Jongmense vra . . .

“Waarom kan ek nie die dinge wat ek aanpak, voltooi nie?”

“As die taak vervelig is, raak ek net ongeduldig.”

“Dinge wat my aandag aftrek. Dit is my probleem. Televisie, vriende.”

“Soms word ek net oorweldig deur te veel dinge wat gedoen moet word!”

“Ek los dinge altyd tot op die nippertjie. Dan is dit te laat.”

“Ek voltooi wel die dinge wat ek aanpak. Maar dit is blykbaar nooit goed genoeg vir my ouers nie!”

HIERDIE tieners verduidelik ’n probleem wat algemeen onder die jeug is: hulle voltooi nie die dinge wat hulle aanpak nie. Nie dat alle jongmense lui is of ’n slegte gesindheid teenoor verantwoordelikhede het nie. Trouens, toe een groep jongmense gevra is: “Watter takies dink jy moet tieners by die huis doen?” het die meerderheid takies opgenoem soos om hulle kamers netjies te hou, hulle beddens op te maak en om die vullisblik leeg te maak.

Ten spyte van hulle goeie voornemens word belangrike take dikwels nie voltooi nie, en dit het gereelde klagtes van ouers, onderwysers en andere tot gevolg. Vra jou dus af: ‘Wat verhinder my om die dinge wat ek aanpak te voltooi?’ ’n Deeglike ondersoek na die oorsake sal jou help om die probleem reg te stel.

’n Deeglike ondersoek na die oorsake

Die boek I Hate School—How to Hang In and When to Drop Out gee ons ’n goeie idee van wat baie jongmense se aandag aftrek sodat hulle hulle skoolwerk nie voltooi nie. “Wanneer ons gaan sit om te skryf, vind ons dikwels dat ons gedurig opstaan om iets te kry om te eet of om potlode skerp te maak. Dan moet ons ’n telefoonoproep maak of miskien na ’n TV-program kyk waarvoor ons gewag het. Daarna is dit weer tyd om die kat kos te gee en ons het nog niks gedoen nie.”

Navorsers Claudine G. Wirths en Mary Bowman-Kruhm het gesê dat “party mense wat ure lank TV kyk dit byna onmoontlik vind om agterna ywerig te lees of te studeer. Dis amper asof TV jou hipnotiseer sodat jy moeg en lomerig voel. Jy weet self dat jy partykeer ure lank voor die TV vasgenael sit terwyl jy eintlik na net een TV-program wou kyk.” Wirths en Bowman-Kruhm het ook gevind dat party studente swak studiegewoontes gedurende hulle eerste skooljare aanleer, hoewel hulle ’n ruk lank nog goeie punte kan behaal. Maar “wanneer hulle in die hoërskool kom, weet hulle nie eintlik hoe om te gaan sit, aan die werk te kom en moeilike of vervelige vakke te leer nie”.

Wat ook al die rede is waarom jy nie die dinge wat jy aanpak, voltooi nie, die probleem sal nie vanself weggaan nie. As jy werklik die dinge wat jy aanpak, wil voltooi, moet jy jou lewe op ’n verantwoordelike manier regruk en die nodige veranderinge aanbring.

Beplan vooruit!

As jy ’n jong Christen is, is jy ongetwyfeld besig (1 Korinthiërs 15:58). Partykeer voel jy dalk oorweldig deur Christelike verantwoordelikhede, huiswerk, huishoudelike projekte en persoonlike take. Nie een van ons het natuurlik meer om te doen as ons Skepper nie. Tog voltooi hy altyd take. Dit is nie net omdat hy ver bo ons verhewe is wat krag en wysheid betref nie, maar ook omdat hy “nie ’n God van wanorde [is] nie, maar van vrede”. Jy kan ook jou take voltooi deur ‘alles welvoeglik en ordelik te laat toegaan’.—1 Korinthiërs 14:33, 40.

Jesus het een keer gesê: “Wie van julle wat ’n toring wil bou, gaan nie eers sit en die koste bereken, of hy die middele het om dit uit te voer nie?—sodat as hy die fondament gelê het en nie in staat is om dit te voltooi nie, almal wat dit sien, nie miskien met hom sal begin spot en sê: Hierdie man het begin bou en kon nie klaarkry nie.”—Lukas 14:28-30.

Ons leer dus hier om vooruit te beplan. Dr. Janet G. Woititz het geskryf: “Mense wat take voltooi, doen dit nie terloops nie. Hulle het wat ons noem ’n ‘plan van aksie’.” Probeer dus om realisties na jou take te kyk sodat jy presies weet wat dit behels om hulle te voltooi. Moet jy ’n plan uitwerk wat stap vir stap uitgevoer word? Sal dit help as jy die taak in kleiner dele verdeel? Hoe lank sal dit neem om dit te voltooi?

Party mense hou daarvan om ’n lys te hê van “dinge om te doen” waarop take in volgorde van belangrikheid neergeskryf word. Die take word dan doodgetrek soos hulle voltooi word. Weerstaan die neiging om dinge uit te stel sodat jy jou tyd verstandig kan gebruik. As die taak teen ’n sekere datum voltooi moet word, moet jy seker maak dat daardie take bo-aan jou lys geplaas word volgens die datum waarop dit voltooi moet word.

Dit is baie belangrik om jou tyd verstandig te gebruik. Aan die een kant moet jy tyd vir minder belangrike aktiwiteite, soos TV-kykery, inkort. Aan die ander kant moet jy versigtig wees dat jy nie die noodsaaklike dinge, soos genoeg slaap, beperk nie. Die boek I Hate School sê mense “het nie almal dieselfde hoeveelheid slaap nodig nie, maar die meeste mense kan nie met vier of vyf uur per nag klaarkom nie. . . . Dit is baie moeilik om op moeilike idees te konsentreer as jy lomerig en moeg is.” As jy leer om jou tyd verstandig te gebruik, sal jy jare lank daarby baat vind.

Hou aan om die voordeel van ander te soek

Party jongmense sal egter sê dat die wyslike gebruik van jou tyd en persoonlike organisasie min waarde het as die take wat jy moet doen vervelig is. As jy die Bybelse raad in 1 Korinthiërs 10:24 toepas, sal dit jou help om die nodige dryfkrag op te bou. Dit sê: “Laat niemand sy eie voordeel soek nie, maar elkeen die voordeel van ’n ander.” Baie min huishoudelike takies is miskien op sigself uitdagend of bevredigend. Maar as jy dit doen om ’n geliefde te help of te plesier, dan bereik jy iets en het jy ’n begeerte om dit goed te doen. As jy dus volgende keer gereed is om ’n taak te laat vaar, kan jy gerus aan diegene dink wat voordeel trek uit wat jy doen en trots wees daarop dat jy werk van goeie gehalte lewer.

Jy trek ook dikwels voordeel uit take wat onaangenaam lyk. Dink byvoorbeeld aan ’n taak wat jy dikwels nie voltooi nie. Is dit om die skottelgoed te was? Of om jou kamer skoon te maak? Vra jou nou af: ‘Wie se skottelgoed is dit nou eintlik?’ Is dit nie ook jou skottelgoed nie? Is dit nie jou kamer en jou huis nie? As jy bereid is om hierdie verantwoordelikhede te aanvaar en ten volle uit te voer, sal dit jou ook in die toekoms tot voordeel strek. Die boek Simply Organized! sê aan ouers: “As ons ons kinders nie leer om verstandige huisbestuurders te wees nie, sal hulle ’n geweldige agterstand hê wanneer hulle die huis verlaat.”

Kommunikeer!

Maar sê nou jy werk baie hard om ’n taak te voltooi en jou ouers kla nog dat jy dit nie werklik voltooi het nie? Dikwels is dit ’n kommunikasieprobleem. Gestel byvoorbeeld jy word aangewys om die vullisblik leeg te maak. Dit klink eenvoudig genoeg. Dit is nogtans verstandig om spesifieke instruksies te kry. Maak seker dat jy weet hoe, wanneer en waar. Sluit die taak in dat jy die vullis moet sorteer? Sluit dit in dat die vullishouers gewas moet word?

Goeie kommunikasie sal jou ouers ook help om te verstaan hoe jy voel. Dink jy dat die takies onregverdig verdeel word? Vind jy dat jou ouers se verwagtinge jou oorweldig? Vind dan ’n gepaste tyd en vertel jou ouers hoe jy voel.

Party ouers nooi hulle kinders om aan die besluitnemingsproses deel te neem wanneer huishoudelike takies uitgedeel word. Dr. Jeffrey Rubin en dr. Carol Rubin, skrywers van die boek When Families Fight, raai ouers aan om gedurig besprekings oor gesinstakies te hê, om verantwoordelikhede te verdeel en kinders toe te laat om hulle eie takies te kies. Stel dit gerus aan jou ouers voor as jy van hierdie benadering hou.

Een bron raai jou aan om saam met jou ouers te gaan sit en “’n plan uit te werk wat jou toelaat om huiswerk te doen op ’n tyd wanneer jy op jou beste is. Elkeen het ’n tyd van die dag of nag wanneer hulle beter konsentreer. . . . Sê vir mense dat dit jou tyd is en dat hulle jou alleen moet laat. As jy daardie tyd nie gebruik om TV te kyk of oor die telefoon te praat nie, sal hulle weet dat jy ernstig is.” As jy hierdie sake kalm met jou ouers bespreek sonder om enigeen te beskuldig, sal julle ’n reëling kan uitwerk wat almal pas.

Maar onthou, dit is jou begeerte om die Skepper, Jehovah God, te behaag wat jou uiteindelik geluk en ’n goeie naam sal besorg. Die Bybel sê: “Wat julle ook al doen, doen dit van harte soos vir die Here en nie vir mense nie, omdat julle weet dat julle van die Here die erfenis as vergelding sal ontvang” (Kolossense 3:23, 24). Volg hierdie raad en geniet ’n reputasie as ’n ywerige, verantwoordelike werker omdat jy die dinge wat jy aanpak, voltooi!

[Prent op bladsy 24]

Dis een ding om ’n taak te begin, maar dis ’n ander saak om dit klaar te maak