani ani nye rogo gu bandahe nga ga toro.
17, 18. Gine naundo amirioni aboro areme i nigbata bagbuko rogo rimo Yekova yo?
17 Ani berẽnga a kurii gu ngarasaro kangara moyambu afuhe tipa ani fu tirani ka mangapai kuti gu ga Yesu zinahe du tipa tungusa wene pangbanga nga ga Kindo rogo zegino dunduko. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Zefania agumba pa ariapai nga gu si adu nga si nika undo aboro i gbata bagbuko rogo rimo Yekova yo. Ani nagedaha nga: “Ti gu rago re mi asá gu fugo nga ga aboro ni nzunzu fugo, ya i dunduko ki yambu he ti rimo Yekova ki nimangi pako kina ku bani sa.”—Zef. 3:9.
18 Gini nga gu nzunzu fugo re? Gu nzunzu fugo re nga gu rengo du tipa Yekova Mbori na gako ringbisapai du rogo Ziazia Kekeapai. Ani namangasunge na gi nzunzu fugo re ho ani afura ni na akuarani riipa ga Mbori Kindo na wai si nika taasa rimoko, na ho ani ayugo wai ni si nika dia gu gbarasarimo du kuti gako pagbia, na ho ani afura ni na aboro na ngbarago tipa gu nyenye amaku ruru aboro nika gbiaha. Nisangbana gupai nga dungu aboro nape gi nzunzu fugore, bange aboro nasona kina kumbatayo nga aguyo ‘nayambahe ti rimo Yekova ki nimangi pako kina ku bani sa.’ Nirengo, amirioni aboro rogo zegino dunduko nagbia bagbuko rogo rimo Yekova yo.—Tam. 1:1, 3.
19, 20. Ginipai namangi agu aboro naakido kuti gu “bagbuko nga ga airazire” ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai ti ni?
19 Aboro rogo zegino areme nagbiatiyo na agu akpakarapai i ainongo wai ka nyasa nani ya. Zangarengba ka nyasa riipaha nasa dunguyo i moi gayó kido kuti awiri aboro. Na i nakido kuti aboro birĩ zogarago tipa i undoyo wa agu aYisaraere nadumbata naangera kube agu aringara nadu pati yó tipa undo, ki zi bakure naayó i undoyo ti regbo vura. Ono ani ima inoho nga gupai re aundongo aYisaraere te. Na ringara ho areme, watadu gu riigbu nga Yu-eni, nga gu nika nyasa riipai gu kpakaraapai nga ga aboro dunduko te. Ya mo ndupai ho si aida ani kido kuti aringara ti ni watadu ariigbu nigaani bagbuko? Ziazia Kekeapai nayamba gu bagbuko re nga gu “bagbuko nga ga airazire.” Si naida ani bihe kinawo mbiko agu aboro dunduko nakido kuti ni adunga na diabese te.—Oni gedi Yesaya 28:15, 17.
20 Barambeda, gu bavugumo nga ga Yekova re nika narã kpotosende. Ga awiri aboro birĩ watadu aũvura na ũkumuko arengbanga ka fu bandahe te. Yesaya 28:17 nayaa: “Morogumba awéga gu bagbuko nga ga airazire ku sa yo, aime afú ri baoka yo.”
21. Gini wenepai rengbe ani ka gbiaha ti manga ani pai kuti gu veresi nga ga garã nga 2011?
21 Awere na kumbatayo, ani nga ga Mbori aboro nika gbia ndikidi bagbuko rogo gayó Mbori yo nga Yekova. Zefania du rogo rimoko yo nga “Yekova okõ” afura tipa ndikidi mburu bandahe. Gu gaani veresi nga ga gu garã nga 2011 rẽarẽ na wene rugute rogo yo nga: ‘Oni gbata bagbuko rogo rimo Yekova yo.’ (Zef. 3:12) Zavura awere, ani rengbe arengba ka gbata bagbuko rogo rimo Yekova yo na si naida ani gbata bagbuko agbata rogo rimo Yekova yo, kini kido kutiko na ngbaduraniyo dũ. (Tam. 9:10) Ani sungungo na aʹuru dunduko na gi kidohe naye be ga Mbori toro re berãrani yo nga gu nayaa: “Rimo Yekova nga nyanyaki tumbatumba gbata; ruru boro naora koyo ki du zezeredi.”—Snz. 18:10.
Oni Natingidaha?
• Wai rengbe ani ka gbata bagbuko rogo rimo Yekova yo awere?
• Tipagine si aidanga ti ni ani kido kuti gu “bagbuko nga ga airazire” ya?
• Gini bandahe kidoyo rani tipaha kumbatayo?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 14]
Gu veresi nga ga gu garã nga 2011 nga: ‘Oni gbata bagbuko rogo rimo Yekova yo.’ —Zefania 3:12.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 15]
▼ Thüringer Landesmuseum Heidecksburg Rudolstadt, Waffensammlung “Schwarzburger Zeughaus”