I Bɔ Mɔde Nɛ I Pee Nɔ Hyɛmi Nɔ́ Kpakpa Kaa Bɔ Nɛ Ni Kpahi Pee Kɛ Ha Mi ɔ

A FƆ mi ngɛ Wichita nɛ ngɛ Kansas ngɛ U.S.A. ngɛ December 10, 1936. Imi ji ye fɔli ɔmɛ a bi tɛte, nɛ i ngɛ se nihi etɛ. A tsɛɛ ye papaa ke William, nɛ a tsɛɛ ye yayo hu ke Jean. A kɛ Yehowa jami fiɛ we kulaa. Ye papaa ji asafo ɔ sɔmɔlɔ. Jamɛ a be ɔ, jã ji bɔ nɛ a tsɛɛ nihi nɛ a nyɛɛ hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi ɔ. Ye yayo kase Baiblo ɔ mi anɔkuale ɔ ngɛ e yayo nɛ a tsɛɛ lɛ ke Emma Wagner a ngɔ. Emma tsɔɔ nihi fuu anɔkuale ɔ. Gertrude Steele nɛ e sɔmɔ kaa ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ngɛ Puerto Rico ɔ hu piɛɛ nihi nɛ e tsɔɔ mɛ anɔkuale ɔ a he.a Enɛ ɔ he ɔ, nihi fuu pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa nɛ ma nyɛ ma kase.

I KAI NƆ HYƐMI NÍ KPAKPAHI

Hɔ gbɔkuɛ nya si ko ɔ, i kɛ ye papaa ya gba Hwɔɔmi Mɔ ɔ kɛ Consolation (amlɔ nɛ ɔ, a tsɛɛ lɛ ke Awake!) womi tɛtlɛɛ ɔmɛ ha nihi ngɛ gbɛjegbɛ ɔmɛ a he. Jamɛ a be ɔ, i ye jeha enuɔ pɛ. Ma nɛ wa ngɛ mi ɔ ngɔ e he kɛ wo je mi ta nɛ ji enyɔne ɔ mi. Dɔkita ko nɛ e tɔ dã ba jɛ ye papaa akɛnɛ e ji Kristofo no nɛ e kɛ e he wui ta hwumi mi ɔ he je. E tsɔɔ kaa ye papaa ji fɔ̃lɔ, nɛ e kɛ níhi ngɛ e nya jee konɛ e ko ya ta a. Dɔkita a su ye papaa hɛmi haa nɛ e de lɛ ke, “Ke nyumu ji mo ɔ, moo ta ye he nɛ o hyɛ, fɔ̃lɔ!” I tsui po wawɛɛ, se ye bua jɔ nɔ́ nɛ ye papaa pee ɔ he. E pui dɔkita a nya mi, nɛ e ya nɔ nɛ e gba womi tɛtlɛɛ ɔ kɛ ha nihi babauu nɛ ngɛ mɛ hyɛe ɔ. Kɛkɛ nɛ benɛ ta bulɔ ko ba be ngɛ lejɛ ɔ, dɔkita a kpa ngmlaa kɛ de lɛ ke, “O be fɔ̃lɔ nɛ ɔ nɔ́ ko pee lo?” Ta bulɔ ɔ na kaa nyumu ɔ tɔ dã, enɛ ɔ he ɔ, e de lɛ ke “Jee hiɛ ɔ kɛ ho we mi ya, nɛ o ha dã a nɛ je o hɛ mi!” Kɛkɛ nɛ mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo je. I naa Yehowa si wawɛɛ kaa e ha nɛ ye papaa ná kã. Ye papaa ngɛ yi sɛmi he enyɔ ngɛ Wichita, nɛ dɔkita nɛ ɔ hu ba sɛɛ e yi ngɛ lejɛ ɔ!

Benɛ i ye jeha kpaanyɔ ɔ, ye fɔli ɔmɛ jua a we ɔ kɛ a tsuapo ɔmɛ nɛ a ya ma tsu nyafii ko. A nyɛɔ nɛ a gbɛɔ tsu nɛ ɔ nɛ a ya maa ngɛ he kpa. Lɔ ɔ se ɔ, a hia kɛ ho Colorado ya, nɛ a ya sɔmɔ ngɛ he nɛ fiɛɛli fuu a he hia ngɛ. Wa ya to si ngɛ Grand Junction, nɛ ye fɔli ɔmɛ sɔmɔ kaa blɔ gbali ngɛ lejɛ ɔ. A kɛ a be ɔ fã tsu ní kaa ngmɔ huli. A kɛ kã tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ, nɛ Yehowa jɔɔ nɔ, enɛ ɔ he ɔ, a to asafo sisi ngɛ lejɛ ɔ. Ngɛ June 20, 1948 ɔ, ye papaa baptisi i kɛ ni komɛ nɛ a ba kplɛɛ anɔkuale ɔ nɔ ngɛ pa ko nɛ je yoku ko mi ɔ mi. Billie Nichols kɛ e yo ɔ hu piɛɛ he. Pee se ɔ, Billie Nichols kɛ e yo ɔ tsu kpɔ mi nɔ hyɛmi ní tsumi ɔ, nɛ a bi nyumu ɔ kɛ e yo ɔ hu pee jã nɔuu.

Waa kɛ nihi fuu nɛ a kɛ a be tsuo tsuɔ Matsɛ Yemi ní tsumi ɔ bɔ huɛ. Waa kɛ mɛ sɛɔ ní, nɛ wa woɔ wa sibi he wami. Steele weku mi bimɛ ɔmɛ nɛ ji Don kɛ Earlene, Dave kɛ Julia, kɛ Si kɛ Martha ji nihi nɛ waa kɛ mɛ bɔ titli. A ye bua mi wawɛɛ. A ha nɛ i ba le kaa ke nɔ ko ngɔ Matsɛ Yemi ɔ kɛ sɛ hlami ɔ, e bua jɔɔ wawɛɛ ngɛ si himi mi.

WA HIA EKOHU

Benɛ i ye jeha 19 ɔ, Bud Hasty nɛ e ji ye fɔli ɔmɛ a huɛ ɔ de mi ke ma ba piɛɛ e he kɛ tsu blɔ gbami ní tsumi ɔ ngɛ United States woyi je. Kpɔ mi nɔ hyɛlɔ ɔ de wɔ kaa waa hia kɛ ho Ruston nɛ ngɛ Louisiana a ya. Odasefohi nɛ a ngɛ lejɛ ɔ a kpɛti ni komɛ kpa fiɛɛmi yami. Kpɔ mi nɔ hyɛlɔ ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ waa pee asafo mi kpe ɔ tsuo, nihi fuu ba jio, nihi bɛ jio. Wa na he ko nɛ wa maa pee asafo mi kpe ɔ ngɛ, nɛ wa ya dla lejɛ ɔ. Wa peeɔ asafo mi kpe ɔmɛ tsuo, se be komɛ ɔ, wɔ ni enyɔ ɔmɛ pɛ nɛ wa yaa. Ke nɔ kake ngɛ ní kasemi ɔ nɔ hyɛe ɔ, nɔ kake hu haa sane bimi ɔmɛ a heto. Ke e he hia nɛ a pee peemi kɛ tsɔɔ ko ɔ, wɔ ni enyɔ ɔmɛ tsuo yaa kpoku ɔ nɔ nɛ wa ya peeɔ, be mi nɛ nɔ kpa ko be nɛ ngɛ wɔ tue bue! Be komɛ a se ɔ, nyɛmiyo ko nɛ wa ngɛ jeha mi bɔni asafo mi kpe ɔ bami. Nyagbenyagbe ɔ, Baiblo kaseli komɛ, kɛ nyɛmimɛ komɛ nɛ a kpa fiɛɛmi yami ɔ hu bɔni asafo mi kpehi bami. E kɛ we kulaa nɛ wa ba pee asafo.

Ligbi ko ɔ, i kɛ Bud ya na Church of Christ osɔfo ko. Osɔfo nɛ ɔ tu ngmami komɛ nɛ i nui sisi a he munyu. Enɛ ɔ gba ye nya nɛ e ha nɛ i susu ye hemi kɛ yemi ɔ he wawɛɛ. I fɔ nyɔ nɔtonɔto otsi sɔuu kɛ hla sanehi nɛ osɔfo ɔ bi ɔ a heto. Enɛ ɔ ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ i kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ mi ba wa wawɛɛ, nɛ i ná nɛ i ko na osɔfo ɔmɛ a kpɛti nɔ ko ekohu konɛ ma fiɛɛ ha lɛ.

Lɔ ɔ se ɔ, kpɔ mi nɔ hyɛlɔ ɔ de mi ke ma ya ye bua asafo ko nɛ ngɛ El Dorado ngɛ Arkansas. Benɛ i ngɛ lejɛ ɔ, i pɔɔ Colorado bami konɛ ma ba na kuu ko nɛ hlaa nihi nɛ a maa pee ta buli ɔ. Ligbi ko nɛ i yaa Colorado ɔ, blɔ gbali komɛ ba piɛɛ ye he, nɛ waa kɛ lɔle ɔ ya ná oslaa ngɛ Texas. Enɛ ɔ ha nɛ wa lɔle ɔ puɛ kulaa. Wa tsɛ nyɛminyumu ko, nɛ e ba ngɔ wɔ kɛ ho e we mi ya, nɛ lɔ ɔ se ɔ, e kɛ wɔ ya asafo mi kpe. Benɛ wa ya asafo mi kpe ɔ, a fia adafi kaa sane to wɔ, enɛ ɔ he ɔ, nyɛmimɛ ɔmɛ je a tsui mi nɛ a ha wɔ sika. Nyɛmimɛ ɔmɛ jua ye lɔle nɛ puɛ ɔ ha mi. A jua lɛ $25.

Wa nyɛ nɛ wa po lɔle kɛ ho Wichita ya. Ye fɔli ɔmɛ a huɛ nɛ ji E. F. “Doc” McCartney ngɛ sɔmɔe kaa blɔ gbalɔ ngɛ lejɛ ɔ. E bimɛ hawi nɛ a biɛ ji Frank kɛ Francis ji ye huɛmɛ nɛ nyu bi ngɛ i kɛ mɛ wa kpɛti. A jua a lɔle momo ko nɛ e jua ji $25 ɔ ha mi. Lɔle nɛ ɔ kɛ ye lɔle nɛ puɛ ɔ jua a sɔ pɛpɛɛpɛ. Enɛ ɔ ji kekleekle be nɛ i yɔse kaa Yehowa ha mi ye hiami níhi akɛnɛ i ngɔ Matsɛ Yemi ɔ kɛ sɛ hlami ɔ he je. Benɛ wa ya slaa McCartney weku ɔ, a ngɔ nyɛmiyo ko nɛ e he ngɛ fɛu nɛ e bɔɔ mɔde ngɛ Mawu jami mi kɛ tsɔɔ mi. A tsɛɛ nyɛmiyo nɛ ɔ ke Bethel Crane. A tsɛɛ e yayo ke Ruth, nɛ e ji Odasefo no nɛ ngɛ kã. Benɛ Ruth ye jeha 90 kɛ se po ɔ, e ya nɔ nɛ e sɔmɔ kaa blɔ gbalɔ ngɛ Wellington, ngɛ Kansas. E sui jeha kake nɛ i kɛ Bethel sɛ gba si himi mi. Wa sɛ gba si himi mi ngɛ jeha 1958 ɔ mi, nɛ i kɛ lɛ tsuo tsu blɔ gbami ní tsumi ɔ ngɛ El Dorado.

NÍ TSUMI KOMƐ NƐ A HA WƆ BUA JƆMI

Wa suɔ kaa wa maa kase nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa nɛ a pee ha wɔ kɛ je wa jokuɛwi a si ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, wa ma wa juɛmi nya si kaa wa maa kplɛɛ ní tsumi fɛɛ ní tsumi nɛ Yehowa asafo ɔ ma ha wɔ ɔ nɔ. A de wɔ ke wa ya sɔmɔ kaa blɔ gbali klɛdɛɛ ngɛ Walnut Ridge, ngɛ Arkansas. Lɔ ɔ se ɔ, ngɛ jeha 1962 ɔ mi ɔ, a fɔ̃ wɔ nine kaa waa ba Gilead Sukuu nɛ ji nyingmi etɛ kɛ kpaagone ɔ. Enɛ ɔ ha nɛ wa bua jɔ wawɛɛ. Benɛ wa na kaa Don Steele hu piɛɛ wa he ngɛ sukuu ɔ mi ɔ, wa bua jɔ. Benɛ wa gbe sukuu ɔ nya a, a ha nɛ i kɛ Bethel ya sɔmɔ ngɛ Nairobi, ngɛ Kenya. Benɛ be su kaa wa maa je New York kɛ ho Kenya ya a, wa kuɔ si mwɔ kpɔ. Se benɛ wa su kɔɔhiɔ mi lɛhi a si dami he nɛ ngɛ Nairobi ɔ, aywilɛho ɔ plɛ pee bua jɔmi sɔuu!

E kɛ we kulaa nɛ wa hɛ ba mwɔ si ngɛ Kenya, nɛ wa bua jɔ wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ he wawɛɛ ngɛ lejɛ ɔ. Nihi nɛ waa kɛ mɛ kase Baiblo ɔ nɛ a ba kplɛɛ anɔkuale ɔ nɔ kekleekle ji Chris Kanaiya kɛ e yo Mary. Loloolo ɔ, a kɛ a be tsuo ngɛ sɔmɔe ngɛ Kenya. Benɛ wa ye jeha kake ngɛ Kenya a, a ha nɛ wa ya sɔmɔ ngɛ Kampala, ngɛ Uganda. I kɛ ye yo ɔ ji kekleekle ma se sane kpakpa fiɛɛli nɛ wa ya sɔmɔ ngɛ lejɛ ɔ. Fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɔ wawɛɛ ngɛ lejɛ ɔ jamɛ a be ɔ mi, ejakaa nihi fuu suɔ kaa a maa kase Baiblo ɔ mi anɔkuale ɔ, nɛ a ba pee wa nyɛmimɛ Odasefohi. Se benɛ waa kɛ jeha etɛ kɛ fã sɔmɔ ngɛ Afrika se ɔ, wa kpale kɛ ho United States ya, nɛ wa ya to weku sisi. Ligbi nɛ wa maa je Afrika a, wa kuɔ si mwɔ kpɔ wawɛɛ po pe be nɛ wa maa je New York kɛ ba Afrika a. Wa bua ba jɔ nihi nɛ a ngɛ Afrika a a he wawɛɛ, nɛ wa ngɛ blɔ hyɛe kaa wa maa kpale kɛ ya lejɛ ɔ ekohu.

A HA WƆ NÍ TSUMI EHE

Wa ya hi ye fɔli ɔmɛ a ngɔ ngɛ Colorado pu sinɔ he je. Benɛ wa kekleekle biyo nɛ ji Kimberly ye nyɔhiɔ 17 pɛ nɛ wa kpale fɔ e se. E se nɔ ɔ biɛ ji Stephany. Kaa fɔli ɔ, wa na blɔ nya ní tsumi ehe nɛ Yehowa kɛ ha wɔ ɔ kaa e ji nɔ́ ko nɛ e he hia wawɛɛ, nɛ wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa tsɔɔ wa biyihi nɛ a he ngɛ fɛu nɛ ɔ anɔkuale ɔ. Wa suɔ kaa wa maa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kaa bɔ nɛ ni kpahi pee kɛ ha wɔ ɔ. Wa le kaa ke wa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha wa bimɛ ɔmɛ ɔ, a ma ná he se wawɛɛ. Se lɔ ɔ tsɔɔ we kaa doo ɔ, ke wa bimɛ ɔmɛ wa a, a ma sɔmɔ Yehowa. Ye se nihi enyɔ je asafo ɔ mi, nyumu kake kɛ yo kake. Se i ngɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa, a maa kase nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa nɛ a pee ha i kɛ mɛ tsuo ɔ ekohu.

Wa bua jɔ wa bimɛ ɔmɛ a tsɔsemi he, nɛ wa peeɔ níhi kɛ blaa kaa weku. Akɛnɛ he nɛ wa hi ɔ kɛ Aspen nɛ ngɛ Colorado ɔ kɛ we he je ɔ, wa kase bɔ nɛ a kɛ tso tuɔ fo ngɛ snoo nɔ, nɛ ngɛ behi kɛ behi a mi ɔ, wa peeɔ kake kɛ tuɔ fo ngɛ snoo ɔ nɔ. Hɛja jemi nɛ ɔ haa nɛ waa kɛ wa bimɛ ɔmɛ náa be kɛ sɛɛɔ ní. Jehanɛ hu ɔ, be ngɛ nɛ waa kɛ mɛ jeɔ we mi nɛ wa ya yeɔ ligbi komɛ ngɛ hue tso mi, nɛ ke je jɔ nɛ wa ngɛ la hlue nɛ wa ngɛ ní sɛɛe ɔ, wa bua jɔɔ wawɛɛ. E ngɛ mi kaa wa biyi ɔmɛ wɛ mohu lɛɛ, se a bi sane komɛ kaa, “Ke i wa a, mɛni ma pee?” kɛ “Mɛnɔ ma suɔ kaa i kɛ lɛ nɛ sɛ gba si himi mi?” Wa bɔ mɔde nɛ wa tsɔɔ wa biyi ɔmɛ kaa e sa nɛ a kɛ Yehowa sisi tomi mlaahi nɛ tsu ní. Wa wo mɛ he wami kaa a ngɔ be tsuo sɔmɔmi ní tsumi ɔ kɛ ma a hɛ mi. Nɛ wa ha nɛ a le kaa nile ngɛ mi kaa a kɛ nihi nɛ a ngɔ jamɛ a oti ɔ nɔuu kɛ ma a hɛ mi ɔ maa sɛ gba si himi mi. Wa de mɛ kaa e maa hi wawɛɛ kaa a maa wa bɔ nɛ sa loko a maa sɛ gba si himi mi. Wa pɔɔ demi ke “Ke e hí kulaa a, moo ye jeha 23 loko o sɛ gba si himi mi.”

Wa kase wa fɔli ɔmɛ a nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa a, nɛ wa bɔɔ mɔde kaa waa kɛ wa weku ɔ maa ya asafo mi kpehi kɛ fiɛɛmi daa. Wa to blɔ nya nɛ nyɛmimɛ nɛ a kɛ a be tsuo ngɛ sɔmɔe ɔ ekomɛ ba hi wa we ɔ mi. Jehanɛ hu ɔ, wa deɔ wa bimɛ ɔmɛ bua jɔmi nɛ wa ná ngɛ ma se sane kpakpa fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi daa. Wa hyɛ blɔ kaa eko ɔ, be ko maa ba nɛ wɔ tsuo wa ma ya slaa Afrika. Wa biyi ɔmɛ suɔ wawɛɛ kaa a maa ya lejɛ ɔ.

Wa peeɔ weku Mawu jami daa. Ke wa ngɛ ní kasee ɔ, waa kɛ mɛ susuɔ níhi nɛ a kɛ ma nyɛ maa kpe ngɛ sukuu ɔ he. Wa peeɔ wa ní kaa sukuu bi, nɛ wa biɔ wa biyi ɔmɛ sanehi, nɛ wa biyi ɔmɛ peeɔ a he Odasefohi nɛ a haa sane bimi ɔmɛ a heto. A bua jɔɔ ní kasemi nɛ ɔ he, nɛ lɔ ɔ ha nɛ a ná kã. Se benɛ a ngɛ wae ɔ, be komɛ ngɛ nɛ a bua jɔɛ weku Mawu jami ɔ he. Ligbi ko ɔ, e gba ye nya wawɛɛ, enɛ ɔ he ɔ, i de mɛ ke wa be ní kasee, lɔ ɔ a sɛ a tsu mi. E pee mɛ nyakpɛ wawɛɛ, nɛ a bɔni ya fomi. Enɛ ɔ he ɔ, a de ke a maa suɔ nɛ waa kase ní ɔ. Kɛkɛ nɛ wa yɔse kaa wa ngɛ wa bimɛ ɔmɛ ye buae wawɛɛ konɛ a suɔ Yehowa he ní kasemi. Benɛ a wa a, a bua ba jɔ ní kasemi he, nɛ wa haa nɛ a jeɔ a juɛmi kpo faa. Se be komɛ ngɛ nɛ ke a tsɔɔ kaa a kplɛɛ we anɔkuale tsɔɔmi ko nɔ ɔ, e haoɔ mi wawɛɛ. Se kɛ̃ ɔ, e yeɔ bua wɔ nɛ wa naa nɔ́ nɛ ngɛ a tsui mi. Ke wa tsɔɔ mɛ níhi a nya a, a naa Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he, nɛ a bua jɔɔ.

WA PEE TSAKEMIHI FUU

Wa bimɛ ɔmɛ a tsɔsemi ɔ ya hɛ mi mlamlaamla pe bɔ nɛ wa susu ɔ. Kɛ gu Mawu asafo ɔ blɔ tsɔɔmi kɛ e yemi kɛ buami nɔ ɔ, wa nyɛ nɛ wa tsɔse wa biyi ɔmɛ nɛ a ba suɔ Yehowa. Benɛ wa biyi ɔmɛ gbe nɔ tsami sukuu nya nɛ a je blɔ gbami ní tsumi ɔ sisi ɔ, wa bua jɔ wawɛɛ. A kase nine nya ní tsumi komɛ nɛ a kɛ maa hyɛ a he. A kɛ nyɛmimɛ yihi enyɔ komɛ hia kɛ ho Cleveland nɛ ngɛ Tennessee ɔ ya, konɛ a ya sɔmɔ ngɛ he nɛ fiɛɛli fuu a he hia ngɛ. Wa hɛ jaa ngɛ a he wawɛɛ, se wa bua jɔɔ, ejakaa a kɛ a be tsuo ngɛ sɔmɔmi ní tsumi ɔ tsue. I kɛ Bethel je blɔ gbami ní tsumi ɔ sisi ekohu, nɛ enɛ ɔ ha nɛ wa ná he blɔ kpahi kɛ bli wa sɔmɔmi ní tsumi ɔ mi. Wa tsu kpɔ mi nɔ hyɛli a nane mi dali a ní tsumi ɔ, nɛ wa tsu ní ngɛ kpokpa nɔ kpehi a sisi hulɔ.

Loko wa biyi ɔmɛ maa je kɛ ho Tennessee ya a, a ya slaa si ngɛ asafo ɔ ní tsumi kɔni nɛ ngɛ London, ngɛ England ɔ. Benɛ a ya Betel ɔ, Stephany ye jeha 19, nɛ e ya na niheyo ko nɛ e tsuɔ ní ngɛ lejɛ ɔ nɛ a tsɛɛ lɛ ke Paul Norton. Benɛ a kpale ya slaa lejɛ ɔ ekohu ɔ, Kimberly hu na niheyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Brian Llewellyn nɛ e kɛ Paul Norton tsuɔ ní. Benɛ Stephany ye jeha 23 ɔ, e kɛ Paul sɛ gba si himi mi. E we jeha pɛ ɔ, Brian kɛ Kimberly hu sɛ gba si himi mi. Jamɛ a be ɔ Kimberly ye jeha 25. Enɛ ɔ he ɔ, mɛ tsuo a po jeha 23 loko a sɛ gba si himi mi. Wa bua jɔ nyumu nɛ a ti nɔ tsuaa nɔ kɛ sɛ gba si himi mi ɔ he.

Wa biyi ɔmɛ tsɔɔ kaa nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa nɛ waa kɛ wa fɔli ɔmɛ pee ha mɛ ɔ nɛ ye bua mɛ nɛ a nyɛ nɛ a kɛ Yesu blɔ tsɔɔmi nɛ ji kaa ‘wa hla Mawu matsɛ yemi ɔ kekle’ ɔ tsu ní, ke a ngɛ ohia yee po. (Mat. 6:33) Ngɛ April 1998 ɔ mi ɔ, a ha nɛ Paul kɛ Stephany ya Gilead Sukuu nɛ ji lafa kɛ enuɔne ɔ, nɛ benɛ a gbe sukuu ɔ nya a, a ha nɛ a ya sɔmɔ ngɛ Malawi, ngɛ Afrika. Ngɛ jamɛ be ɔ mi nɔuu ɔ, a fɔ Brian kɛ Kimberly hu nine kaa a ya tsu ní ngɛ Betel nɛ ngɛ London ɔ, nɛ lɔ ɔ se ɔ, a ya sɔmɔ ngɛ Betel nɛ ngɛ Malawi ɔ. Wa bua jɔ wawɛɛ, ejakaa enɛ ɔ ji blɔ nɛ hi pe kulaa nɛ nihewi kɛ yihewi maa gu nɔ konɛ a kɛ a be nɛ tsu ní saminya.

NÍ TSUMI KPA KO NƐ HA WƆ BUA JƆMI

Ngɛ January 2001 ɔ mi ɔ, a fia mi ngɛ tɛlifoo nɔ kaa bɔ nɛ i tu he munyu kɛ sɛ hlami ɔ. Nyɛminyumu Marais nɛ ji nɔ nɛ hyɛɛ Ní Tsumi He Nɛ Yeɔ Bua Gbi Sisi Tsɔɔli (Translation Services) ɔ nɔ ɔ bɔ mi amaniɛ kaa, asafo ɔ ngɛ blɔ nya toe konɛ a ye bua gbi sisi tsɔɔli nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ nɛ a nu Blɛfo gbi ɔ sisi saminya. Enɛ ɔ he ɔ, e ngɛ mi kaa i ye jeha 64 mohu lɛɛ, se a suɔ nɛ ma ba konɛ a tsɔse mi, nɛ ma ba piɛɛ tsɔɔli ɔmɛ a he. I kɛ Bethel sɔle wawɛɛ ngɛ sane nɛ ɔ he, nɛ wa ya bi ga womi ngɛ ye yayo kɛ ye nganyɛ ɔ nɛ a wa ngɛ jeha mi ɔ a ngɔ. E ngɛ mi kaa ke wa je a he ɔ, wa be nyɛe maa ye bua mɛ hu mohu lɛɛ, se a kplɛɛ nɔ kaa waa ya. Enɛ ɔ he ɔ, i fia asafo ní tsumi he ɔ, nɛ i de mɛ kaa wa suɔ ní tsumi nɛ a kɛ ha wɔ ɔ.

Lɔ ɔ se ɔ, ye yayo ba ná kansa. I de lɛ kaa ma suɔ nɛ ma kpale konɛ ma piɛɛ ye nyɛmiyo Linda he nɛ waa hyɛ lɛ. Se ye yayo de mi ke, “Koo pee jã. Ke o yɛ ɔ, lɔ ɔ mohu ma gba ye nya wawɛɛ.” Linda hu fĩ ye yayo se. Wa bua jɔ bɔ nɛ a kɛ nyɛmimɛ kpahi nɛ waa kɛ mɛ ngɛ asafo kake mi ɔ ngɔ a he kɛ sa afɔle ɔ he wawɛɛ! Benɛ wa ya su Watchtower Educational Center nɛ ngɛ Patterson ɔ we jena pɛ nɛ Linda fia wɔ, nɛ e de wɔ ke ye yayo gbo. Waa kɛ wa he wo wa ní tsumi ehe ɔ mi vii, kaa bɔ nɛ ye yayo ko suɔ kaa waa pee ɔ.

Benɛ a de wɔ kaa he nɛ wa ma ya tsɔɔ ní ngɛ kekleekle ji asafo ɔ ní tsumi kɔni nɛ ngɛ Malawi ɔ, wa bua jɔ wawɛɛ. Ejakaa lejɛ ɔ nɛ wa biyi ɔmɛ kɛ a hunomɛ ngɛ sɔmɔe ngɛ. Wa bua jɔ wawɛɛ kaa wa na wa sibi ekohu! Lɔ ɔ se ɔ, wa ya tsɔɔ gbi sisi tsɔɔli ní ngɛ Zimbabwe kɛ Zambia. Waa kɛ jeha etɛ kɛ fã tsɔɔ gbi sisi tsɔɔli ní. Lɔ ɔ se ɔ, a ha nɛ wa kpale ya Malawi konɛ wa ya ngma níhi a si kpamihi nɛ nyɛmimɛ komɛ ná benɛ a wa mɛ yi mi ngɛ a he nɛ a kɛ wui ma kudɔmi sanehi a mi ɔ he.b

Benɛ be su nɛ wa maa kpale kɛ ya wa we mi ngɛ Basalt nɛ ngɛ Colorado, ngɛ jeha 2005 ɔ mi konɛ wa ya tsa blɔ gbami ní tsumi ɔ nɔ ɔ, wa kuɔ si kpale mwɔ kpɔ. Ngɛ 2006 ɔ mi ɔ, Brian kɛ Kimberly hu fɔ, nɛ a ba hi wa kasa nya nɔuu kɛ tsɔse a biyi enyɔ nɛ a tsɛɛ mɛ ke Mackenzie kɛ Elizabeth ɔ. Paul kɛ Stephany ngɛ sɔmɔe ngɛ Malawi loloolo, nɛ Paul ngɛ sɔmɔe kaa Asafo ɔ Ní Tsumi Kɔni ɔ Ajla Toli ɔmɛ a kpɛti nɔ kake. Amlɔ nɛ ɔ, e piɛ bɔɔ nɛ ma ye jeha 80. Ke i na kaa nihewi nɛ i kɛ mɛ tsu ní hyɛ ɔ ngɛ ní tsumihi nɛ i tsu be ko nɛ be ɔ tsue ɔ, ye bua jɔɔ wawɛɛ. A pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa ha wɔ, nɛ wɔ hu wa bɔ mɔde kaa wa maa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa ha wa biyi ɔmɛ kɛ wa bibi ɔmɛ konɛ a ná he se. Enɛ ɔ lɛ ha nɛ wa bua jɔɔ wawɛɛ ɔ nɛ.