Die werklike waarde van bloed

“Die wêreldgemeenskap het ’n gemeenskaplike bron van lewe: bloed. Dit is die lewenskrag in alle mense, ongeag hulle kleur, ras of godsdiens.”—Voorsitter van die Algemene Vergadering van die Verenigde Nasies.

DAAR is ongetwyfeld ’n mate van waarheid in hierdie aanhaling. Bloed is noodsaaklik vir alle menselewe. Dit is ’n kosbare vloeistof. Maar is jy oortuig dat dit veilig en wys is vir mense om hierdie vloeistof vir mediese doeleindes met ander te deel?

Soos ons geleer het, is veiligheidstandaarde regoor die wêreld allesbehalwe eenvormig, en behandelings met bloed is gevaarliker as wat baie dink. Verder verskil geneeskundiges grootliks in hulle gebruik van bloed weens hulle opleiding, vaardighede en beskouings. Tog is baie van hulle al hoe meer versigtig om bloedoortappings te gee. ’n Aansienlike en toenemende aantal dokters verkies mediese behandelings wat die gebruik van bloed vermy.

Dit bring ons terug by ’n vraag wat aan die begin van die eerste artikel van hierdie reeks gevra is. Wat is dit nou eintlik wat bloed so kosbaar maak? As die mediese gebruik van bloed al hoe meer bevraagteken word, dien bloed dan ’n ander doel?

Ons Skepper en bloed

In die dae van Noag, ’n voorouer van die hele mensdom, het God ’n merkwaardige wet neergelê. Hoewel hy mense die reg gegee het om die vleis van diere te eet, het hy hulle verbied om die bloed in te neem (Genesis 9:4). Hy het ook vir hulle sy rede gegee toe hy bloed gelykgestel het met die siel, of lewe, van die dier. Hy het later gesê: “Die siel [of lewe] is in die bloed.” In die oë van die Skepper is bloed heilig. Dit verteenwoordig die kosbare gawe van lewe wat elke lewende siel besit. God het hierdie beginsel oor en oor herhaal.—Levitikus 3:17; 17:10, 11, 14; Deuteronomium 12:16, 23.

Kort nadat die Christelike godsdiens omtrent 2 000 jaar gelede gestig is, is gelowiges die goddelike opdrag gegee om hulle “te onthou van . . . bloed”. Die verbod is nie weens gesondheidsredes gegee nie, maar weens die heiligheid van bloed (Handelinge 15:19, 20, 29). Party redeneer dat hierdie godgegewe beperking net op die eet van bloed van toepassing is, maar die woord “onthou” het ’n baie duidelike betekenis. As ’n dokter vir ons sê dat ons ons van alkohol moet onthou, sal ons nouliks dink dat ons dit in ons are kan inspuit.

Die Bybel verduidelik verder waarom bloed so heilig is. Jesus Christus se vergote bloed, wat die menselewe voorstel wat hy ten behoewe van die mensdom gegee het, is die sleutel tot die Christelike hoop. Dit beteken vergifnis van sondes en die hoop op die ewige lewe. Wanneer ’n Christen hom van bloed onthou, openbaar hy as ’t ware sy geloof dat slegs Jesus Christus se vergote bloed hom werklik kan loskoop en sy lewe kan red.—Efesiërs 1:7.

Jehovah se Getuies is welbekend daarvoor dat hulle hierdie Bybelgebooie ter harte neem. Hulle aanvaar geen oortappings van heelbloed of die vier primêre bloedkomponente—rooibloedselle, plasma, witbloedselle en bloedplaatjies nie. Wat die verskeie fraksies betref wat afkomstig is van hierdie komponente—en produkte wat hierdie fraksies bevat—die Bybel sê niks daaromtrent nie. Elke Getuie moet dus sy eie persoonlike besluit oor sulke sake maak. Beteken die feit dat Getuies hierdie Bybelse standpunt inneem dat hulle mediese behandeling verwerp of dat hulle onverskillig staan teenoor hulle gesondheid en lewe? Glad nie!—Sien die venster “Jehovah se Getuies en gesondheidsorg”.

In onlangse jare het heelwat dokters besef dat Getuies op mediese gebied daarby baat vind omdat hulle by hierdie Bybelstandaard bly. ’n Neurochirurg het hom byvoorbeeld onlangs ten gunste van alternatiewe vir bloedoortappings uitgespreek. Hy het gesê: “Dit is beslis die veiligste ding om te doen, nie net vir Jehovah se Getuies nie, maar vir almal.”

Ernstige besluite oor jou gesondheid kan baie stres veroorsaak en is dikwels moeilik om te neem. Let op wat dr. Dave Williams, longspesialis en mediese direkteur, aangaande die algemene gebruik om bloedoortappings toe te dien, gesê het: “Dit is belangrik dat ons mense se wense respekteer, . . . en ons moet baie versigtig wees oor wat ons in ons liggaam sit.” Daar steek waarheid in hierdie woorde—vandag meer as ooit tevore.

[Venster/Prente op bladsy 11]

Wat is hemoglobiengebaseerde suurstofdraers?

In elke rooibloedsel is daar ongeveer 300 miljoen hemoglobienmolekules. Hemoglobien verteenwoordig omtrent een derde van die volume van ’n volwasse rooibloedsel. Elke molekuul bevat die proteïen globien en ’n pigment wat heem genoem word—wat ’n ysteratoom insluit. Wanneer ’n rooibloedsel deur die longe beweeg, dring suurstofmolekules die sel binne en heg hulle hulle aan hemoglobienmolekules. Sekondes later word die suurstof in die liggaamsweefsel vrygestel, wat die selle aan die lewe hou.

Sommige vervaardigers verkry nou hemoglobien deur dit uit die rooibloedselle van mense of beeste vry te stel. Die hemoglobien wat uit die rooibloedselle verkry is, word dan gefiltreer om onsuiwerhede te verwyder, chemies gewysig en gesuiwer, met ’n oplossing gemeng en verpak. Die eindproduk—wat nog nie vir gebruik in die meeste lande goedgekeur is nie—word ’n hemoglobiengebaseerde suurstofdraer, of HBOC, genoem.a Aangesien die heem verantwoordelik is vir bloed se ryk rooi kleur, lyk ’n eenheid HBOC net soos ’n eenheid rooibloedselle, die primêre komponent waarvan dit verkry is.

In teenstelling met rooibloedselle, wat koel gehou en ná ’n paar weke weggegooi moet word, kan HBOC teen kamertemperatuur geberg en maande later nog gebruik word. En omdat die selmembraan met sy unieke antigene afwesig is, is daar geen gevaar van hewige reaksies weens onverenigbare bloedgroepe nie. Maar in vergelyking met ander bloedfraksies bied HBOC meer uitdagings vir pligsgetroue Christene, wat graag God se wet op bloed wil gehoorsaam. Waarom? Solank HBOC uit bloed verkry word, is daar twee besware wat gemaak kan word. Eerstens, die HBOC vervul die rol van ’n primêre komponent van bloed, die rooibloedselle. Tweedens, hemoglobien, waaruit HBOC verkry word, maak ’n aansienlike deel van daardie komponent uit. Christene moet dus ’n baie ernstige besluit neem aangaande hierdie en soortgelyke produkte. Hulle moet Bybelbeginsels in verband met die heiligheid van bloed noukeurig en biddend oorweeg. Met ’n vurige begeerte om ’n goeie verhouding met Jehovah te handhaaf, moet elkeen deur sy Bybelopgeleide gewete gelei word.—Galasiërs 6:5.

[Voetnoot]

[Prent]

HEMOGLOBIEN-MOLEKULE

[Venster/Prent op bladsy 12]

’n Aantreklike opsie

“’n Toenemende aantal hospitale bied ’n alternatief: ‘bloedlose’ chirurgie”, het The Wall Street Journal berig. “Die prosedures, wat oorspronklik vir Jehovah se Getuies ontwikkel is”, sê die tydskrif, “is nou deel van die hoofstroomgeneeskunde, en baie hospitale moedig die algemene publiek aan om van hulle bloedlose chirurgiese programme gebruik te maak.” Hospitale regoor die wêreld ontdek talle voordele, veral vir pasiënte, wanneer hulle strategieë implementeer wat die toediening van bloedoortappings beperk. Tans behandel duisende dokters pasiënte sonder om oortappings te gebruik.

[Venster/Prent op bladsy 12]

Jehovah se Getuies en gesondheidsorg

Jehovah se Getuies, waarvan party geneeskundiges en verpleegsters is, is wêreldwyd bekend daarvoor dat hulle oortappings van heelbloed of primêre bloedkomponente verwerp. Het hulle verenigde standpunt teen hierdie gebruik sy oorsprong by ’n mensgemaakte leerstelling of opvatting dat ’n mens se geloof siektes kan genees? Dit is beslis nie waar nie.

Die Getuies beskou hulle lewe as ’n gawe van God en doen hulle bes om in ooreenstemming met die Bybel te lewe, wat hulle glo “deur God geïnspireer” is (2 Timoteus 3:16, 17; Openbaring 4:11). Hierdie boek spoor aanbidders van God aan om gebruike en gewoontes te vermy wat hulle gesondheid benadeel of hulle lewe in gevaar stel, soos om te veel te eet, tabak te rook of te kou, alkohol te misbruik en dwelms vir ontspanning te gebruik.—Spreuke 23:20; 2 Korintiërs 7:1.

Wanneer ons ons liggaam en omgewing skoon hou en ’n bietjie fisiese oefening om gesondheidsredes doen, tree ons in ooreenstemming met Bybelbeginsels op (Matteus 7:12; 1 Timoteus 4:8). Wanneer Jehovah se Getuies siek word, lê hulle redelikheid aan die dag deur mediese sorg te probeer vind en die oorgrote meerderheid van beskikbare vorme van behandeling te aanvaar (Filippense 4:5). Ja, hulle gehoorsaam die Bybelbevel om hulle “voortdurend te onthou van . . . bloed” en dring aan op bloedlose mediese behandeling (Handelinge 15:29). En hierdie keuse lei dikwels tot ’n hoër gehalte van behandeling.