Tika Iromo Geno Cwiny ma Ngoli Kop-pi?
“Aciki ni iwek dano gubed ki mar ma dano bedo kwede ka cwinye leng [cwinye pe ngole kop].”—1 TEM. 1:5.
1, 2. Anga ma Ominiwa cwiny ma ngoliwa kop, dok pingo watwero bedo ki pwoc ni watye kwede?
LUBANGA JEHOVAH ocweyo dano me bedo agonya me moko tam pigi kengi, ma te lokke ni gitye agonya me timo gin ma cwinygi mito. Lubanga omiyo gin mo ma pire tek adada bot laco gin ki dako mukwongo ki dong lutinogi—cwiny ma ngoliwa kop, ma obedo ngec ma watye kwede i cwinywa ma nyuto botwa gin matir ki ma pe atir. Ka watiyo kwede i yo maber, ci cwiny ma ngoliwa kop-pi romo konyowa me timo gin matir dok weko pe watimo bal. Pi meno, cwiny ma ngoliwa kop-pi nyuto mar ma Lubanga tye kwede i komwa kacel ki mitine ni dano guribbe me timo jami mabeco.
2 I kareni, dano olo to pud gitye ki cwiny ma ngoliwa kop-pi. (Kwan Jo Roma 2:14, 15.) Kadi bed ni dano mapol pe gikwo ma lubbe ki cik me Baibul, ento tye jo mogo ma pol kare gitimo jami mabeco dok gidag jami maraco. Cwiny ma ngoliwa kop-pi gengo dano mapol ki i timo jami maraco i yo mukato kare. Go kong kit ma lobo onongo bibedo kwede ka onongo wape ki cwiny ma ngoliwa kop-pi! Onongo wabiwinyo pi jami maraco ma gitimme makato ma wawinyo i kareni. Pud dong watye ki pwoc madit atika pienni Lubanga omiyo dano cwiny ma ngoligi kop!
3. Cwiny ma ngoliwa kop-pi twero konyowa nining i kacokke?
3 Ka iporo ki jo mukene, lutic pa Jehovah gimito ni gipwony cwiny ma ngoligi kop-pi. Gimito ni cwiny ma ngoligi kop-pi obed ka poyo wigi ma lubbe ki ngo ma Lok pa Lubanga waco i kom gin matir ki marac. Ka kipwonyo maber, ci cwiny ma ngoliwa kop-pi konyo adada me ilo malo note me kacokke. Ento, pwonyo ki dok tic ki cwiny ma ngoliwa kop-pi pe obedo mere pwonyo gin ma Baibul wacciwa keken. Baibul oporo cwiny ma ngolo kop-pi ki niye kacel ki mar. Paulo ocoyo ni: “Aciki ni iwek dano gubed ki mar ma dano bedo kwede ka cwinye leng dok kite ber ma pe ki bal mo i kome, dok ma niyene goba pe iye.” (1 Tem. 1:5) Ka wapwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi dok watimo gin ma wacciwa, ci marwa pi Jehovah medde dok niyewa bene jing. Ki lok ada, kit ma watiyo kwede ki cwiny ma ngoliwa kop-pi nyuto ka ada wateggi i yo me cwiny, gin ma tye i cwinywa ki dong mitiwa me timo gin ma Jehovah mito. Ada, cwiny ma ngoliwa kop-pi bene nyuto kodi dano ango ma wan wabedo.
4. Wan waromo pwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi nining?
4 Ento watwero pwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi nining? Yo ma pigi tego aye ka wakwano Baibul kare ki kare, walwodo lok i kom gin ma wakwano, ki dong waketo i tic gin ma wapwonyo. Ngene kene ni man pe obedo mere nongo ngec ki pwonyo cik mogo ci otum. Ka wakwano Baibul, mitiwa myero obed me ngeyo Jehovah i yo maber adada. Man weko wangeyo Nga ma en obedo, gin ma en maro ki dong dagi. Ka wamedde ki kwano lok i kom Jehovah, ci motmot cwiny ma ngoliwa kop-pi bikonyowa me niang oyotoyot adada ka gin moni tye atir nyo rac. Man myero otug cwinywa wek wacak tam calo Jehovah.
5. Gin ango ma wabinyamo i pwony man?
5 Ento, waromo penye kekenwa ni: Cwiny ma ngoliwa kop-pi romo konyowa nining me moko tam ka wapwonyo maber? Wan waromo woro tam ma luye luwotwa gumoko ma lubbe ki cwiny ma ngoligi kop-pi nining? Dok cwiny ma ngoliwa kop-pi romo konyowa me tiyo tic mabeco ki mit kom nining? Ki lapeny magi i wiwa, kong wanyamu kabedo adek ka ma cwiny ma ngoliwa kop-pi romo konyowa iye: (1) yotkom, (2) mato yamo, ki dong (3) i ticwa me pwony.
NYUT NIANGO
6. Tam ango ma myero wamoki ma lubbe ki lok me yotkom?
6 Baibul cuko cwinywa me gwokke ki timo jami mogo ma wanowa ki dok pe me camo cam nyo mato mat mukato kare woko. (Car. 23:20; 2 Kor. 7:1) Ka waketo cik me Baibul i tic, ci olo to wabigwoko yotkomwa kadi bed teggi nyo goro tye. I lobbe mukene, kitiyo ki yadi kacel ki yo mapat pat me cango two. Jang gang kal mogo kare ki kare ginongo waraga pa omege ki lumege ma gipenyo ka ce pore me tic ki yo moni me cango two. Polgi gipenyo ni: “Tika latic pa Jehovah romo tic ki yo ma kit meno me cango two?”
7. Waromo moko tam nining ka odok i lok me yero yo moni cango two?
7 Jang gang kal nyo luelda pe gitye ki twero me moko tam pi Lacaden mo keken ka odok i lok me yotkom kadi bed ni openyo ma lubbe ki gin ma myero etim. (Gal. 6:5) Tye kono ni, luelda giromo lok i kom gin ma Jehovah owaco wek okony Lakricitayo moni me moko tam matir. Me labolle, Lakricitayo myero wiye opo i kom cik me Baibul ma wacci “pe wucam remo.” (Tic 15:29) Man tere ni pe wabiye yo me cango two mo keken ma kitiyo ki remo nyo jami matino tino ma kikwanyogi ki i kom jami angwen madongo ma gitye i remo. Ngec man romo gudo cwiny ma ngoliwa kop-pi ka watye ka moko tam i kom jami matino tino ma kikwanyogi ki i kom jami angwen madongo ma gitye i remo.a Ento tira macalo mene ma Baibul bene miniwa ma giromo konyowa me yero yo moni me cango two?
8. Jo Pilipi 4:5 konyowa nining ka odok i lok me yotkom?
8 Carolok 14:15 wacci: “Dano ma laming ye jami ducu ayeya, ento ngat maryek kong ngiyo ka kwene ma en ecito iye.” Tye two mukene ma yat lacange pe. Pi meno, omyero wagwokke adada ki yadi mogo ma kiwacci gicango two moni ento kun nongo pe tye gin mo ma moko. Paulo coyo ni: “Wuwek jo ducu gunge mwolo [niango] ma wutye kwede. (Pil. 4:5) Niango bene gengowa pe me balo cawawa ducu i lok me yotkom ma weko woro Jehovah bedo gin me aryo. Ka lok me yotkom bedo gin ma pire tek loyo i kwowa, ci man weko wacako tamo pi gin ma konyowa keken. (Pil. 2:4) Tic pi Jehovah myero obedo gin ma pire tek loyo i kwowa dok myero wabed ki niango ka odok i lok me yotkom.—Pil. 1:10, NW.
Tika idiyo jo mukene ki tammi? (Nen paragraf me 9)
9. Jo Roma 14:13, 19 gudo tam ma wamoko madok i kom lok me yotkom nining, dok watwero balo note me kacokke nining?
9 Lakricitayo ma niang pe diyo jo mukene me ye tamme. I lobo mo acel i Ulaya, jo mo ma gunyomme gubedo ka cuko cwiny dano me tic ki yadi mogo ma kiyubogi ki i kom moc cam ki dong kodi cam ma myero gucam. Gubito omege ki lumege mogo me tic ki yadi magi ento mukene gukwero woko. I nge kare mogo, yadigi-ni pe gukelo adwogi mo maber ento okelo wang cwiny aye. Luot man gitye ki twero me yero kodi cam mene ma myero gicam ki yat ma myero giti kwede, ento tika onongo pore pigi me balo note me kacokke pi lok me yotkom? Lukricitayo me lobo Roma i kare macon tamgi opokke woko ma lubbe ki lok me cam kacel ki kwero nino mogo. Tam ango ma Paulo ominigi? Ma lubbe ki lok me kwero nino, en owaco ni: “Dano acel paro ni nino acel dit kato nino mukene, kun nongo dano mukene paro ni nino ducu rom. Dano acel acel myero omok tamme pire kene.” Pire tek ni omyero pe wabed ariya bot jo mukene.—Kwan Jo Roma 14:5, 13, 15, 19, 20.
10. Pingo omyero wawor tam ma jo mukene gumoko? (Nen cal ma tye i pot karatac 13.)
10 Ka i kine mukene pe waniang gin mumiyo Lakricitayo moni moko tamme i kom lok ma gudo kwone ma lubbe ki cwinye ma ngolle kop, pe myero wangol kop i wiye oyotoyot nyo waket lyeto i kome wek olok tamme. Oromo bedo ni cwiny ma ngolle kop-pi pud “goro” dok mito pwonye muromo, nyo pud pe twero moko tam mucwiny. (1 Kor. 8:11, 12) Ki tungcel, oromo bedo ni wan kekenwa myero kong wangi cwiny ma ngoliwa kop-pi, pien twero bedo ni myero kong wapwony ki cik ma igi lac. Ma lubbe ki yo moni me cango two, ngat acel acel myero obed atera me moko tamme pire kene dok ojol adwogi mo keken ma en bikemme kwede.
NONG MIT PA MATO YAMO
11, 12. Ka watye ka yero jami me mato yamo, tira mene me Baibul ma myero obed i wiwa?
11 Jehovah ocweyo dano i yo ma weko mato yamo gonyo komgi dok keligi adwogi maber. Solomon ocoyo ni tye “kare me nyero” ki “kare me myel.” (Latit. 3:4) Ento pe te lokke ni mato yamo ducu giber nyo gigonyo komwa, ento mitte bene ni myero wagwokke pe me cwalo cawa malac i mato yamo. I yo ango ma cwinywa ma ngoliwa kop-pi romo konyowa wek mato yamo ogony komwa dok wanong adwogi maber?
12 Ginacoya cikowa i kom tim mogo ma kilwongo ni “tic me kit pa dano.” Tic magi kwako “tim kwele, caro, tarwang, woro cal jogi, talo dano, mone, daa, nyeko, kiniga, laro dito, pyem, pokke, nek, mero ki kongo, cam me yomcwiny me mingo marac, ki mogo mukene macalo meno.” (Gal. 5:19-21) Paulo ocoyo ni “jo ma timo gin macalo magi, ker pa Lubanga pe bibedo megi.” Ki bene watwero penye ni: ‘Tika cwiny ma ngola kop-pi konya me gwokke ki tuko mogo ma tye ki tim gero, pyem marac ki dong nyuto cwiny me cwak i kom lobo? Tika cwiny man bene poyo wiya ka ce atye i atematema me neno vidio ma nyuto jami ma tugo miti me buto, tim tarwang, mero nyo tim me tyet tyet?’
13. Tam ma kimiyo i 1 Temceo 4:8 ki Carolok 13:20 konyowa i yero mato yamo nining?
13 Baibul bene tye ki cik ma igi lac ma giromo konyowa me pwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi ka odok i lok me mato yamo. Cik acel aye ni “pwonnye me rweyo ler kom tye ki kony, ento konnye nok.” (1 Tem. 4:8) Dano mapol gitamo ni rweyo ler kare ki kare ber pien weko komi bedo yot dok yabo wic. Tika omyero warwe ler ki ngat mo keken ka ce wamito? Carolok 13:20 wacciwa ni: “Ngat ma bedo kacel ki jo maryek pwonnye doko ryek bene, ento ngat ma mako lurem ki luming kite biballe woko.” Tika man pe nyuto ni myero wayer mato yamo ayera kun nongo walubo cik me Baibul ma weko cwinywa pe ngoliwa kop?
14. Luot mo acel guketo cik ma iye lac ma tye i Jo Roma 14:2-4 nining?
14 Christian ki Daniela gitye lunyodo pa lutino anyira aryo. Christian owaco ni: “I kare ma watye i otyeno me Woro pi Jo me Ot, wanyamo lok i kom mato yamo. Wan ducu waye ni tye yo mukene me mato yamo ma giber ento mukene girac. Anga ma waromo wacci obedo larem maber? Nyarwa acel owacci i kare ma gitye i cawa me yweyo i cukul, bulu mogo ma gin Lacaden gubedo ka timo jami mogo ma etamo ni pe opore. Man okete i lyeto me timo jami ma bulu magi gubedo ka timone. Wamiyo en oniang ni wan weng ki acel acel watye ki cwiny ma ngoliwa kop, dok en aye myero otirwa me yero gin ma wamito timone ki dok wabitimo ki angagi.”—Kwan Jo Roma 14:2-4.
Ka wapwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi ki cik ma igi lac me Baibul man gwokowa ki i jami maraco (Nen paragraf me 14)
15. Matayo 6:33 konyowa nining ka watye ka goyo pulan me mato yamo?
15 Lapeny mukene ma myero wapenye kwede aye tye i cawa ma wacwalo i mato yamo. Tika iketo mato yamo bedo i cawa me timo jami me cwiny calo wot i cokke, ticwa me pwony, nyo kwan piri keni? Nyo kece i kine mukene ibedo ka mato yamo i cawa ma myero itim iye jami me cwiny? I kin mato yamo ki timo jami me cwiny, mene ma pire tek boti? Yecu owaco ni: “Ento kong wukwong keto cwinywu i kom kerre, ki nongo kit ma atir ma en tye kwede, ci jami magi ducu gibimedo botwu.” (Mat. 6:33) Ka itye ka moko tam i kom kit ma myero icwal ki cawani, tika cwiny ma ngoli kop-pi poyo wi i kom tira man ma Yecu omiyo-ni?
KICUKO CWINYWA ME TIC KI MIT KOM
16. Cwiny ma ngoliwa kop-pi cuko cwinya nining i tic me tito kwena?
16 Ka wapwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi, ci poyo wiwa pe me timo gin marac. Konyowa bene me timo tic mabeco. I kin tic mabeco ma pigi tego ma myero watimgi aye pwonyo dano i ot ki ot ki dong tic ki kare ma ononge me miyo caden ma pe wayubbe. Meno aye gin ma Paulo otimo pien cwinye obedo ka ngole kop. En ocoyo ni: “Pien gidiya iye adiya. Ka pe atito lok me kwena maber, ci abineno can.” (1 Kor. 9:16) Ka walubo lanen pa Paulo-ni, ci cwinywa ma ngoliwa kop-pi biloko kwedwa dok bicuko cwinywa ni meno watye ka timo gin matir. Dok ka watito kwena maber-ri bot jo mukene, ci nongo watye ka nyuto lanen maber botgi ma weko gingeyo lok me ada. Paulo owaco ni: “Pi loko lok ada ka maleng wageno ni ngec ma tye i cwiny dano acel acel ma nyutte balle bipwoyowa [i nyim Lubanga].”—2 Kor. 4:2.
17. Gin ango ma laminwa mo acel otimo ma lube ki cwiny ma ngole kop?
17 I kare ma Jacqueline tye mwaka 16, en okwano lok i kom jami makwo. Lapwony otito olo i yo matut lok man ni kwo ocakke pire kene-ni. “Cwiny ma ngola kop-pi obedo ka yela adada ma oweko pe abedo ka ilo cinga tutwal i kilaci kit me nino ducu. Pe aromo ye pwony man ni kwo ocakke pire kene. Acito bot lapwony ci atitte ni kwo pe ocakke pire kene. Abedo ki ur madit i kare ma en oye tamma dok bene omiya kare me lok inyim lutino kwan luwota ma lubbe ki lok i kom cwec.” Jacqueline cwinye obedo yom adada pien owinyo dok otimo gin ma cwiny ma ngole kop-pi owacce. Tika in bene cwiny ma ngoli kop-pi konyi me timo gin matir?
18. Pingo pire tek ni cwiny ma ngoliwa kop-pi obed maber dok ma genne?
18 Obedo gin maber adada ka yubwa tye me kwo ma lubbe ki cik ma igi lac ma Jehovah miniwa! Gin ma twero konyowa me cobo yub meno aye cwiny ma ngoliwa kop-pi. Wapwonyo cwiny ma ngoliwa kop-pi ka waketo cwinywa ducu i kwano Lok pa Lubanga, walwodo lok i kom gin ma wakwano, ki dong watute me ketone i tic. I ngeye, mic man mamwonya tutwali biweko wakwo macalo Lukricitayo.
a Nen “Questions From Readers” i Watchtower me Juni 15, 2004, pot karatac 29-31.