Vetsug—Word dit ’n wêreldwye epidemie?
“VETSUG, wat lank as ’n neweproduk van die moderne lewe in ryk, ontwikkelde lande beskou is, versprei nou ook na ontwikkelende lande”, berig die Britse mediese tydskrif The Lancet. Dit het gesê dat voedingkundiges nou teen “’n wêreldwye epidemie” van vetsugverwante siektes soos suikersiekte, hoë bloeddruk, kanker en hartvatsiekte waarsku.
Die afgelope agt jaar het die aantal mans in China wat oorgewig is, verdrievoudig en het die aantal vroue wat oorgewig is, verdubbel, met die gevolg dat China nou net soveel gevalle van hoë bloeddruk as die Verenigde State het. Meer as die helfte van alle nuwe gevalle van suikersiekte word in Indië en China gediagnoseer. Egipte het net soveel suikersiektelyers as die Verenigde State, en die helfte van die vroue in die land is nou oorgewig. In Mexiko het vetsug oral in die land op alle vlakke van die gemeenskap vinnig toegeneem, wat tot ’n toename in suikersiekte gelei het. Selfs in baie arm lande in Afrika suid van die Sahara kom vetsug en suikersiekte al hoe meer voor.
Hoewel vetsug in party lande aan ’n dieet van vetterige kitskos toegeskryf kan word, is ’n vername oorsaak daarvan die feit dat baie voedselvervaardigers nou meer suiker by hulle produkte voeg “om dit lekkerder te laat smaak”. Diëte in Asië en Afrika sluit ook meer eetbare olies in, wat ekstra kilojoules bevat. Gevorderde tegnologie in fabrieke en in die landbou beteken dat minder fisiese werk nodig is om produkte te lewer. Mense wil minder werk en meer vrye tyd hê. Noudat rekenaars en televisie so gewild is, kry werkers minder oefening, en “weens e-pos hoef mense nie meer boodskappe na ander te neem of op te staan om met kollegas te gesels nie”.
Aangesien vetsug ook onder skoolkinders vinnig aan die toeneem is, veral in gebiede waar ontspanning en fisiese bedrywigheid verminder het, is dit noodsaaklik dat onderwysers bewus moet wees van die verband tussen voeding en akademiese prestasie. Gail Harrison, van die Fakulteit van Openbare Gesondheid aan die Universiteit van Kalifornië, waarsku dat daar, benewens plaaslike voorkomingstrategieë, ook ’n dringende behoefte is aan “’n gemeenskaplike agenda om vetsug op ’n wêreldskaal te voorkom, tesame met die gepaardgaande ontwikkeling van ’n beleid, kundigheid en infrastruktuur” om teen die vetsugepidemie en verwante siektes opgewasse te wees.