“Nyɛ Hɛ Mi Nɛ Ka Si, Nɛ Nyɛɛ Hwɔɔ!”

1. Mɛni Yesu de e kaseli ɔmɛ ngɛ be nɛ nyagbe ɔ maa ba a he, nɛ mɛni kɔkɔ e bɔ mɛ?

BENƐ e piɛ ligbi bɔɔ ko nɛ Yesu ma gbo ɔ, e kaseli ɔmɛ a kpɛti nihi eywiɛ ba bi lɛ ke: “Mɛni okadi . . . nɛ ma kadi níhi a blɔ nya tomi ɔ nyagbe be ɔ?” (Mat. 24:3) Kaseli nɛ ɔmɛ ngɛ hlae nɛ a le bɔ nɛ a ma plɛ kɛ le be nɛ a ma kpata Yerusalem kɛ sɔlemi we ɔ hɛ mi ha. Heto nɛ Yesu ha mɛ ɔ kɔ we be nɛ a kɛ ma kpata Yerusalem kɛ sɔlemi we ɔ hɛ mi ɔ pɛ he, mohu ɔ, e kɔɔ “níhi a blɔ nya tomi ɔ nyagbe be ɔ” nɛ wa ngɛ mi amlɔ nɛ ɔ hu he. Yesu de kɛ kɔ be nɛ nyagbe ɔ maa ba a he ke: “Jamɛ a ligbi ɔ loo ngmlɛfia a, nɔ ko nɔ ko li, bɔfohi nɛ a ngɛ hiɔwe ɔ li, nɛ jã kɛ̃ nɛ Bi ɔ hu li, se Tsɛ ɔ pɛ lɛ e le.” Lɔ ɔ se ɔ, e bɔ e kaseli ɔmɛ kɔkɔ kaa a “ko hwɔ mahe” nɛ ‘a ya nɔ nɛ a hwɔɔ.’​​—Maak. 13:32-37.

2. Mɛni he je nɛ e sa nɛ Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ nɛ a ya nɔ nɛ a hwɔɔ ɔ?

² E sa nɛ Yuda bi nɛ a ji Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ nɛ a ya nɔ nɛ a hwɔɔ konɛ a he a yi wami. Yesu de e se nyɛɛli ɔmɛ níhi nɛ e sa kaa a hyɛ blɔ bɔ nɛ pee nɛ a le be nɛ Yuda bi ɔmɛ a níhi a blɔ nya tomi ɔ maa ba nyagbe. E de ke: “Ke nyɛ na nɛ ta buli ba bɔle Yerusalɛm kɛ kpe ɔ, lɛɛ nyɛ ná nɛ nyɛɛ le kaa be nɛ a maa pee lɛ ma doku ɔ su ta.” Ke jamɛ a be ɔ su ɔ, e sa nɛ kaseli ɔmɛ nɛ a bu ga womi nɛ Yesu kɛ ha kaa “nihi nɛ a ngɛ Yudea a nɛ a bɔni fo tumi kɛ ya yoku ɔmɛ a nɔ” ɔ tue. (Luka 21:20, 21) Nihi nɛ a bu kɔkɔ bɔmi nɛ ɔ tue ɔ ná yi baami be mi nɛ Roma ta buli ɔmɛ kpata Yerusalem ma a hɛ mi ɔ.

3. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

³ Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, wa ngɛ be nɛ e be kɛe nɛ je yaya nɛ ɔ maa ba nyagbe ɔ mi. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ wɔ hu wa hɛ nɛ ka si nɛ waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ. Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu nɔ́ nɛ wa maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa hɛ mi ka si be mi nɛ wa ngɛ níhi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi ɔ hyɛe, bɔ nɛ wa maa hyɛ wa he nɔ saminya, kɛ bɔ nɛ waa kɛ be nɛ piɛ ɔ ma tsu ní saminya ha.

O HƐ NƐ KA SI BE MI NƐ O NGƐ NÍHI NƐ NGƐ NƆ YAE NGƐ JE Ɔ MI Ɔ HYƐE

4. Mɛni he je nɛ wa suɔ nɛ waa le bɔ nɛ níhi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi ɔ ha nɛ Baiblo gbami ngɛ mi bae ha?

⁴ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa suɔ nɛ waa le bɔ nɛ níhi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi ɔ ha nɛ Baiblo gbami ngɛ mi bae ha. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Yesu tu ní pɔtɛɛ komɛ nɛ maa ya nɔ ɔ he munyu. Ní nɛ ɔmɛ maa ye bua wɔ konɛ waa na kaa Satan je yaya nɛ ɔ nyagbe su si ta. (Mat. 24:3-14) Bɔfo Petro wo wɔ he wami kaa waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma Baiblo gbamihi nɛ ngɛ mi bae nɔ konɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa be fɛɛ be. (2 Pet. 1:19-21) Kpo Jemi womi ɔ nɛ ji Baiblo ɔ mi nyagbe womi ɔ je sisi kɛ munyu nɛ ji: “Kpo jemi ko nɛ Mawu ngɔ kɛ ha Yesu Kristo kaa e tsɔɔ e nyɔguɛ ɔmɛ níhi nɛ e sa kaa a ba mi ngɛ be kpiti mi.” (Kpoj. 1:1) Enɛ ɔ he ɔ, wa suɔ nɛ waa le bɔ nɛ níhi ngɛ nɔ yae ha ngɛ je ɔ mi amlɔ nɛ ɔ, kɛ bɔ nɛ ní nɛ ɔmɛ ma ha nɛ Baiblo gbami nɛ ba mi ha. Eko ɔ, wa maa suɔ nɛ waa kɛ nihi nɛ sɛɛ ní nɛ ɔmɛ a he ní hulɔ.

5. Mɛni nɛ e sɛ nɛ waa pee, nɛ mɛni nɛ e sa nɛ waa pee? (Hyɛ foni ɔmɛ hulɔ.)

⁵ Ke wa ngɛ Baiblo gbamihi a he munyu tue ɔ, e sɛ nɛ waa da wɔ nitsɛmɛ wa susumi nɔ kɛ tsɔɔ nɔ́ nɛ maa ba hwɔɔ se. Mɛni he je? Ejakaa wa sume nɛ wa de nɔ́ ko nɛ maa ngɔ mi gbami kɛ ba asafo ɔ mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa maa nu nɛ ma nɔ yeli ɔmɛ ma de ke a ma nyɛ ma tsu nyagba ko he ní konɛ nihi nɛ a ná tue mi jɔmi nɛ a hi si slɔkee. Ke wa nu nɔ́ ko kaa jã a, e sɛ nɛ wa susu kaa gbami nɛ ngɛ 1 Tɛsalonika Bi 5:3 ɔ lɛ ngɛ mi bae. Mohu ɔ, e sa nɛ waa le nɔ́ nɛ womihi loo videohi nɛ a pee lingmi nɛ ɔ tsɔɔ kɛ kɔ sanehi kaa jã a he. Ke wa daa videohi kɛ womihi nɛ Yehowa asafo ɔ pee ɔ a nɔ kɛ susuɔ níhi a he ɔ, e ma ha nɛ wa ‘susumi maa pee kake’ ngɛ asafo ɔ mi.​​—1 Kor. 1:10; 4:6.

6. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ 2 Petro 3:11-13 ɔ mi?

⁶ Kane 2 Petro 3:11-13. Bɔfo Petro ha nɛ wa na kaa e he hia nɛ waa le nɔ́ he je nɛ e sa nɛ wa susu Baiblo mi gbamihi a he. E wo wɔ he wami kaa wa ‘hɛ nɛ hi Yehowa ligbi ɔ bami ɔ nɛ́ wa juɛmi ngɛ nɔ wawɛɛ ɔ nɔ.’ Pi nɛ wa ngɛ hlae nɛ waa le “ligbi kɛ ngmlɛfia” nɛ Harmagedon maa ba, se mohu ɔ, wa suɔ nɛ waa ngɔ be nɛ piɛ ɔ kɛ hi si “ngɛ je mi bami klɔuklɔu ní peepeehi kɛ Mawu jami mi ní peepeehi a mi.” (Mat. 24:36; Luka 12:40) Enɛ ɔ he ɔ, wa suɔ nɛ waa pee níhi ngɛ blɔ nɛ da nɔ, nɛ wa ha nɛ níhi nɛ wa peeɔ ngɛ Yehowa sɔmɔmi mi ɔ nɛ tsɔɔ kaa wa suɔ lɛ wawɛɛ. Loko wa ma nyɛ maa pee jã a, e sa nɛ wa hɛ nɛ hi wa he nɔ nɛ waa hyɛ wa he nɔ saminya.

KE A KE WAA HYƐ WA HE NƆ SAMINYA A, MƐNI E TSƆƆ?

7. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ wa he nɔ hyɛe saminya? (Luka 21:34)

⁷ Pi níhi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi pɛ nɛ Yesu de e kaseli ɔmɛ kaa a hɛ nɛ hi nɔ. E de mɛ hu kaa a hyɛ a he nɔ saminya. Wa naa enɛ ɔ heii ngɛ kɔkɔ bɔmi nɛ ngɛ Luka 21:34 ɔ mi. (Kane.) Mo kadi nɔ́ nɛ Yesu de ɔ. E de ke: “Nyɛɛ hyɛ nyɛ he nɔ saminya.” Nɔ nɛ hyɛɔ e he nɔ saminya a yɔseɔ oslaa fɛɛ oslaa nɛ ma nyɛ ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ, nɛ e bɔɔ mɔde kaa e maa yu e he ngɛ a he. Ke nɔ ko peeɔ jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e ngɔ e he kɛ to ngɛ Mawu suɔmi ɔ mi.​​—Abɛ 22:3; Jud 20, 21.

8. Mɛni kɔkɔ bɔmi nɛ bɔfo Paulo kɛ ha Kristofohi?

⁸ Bɔfo Paulo de Kristofohi kaa a hɛ nɛ hi a he nɔ saminya. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e de Kristofohi nɛ a ngɛ Efeso ɔ ke: “Nyɛɛ hyɛ nɛ hi saminya konɛ bɔ nɛ nyɛ nyɛɛɔ ha a nɛ e ko pee kaa nihi nɛ a be juɛmi, se mohu kaa juɛmitsɛmɛ.” (Efe. 5:15, 16) Be fɛɛ be ɔ, Satan bɔɔ mɔde kaa e ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, Baiblo ɔ wo wɔ he wami kaa ‘waa ya nɔ nɛ wa yɔse nɔ́ nɛ ji Yehowa suɔmi nya ní ɔ’ konɛ waa po wa he piɛ kɛ je Satan tuami ɔmɛ a he.​​—Efe. 5:17.

9. Kɛ wa ma plɛ kɛ le nɔ́ nɛ Yehowa suɔ kaa waa pee ha kɛɛ?

⁹ Tsa pi nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ ma nyɛ ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ nɛ Baiblo ɔ tu he munyu. Be komɛ ɔ, wa mwɔɔ yi mi kpɔhi ngɛ ní komɛ nɛ a tui he munyu tɛɛ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ he. Bɔ nɛ pee nɛ waa pee nɔ́ nɛ da a, e sa nɛ wa yɔse nɔ́ nɛ ji “Yehowa suɔmi nya ní.” Wa ma nyɛ maa pee enɛ ɔ kɛ gu Mawu Munyu ɔ nɛ wa maa kane daa nɛ wa ma pue wa yi mi tɛ ngɛ he ɔ nɔ. Ke wa le nɔ́ nɛ ji Yehowa suɔmi nya ní, nɛ wa ná “Kristo juɛmi ɔ,” e maa ye bua wɔ nɛ waa pee wa ní “kaa juɛmitsɛmɛ” ke a wui wɔ mlaa ngɛ nɔ́ pɔtɛɛ nɛ e sa nɛ waa pee ɔ he po. (1 Kor. 2:14-16) Be komɛ ɔ, e yi kaa wa maa na níhi nɛ e sa kaa waa yu wa he ngɛ he, se be komɛ hu ngɛ nɛ e yee kaa wa maa pee jã.

10. Mɛni ji ní peepee komɛ nɛ e sa nɛ wa kua?

¹⁰ Ní peepee komɛ ngɛ nɛ e sa kaa wa kua. Ní nɛ ɔmɛ ekomɛ ji ní peepeehi nɛ ma ha nɛ nɔ ko ma susu kaa o suɔ nɛ o kɛ lɛ nɛ sɛ gba si himi mi, ní nɛ a yeɔ kɛ beɔ nɔ, dã nɛ a nuɔ kɛ beɔ nɔ, munyu nɛ yeɔ nɔ awi tumi, hɛja jemi nɛ yi wu tso ní peepee ngɛ mi, bɔmi nami he foni loo video hyɛmi kɛ ekpahi. (La 101:3) Wa he nyɛlɔ Abosiami ngɛ hlae nɛ e kɛ puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ be fɛɛ be. (1 Pet. 5:8) Ke wa hyɛ we nɛ hi ɔ, Satan ma nyɛ ma ha nɛ hɛkɔ, lakpa yemi, hunga jemi, ninyɛ, he nɔ womi kɛ abofu ma he si ngɛ wa tsui mi. (Gal. 5:19-21) Eko ɔ, sisije ɔ, wa ma susu kaa su nɛ ɔmɛ be wɔ awi yee, se ke wa bɔɛ mɔde nɛ wa je su nɛ ɔmɛ ngɛ wa mi ɔ, e maa wa ngɛ wa mi, nɛ e maa ye wɔ awi.​​—Yak. 1:14, 15.

11. Mɛni ji nɔ́ ko nɛ e yɔsemi yee nɛ e sa nɛ wa kua, nɛ mɛni he je?

¹¹ Nɔ́ kake ko nɛ e yɔsemi yee nɛ e ma nyɛ maa ye wɔ awi ji huɛ yaya bɔmi? Mo susu si fɔfɔɛ nɛ ɔ he nɛ o hyɛ. Ngɔɔ lɛ kaa o kɛ nyumu ko nɛ e pi Yehowa Odasefo no ɔ lɛ tsuɔ ní. Akɛnɛ o suɔ nɛ e ná juɛmi kpakpa ngɛ Yehowa Odasefohi a he he je ɔ, o jeɔ mi mi jɔmi kpo kɛ tsɔɔ lɛ nɛ o yeɔ bua lɛ. Eko ɔ, be komɛ ɔ, ke e su piani ɔ, o kɛ lɛ ya yeɔ ní. E kɛ we nɛ o kɛ lɛ bɔni jã peemi daa ligbi. Benɛ nyɛ bɔni ní sɛɛmi ɔ, e deɔ ní komɛ nɛ sɛ, nɛ sisije ɔ, o bua jɔɛ he. Se benɛ be pue mi ɔ, jamɛ a munyu ɔmɛ nɛ e tuɔ ɔ gba we o nya hu. Kɛkɛ nɛ ligbi ko ɔ, e fɔ mo nine konɛ ke nyɛ kpa ní tsumi ɔ, o kɛ lɛ nɛ je kpo nɛ nyɛ ya nu ní bɔɔ, nɛ o kplɛɛ nɔ. Nyagbenyagbe ɔ, o bɔni níhi a he susumi kaa bɔ nɛ e peeɔ ɔ. He nɛ nyɛ su nɛ ɔ, ke o hyɛ we nɛ hi ɔ, mo hu o ma bɔni o ní peemi kaa lɛ. E ngɛ mi kaa wa jeɔ bumi kɛ mi mi jɔmi kpo kɛ tsɔɔ nɔ fɛɛ nɔ mohu lɛɛ, se e sa nɛ wa kai kaa nihi nɛ waa kɛ bɔɔ ɔ ma nyɛ ma ná wa nɔ he wami wawɛɛ. (1 Kor. 15:33) Ke wa hyɛɔ wa he nɔ saminya kaa bɔ nɛ Yesu ke waa pee ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ waa kɛ nihi nɛ a kɛ Yehowa mlaahi tsu we ní ɔ be bɔe. (2 Kor. 6:15) Ke wa pee jã nɛ haomi ko ma a, wa maa na nɛ wa maa tu nya fo.

NGƆƆ O BE KƐ TSU NÍ SAMINYA

12. Benɛ Yesu kaseli ɔmɛ ngɛ mlɛe nɛ nyagbe ɔ nɛ ba a, mɛni ní tsumi nɛ a tsu?

¹² Yesu sume nɛ e kaseli ɔmɛ nɛ a hi si gu be mi nɛ a ngɛ mlɛe nɛ nyagbe ɔ nɛ ba a. Enɛ ɔ he ɔ, e ha mɛ ní tsumi nɛ a tsu. E fã mɛ ke a fiɛɛ sane kpakpa a “ngɛ Yerusalɛm, kɛ Yudea tsuo, kɛ Samaria, kɛ [ya] su zugba a nɔ hehi nɛ a kɛ wawɛɛ ɔ.” (Níts. 1:6-8) Ní tsumi nɛ ɔ kle wawɛɛ! Enɛ ɔ he ɔ, a he nɛ a kɛ ha kɛ tsu ní tsumi nɛ ɔ ha nɛ a kɛ a be tsu ní saminya.

13. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa kɛ wa be nɛ tsu ní saminya a? (Kolose Bi 4:5)

¹³ Kane Kolose Bi 4:5. Bɔ nɛ pee nɛ waa hyɛ wa he nɔ saminya a, e ma bi nɛ waa hyɛ bɔ nɛ waa kɛ wa be tsuɔ ní ha. “Níhi nɛ wa hyɛ we blɔ” ma nyɛ maa ba wa ti nɔ fɛɛ nɔ ko nɔ. (Fiɛlɔ 9:11, NW) Wa ma nyɛ ma gbo be mi nɛ wa hyɛ we blɔ.

14-15. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa waa kɛ wa be tsuɔ ní saminya? (Hebri Bi 6:11, 12) (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)

¹⁴ Wa ma nyɛ maa ngɔ wa be kɛ tsu ní saminya kɛ gu Yehowa suɔmi nya ní nɛ wa maa pee, nɛ wa ma ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ lɛ wa kpɛti ɔ mi maa wa a nɔ. (Yoh. 14:21) Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa ‘da si kpɛii, waa du si, nɛ be fɛɛ be ɔ, wa tsu babauu ngɛ Nyɔmtsɛ ɔ ní tsumi ɔ mi.’ (1 Kor. 15:58) Ke wa pee jã a, wa gbo jio, jeɔ lɛ ba nyagbe jio, wa be wa he piae kɔkɔɔkɔ kaa wa nyɛ we nɛ wa tsu babauu ha Yehowa.​​—Mat. 24:13; Rom. 14:8.

¹⁵ Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, Yesu yaa nɔ nɛ e tsɔɔ e se nyɛɛli blɔ be mi nɛ a ngɛ Mawu Matsɛ Yemi he sane kpakpa a fiɛɛe ngɛ zugba a tsuo nɔ ɔ. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa e ye e si womi ɔ nɔ. Yesu guɔ asafo mi kpehi kɛ wa womi ɔmɛ a nɔ kɛ tsɔɔ wɔ bɔ nɛ e sa kaa waa fiɛɛ sane kpakpa a ha. Jehanɛ hu ɔ, e ha wɔ nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ wa hia konɛ wa nyɛ nɛ wa tsu ní tsumi nɛ ɔ. (Mat. 28:18-20) Yesu hyɛɔ blɔ kaa waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa fiɛɛ nɛ waa tsɔɔ nihi ní, nɛ wa peeɔ jã pɛpɛɛpɛ hulɔ. Jehanɛ hu ɔ, wa yaa nɔ nɛ wa hwɔɔ be mi nɛ wa ngɛ mlɛe nɛ Yehowa nɛ kpata je yaya nɛ ɔ hɛ mi ɔ. Ke waa kɛ ga womi nɛ ngɛ Hebri Bi 6:11, 12 ɔ tsu ní ɔ, wa maa hɛɛ wa hɛ kɛ nɔ fɔmi ɔ mi “kɛ ya si nyagbe.”​​—Kane.

16. Mɛni wa fia wa pɛɛ si kaa wa maa pee?

¹⁶ Yehowa to be nɛ e kɛ ma kpata Satan je yaya nɛ ɔ hɛ mi. Ke jamɛ a be ɔ su ɔ, Yehowa ma ha nɛ gbamihi tsuo nɛ a ngɛ e Munyu ɔ mi ɔ maa ba mi. Se be komɛ ɔ, eko ɔ, wa ma susu kaa Yehowa ngɛ se kpɛe tsɔ. Se “e be kɛe” nɛ Yehowa ligbi ɔ maa ba. (Hab. 2:3) Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ waa fia wa pɛɛ si kaa wa ‘maa hyɛ Yehowa blɔ, nɛ waa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ e nɔ, ejakaa lɛ ji nɔ nɛ ma he wa yi wami.’​​—Mika 7:7.