Meera Ipẹ Enhaạn Amhiịn Bọ Miim Kụ Eeḅakị Nyinhạ

DỊ IIKIA i/lo, nạ asereghiạn ni ibadị inmo phọ aZihova, ḅilhẹ r’eereẹgh phọ odị angọ bọ nyinhạ osopha ipẹ nạ kakelhọm bọ inmo kirokirọ phọ odị. ABaibul phọ aḅẹm mọ iniin inmo phọ odị pọ, amiim. Aḅilhẹ kẹn aḅẹm mọ: “Oḍẹ rangọ ghan oḅaạl olhoghi kụ amiim raḍighi ghan iyaạr dị oye rayịgh ghan.” (Eccl. 10:19; Ps. 104:15) Kuolọ eeni nạ mamhiịn ni iiḅaghamhị dị ibadị omhoọgh esi amiim. Ḅilhẹ kẹn, idị ibadị ootughiạn ilọ ipughọl amiim. Eeghe kụ keloghonhaạn ḍighaạgh onyọ aKristẹn osopha ogey osopha ilọ amiim?

Etigheri ekpisi phọ yira orugh bọ r’eten phọ uukonhom bọ iyira, yira omheera ni odaphạn oroma phọ Enhaạn kparipẹ r’idị awe ootughiạn, pọ yira komoọgh ni ogey oḅaạl olhoghi nyiidiphọ r’epẹ ghisigh.

Idiphọ nạ alhegheri bọ ni, ibadị awe rogbor ghan ni kophughọl muboom amiim. Abuniin dị ropughọl ghan roḅẹm ghan mọ aḍighi awẹl olhoghi. Abunhọn ropughọl ghan loor esi dị bidị u/wạ ootughiạn iiḅaghamhị abidị. Kụ iniin arikpisi, awe rootughiạn ghan mọ ophughọl amuboom amiim kụ reḍeenhaan ghan mọ oye phọ olhephiri oọny.

Olemiạ ephomhoghiạn phọ ayira, angọ ni Kristẹn iiḅakiọm dị eḍighi ilọ osụ-olhoghi. Esi omaạm, odị uphụr ri iyira rurụ ilọ iikpiạ ophughọl amiim otenhom okụ. Eeni nạ m’aạl ghan ni Proverbs 23:29-35 ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ ipughọl amiim r’iniin iiḅaghamhị phọ redaphạn ghan bọ.a ADaniel, okumor oye ookpomhoghan epẹ Europe, aghaạph ni ilọ ipẹ aghuḍum mọ odị arọl bọ kụ odị agbi bọ oḍighi ogey onyọ aKristẹn. Odị aḅẹm mọ, “mị uḍighi obụ-zinhị, kụ ipẹ phọ iḍighi ghan idị mị asopha ghan okarạph osopha, kụ loor iphẹn phọ mị uḍighiyogh ni raraạr dị k’arodon kụ mị aatughiạn rekọm ghan ni okururu kingọ imhị.”

Ika kụ edị yira kotue osopha ogey osopha ilọ amiim kụ oḅilhẹ ookoronhaan iiḅaghamhị phọ ophughọl amuboom amiim rakọm ghan bọ? Isabị phọ pọ omheera mọ ipẹ Enhaạn amhiịn bọ miim kụ eeḅakị iitughiạn r’iḍighinhom araraạr phọ ayira.

Okiririom ophogh ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ amiim r’iyaạr phọ abuniin rotuạn ghan bọ kophughọl.

IDỊ ABAIBUL PHỌ AGHAẠPH ILỌ AMIIM

Ekpo Onhụ phọ Enhaạn i/kel ophughọl amiim. Okạr oghaạph, aBaibul phọ ameeraam ni mọ amiim rangọ ghan ni oḅaạl olhoghi. ABaibul phọ aḅẹm mọ: “Le eḍien anạ amhoọgh oḅaạl olhoghi; aphughọl miim anạ r’ibo olhoghi.” (Eccl. 9:7) AZizọs r’abunhọn arebenhẹ aZihova dị okpẹ oḍuom olhoghi uphoghọl ghan ni miim.—Mat. 26:27-29; Luk 7:34; 1 Tim. 5:23.

Toroboiperolbọ, ghalhamọ r’iduọn Ekpo Onhụ phọ Enhaạn i/kel bọ ni otuụgh amiim ophughọl, ekel li ophughọl amiim otenhom okụ. Ekaạph ni eten dị eegholhaan mọ: “Ke/ḍighi rookọ amiim.” (Efẹ. 5:18) Kụ eḅilhẹ kẹn eḅẹm mọ ‘abupughọl miim . . . ko/moọgh aani bin Omạr phọ k’Enaạn.’ (1 Kọr. 6:10) Ii, aZihova akel li ookọ amiim r’ophughọl amiim otenhom okụ. Kparipẹ r’odạph eḍighinhom araraạr awe ekpisi ayira, osopha phọ ayira ilọ amiim adaphạn ghan ghụn ipẹ k’Enhaạn.

Abuniin rootughiạn ghan mọ bunọ kotue ni opughọl muboom amiịm kụ bidị ka/kiigh. Kuolọ, opọ phọ ooto r’osooromineen. ABaibul phọ akaạph ni aagholhomhi mọ “ku/ḍighi rebenẹ amiim,” loor esi dị ketue ni etorori oye elọgh oḍighi ikarạph dị kekạ siya oye phọ r’aZihova. (Taitọs 2:3; Prov. 20:1) AZizọs aphụr kẹn ni rurụ mọ “ookọ ghan amiim” katue ni akikima oye oḍigh aani omhoom aḅirinhi phọ Enhaạn. (Luk 21:34-36) Eeghe nuụn kụ ketue eloghonhaạn oye ḍighaạgh okoronhaan aḍiphil phọ raḍua ghan bọ karu esi iboom ipughọl?

KIRIRIOM APHOGH INYUUGHIOM MỌ ANẠ R’ONHỤ ATOBILỊ PHỌ NẠ RAPUGHỌL GHAN BỌ

Eḍighi ni ooto r’osooromineen omheera mọ idị awe oghaạph ekpisi ayira kụ eeḅakị osopha ayira ilọ amiim. AKristẹn omiịn mọ eḍighi ni osụ-olhoghi oḍighi ghan idị eḅeraạn aZihova mem dị egbolomaam male r’ipughọl. ABaibul phọ uutughianhạm iyira mọ: “Torobọ ilọ nyina eḍighi, m’amale ḅilẹ m’ipughọl, iḍighi ghan oomo phọ inẹ eghueniom Enaạn.” (1 Kọr. 10:31) Okiririom ophogh sipuru r’asinhị iilhogh aBaibul dị ewạ mọ ooḅeghiọn:

Mị atuạn omhoọgh aḍiḅeraạn abunhọn kụ rapughọl ghan bọ miim? Exodus 23:2 eḅẹm mọ: “Ka/dạph ḍita awe.” AZihova aphụr ri rurụ we phọ Izrạl mọ bidị ku/tuughaạny we dị ro/ḍighi ghan idị eḅeraạn nyodị. Oroma phọ opọ phọ agbolomaam aani ni Kristẹn rodon. Yira odaphạn ghan inyuughiom iigbo ayira mem dị yira rosopha ilọ amiim, pọ eekunha phọ yira ko/dạph mun siigbu phọ aZihova, kụ ipẹ phọ kepuẹ ni siya phọ ayira r’odị.—Rom. 12:2.

Mị rapughọl ghan miim oḍeenhaan inyaạm dị mị amhoọgh? Iniin arikpisi, ogbor ghan ophughọl amuboom amiim eetura ni. (1 Pit. 4:3) Kuolọ lọgh elhegh oroma dị 1 Korịnt 16:13 ungọ iyira: “Igona loor. Ilom ni omeeraam mọ anyina ekananaạm. lmoọgh akpọ ologhi r’inyaạm kụ erolọm.” Amiim kakạr ri atue angọ oye inyaạm? Eeye, rakpạ ghan ghụn inyaạm. Amiim radughe ghan iitughiạn ayira orue osopha ogey osopha. Okạr agey, ophughọl ghan amuboom amiim re/ḍeenhaan ghan mọ oye phọ amoọgh inyaạm kparipẹ ghụn reḍeenhaan ghan elologhi. Isaiah 28:7 akaạph mọ oye dị amiim maghiigh raagbo ghan ikarạph iiruẹn.

AZihova kụ rungọ ghan iyira inyaạm mọ yira omhoghi bọ oḍighi ipẹ enhighẹ bọ kụ iphẹn phọ emoghi dị yira ‘koomhanham kụ oḅilhẹ omiigh siẹn omheeraam mọ.’ (Ps. 18:32) Yira kotue ni oḍighi iduọn phọ esi oomhanham kụ omhiịn mọ yira u/sopha osopha dị kapuẹ siya ayira r’aZihova. AZizọs amhoọgh ni siya dị ekpạr r’aZihova, kụ ibadị awe ulhọgh ni nyodị eegu loor akpọ oḅio phọ r’inyaạm mọ odị alhọgh bọ oḍighi ipẹ enhighẹ bọ.

Mị rapughọl ghan miim osighẹ olhoghi amhị esi iiḅaghamhị amhị ḍughụm? Uwaloor iigbia phọ aphum okọ suọr phọ ogẹ mọ: “Torobọ amem lọ mị aaḅaghamhiạn loor aḅilhẹ amhoọgh oḅio kaph-kaph, nạ uudereghị imhị aḅilhẹ ungọ imhị oḅaạl ologhi.” (Ps. 94:19) Mem dị nạ amhoọgh ooḅaghamhiạn aloor, beḍenhọm aZihova kparipẹ r’amiim. Kụ eniin eten oḍighi iḍuọn phọ pọ ogbor ghan ooḅereghị. Ḅilhẹ kẹn, ibadị moru omiịn mọ asuọ odi ni owạ oromha ḍighaạgh oyaghirị siphẹ ookpomhoghan phọ dị asi amhanhanhaạm. Okạr agey, oye dị rapughọl ghan miim osighẹ olhoghi odị esi iiḅaghamhị odị radughe ghan ikuph odị oḍighi ipẹ enhighẹ bọ. (Hos. 4:11) ADaniel, oghaạph bọ oghọl epẹ omhạn, aḅẹm mọ: “Mị umhoọgh ghan ni ooḅaghamhiạn aloor aḅilhẹ alhoghoma ghan apum, kụ mị atuạn ghan iphẹn phọ aphugholhọgh miim, kuolọ iiḅaghamhị phọ iphogh ghan bịn obụgh, bịn mị aroph righirị amhị aḅilhẹ alhoghoma ghan mọ mị u/moọgh maạr oḍighinhom.” Eekunha phọ eeghe kụ ilhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh? ADaniel akureri mọ: “Mị uru ni amhiịn mọ mị amoghi olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, ka/miim. Kụ eekunha phọ, r’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, mị urue ni aphamhaghạn aḅilhẹ akpạr apu iiḅaghamhị phọ amhị.” AZihova odi ni oomo amem mọ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh, ghalhamọ r’amem dị eghịgh mudị ilọ oḍighi i/lo.—Fil. 4:6, 7; 1 Pit. 5:7.

Eru maạr lọ nạ rapughọl ghan ni miim eeni amem, pọ kewạ mọ ḅeeḅeghenhọm loor anạ r’asipuru phọ iphẹn: ‘Olọ eghunotu amhị obobọ oyaghirị amhị odị ni dị amhoọgh ooḅaghamhiạn aloor ilọ ephugholhọm amiim mọ amhị?’ Eḍighi idiphọ, pọ reḍeenhaan ghan mọ ipughọl phọ anạ repeel, ghalhamọ nạ ko/lhoghoma ni. ‘Mị maphughọl li rapelhom idị mị aphughọl ghan?’ Ipẹ phọ keḍeenhaan mọ oye phọ mamhiigh raḍighi obụ-zinhị. ‘Rikparanhaạn ghan ni imhị orọl iyạl ikpo aḍughulotu obobọ dị epel pạ dị miim mị u/pughọl?’ Eḍighi idiphọ, pọ ipughọl mekạr kụ eḍigh iḅaạl anạ, nạ maḍighi opughọl miim. Kụ kemoghi olhoghonhaạn aḍighaạgh oyil arookonhom orue okpạr opu ekarạph eegharạ phọ epẹ phọ.

Loor ibadị iiḅaghamhị phọ ipughọl rekọm ghan bọ, abuniin aKristẹn mosopha mọ bidị miim ko/pughọl ghan. Abunhọn ro/pughọl ghan loor esi dị ra/dụgh ghan onhụ abidị. Eru maạr dị oniin oyaghirị anạ asopha odọ osopha phọ opọ phọ, pọ lọgh eegu osopha phọ odị kụ aghel oghaạph ikarạph ilọ osopha phọ odị.

Eeni nạ mamhiịn mọ osụ-olhoghi odi ni olhọgh okụ ilọ onhụ atobilị amiim dị nạ kapughọl ghan. Obobọ eeni nạ atue ni asopha mọ nạ ka/gbor ghan apughọl miim, eeni mem wiki phọ obobọ enụm bịn mem dị nạ rale eḍien. Abunhọn mosopha mọ bidị ko/pughọl ghan mudị agbagarạ iboom. Oye phọ kụ maphighinhaan loor odị iilhogh phọ ipẹ phọ, pọ keḍughanhaan ni odaphạn. Kụ i/wạ dị onyọ aKristẹn dị asi amhanhanhaạm kakiil umugholoor eru maạr dị odị masopha kụ aphamhanhạm oniin odọ osopha phọ ophọn phọ.

Enighẹ kẹn ni dị yira kootughiạn ghan bunhọn mem dị yira rosopha osopha dị agbolhomaam miim. Rom 14:21 eḅẹm mọ: “Idị ekpẹ ghụn oḍighi owiIẹ aạ enạm, ophughọI amiim, ḅiIẹ mọ enọn iyaạr Iọ nạ aḍighi, kụ kekoton onyọ asiya phọ anạ eIer.” Ika kụ edị yira kotue osighẹ oroma phọ ophọn phọ oḍighinhom? Ḍeenhaan ephomhoghiạn. Nạ amhiịn mọ ophughọl amiim kaaḅaghamhị onhọn oye, ephomhoghiạn etue ni enyu nyinhạ osopha mọ miim nạ ka/pughọl? Nạ aḍighi ipẹ phọ, pọ nạ raḍeenhaan ghan mọ nạ alọgh ni eegu, apomoghiạn, aḅilhẹ amoọgh ogbolhomaam abunhọn, ki/lọ anạ bịn.—1 Kọr. 10:24.

Kụ oḅarạm isiphẹ, agomẹt phọ otue ni olọgh iilhogh dị egbolhomaam miim dị emhoghi aani kẹn mọ onyọ aKristẹn adaphạn. Iilhogh phọ ipẹ phọ etue ni ekaạph onhụ asiạ dị oye kamạn kụ agbi omhiigh ophughọl amiim obobọ mọ oye ku/pughọl ghan miim kụ aghiilhom moto obobọ u/pughọl uḍighinhom inhọn asimasịn.—Rom. 13:1-5.

AZihova ughuenhi iyira r’eereẹgh osopha atorobọ eten dị yira rowạ oghelhọm inmo kirokirọ phọ odị mungọ bọ iyira. Inmo phọ iphẹn phọ eḅaramaạm osopha ilọ olhe r’ophughọl. Eḍighi idị osopha phọ ayira kaḍeenhaan mọ yira osereghiạn ni eereẹgh phọ ephẹn phọ esi osighẹ oḍighinhom araraạr dị eḅeraạn Odẹ k’akẹ phọ ayira.