Ya mo Sangbakpotoroniyo Nanungusa Roni Ngba Wene Gene?
“Digida pa rugute nga gu nyemuse nakura gigiri ngbaduse yo, na wene sangba kpoto yo.”—1 TIM. 1:5.
1, 2. Da nafu sangbakpotoseyo furani, na tipagine si aida ani du ti ni na tambuahe tipaha?
YEKOVA MBORI ambakadi aboro na ranirii nga ka sia ka manga gupai ngbatiyo. Mbori afu nyanyakipa he fu bambata kumba na dee nga sangbakpotoseyo tipa si nungusi yo na agu awiriyo si adu nga i nika vungayo ku mbatayo, si nga guhe naasa yo i ini rurupai na irairapai. Ka ani mangisunge na sangbakpotoraniyo wenengai, si rengbe ka undo rani ani ne manga irairapai. Sangbakpotoraniyo nga guhe nayugopa ga Mbori nyemuse tipa rani na gupai ko akpinyemuhe nga aboro du ni kodikodi yo rogo manga rurupai yo.
2 Areme, sangbakpoto aboro yo kindi namangasunge amanga. (Oni gedi ARomo 2:14, 15.) Wa vura duhe nga dungu aboro amanganga pai kuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai te, ani nabi gupai abi nga kura aboro kinaho namanga gupai du ni wenehe na kini ne manga irairapai. Sangbakpotoseyo du naza kura aboro ti manga yo kere gbegberẽ apai. Oni berẽnga kina wai ka apai nidu ni kere gbegberẽhe rogo zegino ka si nidu nga boro ho du na sangbakpotoseyo te. Wo kaa ani naagia pa gbegberẽ apai kisusi gu ani agiaha awere. Nairiwo gu ngbarago du ani na ni mbiko Mbori fu sangbakpotoseyo fu aboro!
3. Tipagine du sangbakpotoseyo ti ni na ome tipa manga wenepai rogo gu dungurati nga ga aKristano?
3 Ga Yekova amoyambu dunduko si aida i raba sangbakpotoyo yo araba, si aidanga i du wa gu kura aboro te. I naida sangbakpotoyo yo nimangipai ringbisihe kuti agu arugute du rogo Fugo Mbori yo nabipa rurupai na irairaha, wenepai na gbegberẽhe. Wene rabaraba sangbakpotoseyo na bakere ome kurii gu dungurati nga ga aKristano. Ono tie, anga raba sangbakpotoseyo na kini mangisunge na ni nga gupai gbua si aidaha te. Ziazia Kekeapai nakoda wene sangbakpotoseyo kuti idapase na nyemuse. Pauro aya: “Digida pa rugute nga gu nyemuse nakura gigiri ngbaduse yo, na wene sangba kpoto yo, na ndikidi idapase.” (1 Tim. 1:5) A wa ani kaa raba sangbakpotoraniyo na kini mangipai kuti ni, gaani nyemuse tipa Yekova nikaa sona na gaani idapase ki nyaki anyaka. Nirengo, gu gene ani amangasunge na sangbakpotoraniyo ngbaha nayugopa wai nyaki ani rogo toro yo, wai du ngbadurani yo, na wai ani akpinyemu ka sa ngbarago ti Yekova. Nirengo, guhe du rogo rani yo re nayugo gini ngbatunga aboro nga ani.
4. Wai du rengbe ani ka raba sangbakpotoraniyo?
4 Ono wai tie rengbe ani ka raba sangbakpotoraniyo? Gu bangua agene rengbe ani ka mangaha ngbaha nga kaa geda Ziazia Kekeapai dedede na kini berẽkurii gupai ani agedaha, na kini mangi gupai ani awirikaha. Si tie ziazia nga, anga gipai re gbua nga ka ino agu apai du rogoho na kini wiriki agu arugute du rogoho te. Si naida gaani wisigo Ziazia Kekeapai undo rani ani ini da nga Yekova, asino ko, gupai ko aidaha na gu ko asogaha. Ngba gi gene re, sangbakpotoraniyo natona ka mangapai wa Yekova Mbori aidaha. Si naida gipai re fõngbaduraniyo ani asadi kadu wakina ko.
5. Gini apai ani ka wisigoho rogo gi kekeapai re?
5 Oni tie, ani rengbe ka sanahe nga: Wai du rengbe wene rabaraba sangbakpotoseyo ka undo rani ho ani aida ka manga diaberã ni? Wai du rengbe ani ka irisa gu diaberã nga ga sangbakpoto kuarani idipase? Wai du sangbakpotoraniyo narengbe ka undo rani ani mangi gupai du ni wenehe? Na agi asanahe re rirani yo, ani wisigingo abangiriaba biata nga gu sangbakpotoraniyo narengbe ka undo rani ngbaha: (1) husa kaza, (2) ambaro, na (3) sunge tungusapai.
ONI DU NA RURU BIPAI
6. Gini bangiriba nakusa asanahe nga gu si aida boro mangi diaberã tipaha?
6 Ziazia Kekeapai nangarasa rani ani ne gbegberẽ mangaapai na kidu na ruru bipai tipa agu apai du wa riahe na mbirahe. (Snz. 23:20; 2 Kor. 7:1) A wa ani kaa mangapai kuti gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai, ani nika banda kpotorani ngba wene gene, ka si vura du vurũ nga gbinza na ngbaramoni nambusa rani vurũ. Rogo gu kura aringara, adawa kinaho i aima digo ni mangisunge na ni tipa gbanga regbo, na gu kura agene ngbatunga husa akaza kinaho a. Dedede, wo abe-basunge naagbia awaraga be agu awirina naberãpa wai rengbe yo ka husa gayo akaza. Dunguyo naasanahe nga, “Ya mo ga Yekova moyambu rengbe ka ida na ngbatunga gi husa kaza re?”
7. Wai du rengbe ani ka manga diaberã tipa gene husa akaza?
7 Anga be-basunge watadu agu abaakumba du rogo dungurati rengbe ka diaberã fu wirina tipa ni husi gani kaza te, ka ni vura sanahe tipa gupai si aida nimangihe vurũ. (Gara. 6:5) Ono tie, abaakumba rengbe ka tingida gu wirina re na gupai Yekova apehe nga gu rengbe ka undo ni nimangi ruru diaberã. Ni kpiapai, si naida Kristano tingidi gu zinahe nga ga Ziazia Kekeapai du tipa “ne . . . kure.” (Amo. 15:29) Gipai re nika undo ni ni ne gu ngbatunga husa kaza nakoda dia kure watadu gu kikindigi apapara kure du biama. Si naida gi inohe re du na ome kurii gu sangbakpotoseyo nga ga Kristano ho ni amanga diaberã ni nibipa gu rukutu apapara kure nga gu i adiaha ti gu kikindigi apapara kure du biama.a Ono gini kura rugute nga ga Ziazia Kekeapai rengbe ka nungusa rani ho ani aberãpa husa kaza ni?
8. Wai du rengbe AFiripoio 4:5 ka undo rani nibipa kpotorani?
8 Asanza 14:15 naya: “Zangainahe naida pa apai aida dũ, ono bangbasia nawisiga pa gani nduge wenengaĩ.” Gu kura akaza kinaho adunga ziga tipaha ya. Si naida ani du na rubangirise tipa ngbatunga agu ahusa kaza aboro atakapandehe zanga gopai duho nga gu nayugo gupai nga wene ngua husa kaza du ngaha. Ga Mbori toro adu kugii Pauro ko ke gipai re nga: “Aboro ini roni dunduko ni bayee aboro” du rogoyo nga agu aboro du na ruru bipai. (Frp. 4:5) Ruru bipai rengbe ka undo rani ka ani dinga bakere regbo kina gene agu apai nabipa husa kaza ki mbupa agu apai nga ga toro ya. Ka ani mbu agu apai nabipa kpotorani si da ni banguapai rogo gaani raka yo, si rengbe ka sarani ani naaberã kina pa agu apai ngba tirani. (Frp. 2:4) Agu apai nga ga toro nyakipaha, sidu, si naida ani du na ruru bipai tipa agu apai nabipa kpotorani.—Oni gedi AFiripoio 1:10.
Ya mo mo nasosoda kura aboro i idi kuti gamo bipai? (Oni bi genewaraga 9)
9. Wai du du ARomo 14:13, 19 na ome kurii gu diaberã du tipa husa kaza, na wai du rengbe gaani kodatise kadu ngbapai?
9 Gu Kristano du na ruru bipai asanga kura aboro i mangipai kina kuti gani bipai te. Rogo kura ringara sa Putu yo, kura arogotise aatakapande pa ngbatunga kura he sa nambakada riahe tipa kpoto boro. I azomia bete awirina tipa i mangisunge na gi he re ono aguyo ki kaha aka. Fuo bete regbo kusa, guhe re amanganga sunge te, na si ki ye na fudifudipai dagbatiyo na awirina. Agu arogotise re aima du na rengo beyo ka siaha tipa tiyo na ki mangisunge na ni, ono ya mo si aruaru fuyo tipa i moi gu kodatise nga ga dungurati ngbapai mbiko agu apai nabipa kpotose? Rogo gu ringara aRomo naadu mbata, aKristano adu na abipai ni bakiakia tipa gu kura ngbatunga ariahe na pa iriso gu kura aʹuru. Gini rugute Pauro afuhe fuyo? Ko aya: “Gu boro ho ni ki niberẽ kina pa gu uru susi kura ha, gu ni ho ni ki niberẽ pa uru aberã dunduko sa. Aboro dunduko i rugu tiyo aruga na payo rogo gayo berã yo.” Si adu ni wenepai ka zanga du ni mbia koto fu gu kura aboro.—Oni gedi ARomo 14:5, 13, 15, 19, 20.
10. Tipagine si aida ti ni ani irisi gu bipai nga ga kura aboro? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)
10 Ka ani agianga tirani na gu diaberã sangbakpoto wirinarani nasa ni ni mangihe nibipa agu apai nabi ni ya, si aidanga ani saringbanga ni watadu ka manga ni ngbaome tipa ni aria berãni te. Si rengbe kadu nga sangbakpotoniyo kindi ni ‘rurungburaha’ na si naida ni rabaha, watadu sangbakpotoniyo aidanga na kura apai te. (1 Kor. 8:11, 12) Na si rengbe kadu a nga ani du si aida ani wisigi sangbakpotoraniyo, singia si naida ani rabaha kuti gu bangua arugute nga Ziazia Kekeapai. Nibipa agu apai nabipa ngerafuo kpotose, ani dunduko si aida ani mangi gaani diaberã na ki idi na gu sangbanapai si narengbe ka ye ni.
ONI GBIA NGBARAGO BE WENE ZAMBUASITISE
11, 12. Ho ani asia mbaro ni, gini arugute nga ga Ziazia Kekeapai si aida ani berẽkuriihe?
11 Yekova ambakadi aboro ngba gu gene nasaha taata fuyo i gbia ngbarago be zambuasitise. Soromo ape gupai nga “rago mongo na rago dogbere.” (Batu. 3:4) Ono tie, anga zambuasitise dunduko du ni wenehe te, na si angbanga ka dia gbanga regbo kutini a te, watadu kaa mangaha dedede a te. Wai du rengbe sangbakpotoraniyo ka undo rani ani gbia ngbarago gbiati undo be mbaro?
12 Ziazia Kekeapai naza rani ti “agu apai [nga ga] borose.” Agu apai re nakoda “bari, na pa meteka, na wasiro, na irisa kpiaahe, na soroka, na asogote, na kpata, na aringo, na azinga, na kpika pai, na kparaka, na kparakpara pai, na kpiboro, na kpibuda, na do pumbo gbarakagbaraka, na tunga agi apai re.” Pauro aya, “agu yo namanga tunga agi apai re, i adia nga gu ũkumbo nga ga ga Mbori ngbi te.” (Gara. 5:19-21) Nibi gipai re, si naida ani sana tirani nga: ‘Ya mo sangbakpotoreyo nasa re mi mbu agu ambaro du ni gbegberẽhe, abaangirã, gu mbaro natumbapa ringara, watadu zuu? Ya mo sangbakpotoreyo naza re ti bi kura afirimi du na kundiri aboro rogoho watadu wasiwasi kodaba, kpibuda, na sangbaatoro?’
13. Wai du rengbe gu rugute du rogo 1 Timoteo 4:8 na Asanza 13:20 ka undo rani tipa zambuasitise?
13 Ziazia Kekeapai nafu bangua arugute furani rengbe ka undo rani ani rugu sangbakpotoraniyo nibipa zambuasitise. Rugute sa dagba gu bangua arugute re nga “nyakasa borose nakiisa pai ni umba ha.” (1 Tim. 4:8) Dungu aboro dakuti gupai nga zambuasitise tipa wiri bete regbo ni wenehe tipa kpoto yo na berã yo. Ya mo ka ani aida ka gbia ngbarago be mbaro na dungu aboro, ya mo si naida ani ngihe na ngbatunga aboro dunduko? Asanza 13:20 nape gupai furani nga: “Gu boro nata na boro tatamana ni adú ni iratatamana a, ono gu badiata nga ga mumungo aboro, ima azía yo wa sa.” Ya mo gipai re ayugongo gupai nga si naida sangbakpotoraniyo undo rani ani sia agu ambaro asia ani aida ka ngihe te?
14. Wai du gu kura paranga wirina sa amangipai kuti ARomo 14:2-4?
14 Christian na Daniela nga agu avunguagude du na rukutu awiriyo ue. Christian aya: “Ti regbo gaani Irisombori Nga ga Aborokporo, ani asakipai tipa ngi mbaro. Ani ada kuti gupai nga gu kura ngbatunga ambaro kinaho du ni wenehe na agu akuraha ni gbegberẽhe. Da rengbe kadu ni wene bakurearani? Wirani sa ape gupai nga ti regbo ongoda sukuru yo, gu kura awiri aDezire Yekova kinaho amanganga pai ngba wene gene ya. Na ri abi tiri nga gayo mangaapai nasosoda ri tipa ri mangipai wakina yo. Ani asakipai na ri nga ani dunduko du na sangbakpotoraniyo ti ni, na si naida si banda rani tipa gupai ani asia ka mangaha na gu boro ani amangaha na ni.”—Oni gedi ARomo 14:2-4.
Gu sangbakpotoroyo Ziazia Kekeapai narabaha ima rengba ka undo ro mo ne gupai du ni gbegberẽhe (Oni bi genewaraga 14)
15. Wai du wisigo Matayo 6:33 narengbe ka undo rani ho ani ambakada pa mbaro ni?
15 Gu kura sanahe kinaho berewe nabipa gu regbo si aida ani ngi ambaro ti ni. Ya mo oni namaa agu apai nga ga toro wa gu nga adunguratise, tungusapai, na wisigopai nisase mbata fu mbaro watadu mbaro naye mbata fuhe? Gini apai nyakipaha rogo gaoni raka yo? Yesu aya: “Oni gbáta gako ngbi mbata, na gako rurupai; i ki kpamia agi ahe re dunduko fu roni kuti ni.” (Mt. 6:33) Ya mo sangbakpotoroniyo nasa roni oni mangi gupai nyakipaha rogo raka yo ringbisihe kuti agu arugute Yesu afuhe?
I NANGARASA RANI ANI TUNGUSIPAI ZAAZA
16. Sangbakpotoraniyo rengbe kadu na gini sangbanapai kurii gaani tungusapai?
16 Anga wene sangbakpotoseyo naza kina zaza rani ti manga gbegberẽpai te, ono si nasarani ani mangi gupai du ni wenehe. Gipai re nakoda tungusa wene pangbanga kini tanga na ni ti akporo na kini mangisunge na agu amomu ani agbiaha tipa ka tungusapai fu kura aboro. Sangbakpoto Pauro yo asako ko mangihe wo. Ko aya: “Bambiko i moi dingisaro ti re; bambiko rungo du fere ka mi atungusa nga wene pangbanga ya.” (1 Kor. 9:16) A wa ani kaa wirika ko, sangbakpotoraniyo nikaa fura furani, kini kido rani nga ani namanga gupai du ni ruruhe. Na ho ani atungusa wene pangbanga ni, gure nga ani naundo agu aboro ani atungusapai fuyo sangbakpotoyo yo tona ka mangasunge. Pauro aya: “Ono mbiko yugo rengo ani nambakada rimorani fu aboro dunduko ku bangiri Mbori.”—2 Kor. 4:2.
17. Wai du paranga wirinarani sa amangipai kuti sangbakpotoriyo?
17 Jacqueline awirikipai tipa ungaahe ho garãri adu ni nga 16. I ayugupai fuyo futufutu tipa wai ahe akuru nisaha. Ri aya: “Sangbakpotoreyo aaidanga ha fere mi sungu kaa sakapai wa gu mi naamangaha mbata te. Gene aadunga bere tipa mi idi kuti gupai re te. Mi andu fuo bayugupai ki pe gimi bipai fuko. Kina ngbare nazere ka bi gupai nga ko akaragapai fere wenengai na ki fu momu fere tipa mi fura fu agude dunduko vuru bambu tipa wai ahe akuru.” Rago aima ngba ti Jacqueline bambiko ri amangipai kuti gupai sangbakpotoriyo apehe furi. Ya mo sangbakpotoroyo nasa ro mo mangi gupai du ni ruruhe?
18. Tipagine si aida ani du ti ni na nyemu gu wene sangbakpotoseyo rengbe ani ka kido kutini?
18 Nangba wai duhe nga gaani sasa nga ka sa gaani raka si du na ngbanya kuti ga Yekova gene mangaapai! Sidu tie, sangbakpotoseyo ima rengba kadu ni gu nyanyakipa he. Ho ani awisigo Fugo Mbori ni, kini berẽkurii gupai ani agedaha, na kini mangi ome ka mangaha rogo mangimangipai yo, gure nga ani naraba sangbakpotoraniyo. Si nika du ni nyanyakipa he rogo gaani raka yo nga ga aKristano!
a Oni bi “Asanahe be Agedihe” rogo gu Ngbaõbambu Sinziri nangia ga Banzinga 15, 2004, kpewa. 29-31 rogo pa-Ingirisi.