October

Rekparanhaạn ghan ni nyinhạ onhaghanhạn itọ? Ikparanhaạn ni Uw-emhạ phọ Devid, esi iduọn phọ, odị aaḅereghị ni alhọm Enhaạn mọ: “Tiitieni eephuạ amhị ilọ onhaghanhạn anạ.” (Ps. 51:12) ADevid aphomhoghiạn aZihova agey. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, ikparanhaạn ghan ni nyodị eeni amem onhaghanhạn itọ, kụ yira kẹn ni. Eeghe kụ iḍighi? Eḅẹl phọ, yira molhe erua igbagharạn. Omhunhenhiom iyạl, oomo amem aSetan rakparaghạ ghan oḍighi idị yira kogbagharạn ghan idiphọ odị. (2 Kọr. 11:3) Omhunhenhiom iraạr, uwaloor igbagharạn kụ ukitonhom iyira, “uwaloor phọ opọ rapogh bọ buphẹ ro/naghanạn ghan bọ Enaạn.” (Efẹ. 2:2) Yira ko/lọgh inyaạm oghel ikarạph bịn, kuolọ yira kolọgh kẹn inyaạm oghel inyuughiom igbagharạn phọ Eru ḅilhẹ r’aḅirinhi phọ romiteom ghan bọ. Yira omoọgh olhọgh ikuph onhaghanhạn aZihova r’abuphẹ odị amạ bọ otooghị ongọ abunhọn. w23.10 6 ¶1

Eeghe kụ edị yira kotue otuughạ esi iiḍaạny phọ aZizọs atenhe bọ muụm miim? Yira otuughạ ilọ osooromhi ghan aloor. AZizọs oo/baga ilọ iiḍaạny phọ odị; okạr oghaạph, r’amem r’amem odị oo/baga ghan ilọ araraạr dị odị aḍighi. Kparipẹ ghụn, r’osooromhi aloor odị asighẹ ghan rughuenhian phọ angọ Odẹ phọ odị. (Jọn 5:19, 30; 8:28) Eḍighi maạr dị yira osooromhi loor idiphọ aZizọs, yira koo/baga ghan ilọ araraạr dị yira moḍighi. Oobaga ghụn esi emạ eepoogh phọ yira omhoọgh bọ okumu ookiạ Enhaạn phọ ayira. (Jer. 9:23, 24) Ongọ aZihova eghuan phọ esi bọ nyodị. Loor esi dị, egey iyaạr i/lo dị yira moḍighi ghan dị odị kụ u/lọgh ḍighaạgh. (1 Kọr. 1:26-31) Mem dị yira osooromhi loor, yira ko/wạ ghan oḅenhị yogh awe raraạr dị yira oḍighi, loor esi dị yira ro/wạ ghan ḍisẹph abidị. Kparipẹ ghụn yira romoọgh ghan ogbaanyạn olhegheri mọ aZihova amiịn ni kụ aḅilhẹ asereghiạn ipẹ yira oḍighi bọ. (Poghom Matiu 6:2-4; Hib. 13:16) Okạr agey, reḅaạl ghan ni olhoghi aZihova mem dị yira osooromhi loor idiphọ aZizọs.—1 Pit. 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Enhaạn iphum ni otelhedom mọ Pọl oromha aKristẹn mọ bidị owạ ghan ilọ kengọ suọ bunhọn. Ika kụ idị yira kodạph oromha phọ opọ phọ mem dị ophạm ituughạ? Esi ootughiạn ghan mọ abunhọn iduọn ayira rowạ ni ophagharanhaạn aani aḍipuru. Nạ ragbi mọ ketọl ika, eḍighi iyaạr dị oyaghirị anạ r’anạ rekaạph raghaạph kụ eepoogh oghaạph aani iyaạr nyodị nạ u/ngọ? Ke/nighẹ! Nạ kawạ ni mọ odị aghaạph aani iyaạr. Eniin phọ eten phọ, mem dị yira oghị ituughạ rowạ ghan mọ dị edugh ni ibadị ophagharanhaạn aani ḍipuru. Okạr oghaạph, eniin eten dị yira kotue okparamhị bumor r’abumaranhi phọ pọ ongọ aani abidị eepoogh ophagharanhaạn aani aḍipuru. (1 Kọr. 10:24) Ongọ ghan ophagharanhaạn dị akper, pidị yira ongọ aani bunhọn eepoogh oghaạph aani iyaạr. Ghalhamọ nạ ungọ ni ophagharanhaạn dị akper, miịn ni mọ na oo/karagh ibadị araraạr. Nạ aghaạph oomo ipẹ edi bọ siphẹ ekpịgh phọ, abunhọn awe ko/miịn iyaạr oghaạph aani. w23.04 22-23 ¶11-13

Ku/bulha mọ emạn agey maạr oghị aghisigh olhoghonhaạn ghan abunhọn ḍighaạgh, ekạr ekpaariọm epẹ erugh phọ. Ewạ ni dị yira koḍeenhaan ghan onhaghanhạn aḍughụm mem dị yira omite epẹ erugh phọ. Yira roteẹny ghan ni we akirokirọ aremheeraam ḅilhẹ r’iḍighinhom araraạr dị oḍuạ kirokirọ arikpisi kụ oru. Otelhedom mọ aPọl aḍeenhaan ghan ni onhaghanhạn aḍughụm, kụ yira kotue ni otuughaạny eḍeenhaan phọ odị. AZizọs amạ Pọl idiphọ “oteIhedom aruuruen phọ.” (Rom. 11:13) Esi iduọn phọ, aPọl aghaạph ghan oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ aḅenhị buọ aJu, Greek, we igbogh ituughạ, buọ iḅoọr aramhạ, we igbogh iikpọ, ḅilhẹ r’aruw-emhạ. Orue oteẹny arokpom awe phọ abuẹn phọ ogbaranhaạn bọ sidọl, aPọl aḅẹm mọ “mị asi emạ Iọ omuuna rokiọm eIiom, mị umuuna aani ni bịn.” (1 Kọr. 9:19-22) Odị amhiigha ni loor aatughiạn ilọ iḍighinhom araraạr, emitenhom, ḅilhẹ r’omheeraam abuphẹ odị rakaaphạn bọ, kụ iphẹn phọ ilhoghonhaạn ni nyodị ḍighaạgh oghaaphạn atorobọ eten dị ketir ekpom atorobọ onyọ abidị. Yira kotue ni onighemhị sighalhanyạ phọ ayira epẹ erugh phọ eḍighi maạr dị yira ootughiạn ghan ilọ awe phọ yira rokị bọ oghaaphạn phọ kụ oghaạph eten dị ketir bidị. w23.07 23 ¶11-12

Oyoghoyoghọ aḍighi inyaạm, ka/ḍidugh. Resighẹ ghan ni inyaạm orue ophoomhị aloor mem dị oye asoman odẹgh ophogh. Eegharạ oyoghoyoghọ aḍighi aani pakirị ‘eemuma uwaloor iigbia phọ.’ (Gal. 5:22, 23) Ekpo onhụ aGrik phọ ogbạ bọ mọ ‘oyoghoyoghọ’ eeni amem usighẹ ghan oḍighinhom mem dị rokaạph ilọ olhom asụ elhegheḍum dị maḍighi enhạm olhoghotu. Ḍighi mudị nạ ramiịn ni olhom asụ elhegheḍum dị maphọ. Ii, ghalhamọ r’iduọn asụ phọ maphọ bọ obobọ u/gạm mun bọ, amoọgh ni inyaạm. Idiphọ awe, ika kụ idị yira kotue ooneghị eegharạ oyoghoyoghọ kụ eniin phọ amem mọ okpạr? Ogina ayira ko/tue oḍighi iduọn phọ. Ekpanhạ iyaạr dị yira koḍighi pọ ooḅereghị olhọm uwaloor iigbia phọ Enhaạn, pidị yira omhoọgh aani emạ eegharạ phọ ephẹn phọ. Ibadị odi ni dị morue ni oḍighi iduọn phọ. Ibadị Abugbaanhaạn mongọ ni ophagharanhaạn eyoghoyoghọ eten we dị oogbakiạn r’abidị, kụ iphẹn phọ mengọ imạ ogbaanhaạn buphẹ romiịn bọ.—2 Tim. 2:24, 25. w23.09 15 ¶3

Esi ookiạ uḍien, otelhedom mọ aJọn amhiịn ni 24 ikumor awe epẹ asikẹ phọ dị rooseeny ghan aZihova. Bidị uboom ghan Enhaạn, kụ oḅẹm ghan mọ odị akpeanhaạn ni osighẹ “eghuan r’igbogh r’iikpọ.” (Ogan. 4:10, 11) Aruukpaạny phọ okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ omoọgh kẹn ni ibadị ariphigh otuạn ooseeny r’oghuenhi aZihova. Bidị odi ghan epẹ k’akẹ phọ r’odị kụ mokạr olegheri nyodị agey. Bidị romiịn ghan raagharạ phọ odị esi araraạr phọ odị raḍighi bọ. Renyu ghan ni bidị oboom odị mem dị bidị omhiịn iiḍighi phọ odị. (Job 38:4-7) Yira phọ kẹn kowạ ni oboom aZihova siphẹ iiḅereghị phọ ayira, kụ oghaạph ilọ araraạr pho yira ophomhoghiạn bọ oḅilhẹ osereghiạn ilọ odị. Iduọn nạ rabạl bọ kaḅilhẹ atuughạ Baibul phọ, kparaghạ ni olhọgh elhegh imạ araagharạ phọ aZihova raḍeenhaan ghan bọ dị nạ r’aloor akạr asereghiạn. (Job 37:23; Rom 11:33) Kụ aḅenhị aZihova idị nạ alhoghoma ilọ araagharạ phọ ipẹ phọ. Yira kotue ni oḅilhẹ okol emhụ ipẹ aZihova rulhoghonhaạn ghan bọ iyira r’abumor r’abumaranhi phọ ayira ḍighaạgh oboom nyodị.—1 Sam. 2:1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Lhạ phọ 1919, awe phọ Enhaạn uḍuạ ni ḍighaạgh ABabilọn Ogbogh phọ. Lhạ phọ aḍiphẹ phọ, ‘ebenhẹ phọ akpẹ bọ oḍuom olhoghi aḅilhẹ asụ olhoghi’ amhiigh ni oḍighi phọ pidị awe iiḅi arokpom orelhe aani “Eten Iigbia” phọ. (Mat. 24:45-47; Isa. 35:8) Oḍighi phọ abunhọn oḍighi bọ mem dị eten ookolhobian eten iigbia phọ, ilhoghonhaạn ḍighaạgh buphẹ omhiigh bọ orelhe phọ obughẹ olhegheri iyaạr phọ abidị ilọ ogbi phọ aZihova. (Prov. 4:18) Bidị umhiigh kẹn orọl r’idị eḅọph r’asiigbu phọ aZihova. AZihova o/gon dị awe phọ konmia mem bịn omạn. Kparipẹ ghụn, odị aalemhi ghan bidị enụm enụm. P’eeghe idị olhoghi ayira kaḅaạl mem dị kikạr bọ idughanhaan iyira oḍighi ghan idị eḅeraạn aZihova esi atorobọ iyaạr! Eten dị rowạ mọ emhaạr enhighẹ rogbor ghan koselhemhi. Oḍighi oselhemhi Eten Iigbia phọ ophọn phọ rakị ni ghisigh k’alhạ phọ 1919, olhoghonhaạn awe ḍighaạgh oḍuạ esi ABabilọn Ogbogh phọ. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16

Aloor Phọ Repogh Bọ okị ni ghisigh rotughemhị bulọgh ḍighaạgh akirokirọ aruukụ Aloor Phọ Repogh Bọ. Abulọgh ḍighaạgh phọ abuẹn phọ opamạgh ni ibadị iiḍighi siẹn oḍighom mọ eten dị ekpẹ oḍuom olhoghi. Bidị okạr ookolhobian oghiọm aghisigh oḍighi omhaạr ophogh iyool phọ aKraist. Mem dị oomo abuphẹ osagharạn bọ ogheel k’akẹ omhạn kụ egbi oteẹny igbogh iiḅaghamhị phọ, awe phọ aZihova kokị ni ghisigh ooḅereghị ghan aZihova siẹn ade phọ eten dị ekpẹ oḍuom olhoghi. Loor emạ eten phọ aZizọs Kraist raḍiemiom bọ, awe phọ Enhaạn kokiọm ni ghisigh ooḅereghị ghan aZihova eten dị ekpẹ oḍuom olhoghi. Ii, ookpomoghan areelhe phọ aBaibul phọ aghol bọ mọ aGog opọ aMegọg kuzuom ni iyira mem mọ amuphẹ phọ. (Ezek. 38:18-20) Kuolọ izuoghom mọ ipẹ phọ ke/bia ḅilhẹ ke/moọgh ekol; kụ ke/kikima we phọ Enhaạn ooḅereghị aZihova. Odị kapẹl li bidị! Esi uḍien, otelhedom mọ aJọn amhiịn ni “siadạm awe” abueriphọ iyool phọ aKraist. Uḅenhị Jọn mọ “siadạm awe” phọ abuẹn phọ uḍuạ siphẹ ‘igbogh iiḅaghamhị phọ’ kụ omite. (Ogan. 7:9, 14) Ii, yira okuphom ni owol mọ aZihova kakoph ni bidị! w24.02 5-6 ¶13-14

Eeghe kụ edị yira koḍighi orue omhoọgh uwaloor iigbia phọ? Yira kotue ni olọm esi iiḅereghị, otuughạ Baibul phọ osighẹ bọ uwaloor iigbia phọ kụ ogeọm, oḅilhẹ okị ghisigh otọl siẹn ookpomhoghan phọ odị asighẹ bọ uwaloor iigbia phọ odị kụ raaḅakiọm. Iphẹn phọ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhoọgh “iimuma uwaloor iigbia phọ.” (Gal. 5:22, 23) Enhaạn rangọ ghan uwaloor phọ odị we dị omhoọgh iitughiạn r’aroozọ dị eḅaạl. Odị ka/kiọm ghisigh ungọ ghan iyira uwaloor phọ odị eḍighi maạr lọ yira oghị ghisigh ootughiạn ghan oḅilhẹ oḍighi ghan ikarạph araraạr. (1 Tẹs. 4:7, 8) Orue oghị aghisigh omhoọgh ghan uwaloor iigbia phọ, kewạ mọ yira, ‘ku/pogh ghan imiịn usooromi.’ (1 Tẹs. 5:20) “Imiịn” phọ oghaạph bọ oghol siẹn phọ pọ adom mọ aZihova ungọ bọ iyira dị eego esi uwaloor iigbia phọ odị, kụ adom mọ eḅaramaạm iinhaghạn ilọ aḍio phọ aZihova, ḅilhẹ r’iphụr arurụ phọ mọ amem i/loonhaan mun aḅirinhi phọ ophọn phọ. Yira kuu/tughiạn r’amem r’amem mọ aḍio phọ aZihova ke/tu siẹn asiḍio phọ ayira. Kparipẹ ghụn, ootughiạn ilọ aḍio phọ aḍiphẹ phọ—esi ophamhanhạm igey aroozọ kụ oḅilhẹ okuọm loor ayira iiḍighi “aruukuan” phọ.—2 Pit. 3:11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Idiphọ aKristẹn, yira koḍighi ika eḍighi maạr dị afoto edaḅạ amite ekperenhom fon obobọ akomputa ayira? Ku/pogh r’ophogh. Iyaạr dị kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh oḍighi iduọn phọ pọ olhegheri mọ amasian phọ ayira r’aZihova kụ egbogh iyaạr dị yira omhoọgh. Ghalhamọ kẹn iniin asifoto dị i/ḍighi ni ilọ aradaḅạ bịn ketue ni esumeẹny ruuphuạ. Uḍighi ika kụ ewạ bọ m’oghel? Loor esi dị yira ko/wạ ghalhamọ r’ootughiạn ilọ olhe emhạ siphẹ ekpom mọ ayira. (Mat. 5:28, 29) Okumor oye ookpomhoghan dị oghol mọ David epẹ Thailand aḅẹm mọ: “Mị rapuruan ghan loor mọ: ‘Ghalhamọ asifoto phọ i/ḍighi ni ilọ aradaḅạ, keḅeraạn ni aZihova eḍighi maạr dị mị aghiọm ghisigh aphogh ghan ḍughụm?’ Odọ iitughiạn phọ iphẹn phọ reḍighi ghan idị mị kazọ r’osụ-olhoghi.” Oghiilhaan oḍighi araraạr dị aZihova aghel kụ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ozọ r’osụ-olhoghi. Oghiilhaan Enhaạn “kụ emhiighom,” obobọ iphighiom “osụ-olhoghi.” w23.06 23 ¶12-13

“Iloghi aruutu” phọ etue ni eḍighi rookpomhoghan phọ ayira. AZihova aguanhaan ni oghoph ayira mem igbogh iiḅaghamhị phọ, eḍighi maạr dị yira oghị ghisigh oḅophoghạn orolạn r’abumor r’abumaranhi phọ ayira. Esi iduọn phọ, yira omoọgh olhọgh ikuph nyiidiphọ orọl r’eephọ r’abumor r’abumaranhi phọ ayira kụ oḅilhẹ ophomhoghiạn abidị. Iphẹn phọ emạn maạr agey lọ yira rowạ ni okpetenhaan! “Aḍigbogh aḍio phọ aZihova” keḍighi ni mugbagarạ amem esi omhạr awe. (Zeph. 1:14, 15) Awe phọ aZihova kosoman aani kẹn ni ḍikparamhinheẹn. Kuolọ eḍighi iyaạr dị yira ookolhobian nyiidiphọ, pọ yira kotue ni opoomị loor oḅilhẹ ologhonhaạn ḍighaạgh bunhọn. Yira kokparạm ni torobọ ipaanhaạn dị yira kosoman. Mem dị abumor r’abumaranhi phọ ayira romiinhọm, yira koḍighi ni oomo ipẹ yira kotue bọ olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh, oḍeenhaan abidị igbiririph r’ongọ abidị raraạr dị bidị omhoghi. Kụ eḍighi maạr dị yira otuughạ ophomhoghiạn abumor r’abumaranhi phọ ayira nyiidiphọ, pọ ghisigh yira kopomoghiạn ni bidị. Bịn aZihova kukpẹ ni iyira iikpiạ aghuḍum k’agee-pọ, aḅirinhi dị kobulha oomo iiḅaghamhị ḅilhẹ r’imhinhimhiịn.—Isa. 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Ibadị amem Ekpo Onhụ phọ Enhaạn ekaạph ilọ arebenhẹ aZihova dị okpẹ oḍuom olhoghi idiphọ awe iikpọ. Kuolọ ghalhamọ r’olọ akạr amhoọgh iikpọ bịn eeni amem o/lhoghoma ghan mọ odị amoọgh ni iikpọ. Esi omaạm, eniin amem Uw-emhạ phọ Devid alhoghoma ni mọ odị ‘makpạr idiphọ eeḅarạph,’ kuolọ inhọn asimem odị amhoọgh ni “oghiilhaan.” (Ps. 30:7) Ghalhamọ r’iduọn aSamsịn amhoọgh ghan bọ ni iikpọ dị egbatanhaạn mem dị uwaloor iigbia phọ kụ ratelheom nyodị, bịn odị alhọgh ni elhegh mọ iikpọ Enhaạn kụ i/lo pọ odị ‘kadugh atọl idiphọ abueriphọ awe phọ.’ (Judg. 14:5, 6; 16:17) Arebenhẹ phọ aZihova abuẹn phọ umhoọgh inyaạm loor esi dị aZihova kụ angọ bidị. Otelhedom mọ aPọl alhọgh ni elhegh mọ odị amoghi ni iikpọ aZihova. (2 Kọr 12:9, 10) Odị asoman ni e/moon kirokirọ. (Gal. 4:13, 14) Eeni amem ikparanhaạn ghan ni nyodị oḍighi ipẹ enhighẹ bọ. (Rom 7:18, 19) Kụ eeni amem kẹn, odị aaḅaghamhiạn ghan ni loor ilọ araraạr dị ketue ni emitenhaan nyodị. (2 Kọr. 1:8, 9) Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, mem dị aPọl adugh purukụ mamhoọgh iikpọ. Ika? AZihova angọ ghan nyodị inyaạm torobọ amem dị odị amhoghi. Odị akparamhị ghan Pọl. w23.10 12 ¶1-2

Eḍighi maạr dị yira rologhoma ghan eeni amem mọ yira u/moọgh maạr oḍighinhom, ootughiạn ni mọ aZihova r’aloor kụ uḍur iyira alhoghomạ loor. (Jọn 6:44) Odị amiịn ni imạ araagharạ dị yira omhoọgh dị eeni yira r’aloor ko/mhiịn, ḅilhẹ odị kụ alhegheri ekpom mọ ayira. (2 Chron. 6:30) Esi iduọn phọ, mem dị odị aḅẹm mọ yira omạn ni maạr esi odị yira kotue ni omeeraam nyodị. (1 Jọn 3:19, 20) Kụ yira ogbi bọ otuughạ igey phọ, abuniin ayira uḍighi ni raraạr dị eeni k’anyiidiphọ regurọgh ni ilhoghi ayira. (1 Pit. 4:3) Ghalhamọ aKristẹn dị okpẹ oḍuom olhoghi bịn robian ghan ni inyuughiom oḍighi ikarạph. Nạ aloghoma mọ aZihova nyinhạ ka/tue asạr abilhenhaạn ḍughụm? Eḍighi idiphọ, pọ ketue ni eedereghị nyinhạ olhegheri mọ abunhọn arebenhẹ aZihova dị okpẹ oḍuom olhoghi m’eenhan ghan ni odọ iitughiạn phọ ipẹ phọ. Esi omaạm, otelhedom mọ Pọl alhoghoma mọ onọ aḍigh aagiạ mem dị odị aatughiạn ilọ asipiomạn phọ odị. (Rom 7:24) Okạr agey, aPọl makiton ni esi ikarạph phọ odị aḍiiny muụm. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, odị aghaạph ilọ aloor odị mọ “mị kụ uḍigh aagiạ aḅarạm oḅịph siphẹ abutelhedom mọ,” ḅilhẹ mọ “mị kụ uloghorị apu oomo” abuḍighinom ikarạph.—1 Kọr. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Eniin iyaạr dị yira otuughạ esi okarạph osopha Uw-emhạ phọ Jehoash pọ, yira osaḅạr ghan bugey arighirị—righirị dị ophomhoghiạn aZihova kụ rowạ ghan oḍighi idị olhoghi odị kaḅaạl. Ko/ginha oki ayira bịn kụ edị yira kotue oḍigh righirị. Ka/bulha mọ aJehoash r’aJehoiada uḍighi ni righirị ghalhamọ r’iduọn bidị u/ḍighi bọ oki. Etigheri odọ phọ arighirị phọ nạ asaḅạr bọ, puruan loor anạ mọ: ‘Bidị kotue ni ulhoghonhaạn imhị ḍighaạgh okparamhị omheeraam mọ amhị esi aZihova? Bidị ruroma ghan ni imhị odạph asiigbu phọ Enhaạn? Bidị rokaạph ghan ni ilọ aZihova r’igey phọ? Bidị olọgh ni eegu siigbu phọ Enhaạn? Bidị ruulemhi ghan ni imhị mem dị mị apiomạn obobọ ruḅenhị ghan imhị idị mị rawạ onhaghạn bịn?’ (Prov. 27:5, 6, 17) Okạr oghaạph, oyaghirị dị aZihova u/pomoghiạn pọ o/mhoọgh maạr oḍighinhom. Kuolọ nạ amhoọgh righirị dị ophomhoghiạn aZihova, pọ ḅạr bidị—bidị kokạr kụ olhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh!—Prov. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Ekpo onhụ phọ Alfạ kụ eḅẹl ekpo abcd aGrik phọ, kụ Omega phọ ekureriom. AZihova aḍighinhom ghan ikpo onhụ phọ “Alfạ phọ r’Omega phọ,” omạ omiteom mọ mem dị odị amhiigh oḍighi iyaạr, odị kaḍighi ni asiemhi eekunha ḅilhẹ emoọgh ekol. Mem mọ aZihova alhẹm bọ Adạm r’Iv, Odị aḅẹm mọ: “Enhaạn isẹph ni bidị, kụ eḅẹm mọ: “Imuum emuzeḍi eḍighi ibadị, imuzeḍi de phọ kụ etọ ḅerẹ engọ.” (Gen. 1:28) Mem mọ opọ phọ, aZihova akạr raḅẹm ghan mọ odị “Alfạ.” Odị akạr ri aghaạph ogbi phọ odị agananami mọ: Amem retu ni dị anmụny Adạm r’Iv dị omhunhughan ḅilhẹ onhaghanhạn nyodị komuza siẹn ade phọ kụ otenhe de phọ paradais. Mem dị iphẹn phọ kemunughan bọ, ketọl mudị odị maḅẹm mọ “Omega.” Mem mọ aZihova amhạn bọ olhẹm akẹ phọ r’ade phọ ḅilhẹ r’oomo araraạr phọ, odị aghaạph ni iyaạr dị eḍeenhaan mọ ogbi phọ odị kakạr ri amunughan. Odị asaḅạr ri omhunhenhiom oḍual aḍio phọ aseere mọ aḍio iigbia. Iphẹn phọ remạ ghan eeghe? Iphẹn phọ iḍeenhaan mọ ogbi phọ aZihova ilọ omhạr awe r’ade phọ kekạr ri emunughan emạn eekunha omhunhenhiom oḍual aḍio phọ.—Gen. 2:1-3. w23.11 5 ¶13-14

Egbagarạ erelhe oḍuạ aBabilọn osi Izrạl kesighẹ bọ inya arunwanyụ, kuolọ aZihova aguanhaan bidị mọ torobọ iyaạr dị kekikima bidị epẹ eten phọ mọ onọ kakpor ri agbolhẹ. Abuọ aJu dị okpẹ oḍuom olhoghi ulhegheri ni mọ aḍisẹph dị rekori bidị epẹ ade phọ Izrạl kụ ipu suọ dị bidị komoọgh siphẹ Babilọn. Kụ aḍisẹph dị epelheghiom pọ ooḅereghị aZihova epẹ ade phọ Izrạl. R’oniin otu iiḅereghị aZihova o/rọl emhạ phọ aBabilọn. Ekpạn dị abuọ Izrạl phọ mupinyọn ghan rikiạ idiphọ olhogh phọ aMozis aghaạph bọ i/tọl, kụ abupinyọn rikiạ phọ kẹn u/tọl ophinyọn ghan arikiạ phọ. Kụ oḅarạm isiphẹ, awe dị ooḅereghị ghan ikarạph arumhụgh phọ umuza agey opu we phọ aZihova. Esi iduọn phọ—ibadị oonịr abuọ aJu phọ dị ophomhoghiạn aZihova—uphogh ghan ni oghiọm ghisigh oḅulha epẹ ade phọ abidị kụ oḅilhẹ oḅulhemhi iserereẹny iiseeny. w23.05 14-15 ¶3-4

Yira omoghi olhoghonhaạn aḍighaạgh uwaloor iigbia phọ Enhaạn orue orọl adọl awe aḍiḅaạl. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị i/dugh orọl adọl aruukuan siẹn okarạph aḅirinhi phọ ophọn phọ. (1 Tẹs. 4:3-5, 7, 8) Uwaloor iigbia phọ katue ni ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh oghel iitughiạn aḅirinhi phọ ophọn phọ egbạgh bọ r’ipẹ k’Enhaạn. Uwaloor iigbia phọ katue kẹn ni ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhuum ghan “iimuma iiḅi r’aruukuan r’igey kirokirọ.” (Efẹ. 5:9) Eniin eten dị yira kotue omoọgh uwaloor iigbia phọ pọ olhọm esi iiḅereghị. AZizọs aḅẹm mọ aZihova kangọ ni uwaloor iigbia phọ “buphẹ olọm bọ nyodị.” (Luk 11:13) Yira romoọgh ghan kẹn uwaloor iigbia phọ mem dị yira oḅophoghạn oboom nyodị epẹ otu ituughạ phọ. (Efẹ. 5:19, 20) Uwaloor iigbia phọ katue ni ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh orọl adọl aghuḍum dị kekuenhi Enhaạn. w24.03 23-24 ¶13-15

Nạ amoghi ni okparạm dị abụgh dughụm? Pọ beeḅereghị alhọm okparạm dị abụgh. Okparạm aḍighi pakirị eemhumha uwaloor iigbia phọ. (Gal. 5:22, 23) Esi iduọn phọ, yira kotue ni olọm aZihova esi iiḅereghị ongọ ayira uwaloor iigbia phọ ḅilhẹ r’olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh omhoọgh eemhumha uwaloor iigbia phọ. Kụ eḍighi maạr dị yira osoman dọl dị edẹgh ephogh okparạm mọ ayira, pọ oghị ghisigh olhọm ghan uwaloor iigbia phọ obọ yira orue okparạm. (Luk 11:13) Yira kotue ni olọm aZihova olhoghonhaạn aḍighaạgh omhiịn araraạr eten phọ epẹ odị. Kụ mem dị yira rooḅereghị, oghị ni ghisigh oḍighi ghan ipẹ yira kotue bọ torobọ aḍio okparạm. Yira orue ni oghị ghisigh olhọm ghan kụ oḅilhẹ oḍighi ipẹ yira kotue bọ obughẹ okparạm mọ ayira, pọ eegharạ phọ ephẹn phọ kekị ni ghisigh esi sinhị siphẹ ekpom mọ ayira bịn eḍighi eniin eegharạ dị yira momhoọgh. Rilhoghonhaạn ghan iyira kẹn ḍighaạgh orue ogbirima reḍeenhaan aBaibul phọ. Ibadị areḍeenhaan awe okparạm edi ni siphẹ aBaibul phọ. Lọ yira ogbirima ghan reḍeenhaan phọ iphẹn phọ, pọ yira kotue ni omiịn reten orue oḍeenhaan aani okparạm. w23.08 22 ¶10-11

AZizọs angọ ni otelhedom mọ Pita okuphom owol mọ aZihova kabakị ni nyodị. Mem mọ oḅeton bọ nyodị odị aḅilhẹ ni aḍighi iiḍaạny dị bidị ozẹ ina. (Jọn 21:4-6) Dị iikia i/lọ, iphẹn phọ ingọ ni bidị okuphom owol mọ aZihova katue ni amiteom angọ bidị raraạr phọ ipẹ bidị omhoghi bọ. Eeni bidị uutughiạn ni ikpo onhụ phọ aZizọs eḅẹm bọ mọ aZihova kamiteom ni angọ buphẹ ophụr bọ owạ “Omạr phọ k’Enaạn.” (Mat. 6:33) Kụ dị edaphạn ipẹ phọ, aPita agbon ni oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ kparipẹ r’oḍighi akonị phọ odị. R’akpọ oḅio odị angọ ni oghaạph dị alhoghonhaạn ḍighaạgh simuonịr onhaghạn oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ ḍio phọ aPentikọst 33 C.E. (Iiḍ. 2:14, 37-41) Ipẹ reten kụ odị alhoghonhaạn ḍighaạgh buọ aSameria r’abuọ areelhe phọ omheeraam aKraist. (Iiḍ. 8:14-17; 10:44-48) AZihova akạr kụ asighẹ Pita aḍighinhom ibadị areten oḍur awe kirokirọ olhọgh isiẹn ookpomhoghan phọ. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Dị rekị omhạn iyạl asiạ egbi k’amem mọ abuọ aBabilọn phọ ophiemhi bọ Jeruselem, Odaạm mọ aBabilọn Nebuchadnezzar amalhạ malhạ kụ amhiịn igbogh igbudu, kụ amalhạ phọ aaḅaghamhị ni nyodị iboom. Kụ odị aḅẹm mọ onọ kazẹ oomo awe olhegheri iyaạr phọ, dị eḅaramaạm ni Daniel, eḍighi maạr dị bidị u/kaạph uḅilhẹ u/gbạ malhạ phọ odị. (Dan. 2:3-5) Imhoghi mọ aDaniel aagboronhom aḍighi iyaạr amiteom; obọ, ibadị awe komugh ghan bọ. Odị “aghị ni mem mem mọ alhọm odaạm mọ mangọ nyinhọ mem pidị odị aḅenhị nyodị emhụ amalhạ phọ odị.” (Dan. 2:16) Iphẹn odị aḍighi bọ iḍeenhaan akpọ oḅio r’omheeraam. Esi i/lo dị eghaạph mọ aDaniel magbạ ghan ni malhạ kụ egbi bọ oteẹny amem mọ amuphẹ phọ. Odị aḅenhị righirị phọ odị “ooḅereghị olhọm Enhaạn kꞌakẹ phọ onmạ ighirigiir r’oganhanhamhi araraạr ibooghiạn phọ.” (Dan. 2:18) AZihova aphagharanhaạn ni iiḅereghị phọ ipẹ phọ. R’olhoghonhaạn aḍighaạgh Enhaạn, aDaniel agbạ ni malhạ phọ aNebuchadnezzar. Kụ iphẹn phọ iphẹl li ghuḍum aDaniel r’arighirị phọ odị. w23.08 3 ¶4

Ḅeeḅeghiọn suọ phọ okparạm rangọ ghan bọ. Okparạm, rangọ ghan eephọ r’oḅaạl olhoghi. Okparạm katue ni anighemhị eten iitughiạn phọ ḅilhẹ r’omhoon aloor phọ ayira. Okparạm rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh omhoọgh igey asiya r’abunhọn. Rasighẹ ghan muḅọph karu siphẹ ookpomhoghan phọ. Eḍighi iyaạr dị oye uḍighi iyira iyaạr dị eghạgh olhoghi ayira, kụ yira uu/gborion ukạgh olhoghi, pọ yira kotue ni opamaghạn iiḅaghamhị phọ. (Ps. 37:8, igẹ dị edi ude; Prov. 14:29) Kuolọ idị emhạn maạr epu iphẹn phọ, pọ yira rotuughaạny ghan Odẹ k’akẹ phọ ayira kụ oḅilhẹ oḍuraan otuman nyodị. Dị iikia i/lo, okparạm akạr kụ aḍighi emạ eegharạ dị rengọ ghan oomo phọ ayira suọ! Re/dugh ghan oḍeenhaan okparạm oomo phọ amem mọ, kuolọ r’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, yira kotue ni okiọm ghisigh ooneghị ghan eegharạ phọ ephẹn phọ. Ḅilhẹ iduọn yira oghị bọ ghisigh rokori omhoom aḅirinhi phọ, yira kotue ni okuphom owol mọ “aZihova agbi riḍien odị esi oomo abuphẹ rokuenhi ghan bọ nyodị, r’abuphẹ rokoriom ghan bọ ephomhoghiạn phọ odị re/munheen ghan bọ.” (Ps. 33:18) Eḍighi ni idị oomo phọ ayira kosopha oghị aghisigh oḍighi ghan ipẹ yira kotue bọ omhoọgh ezọ okparạm. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

AJems amạ ni amiteom mọ oye atue ni akophora mọ odị amoọgh omheeraam, kuolọ eḍighinhom iyaạr phọ odị i/ḍeenhaan idiphọ. (Jems 2:1-5, 9) AJems aghaạph kẹn ilọ oye dị amhiịn ‘bumor odị dị eḍien r’oonmenemineen u/moọgh’ kuolọ u/loghonhaạn ḍighaạgh. Ghalhamọ oye phọ ophọn phọ aghophora ni mọ odị amoọgh omheeraam, eḍighinhom iyaạr phọ odị i/ḅophạn, esi iduọn phọ, omheeraam mọ odị aḍighi oomhugha omheeraam. (Jems 2:14-16) AJems aghol li Rehab idiphọ eḍeenhaan oye dị iiḍighi phọ odị eḍeenhaan mọ amoọgh omheeraam. (Jems 2:25, 26.) ARehab anhaghạn ni ilọ aZihova kụ alhọgh elhegh mọ odị kụ rabakị we phọ Izrạl. (Josh. 2:9-11) Eḍighinhom araraạr phọ odị iḍeenhaan mọ odị amoọgh omheeraam—odị aghoph sighuḍum iyạl awe ibiligha abuọ Izrạl dị eḍigh esi ooto r’osooromineen. Loor iduọn phọ, ugbeelhom ni anhịr phọ ophọn phọ u/ḍighi bọ olọ Izrạl ḅilhẹ u/munughan bọ, mọ oye elhiom eḍighinhom iyaạr, idiphọ ogbeelhom bọ Ebraham. Eḍeenhaan phọ odị elọgh iiphaghamhiọm idị emhạn maạr omhoọgh omheeraam dị aḅarạm iiḍighi, iduọn phọ pọ oḍighi ghan oḍeenhaan omheeraam mọ ayira. w23.12 5-6 ¶12-13

Idiphọ aKristẹn, iyira ri/gbaanyạn ghan olhegheri ogina anyụ r’anyụ ilọ aBaibul phọ. R’olhoghonhaạn aḍighaạgh uwaloor iigbia phọ Enhaạn, yira onyạ ni otuughạ “ghalamọ r’eekuna iitughiạn ibooghiạn phọ Enaạn.” (1 Kọr. 2:9, 10) Nạ katue ni amiigha loor atuughạ r’aḍiigbu okuamhị oḍuraan otuman aZihova. Esi omaạm, nạ katue ni atuughạ abughẹ ipẹ aZihova aḍeenhaan bọ ephomhoghiạn rebenhẹ odị iḍiodi phọ r’ipẹ odị ruḍeenhaan aani ghan bọ iyira rodon. Nạ atue ni aaḅeghiọn ipẹ aZihova awạ bọ mọ awe phọ Izrạl ooḅereghị nyodị kụ asighẹ atomaạm reten phọ ipẹ odị rawạ bọ mọ ooḅereghị nyodị rodon. Obobọ nạ atue ni atuughạ abughẹ imiịn phọ emhunhughan bọ siphẹ aghuḍum mọ aZizọs r’isiphẹ arukumuan phọ odị siẹn ade phọ. Nạ katue ni akelhọm otuughạ arumhuoghaạph phọ iphẹn phọ siphẹ aWatch Tower Publications Index obobọ Research Guide for Jehovah’s Witnesses. Olhọgh amem kụ omhiigha aloor otuughạ aBaibul phọ eten phọ ephẹn phọ ketue ni ekparamhị omheeraam mọ anạ kụ eloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh “omhoọgh olhegheri iyaạr phọ Enhaạn.”—Prov. 2:4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Ekpo onhụ phọ otelhedom mọ aPita aḍighinhom bọ siẹn phọ mọ “eḍiinyan” remạ ghan “ootariọn.” Epheriphọ apakirị ekpịgh phọ ekaạph ilọ ipẹ yira roḍighi ghan bọ mem dị yira omhoọgh ephomhoghiạn dị eḍiinyan. Ephomhoghiạn dị eḍiinyan reekpereghi ghan sipiomạn abumor r’abumaranhi phọ. Oghaạph omaaniọn iduọn: Oḅẹm mọ nạ amoọgh idaabilị, kụ anyụ idaabilị phọ anạ emoọgh riisi dị mekponyonhaan ḅilhẹ iyaạr egbul kụ i/meera iḍuạ. Oḍighi idị awe ko/miịn riisi phọ ipẹ phọ, eeni nạ kasighẹ ukpe azuom aakpereghi anyụ phọ. Ukpe phọ kaa/kpereghi eniin esi obobọ iyạl ariisi bịn, kaakpereghi oomo ariisi phọ i/nighẹ bọ siphẹ idaabilị phọ. Idiphọ ukpe katue bọ ni aakpereghi raraạr kụ edị ephomhoghiạn reekpereghi ghan ibadibadị asipiomạn ḅilhẹ r’e/munughan abunhọn. Ophomhoghiạn bumor phọ ayira osi esi dị yira kotue osạr obilhenhaạn sipiomạn phọ abidị—ghalhamọ r’amem dị ekpạr ri. (Kọl. 3:13) Mem dị yira osạr ghan owilhenhaạn bunhọn, yira roḍeenhaan ghan mọ ephomhoghiạn phọ ayira ekpạr ri ḅilhẹ mọ yira rowạ ni oḍighi idị eḅeraạn aZihova. w23.11 11-12 ¶13-15

Idiphọ Odaạm dị mamhanhạm, aJosiah amhiigh ni oḅilhẹ oselhemhi otu iiḅereghị phọ. Mem mọ roḍighi bọ oḍighi phọ, umhiịn ni “ḍinyạ Olhogh phọ aZihova, Enhaạn engọ bọ Mozis.” AJosiah r’onhaghạn ipẹ aạl bọ, bịn egina amem amhiigh oḍighi iyaạr omiteom esi odaphạn ipẹ odị anhaghạn bọ. (2 Chron. 34:14, 19-21) Ke/ḅeraạn nyinhạ ogbor ghan aạl aBaibul phọ? Eḍighi maạr dị nạ rakparaghạ ni aạl ghan, nạ rakelhọm ni? Nạ ralọgh ghan ni elhegh riisi aBaibul dị kelhoghonhaạn nyinhạ r’aloor ḍighaạgh? Mem dị aJosiah ramạn 39 asiạ, odị apiomạn ni opiomạn dị akọm ḍuugh angọ nyodị. Odị abeḍenhọm loor odị kparipẹ r’opuru aZihova iiḅakiọm. (2 Chron. 35:20-25) Yira otuughạ eeghe siẹn phọ? Etigheri siạ ayira obobọ olhegheri-iyaạr aBaibul ayira, yira omoọgh oghiọm aghisigh owạ ghan aZihova. Iphẹn phọ eḅaramaạm ogbor ghan olhọm aZihova iiḅakiọm, otuughạ ghan Ekpo Onhụ phọ odị, ḅilhẹ r’osighẹ ghan oromha abumor r’abumaranhi dị osianhaan. Iphẹn phọ kighoph ni iyira esighẹ esi igbogh asipiomạn eḅilhẹ ingọ iyira oḅaạl olhoghi.—Jems 1:25. w23.09 12 ¶15-16

ABaibul phọ akaạph ni akol ibadị iikiạ anmariịr dị ophomhoghiạn oḅilhẹ okumu ghan aZihova. Bidị uḍighi we dị “omoọgh iiḅi aroozọ,” ḅilhe “oḍighi buọ oḍuom ghan ologhi oomo amem.” (1 Tim. 3:11) Oḅarạm isiphẹ, abumaranhi kotue ni omiịn reḍeenhaan anmariịr siphẹ arookpomhoghan phọ abidị dị osi omhanhanhaạm dị bidị kotue otuughaạny. Iḍoọgh abumaranhi, nyinha elegheri ni bumaranhi dị omhoọgh imạ araagharạ dị nyinha ketue etuughaạny? Lọgh elhegh imạ araagharạ phọ abidị; kụ aatughiạn idị nạ katue atuughaạny aani. Ekpanhạ eegharạ onyọ aKristẹn dị asi amhanhanhaạm pọ osooromhi aloor. Onyọ umaranhi dị asooromhi loor kamoọgh ni igey asiya r’aZihova ḅilhẹ r’abunhọn. Esi omaạm, onyọ umaranhi dị aphomhoghiạn aZihova, rasooromhi ghan loor kadaphạn iiḅakiọm mọ edi bọ 1 Korịnt 11:3, eghaạph bọ ilọ opọ aZihova mangọ bọ iikpọ oḍiemhiom ookpomhoghan phọ, r’eghunotu phọ. Aḍinhị olhogh phọ aḍiphẹ phọ emoọgh agey maạr oḍighinhom siẹn ookpomhoghan phọ r’isiphẹ eghunotu phọ. w23.12 18-19 ¶3-5

AZihova rawạ mọ olom aphomhoghiạn anhịr odị kụ amhaạr aphogh nyodị. Aḍighi kẹn ogbogh oyaghirị odị, kụ alhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh omhoọgh asiya dị ekpạr r’aZihova. Omhoọgh iikpọ iitughiạn, olhọgh eegu nmariịr, oḍighi oye dị akpẹ oḍuom olhoghi, ketue ni elhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh idiphọ olom. Nạ aphin anhịr, nạ atue ni aḍighi odẹ. Eeghe kụ edị nạ katue atuughạ esi aZihova ilọ oḍighi ogey odẹ? (Efẹ. 6:4) AZihova aḅenhị ni Zizọs, Oony phọ odị esi ogbo mọ odị apomoghiạn ni nyodị kụ mọ iḍighinhom araraạr phọ odị eḅeraạn ni nyinhọ iboom. (Mat. 3:17) Kụ nạ aḍighi odẹ, miịn mọ nạ agbor ghan ni aḅenhị ibạm anmụny phọ anạ mọ nạ apomoghiạn ni bidị. Kụ agbor ghan asẹph bidị esi imạ araraạr phọ bidị roḍighi ghan bọ. Aburudẹ dị otuughaạny eḍeenhaan phọ aZihova rologhonhaạn ghan ḍighaạgh ibạm anmụny phọ abidị oḍighi aKristẹn dị osi omhanhanhaạm. Nạ katue ni aakolhobian nyiidiphọ oḍighi ogey odẹ esi oḍeenhaan ghan ephomhoghiạn r’omhaạr ghan ophogh buọ eghunotu phọ anạ ḅilhẹ r’abuọ ookpomhoghan phọ ḅilhẹ r’otuughạ oḅenhị ghan abidị mọ nạ apomoghiạn ni aḅilhẹ asereghiạn bidị.—Jọn 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Ghalhamọ r’iduọn yira oḍighi bọ ni rebenhẹ aZihova dị okpẹ oḍuom olhoghi, bịn yira rosoman ghan ni ḍikparamhinheẹn koḅilhẹ omheel e/moon idiphọ atorobọ oye. Yira rosoman ghan kẹn ni igbiphoghọm obobọ isophoghom ḍighaạgh awe dị olhọgh ḍien we Enhaạn. Ghalhamọ r’iduọn aZihova iyira ru/ghoph ghan bọ kasighẹ esi oomo odọ aḍikparamhinheẹn phọ iphẹn phọ, odị aguanhaan ni olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. (Isa. 41:10) R’olhoghonhaạn aḍighaạgh odị, yira kotue ni opamanhạm ibo phọ ayira, osopha ghan ogey osopha, ḅilhẹ okị ghisigh oḅạr nyodị ilọ adọl phọ ekpạr ekpạr. AZihova aguan ongọ ayira iyaạr dị aBaibul aghol mọ “eephọ phọ k’Enaạn.” (Fil. 4:6, 7.) Eephọ phọ ephẹn phọ pọ ophoomhị aloor phọ yira romoọgh ghan bọ loor asiya phọ ayira r’aZihova. Eephọ phọ ephẹn phọ “epel bọ dị oye katue alegheri”; enighẹ epu torobọ iyaạr dị yira kotue ootughiạn. Nạ mamhoọgh ghan ni oboom ophoomhị aloor dị olhoghi nạ u/seere mem dị nạ azu ekpom anạ angọ aZihova esi iiḅereghị? Epẹ kụ “eephọ phọ k’Enaạn.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

Ephomhoghiạn dị arebenhẹ aZihova omhoọgh esi aZihova renyu ghan ni bidị oboom ghan aḍien phọ odị r’oomo ekpom. Uw-emhạ phọ Devid anhaghanhạn mọ oboom aḍien phọ aZihova r’oboom aZihova r’aloor remạ ghan eniin phọ iyaạr phọ. Aḍien phọ aZihova riitughianhạm ghan iyira odọ oye phọ odị aru bọ, imạ araagharạ phọ odị, ḅilhẹ r’iikiạ araraạr phọ odị maḍighi bọ. ADevid awạ ghan oboom r’oḅaalhamhị aḍien Odẹ phọ odị. Odị awạ ghan oḍighi iduọn phọ r’oomo “uwaloor” odị—iduọn phọ pọ, oomo ekpom. Eniin phọ eten phọ kẹn, kụ edị abuọ aLivai phọ oḍiemiom ghan oboom aZihova. R’osooromhi aloor, bidị ulhọgh ni elhegh mọ ikpo onhụ abidị bịn ke/tue engọ aZihova oomo iiseeny phọ esi bọ ḍien phọ odị. (Neh. 9:5) Okạr agey, odọ osooromhi aloor phọ, r’osereghiạn phọ opọ phọ aḍuạ bọ k’ekpom ekạr kụ rengọ ghan aZihova iboom ibo. w24.02 9 ¶6

AZihova ka/sighẹ mọ nạ o/mhoọgh maạr oḍighinhom loor esi dị nạ orue o/teẹny ḍiigbu dị epel nyinhạ loor. (2 Kọr. 8:12) Tuughạ iyaạr esi ipẹ eḍighi bọ kụ nạ u/tue bọ uteẹny ḍiigbu phọ anạ. Ka/bula ipẹ nạ marue bọ aḍighi ateẹny. ABaibul phọ aḅẹm mọ “Enaạn k/oye, dị kabula oḍighi phọ nyinha eḍighi bọ.” (Hib. 6:10) Esi iduọn phọ, nạ kẹn ka/bulạ ipẹ nạ maḍighi bọ. Gbirima ilọ araraạr phọ ipẹ nạ maḍighi ghan bọ, idiphọ omhoọgh asiya r’aZihova, oghaạph oḅenhị abunhọn ilọ odị, obobọ oḍiiny amuụm. Iduọn nạ maghị bọ ni ghisigh ateẹny siigbu phọ anạ epẹ omhạn, kụ edị nạ katue kẹn ni akị ghisigh aporogh ghan ḍiigbu phọ nạ amhoọgh bọ nyiidiphọ. R’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, nạ katue ni ateẹny ḍiigbu phọ anạ. Iduọn nạ aghiọm bọ ghisigh raḍighi ipẹ nạ katue bọ oteẹny aḍiigbu aruwaloor phọ anạ, ka/bulha oghelhọm omhiịn ghan ipẹ aZihova rasẹph bọ kaḅilhẹ alhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh oteẹny aḍiigbu phọ anạ. (2 Kọr. 4:7) Eḍighi maạr dị nyinhạ i/phẹr, nạ kamoọgh ni ḍisẹph kirokirọ dị epu siphẹ.—Gal. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

Reḅeraạn ghan ni aZihova oḍeenhaan osereghiạn buphẹ odị aphomhoghiạn bọ. Igẹ Iigbia phọ ekaạph ni ilọ iyạl amem dị Odị aḅenhị Zizọs mọ Onọ apomoghiạn nyodị, ḅilhẹ mọ odị Oọny dị aḅeraạn Nyinhọ. (Mat. 3:17; 17:5) Keḅeraạn ni nyinhạ onhaghạn dị aZihova kaḅenhị nyinhạ mọ nạ aḅeraạn ni nyodị ḍughụm? AZihova ra/tọl ghan epẹ k’akẹ kuḅaanhaạn iyira, kuolọ odị ruḅaanhaạn ghan iyira dị eego esi Baibul phọ. Mem dị yira aạl ipẹ aZizọs aghaạph bọ siphẹ igẹ aGospel phọ, yira kotue ni onaghạn dị aZihova raḅẹm ghan mọ odị uphomhoghiạn iyira. AZizọs akạr kụ aaghironhaan eegharạ Odẹ phọ odị. Esi iduọn phọ, mem dị yira aạl idị aZizọs aghaạph mọ abutelhedom mọ odị okpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ oḅeraạn ni nyodị ghalhamọ r’iduọn bidị u/munughan bọ, yira kotue ni osighẹ mọ aZihova ruḅenhị ghan iyira ikpo-onhụ phọ ipẹ phọ. (Jọn 15:9, 15) Eḍighi maạr dị yira osoman odẹgh ophogh, pọ re/mạ ghan mọ yira u/ḅeraạn mun aZihova. Kparipẹ ghụn ringọ ghan iyira eepoogh oḍeenhaan esi dị yira ophomhoghiạn Enhaạn osiemhi ḅilhẹ r’ipẹ yira oḍuom bọ nyodị olhoghi.—Jems 1:12. w24.03 28 ¶10-11