Jongmense vra . . .

Hoe moet ek woedende mense behandel?

“Hy was briesend kwaad. Miskien wou hy my slaan omdat hy gesien het ek is klein. Terwyl ek teruggestaan het, het ek gesê: ‘Net ’n oomblik! Wag ’n bietjie! Wag ’n bietjie! Hoekom wil jy my slaan? Ek het jou niks gedoen nie. Ek weet nie eers waaroor jy kwaad is nie. Kan jy my sê wat fout is?’”—16-jarige David.

WAS daar al gevalle waar ’n boelie sy woede op jou uitgehaal het? Die Bybel het voorspel dat mense van vandag “wreedaardig, sonder liefde vir goedheid” sal wees (2 Timoteus 3:3). En al het jy dalk alles gedoen wat jy kon om nie met ‘driftige en opvlieënde mense om te gaan’ nie, sal daar moontlik tye wees dat jy woedende mense eenvoudig nie kan vermy nie (Spreuke 22:24). Hoe moet jy reageer wanneer jy jou in so ’n situasie bevind?

Hoe om op woede te reageer

Vandag sal baie jongmense moontlik reageer deur self woedend te word. Maar dit veroorsaak net groter probleme. Buitendien, as jy jóú selfbeheersing verloor, daal jy net af tot dieselfde vlak as die een wat woedend is. Spreuke 26:4 sê: “Antwoord ’n dwaas nie na sy sotheid nie, sodat jy ook nie net soos hy word nie.” Die jong man Jeremy het op die harde manier geleer dat hierdie woorde waar is. Hy vertel wat een pouse by die skool gebeur het: “Daar was ’n groep seuns wat altyd met mekaar en ander gespot het. Hulle het baie maal oor my gepraat. Ek het gewoonlik hulle praatjies geïgnoreer. Maar toe een van hulle dinge van my ma begin sê, het ek my vererg en woedend op hom afgestorm.” Wat was die gevolg? “Hy het my goed bygekom”, vertel Jeremy.

Die Bybel gee hierdie wyse raad: “’n Sagte antwoord keer woede af, maar ’n woord wat pyn veroorsaak, laat toorn opkom” (Spreuke 15:1, NW). Ja, as ’n mens op woede reageer met “’n woord wat pyn veroorsaak”, vererger dit net die situasie. Maar ’n sagte antwoord kan dikwels gevoelens laat bedaar en ’n gespanne situasie verander.

Dink aan David, wat in die begin genoem is. Hy het die boelie sover gekry om te verduidelik waarom hy kwaad was. Iemand het blykbaar die boelie se kos gesteel, en hy het bloot sy frustrasie op die eerste persoon uitgehaal wat hy teëgekom het. “As jy my slaan, gaan dit nie jou kos terugbring nie”, het David geredeneer. Hy het toe voorgestel dat hulle twee na die kafeteria gaan. “Omdat ek die klerk daar geken het”, vertel David, “kon ek vir hom iets kry om te eet. Hy het my hand geskud, en daarna was hy vriendelik met my.” Sien jy hoe kragtig sagte woorde kan wees? Soos ’n spreuk sê: “’n Sagte tong verbreek die gebeente.”—Spreuke 25:15.

Sagmoedigheid—’n Teken van swakheid of krag?

Maar om “’n sagte tong” te hê, klink miskien nie vir jou na ’n goeie idee nie. Jy dink dalk dat dit ’n mens sterker of meer macho laat lyk as jy woede met woede terugbetaal. Miskien is jy selfs bang dat ander sal dink jy is ’n regte swakkeling as jy sagmoedig is. Maar presies wat beteken dit om sagmoedig te wees? Volgens een naslaanwerk is iemand wat sagmoedig is, sag van inbors. Hierdie selfde bron voeg egter by: “Agter die sagtheid is daar die krag van staal.” Sagmoedigheid is dus glad nie ’n teken van swakheid nie, maar eerder ’n teken van krag. Hoe so?

Wel, om maar een ding te noem, iemand wat saggeaard is, is in beheer en word nie gou van stryk gebring nie. Aan die ander kant wil dit voorkom of iemand wat nie sagmoedig is nie, onseker, gefrustreerd of selfs desperaat is. Hy het ook nie selfbeheersing nie. Omdat hy nie sy gevoelens kan beheers nie, bots hy moontlik kort-kort met ander. Ja, soos “’n afgebreekte stad sonder muur, so is ’n man wat sy gees nie kan inhou nie” (Spreuke 25:28). Die saggeaarde persoon is dus beslis die sterk een!

Bybelse voorbeelde van sagmoedigheid

Dink byvoorbeeld aan Jesus Christus. Hy het homself beskryf as “saggeaard en nederig van hart” (Matteus 11:29). Hy was nooit hard of onredelik nie en het nie kwaad met kwaad vergeld nie. Trouens, die apostel Petrus, ’n intieme vriend van Jesus, het gesê: “Toe [Jesus] uitgeskel is, het hy nie terug uitgeskel nie. Toe hy gely het, het hy nie gedreig nie, maar homself bly toevertrou aan die een wat regverdig oordeel” (1 Petrus 2:23). Onthou egter dat hierdie selfde Jesus ‘in die tempel ingegaan en almal wat verkoop en koop, uitgedryf het’ (Matteus 21:12). En as Jesus ooit Goddelike beskerming nodig sou hê, het hy “meer as twaalf legioene engele” tot sy beskikking gehad! (Matteus 26:53). Nee, hy was beslis nie ’n swakkeling nie.

Dink ook aan die voorbeeld wat rigter Gideon gestel het, soos in die Bybel in Rigters 8:1-3 opgeteken staan. Ná ’n groot militêre oorwinning was soldate uit die stam Efraim kwaad omdat hulle gevoel het dat niemand hulle ’n kans gegee het om in die glorie van die geveg te deel nie. “Wat is dit wat u ons aangedoen het, dat u ons nie geroep het toe u weggetrek het om teen die Midianiete te veg nie?” het hulle uitdagend gevra. “En hulle het heftig met hom getwis.” Onthou, Gideon was ’n “dapper held” (Rigters 6:12). Hy kon maklik met geweld op hulle uitdagende houding gereageer het. Maar hy het eerder ’n sagte antwoord gegee wat die wind heeltemal uit die ontstoke manne se seile geneem het. “Wat het ek nou gedoen in vergelyking met julle?” het Gideon gevra. Wat was die gevolg van hierdie beskeie antwoord? “Toe bedaar hulle opgewondenheid teenoor hom.”

Kyk ten slotte na die Bybelverhaal van ’n vrou met die naam Abigail. Dawid het van sy vyand Saul, die koning van Israel, weggevlug en in skuilplekke gebly. Al was Dawid se manne vlugtelinge, het hulle dikwels hulle mede-Israeliete bewaak en beskerm. Een persoon vir wie hulle gehelp het, was Abigail se man, Nabal, ’n baie ryk man. Maar Nabal was “hardvogtig en sleg in sy handelinge”. Toe Dawid se manne kos nodig gehad het, het hulle Nabal gaan vra. Maar in plaas van waardering te toon vir die gratis beskerming wat Dawid se manne hom gegee het, het Nabal teen Dawid se boodskappers “uitgevaar” en hulle met leë hande weggestuur.—1 Samuel 25:2-11, 14, NW.

Toe Dawid dit hoor, het hy kwaad geword en sy manne beveel: “Gord julle elkeen sy swaard aan!” Dawid en sy manne was op pad om Nabal en al die onskuldige manne in sy huis dood te maak toe Abigail tussenbeide getree het. Sy het Dawid begroet met ’n groot geskenk—oorgenoeg kos en drinkgoed. Sy het verskoning gevra vir haar man se onvergeeflike gedrag en Dawid gesmeek om onskuldige lewens te spaar.—1 Samuel 25:13, 18-31.

Abigail se nederige smekinge het Dawid se woede laat bedaar. Om die waarheid te sê, toe Dawid besef hoe gevaarlik sy woede geword het, het hy gesê: “Mag Jehovah, die God van Israel, geloof word, wat jou vandag gestuur het om my te ontmoet! En mag jou verstandigheid geseënd wees, en mag jy geseënd wees wat my vandag daarvan weerhou het om bloedskuldig te word en my eie hand tot my redding te laat kom” (1 Samuel 25:32-35, NW). Ja, in baie gevalle kan “’n sagte antwoord” die woede van ander afkeer. Maar sê nou jou sagte antwoord het nie daardie uitwerking nie?

‘Gaan weg’

’n Manier om te voorkom dat daar meer olie op die vuur gegooi word, is deur doodeenvoudig weg te loop. “Waar daar geen hout is nie, gaan die vuur dood”, sê die Bybel. Dit gee ook hierdie raad: ‘Gaan weg voordat die rusie uitgebreek het’ (Spreuke 17:14, NW; 26:20, NW). “’n Gewilde seun in my skool het na my toe gekom en wou gesels”, het die 17-jarige Merissa gesê. “Hy het vir my gesê dat ek mooi is. Voor ek my kom kry, het sy meisie woedend op my afgepyl. Sy het my daarvan beskuldig dat ek met haar kêrel flirt en wou baklei! Ek het probeer verduidelik wat gebeur het, maar sy wou nie luister nie. Ná skool het sy met ’n paar ander meisies teruggekom om my te slaan! Ek het gou die veiligheidswag geroep en aan die woedende meisie verduidelik dat ek nie baklei nie en dat dit haar kêrel was wat my genader het. Daarna het ek weggeloop.” Merissa het haar nie deur haar emosies laat beheer nie. Sy het nie net van ’n bakleiery af weggeloop nie, maar ook stappe geneem om haarself te beskerm. Soos Spreuke 17:27 sê: “Wie sy woorde inhou, besit kennis; en hy wat kalm is van gees, is ’n man van verstand.”

Maar sê nou jy is eintlik die een wat iemand kwaad gemaak het—miskien sonder om dit te bedoel? Vra verskoning, en doen dit gou! Dit is dalk al wat nodig is om die woede van daardie persoon te laat bedaar. In hierdie spanningsvolle tye verloor baie mense maklik hulle humeur. Maar as jy Bybelbeginsels in jou handelinge toepas, is die kanse goed dat iemand nie sy woede op jou sal uithaal nie.

[Prente op bladsy 24]

“’n Sagte antwoord keer woede af”

[Prent op bladsy 25]

Soms moet jy maar net wegloop