Is die wêreld se godsdienste na aan hulle einde?
DEUR ONTWAAK!-MEDEWERKER IN SWEDE
LAAT hierdie opskrif jou wonder: ‘Hoe is dit moontlik? Is die wêreld se godsdienste dan nie vandag redelik lewenskragtig en invloedryk dwarsoor die aarde nie?’
Ja, ten spyte van die magdom probleme wat hulle al ondervind het, wil dit so voorkom. In hierdie 20ste eeu is godsdiens meer as ooit tevore in die mensegeskiedenis bevraagteken en ontmasker. Sterrekundiges het die heelal met hulle reuseteleskope ondersoek, en ruimtevaarders het die hemelruim deurkruis; en soos ’n Sowjet-ruimtevaarder dit gestel het, het hulle “geen God of engele” gesien nie. Natuurkundiges het materie in al hoe kleiner deeltjies verdeel sonder om ’n Goddelike oorsprong van die lewe te vind. Bioloë en paleontoloë beweer dat hulle die lewe se lang evolusionêre ketting gerekonstrueer het, van amebe tot die mens, sonder om êrens in daardie ketting die kleinste skakeltjie te vind wat die werk van ’n Skepper aandui.
Wêreldlike wysheid en materialistiese filosofie kon egter nie daarin slaag om godsdiensgevoelens op hierdie planeet uit te wis nie, en ateïstiese politieke magte en filosofieë was geensins suksesvoller nie. Totalitêre, ateïstiese Kommunisme het godsdiens meer as 70 jaar lank as bygelowigheid en “die opium van die volk” bestempel, het godsdiensleiers uit hulle amp onthef en hulle bedrywighede verbied, kerke en tempels vernietig of geplunder en aanbidders gebreinspoel en vermoor. Nogtans het sulke dade nie godsdiensgevoelens uitgewis nie. Net nadat daardie regerings omvergewerp is, het godsdiens met skynbaar hernieude ywer uit die stof verrys. In voormalige Kommunistiese lande begin mense weer by hulle ou tempels byeenkom om neer te kniel in vroom aanbidding soos hulle voorouers voor hulle gedoen het.
Godsdiensgevoelens is in ander dele van die wêreld nog baie sterk. Die stad Mekka, in Saoedi-Arabië, word elke jaar deur miljoene Moslem-pelgrims van regoor die aarde besoek. Die plein van die St. Pieterskerk in die Vatikaan is dikwels stampvol Katolieke gelowiges wat graag die Pous net wil sien en hoop om sy seën te ontvang. Miljoene aanhangers van Hindoeïsme stroom nog steeds na die honderde pelgrimsoorde op die oewers van “heilige” riviere in Indië. Godsdienstige Jode stroom na die Klaagmuur in Jerusalem om daar te bid en hulle geskrewe gebede in die muur se krake te laat.
Ja, dit wil voorkom of dit onmoontlik is om godsdiens onder die mensdom uit te wis. “Die mens is van nature ’n godsdienstige dier”, het die Ierse staatsman Edmund Burke gesê. Statistiek toon dat 5 uit 6 persone op aarde in mindere of meerdere mate aan die een of ander godsdiens verbonde is. Volgens onlangse syfers het gevestigde godsdiens ongeveer 4,7 miljard volgelinge in die wêreld, terwyl daar net meer as ’n miljard niegodsdienstige en ateïstiese mense is.a
Is dit met die oog hierop redelik om te glo dat die wêreld se godsdienste na aan hulle einde is? En as dit die geval is, wanneer en hoe sal hulle dit ondervind? Sal enige godsdiens oorbly? Kom ons ondersoek hierdie vrae in die volgende twee artikels.
[Voetnoot]
a “Niegodsdienstig” sluit in: “Mense wat aan geen godsdiens behoort nie, ongelowiges, agnostici, vrydenkers, sekulariste wat hulle godsdiensywer verloor het en onverskillig staan teenoor alle godsdienste.”
[Prent op bladsy 3]
Die plein van die St. Pieterskerk, Vatikaanstad