Yugo Irisa Tipa Gu Gaani Adunguratise Nga Ga Irisombori
“Mi [ni]ka ye na yo ku pati gi kparakpara ziazia bagangara yo, ki fu ngbarago fu yo rogo gi bambu kparakpe yo.”—YESAYA 56:7.
1. Gini nduapai du berani rogo ziazia kekeapai tipa yugo irisa tipa gu gaani adunguratise nga ga irisombori?
YEKOVA ima dungura gako aboro, nga mbedimbedi aKristano na abadiangbayo, tipa i ye kaa irisoko rii gako “ziazia bagangara” yo. Ko nasa yó i duna ngbarago vuru gako “bambu kparakpe” yo, nga gako yekaru nga ga toro. Na si nga “bambu kparakpe tipa rikaaboro dunduko.” (Yesaya 56:7; Marako 11:17) Gipai Yekova namangihe re, si nayugo gupai nga pa irisoko niziaziaha, na kidu na kikiipaha. Nidu ani na irisa tipa gu gaani adunguratise nga ga irisombori, ani nayugo gupai nga ani na gu bipai nga ga Yekova tipa ziazia ahe.
2. Gine nayugoho nga Yekova nabi gu ba ko asiaha tipa irisoko niziaziaha, na wai Yesu ayugu gupai nga ko aduna kina gu bangisa bipai re a?
2 Rogo gu ringara aYisaraere nadumbata, gu ba Yekova asiaha tipa irisoko, si aidi i naabihe niziaziaha. Si aidi i mbedi banye na nzeme na gaha aũsunge dunduko ‘tipa si du nikparakpara ziazia he kisusi.’ (Gate 30:26-29) Gu kparakpara aba nadu ue vuru banye yo, i anaayambaha nga “ziazia ba,” na “gu ba du ni ziazia ha [ki]susi.” (AEbere 9:2, 3) Kusa, i adua gu yekaru nadu Yerusarema yo kuba banye. Nidu Yerusarema nigu ba nadu tipa iriso Yekova, i anaayambaha nga “ziazia bakporo.” (Nemaya 11:1; Matayo 27:53) Ho Yesu aamanga gako sunge ni auru kpotosende, ko aduna bakere irisa tipa gu yekaru re. Ko azingi nikerehe kuti aboro tipa gu zanga irisa i adu nani, bambiko i asa yekaru nibabagaahe, na kini yari rogo gaha vurukporo ho i anaandu ni kurogo kura aba, kuba gupai nga i ke gangi patihe.—Marako 11:15-20.
3. Gine nayugo gupai nga agu adunguratise aYisaraere anaamangaha, si adu niʹiriʹirihe?
3 AYisaraere anaadungura tiyó dedede tipa ka iriso Yekova na tipa ka degatuyo kuti gako aNdiko i nigedihe. I naayamba gu kura gayo apumbo nga kparakpara adunguratise, si kini yugupa wai si adu niziaziaha. (Pa Amotumo 23:2, 3, 36, 37) Ti regbo gu bakere dunguratise nadu ti rago agu anebi nangia Ezara na Nemaya, aRevi “aunda aboro i rugu tiyo na sangba rugute.” Wa duhe nga aboro dunduko “akpari ni aume . . . ho i agi sangba gi rugute ni re,” si du aRevi “azeresi aboro ti ni dunduko, niya, ‘Oni zeredi, bambiko gi uru re du ni kparakpara ha.’” Fuo gure, aYisaraere ki mangi gayo Pumbo Nga ga Abasura tipa arame saba na kini ‘ngi angi gbe.’ Kurigure, “Ezara [ana]ageda gu kitabu nga ga ga Mbori rugute uru na uru, tona ha ti bambata uru dati digida uru. I ki mangi pumbo rame ki du saba; bakere irisiirisi gbuu ki du ti muambi uru, a wa rugute aringbisi pa ha.” (Nemaya 8:7-11, 17, 18) Agi aregbo re angia iriiri aregbo nirengo, si kini idi agu aboro nadu pati ni sungu na irisa.
Gaani Adunguratise Niziaziaha
4, 5. Gini apai nayugo gupai nga gaani adunguratise niziaziaha?
4 Nirengo, Yekova areme na ndikidi ziazia bakporo beko auru kpotosende, nga gu duna kparakpara yekaru rogoho tipa irisoko te. Wa vura duhe wo, ka bangirani gonga ti gupai nga gaani adunguratise nga ga irisombori, si niziazia he ya. Ani naadungura tirani bara biata rogo poso sa tipa ka geda Ziazia Kekeapai na kini wisigihe. I ‘nayugo’ ga Yekova Pai ayugo tipa aboro ‘rugutiyo nani,’ a wa si adu ti rago Nemaya. (Nemaya 8:8) Ani naatona gaani adunguratise dunduko na kparakpee, na kini digisihe a na kparakpee. Ani naabika abia sambuohe fu Yekova ti regbo badungu agi adunguratise re. (Atambuahe 26:12) Nirengo, agu adunguratise nga ga dungurati, si nga papara gaani irisombori, na si naida ani sungu pati ni wa avurumbori, ki sungu na pazereda tipa ka gia fugo Mbori.
5 Yekova nafu maku afu fu gako aboro ho i adunguratiyo ni ka irisoko, ka wisigo Fugoko, na tipa ka kodatiyo na agu awirinayo nga aKristano. Ho regbo dunguratise nga ga irisombori adani, ani rengbe kadu naa kido nga yo du ‘Yekova arugapai ni tipa ani gbia maku.’ (Atambuahe 133:1, 3) Ani nagbia gu maku re ka ani du yo na ki sungu wenengai tipa ka pekafuo gu ringbisaapai nga ga toro re. Kurigure, Yesu ayaa: “Ka aboro dungura tiyo ue na biata ni rimore, mi du kina yo dagba yo.” Wa vura duhe nga ko agumba agu afugo re tipa agu aKristano nga abaakumba nadunguratiyo ka mbakada gupai du dagba boro na kurani, ono gu veresi re nabipa gaani adunguratise abi a. (Matayo 18:20) Ka si du tie nga ho aKristano adunguratiyo ni nirimo Yesu, ko kina dagbayo, ya mo si aidanga ani naabi agi adunguratise re niziaziaha tee?
6. Ginipai rengbe ani ka gumbaha tipa gaani aba nga ga dunguratise, singia kikindigi adunguratise watadu rukutuhe?
6 Rengo ngaha nga Yekova asungongo rogo agu abambu irisombori i aduaha nibee te. Wa vura duhe wo, gaani aBambu Kindo nga gaani aba irisombori. (Amokedi 7:48; 17:24) Ani naadungura tirani koyo ka wisigo Fugo Yekova, ka kpara fuko, na ka sambuo ko ni abia. Kina gu bangisapai re a du tipa gu gaani aBambu du tipa Kikindigi Adunguratise. Gu kikindigi aba watadu abambu ani atumo marã tipaha ka manga gaani kikindigi adunguratise rogoho, ngbatunga agu duwa bambu adunguratise, bambu takapande ahe, watadu agu aba i angimbaro rogoho, si nasatihe niba irisombori ti gu regbo ani amanga gaani adunguratise nga ga irisombori rogoho. Ti regbo agu adunguratise nga ga irisombori re, singia si nikikiihe watadu niumbaha, si naida ani duna irisa, na gi irisa re ayugotihe rogo gaani sino mangaapai yo dagba aboro.
Agu Agene Rengbe Ani ka Yugo Irisa Ngbaha
7. Gini ziazia gene duho rengbe ani ka yugo iriso ngbaha tipa gu gaani adunguratise nga ga irisombori?
7 Agene kinaho ziazia rengbe ani ka yugo irisa ngbaha tipa gaani adunguratise. Gene sa nga ani ima ye mbata fu regbo tipa ka tona gu bia nga ga Kindo na akuarani sa. Badungu agi abia re wakina kparakpee, sidu, si naida ani bihe na irisa. Gu mokedi nangia Pauro adi gupai du rogo Atambuahe 22 ki kehe nifugo Yesu. Si nayaa: “Mi atáka pande rimoro fu awirinami, mi abí bia taarimoro dagba rimbasa aboro yo.” (AEbere 2:12) Sidu, si naida ani saha nisino rani nga ki ima susungo rii gaani abasungo mbata fu bariigbu gumbapa gu bia i nika bihe, na ani kini bihe kini berẽkurii gupai si ayugoho. Gaani bibia dunga wakina gu nangia ga bake apapara atambuahe, nga guko nakepai ki yaa: “Mi afú atambuahe fu Yekova na kpotore yo dunduko, dagba agu aboro rondo nga ga ruru yo, na dagba rimbasa agu aboro a.” (Atambuahe 111:1) Ii, bi abia sambuohe fu Yekova nga gu bangua ndupai si aida ani da ti ni ba dunguratise yo mbata fu regbo na ki sungu kuti digidoho.
8. Gini kpiapai du rogo Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga si naida ani moiberã rani na irisa ho i amanga kparakpee ni?
8 Gu kurapai berewe nambakada gaani adunguratise rogo toroyo nga, gu kparakpee naye ngbaduseyo boro sa amangaha kuba agu aboro du pati dunguratise. Ti kura regbo sa, agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã Yerusarema yo adunguratiyo, na ‘i ki poi kina kubanisa kuari fu Mbori’ rogo kparakpee yo. Nisangbanaha, i aandu kumbatayo kindi na ‘peka ga Mbori pai zukazuka’ fu aboro zanga gunde aboro ki vura nirungosi yo vurũ. (Amokedi 4:24-31) Ya mo oni rengbe ka berãha nga agu aKristano nadu yo re agbeberã yó kuti kurapai kia ti regbo kparakpee? Wagu sa te. I aakpara ‘kina kubanisa.’ Agu akparakpee i amangaha ti regbo gaani adunguratise, si nayugopa agu apai dunduko du berã agu aboro yo du pati dunguratise. Si naida ani moiberã rani fuoho na irisa.
9. Wai rengbe ani ka yugo gaani irisa tipa agu adunguratise nga ga irisombori ngba gu gene ani avoda arokoo ngbaha gbiati sino rani?
9 Kurigure, ani rengbe ka yugo gaani bakere irisa tipa gaani adunguratise ngba gu gene ani avoda arokoo ngbaha. Gu gene ani avoda arokoo ngbaha, na wai ani ambakada rirani, si rengbe ka sa gaani adunguratise si du niʹiriirihe gbe. Gu mokedi nangia Pauro afu rugute ki yaa: “Mi nakpi nyemu he tie ya akumba kpari rogo arago dũ nitumba ziazia be ku ari, zanga zinga na sakapai. A wo ade ka ukadi tiyo na gu roko adu nga na enda ti ni ya, nizogo tiyo na zera; ni kãikãi mangeriyo, na dahabu, na ambia fongo na gu roko kii genoho te; ono rogo wene mangapai wa ngba ha fu agu ade idi pa sinombori.” (1 Timoteo 2:8-10) Ho du ani ni pati gu bakere dunguratise du zegi kina ndugu ki ke pati rani, singia regbo zere du watadu regbo faarago du, si naida ani vodi agu arokoo daada na gu ba re ono si kidu kindi nikina iriirihe. Kurigure, gaani irisa nika sa rani ka ani ringa arawa-kandi ho du ani ni pati gu gaani bakere adunguratise nga irisombori ya. Ho ani avoda agu arokoo ni daada na kidu na wene sino mangaapai ti regbo gaani adunguratise, si nafu taarimo fu Yekova Mbori, fu akuarani airisimbori, na si nasa gupai a nga gaani irisombori du a niʹiriirihe.
Gu Sino Mangaapai Nga ga Avurumbori
10. Wai gu mokedi nangia Pauro ayugu gupai nga si naida aboro duna gu sino mangapai nga ga avurumbori pati agu adunguratise nga ga aKristano?
10 Rogo 1 AKorindo kapita 14, ani nabi gu rugute nga ga tatamana gu mokedi nangia Pauro afuhe nibipa wai si aida i naamanga agu adunguratise nga ga aKristano. Ko adigisi fugoko ki yaa: “I mángi apai dunduko nzunzu ni tangaratangara ha.” (1 AKorindo 14:40) Gaani adunguratise nga nyanyakipa papara gu mangaapai nga ga gu dungurati nga ga aKristano, na si naida aboro duna gu sino mangaapai si aida avurumbori du nani.
11, 12. (a) Ginipai si aida si rimi ku berã agu agude yo du pati gaani adunguratise nga ga irisombori? (b) Gini gene daada rengbe agude ka yugopa gayo idapase ngbaha ba gaani adunguratise yo?
11 Si naida i yugu wai ayugo fu agude si aida i naamangaapai pati adunguratise. Si naida agu aKristano nga avunguagude sakirogoyo fu awiriyo nga Bambu Kindo watadu gu ba i amanga gu Wisigo Buku Nga ga Dungurati rogoho, si nga ba ngimbaro te. Si nga agu aba ani airiso Yekova rogoho na kini wisigi Fugoko. Gu tatamanatatamana Bakindo nangia Soromo akepai ki yaa: ‘Mo banda nduro ho mo ka ndu ni kurogo ga Mbori bambu yo; na ka mbeda koyo ka gia pai.’ (Batungusipai 5:1) Moize yugupai fu aYisaraere tipa i naadungura tiyó sa, nga sosono aboro na “rukutu agude.” Ko ayaa: ‘Oni dúngura aboro, i nigíhe, ki niwirikihe, kini gunde ti Yekova gaoni Mbori, kini berẽpa manga agu apai nga ga gi rugute re dunduko, ya agu awiriyo ainanga paha ya, i ki gihe, ki wirikipa gunde ti Yekova.’—Pa Fu Rugute ni Ue he 31:12, 13.
12 Wakina gure areme a, rukutu agude naandu kupati adunguratise yo na avunguyo na gu bambata nduhe nga ka degatuyo na ka wirikapai. Fuo agude rengbe kaa degatuyo na ka giarogo gu bangua arengo nga ga Ziazia Kekeapai kindi, i rengbe arengba a ka ‘kusapa’ gayo idapase nikaragayo pai ti regbo adunguratise. (ARomo 10:10) Tooni gude rengbe ka tonaha na karagapai niguruhe kuti gu sanahe ní nagirogoyo. Ti tonatonaha, ní rengbe ka geda akaragapai ageda rogo waraga, ono fuo bete regbo, si naida ní karagaha rogo afugoní nisani. Gipai re naundo gude aundo na kini fu ngbarago funi, na ngbatunga gu asadatise nayugopa gani idapase re nasa ngbarago ti gu kuru aboro du pati dunguratise. A wa duhe rogo sino raka, avunguagude du namaa kpiapai fu awiriyo nikaragayo pai ti regbo adunguratise. Ka si rengbe, si nibawenepai ka agude du na kina gayo Ziazia Kekeapai, bukubia, na gu buku watadu magazini i awisigoho ti regbo gu dunguratise re. Si naida i wiriki wai ka yugo irisa tipa ngbatunga agu abuku re. Agi apai re dunduko nika sa agude i moi gupai ku berãyo yo nga gaani adunguratise niziazia hee.
13. Gine ani amaabangirani tipaha nibi agu aboro ye kadu pati gaani adunguratise, nga aguyó ninaayengo mbata ya?
13 Rengo ngaha nga, ani aidanga gaani adunguratise nga ga irisombori wiritihe na gu nga ga agu akanisa du kina rimo aKristano gbua riihe te. Si rengbe ka wiraha ka si du nga si nibazezerehe zanga wasa, na ka si du niʹirisiʹirisihe susi ome, watadu ka si du wa kporo-gbere. Ani naida agu adunguratise du rogo gaani aBambu Kindo du niwasawasaha na kini yambu aboro ayamba, ono angianga ngba gu gene nga kadu wa kporo-gbere ya. Ani naadungura tirani ka iriso Yekova, sidu, si naida gaani adunguratise du ti aregbo dunduko niʹiriʹirihe. Gupai ani akpinyemu si mangi nga, ho gu vovo aboro du dagbarani nika bi wai ni ani adegaturani ka gia fugo Mbori, na ki bi gaani sino mangaapai na ga awirani, i gumba gupai nga: “Mbori [gu]du dagba roni yo nirengo.”—1 AKorindo 14:25.
Gu Papara Gaani Irisombori Nika Nyeanye Kindi
14, 15. (a) Wai rengbe ani ka zanga ‘mbu mbakada ga gaani Mbori bambu’? (b) Wai sangba Yesaya 66:23 aima manga?
14 A wa ani nibihe mbata, Yekova nadungura gako aboro i ye ka ngi rogo gako “bambu kparakpe” yo, nga gako yekaru nga ga toro. (Yesaya 56:7) Gu ruru kumba nangia Nemaya atingidi akurako aYuda ki ya si aaida i duna bakere irisa tipa gu yekaru nadu Yerusarema yo nifuyó ahe tipa si undo gaha sunge. Ko ayaa: “Ani ambú nga mbakada pa ga gaani Mbori bambu te.” (Nemaya 10:39) Kurigure, si aidanga ani ká ga Yekova yambahe ka ndu ka irisoko rogo gako “bambu kparakpe” te.
15 Nibi padu aboro dedede ba dunguratise yo ka irisombori, Yesaya agumbapai nisangbanebi ki yaa: “Si ayé ka du wa gere ya ti fogo diwi dati kura fogo diwi, na ti rago sabiti na dati kura rago sabiti, aboro dunduko ayé ka fu irisa bara bangire, wo poi Yekova.” (Yesaya 66:23) Gipai re namanga amanga areme nirengo. Rogo aposo dunduko rogo diwi, agu aKristano naima kpara gayo raka fu Yekova nadunguratiyo ka irisoko. I namangaha wo niduyó pati agu adunguratise nga ga aKristano na kini tungusi wene pangbangaa, gbiati agu akuraha. Ya mo oni dagba agu aboro ninaaye dedede ka nugadi barabangiri Yekova?
16. Tipagine si aida nduge ku ba adunguratise yo du ti ni nipapara gaani raka awere?
16 Yesaya 66:23 nika digo bakere gbe rogo gu ga Yekova vovo zegino ko akidohe tipaha. Ti gu regbo re, “aboro dunduko” nikaa ‘ndu ka fu irisa barabangiri Yekova,’ watadu kaa irisoko, na aposo dunduko, na adiwi dunduko, nyeanye kindi. Wa duhe nga pa dungura ani tirani ka iriso Yekova nga gu papara gaani irisombori nika nyeanye kindi, ya mo si aidanga ani naadu pati gu gaani adunguratise nga ga irisombori ti aregbo dunduko rogo gaani raka yo tee?
17. Tipagine ani aida gaani adunguratise ti ni bakere gbe bambiko “wa bi [ani] he ya gu uru re si nambeda”?
17 Wa digido regbo ambeda, si naida ani diberã susi gu nidumbata tipa kaa du pati gaani adunguratise nga ga aKristano nga gu du tipa irisombori. Nidu ani na irisa tipa gaani adunguratise, ani asanga sunge-marã, na gu sunge fuuyó ho furani sukuru yo ani mangihe kporoyo, watadu kita ndu ku sukuru yo wiso kini ndu berewe nyemu, si sa rani ani he dungura tirani dedede na akuarani aidipase te. Ani naida ka gbia gu nyakasaro naye be dunguratise. Gaani adunguratise nafu mamu furani ani inidi tirani na akuarani, kini ngarasi tirani dagbarani, na kini nyakasi akuarani kuti “nyemuse na [kuti] wene mangaapai.” Ani naida ka mangaha wo bakere gbe bambiko “wa bi [ani] he ya gu uru re si nambeda.” (AEbere 10:24, 25) Sidu tie, ani naayugongo irisa ayugo kindi tipa gaani adunguratise nga ga irisombori nindu ani dedede kupati ni yo, kini vo iriiri rokoo, na gaani sino mangaapai kidu niwenehe dagba aboro. Nimanga ani he wo, ani nayugo gupai nga ani na gu bipai nga ga Yekova tipa agu ahe du niziaziaha.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 28]
Dunguratise ka iriso Yekova niziaziaha rogo agu arago dunduko ka i mangihe rogoho
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
Rukutu awirani naandu kupati adunguratise yo ka degatuyo na ka wirikapai
Fugöpai
• Gine nayugoho nga si naida i naabi agu adunguratise nga ga ga Yekova aboro niziaziaha?
• Giniapai nayugo gupai nga gaani adunguratise nga ga irisombori niziaziaha?
• Wai rengbe agude ka yugoho nga i na irisa tipa gaani adunguratise nga ga irisombori?
• Tipagine si aida ti ni ani sa nduge ku ba adunguratise yo si du nipapara gaani raka awere?