ÓRÒ 38
Oohʋnnë Ofo hɔ́ elënë éɔ alɔ elë aɛn!
Noo elë ehʋn-oonë, ebë eɔsɛ elɛ bu ayɔghɔ nfre nfre fannganë bë elɔ ebë enʋn sɛyɛyɛ ghë. Àlɛ́ bɔ́bɔ́ mianmian efɩ elë o, elë émʋn n’ye bu jɔghɔ bë eɔsɛ elɔ ebë eda enʋn sɛyɛyɛ ghë. ?Élé ebë eba eɔsɛ eya n’ye oohʋnnë Ʒoova hɔ́ elënë, ɔɔ alɔ tete elë aɛn é? ?Bu tete nkpɔca ghëwu ebë eya n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔ elë aɛn é?
1. ?Mabughëwu oohʋnnë bë eɔ alɔ elë aɛn é?
Bunë ghëwu oohʋnnë bë eɔ alɔ elë aɛnnë ëë lɛ́ n’ye oohʋnnë lɛ́ bunë elë Shì Ʒoovanë ɔɔ kolonë hɔ́ elë. ‘Nie ee gbo ëë oohʋnnë píe.’ Në ëë në óo bu powu (Psaume 36:9). “Në ëë në elɔ ngiki powu oohʋn lɛ, murutɛ lɛ, bu powu lɛ” (Actes 17:25, 28). Ʒoova ëë elɔ elë bunë bë elɔ ebë ehʋn-oonë powu. Në ëë në ekpa elɔ elë bu nfre nfrenë bë elɔ ebë ewu sɛyɛyɛ tete oohʋn ghënë.—Ka Actes 14:17.
2. ?Élé ebë eba eɔsɛ eya Ʒoova n’ye oohʋnnë hɔ́ elënë ɔɔ alɔ tete elë aɛn é?
N’ye ebá nʋ́n elë nɔ̀n opunë, Ʒoova cé elë aɛn ghë, kpɩ́ elë. Ofosʋgho nkpɔ dí Davidë. Ofosɛrɛ ghë në hɛ́ Ʒoova kɔ: “N’ye më bá nʋ́n më nɔ̀n opunë, fë aɛnmɔnnë bɔ́bɔ́ wú më” (Psaume 139:16). Elë oohʋnnë ɔɔ alɔ dɔ́ tete Ʒoova aɛn (ka Matthieu 10:29-31). Àlɛ́ yiki omu avivi n’ye kɔ́ bë ee ëë esë oa, kɔ́ bë ee yiki fuɔ onë, bu ntɔnë ehʋn Ʒoova sɛ tete (Exode 20:13). Àlɛ́ enë elɛ bunë bë eɔsɛ elɔ elë lɛ ngiki fuɔ lɛ bë ewu rɔnë, bu ntɔnë esë ehʋn Ʒoova sɛ. Àlɛ́ elë gha baba bu cɛɛ cɛɛ, mɩɩ bu ntɔnë alɔ bu kwa afɩ yikinë, ehʋn Ʒoova sɛ. Àlɛ́ enë elɛ bu ece elë oohʋnnë aɛn ghë, enë ekpa eya n’ye ngiki fuɔ oohʋnnë ɔɔ alɔ elë aɛnnë, n’yonë elë eya n’ye emʋ́n tɩ oohʋn yɔghɔnë Ʒoova hɔ́ elënë ghë.
KPE BU FUƆNË FË ÉKPA EMƲN
Wu bu nfre nfrenë fë éɔsɛ elɛ eya n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔ fë aɛn.
3. Ce fë esë aɛn ghë
Elë ebɔ elë oohʋnnë powu esʋ Ʒoova, noo esɔ́ mbë hɛ́ ëë kɔ mici powu, ebë elɛ bunë në evivinë. N’yonë, ka lɛ́ fɛ ebɔ́ elë sɛakɔnë powu yíyi ntɛɛn lɔ́ ëë mɩnɛn. Éka Romains 12:1, 2, álɛ eɲë ébɔ jɔnë kë vívi oghoshi n’yonë edidi jɔ:
?Mabu bë eshu fë rupu álɛ fë éce fë esë aɛn ghë é?
?Bu nfre nfre nkpɔca fë éɔsɛ elɛ ece fë esë aɛn ghë é?
4. Le bunë fë elɛnë aɛn ghë álɛ bu kwa ghe efɩ ngiki
Biblënë ele elë ndɔnʋn n’ye ebë ekwa bunë bë eɔsɛ ése elë bu kwanë. Ékpɩ VIDEONË, álɛ eɲë éwu bu nfre nfrenë eɲë éɔsɛ elɛ álɛ bu kwa ghe efɩ eɲë.
Éka Proverbes 22:3, álɛ eɲë édidi ëë jɔ ewu n’ye eɲë éba eɔsɛ elɛ, álɛ bu kwa ghe efɩ eɲë...
àlɛ́ eɲë anʋn ereni
àlɛ́ eɲë anʋn juman-ku
àlɛ́ eɲë në egbegbe
àlɛ́ eɲë në emi kɔ́ tomobi o, kɔ́ bu fuɔ o.
5. Eɲë gha éwu àmɛn shi, eɲë gha élɛ jɛnë nʋn nɔ̀n opunë lakwa
Davidë hɛ́ kɔ bunë efɩ jɛnë nʋn nɔ̀n opunë, da n’ye eba edɔomu eyinë esë, Ʒoova ewu ëë, edi ëë akɔnda. Éka Psaume 139:13-17, álɛ eɲë ébɔ jɔnë kë vívi oghoshi n’yonë edidi jɔ:
?Ʒoova aɛn ghë, micinë yighɔ abɔ àmɛnnë ëë jɛnë oohʋnnë eka eo-órò an, akɔ micinë yighɔnë ahʋn jɛnë an?
Lahɔ gbo, mbranë Ʒoova lɔ́ Israɛlë-aghɩnë ebidi nɔ̀nnë lɛ, jɛnë nʋn ëë opunë lɛ shi. Éka Exode 21:22, 23, álɛ eɲë ébɔ jɔnë kë vívi oghoshi n’yonë edidi jɔ:
?Ghɩnë gha mʋn-lɛ́ óó ale àmɛngho nkpɔ aghɔ mɩɩ jɛnë nʋn ëë opunë arɔnë, élé Ʒoova eba ewu ghɩ ntɔnë é?
?Ese élé Ʒoova eba ewu ghɩnë omu aɛn fu, lɛ́ bu ntɔnë é?b
?N’ye Ofo eba ewu bunë, akɔnda nkpɔca fë edi ëë ghë é?
Yighɔnë mʋn n’ye oohʋnnë ɔɔ alɔnë bɔ́bɔ́, jɔ nkpɔ ghënë, bë eɔsɛ edi akɔnda n’ye àmɛnshiwunë ëë lɛ́ bu tetenë bë elɛ. Éka Isaïe 41:10, álɛ eɲë ébɔ jɔnë kë vívi oghoshi n’yonë edidi jɔ:
?Àlɛ́ kë në emianmian yighɔ nkpɔ álɛ bë ewu àmɛn shinë, ghɩ nkpɔca bë eɔsɛ eboka ëë álɛ bë ekwa bu ntɔnë é? ?Mabughëwu fë ehɛ jɔ ntɔnë é?
NGIKI JƆGHƆ EHƐ KƆ: “Yighɔ nkpɔ ɔɔ shigbë n’ye bë ewu àmɛn shi, ëë esë omu sɛakɔ ëë lɛ́ ëë.”
?Mabu eya fë n’ye oohʋnnë, élɛ nɔ̀nnë eenë o, élɛ jɛnë nʋn nɔ̀n opunë eenë o, lɛ́ bunë ɔɔ alɔ Ʒoova aɛn é?
BUNË EBË EƝISHI
Biblënë ehɛ elë kɔ oohʋnnë lɛ́ bunë Ʒoova hɔ́ elë, ebë ekolo ëë, bë eɔ alɔ elë aɛn, n’yonë ebë esasa ëë. Bunë elë elɛnë powu ghënë esë, ebë ele elë esë aɛn ghë álɛ bu kwa ghe efɩ ngiki.
?Fë eghagha ëë ghë wú?
?Mabughëwu yiki oohʋnnë ɔɔ alɔ Ʒoova aɛn é?
?Àlɛ́ yiki omu aɛn fu ae yikinë, élé Ʒoova eba ewu ghɩ ntɔnë é?
?Mabughëwu fë émʋn tɩ oohʋnnë Ʒoova hɔ́ fënë ghë é?
KPA WU BU FUƆ
?Élé ebë eba eɔsɛ edà Ʒoova nasɩ oohʋnnë në hɔ́ elënë ghëwu é?
Wu jɔvivi ntɛnɩ eshi: ?Ofo bë eɔsɛ edisʋ eɲa jɔ shi ehɔ yighɔnë boepi wú àmɛn shinë wú?
« L’avortement : qu’en dit la Bible ? » (Jɔnë nʋn jw.org ghë)
N’ye Ofo eba ewu oohʋnnë, wu n’ye bë eba eɔsɛ eboka fë, álɛ fë énɩ gbegbe bunë bë elɔ bu kwa ghe efɩ fë wunë ebɔ.
Àlɛ́ yiki nkpɔ në edi rɔ akɔnda edɔnë, wu n’ye Biblënë bë eba eɔsɛ eboka ëë.
a Aghɩnë kë nʋn aarɛrɛ ghënë, Ʒoova ece kelë aɛn ghë (Psaume 34:18). Bunë efɩ elë óó ehʋn elë sɛ mɩɩ elɔ elë di rɔ akɔnda edɔnë, Ʒoova mʋn ëë. Në evivi n’ye në éboka elë. Álɛ fë éwu n’ye Ʒoova bokanë bë eba eɔsɛ elɔ yiki bë erishi ekpɛkpɛ akɔndadi ntɔnë ghënë, yi n’ye kë ghɛ́ghɛ “Kpa wu bu fuɔ” órò ntɛnɩ ghënë, álɛ fë éka nakwa ntɛnɩ: « Je veux mourir — Est-ce que la Bible peut m’aider si j’ai des idées suicidaires ? » Nakwa ntɔnë nʋn jw.org ghë.
b Aghɩnë kë boepi wú àmɛn shinë, aa bë eɔsɛ erɛrɛ kelë mɩɩ kebë edi akɔnda n’ye Ʒoova gha ɔɔsɛ bë eɲa shi ehɔ kelë, ese Ʒoova bë eɔsɛ eɲa shi ehɔ kelë. Álɛ fë ékpa emʋn bu edɔ àmɛnshiwu jɔnë ghënë, yi n’ye kë ghɛ́ghɛ ‘Kpa wu bu fuɔnë’ álɛ fë éka nakwa ntɛnɩ: « L’avortement : qu’en dit la Bible ? »