Studie nommer 7—Die Bybel in die nuwe tyd

Die geskiedenis van Bybelgenootskappe; die Wagtoringgenootskap se aandeel aan die druk en publisering van Bybels; die produksie van die New World Translation.

1. (a) Om watter redes is goddelike mededelings gegee, en waarom is party derhalwe nie opgeteken nie? (b) Watter spesifieke opdragte het Jehovah baie van die profete gegee, en hoe strek dit ons in “die laaste dae” tot voordeel?

DIE Heilige Skrif, die 66 geïnspireerde boeke wat ons vandag as die Bybel ken, bevat “die woord van die HERE” wat op skrif gestel is (Jes. 66:5). Hierdie “woord” het baie eeue lank vryelik vanaf Jehovah na sy profete en knegte op aarde gevloei. Hierdie goddelike mededelings het nie net aan hulle onmiddellike doel beantwoord nie, maar ook kragtige toekomsblikke gegee van gebeure wat beslis in die toe nog verre toekoms sou plaasvind. Daar is nie altyd van God se profete vereis om “die woord van die HERE” wat aan hulle oorgedra is neer te skryf nie. Party van die uitsprake van Elia en Elisa wat vir die geslag van hulle tyd gedoen is, het byvoorbeeld nie in geskrewe vorm behoue gebly nie. Daarenteen het die profete Moses, Jesaja, Jeremia, Habakuk en ander spesifieke opdragte ontvang om “die woord van die HERE” wat aan hulle geopenbaar is ‘op te skryf’ of ‘in ’n boek te skryf’ (Ex. 17:14; Jes. 30:8; Jer. 30:2; Hab. 2:2; Openb. 1:11). Sodoende is “die woorde . . . wat deur die heilige profete tevore gespreek is”, asook ander heilige geskrifte, bewaar ten einde die vermoëns van Jehovah se knegte om helder te dink op te wek en veral om leiding aangaande “die laaste dae” te voorsien.—2 Pet. 3:1-3, vgl. NW.

2. Watter tydperke in die geskiedenis was bekend vir die intensiewer oorskrywing en vertaling van die Bybel?

² Vanaf Esra se dag is die geïnspireerde Hebreeuse Geskrifte tallose kere oorgeskryf. Sedert die eerste eeu van die Gewone Jaartelling het die vroeë Christene die Bybel herhaaldelik oorgeskryf en gebruik om Jehovah se voornemens in verband met Sy Christus dwarsdeur die destyds bekende wêreld te verkondig. Toe drukwerk met gegote letters algemeen geword het (vanaf die 15de eeu), het die vermenigvuldiging en verspreiding van eksemplare van die Bybel ’n verdere hupstoot gekry. Baie vertaal- en drukwerk is in die 16de en 17de eeu deur private groepe gedoen. Reeds in 1800 het die hele Bybel of dele daarvan in 71 tale verskyn.

BYBELGENOOTSKAPPE

3. Watter faktor het grootliks daartoe bygedra dat die verspreiding van die Bybel sedert die begin van die 19de eeu toegeneem het?

³ In die 19de en 20ste eeu het hierdie werk groter momentum gekry toe pas gestigte Bybelgenootskappe begin deelneem het aan die reusetaak om die Bybel te versprei. Een van die eerste van hierdie Bybelgenootskappe was die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap, wat in 1804 in Londen gestig is. Die stigting van hierdie Bybelgenootskap het aanleiding gegee tot die oprigting van baie ander sulke genootskappe.a

4. (a) Watter statistiek bewys dat die woord van die lewe inderdaad dwarsdeur die wêreld versprei het? (b) Watter nuttige informasie word in die tabel op bladsy 322 verstrek oor die verskillende Bybelvertalings wat daarin aangegee word? Lig dit toe deur spesifiek na party Bybelvertalings te verwys.

⁴ Vanweë die werksaamhede van soveel Bybelgenootskappe het die verspreiding van die Bybel gefloreer. Teen 1900 het die hele Bybel of dele daarvan reeds in 567 tale verskyn, en teen 1928 in 856 tale. Teen 1938 is die duisendtal verbygesteek, en nou is die Bybel in meer as 1 900 tale beskikbaar. Jehovah se verkwikkende woord van die lewe het dwarsdeur die wêreld versprei! Gevolglik het dit vir mense uit alle nasies moontlik geword om gehoor te gee aan die oproep: “Loof [Jehovah], alle nasies, en prys Hom, alle volke” (Rom. 15:11, vgl. NW). Die tabel op bladsy 322, “Party van die vernaamste Bybelvertalings in sewe belangrike tale”, verstrek nadere informasie oor hedendaagse Bybelverspreiding.

5. Wat is selfs belangriker as die verspreiding van die Bybel, maar waarvoor is Jehovah se Getuies dankbaar?

⁵ Hoewel dit ’n prysenswaardige werk is om die Bybel vir die miljarde op aarde beskikbaar te stel, is dit ’n selfs belangriker taak om hierdie Bybels te gebruik om mense die Bybel te help verstaan. In Joodse en vroeg-Christelike tye, toe daar min Bybels beskikbaar was, was dit die oordraging van “die betekenis” van die woord wat belangrik was, en dit is steeds die belangrikste faktor (Matt. 13:23, NW; Neh. 8:9). Maar hierdie werk om alle volke van die aarde in God se Woord te onderrig, is bespoedig deur die wye verspreiding van die Bybel. Terwyl Jehovah se Getuies vandag hulle wêreldomvattende Bybelonderrigtingswerk voortsit, is hulle dankbaar dat miljoene Bybels nou in baie lande en tale beskikbaar is.

JEHOVAH SE GETUIES AS BYBELUITGEWERS

6. Deur watter bedrywigheid is Getuies van Jehovah vandag sowel as in die ou tyd gekenmerk?

⁶ Getuies van Jehovah was nog altyd publiseerders van die Bybel. Dit was die geval in die dae van Esra. Dit was die geval in die dae van Jesus Christus se vroeë dissipels, wat soveel van hulle handgeskrewe kopieë van die Bybel in die antieke wêreld versprei het dat die ryk erfenis wat ons in die vorm van hulle manuskripte ontvang het dié van enige ander antieke lektuur oortref. Nou, in hierdie nuwe tyd, kenmerk dieselfde soort energieke inspanning om die Bybel te publiseer Jehovah se Getuies.

7. Watter korporasie het Jehovah se Getuies gestig? wanneer? en hoe het hulle hul bediening op daardie tydstip begin ontwikkel?

⁷ In 1884 het Jehovah se Getuies ’n korporasie gestig, wat tans as die Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania bekend staan, sodat hulle kon voortgaan met hul werk om die Bybel te publiseer. Aanvanklik is Bybels by ander Bybelgenootskappe gekoop sodat dit verder versprei kon word deur hierdie Getuies, wat toe reeds besig was om hulle kenmerkende huis-tot-huisbediening te ontwikkel. Hulle het die King James Version van 1611 in Engels as hulle basisvertaling vir Bybelstudie gebruik.

8. (a) Hoe was die Wagtoring- Bybel- en Traktaatgenootskap getrou aan sy naam? (b) Hoe het die Genootskap talle Bybelvertalings gebruik, en met watter doel?

⁸ Getrou aan sy naam het die Wagtoring- Bybel- en Traktaatgenootskap nie net Bybels versprei nie, maar ook boeke, traktate en ander Christelike lektuur gepubliseer. Die doel daarvan was onderrigting in die regte leerstellings van God se Woord. Die Wagtoringgenootskap se Bybelonderrig het liefhebbers van regverdigheid gehelp om weg te breek van valse godsdienstradisie en wêreldse filosofie en om terug te keer na die vryheid van Bybelwaarheid soos geopenbaar deur Jesus en ander toegewyde woordvoerders vir Jehovah (Joh. 8:31, 32). Sedert die tyd toe die tydskrif The Watchtower in 1879 vir die eerste keer gepubliseer is, het die publikasies van die Wagtoringgenootskap tientalle Bybelvertalings aangehaal of daarna verwys. Die Genootskap het dus die waarde van al hierdie vertalings erken en die goeie punte in elkeen gebruik om godsdiensverwarring uit die weg te ruim en God se boodskap uiteen te sit.

9. Hoe het die Genootskap ’n Bybeluitgewer geword?

⁹ Die Bybels van Rotherham en Holman. In 1896 het Jehovah se Getuies, deur middel van die Wagtoringgenootskap, as direkte uitgewers en verspreiders van die Bybel na vore getree. In daardie jaar het die Wagtoringgenootskap die reg by die Britse Bybelvertaler Joseph B. Rotherham verkry om die hersiene twaalfde uitgawe van sy New Testament in die Verenigde State te publiseer. Die naam Watch Tower Bible and Tract Society, Allegheny, Pennsylvania, het op die titelblad van hierdie gedrukte eksemplare verskyn, aangesien die Genootskap se hoofkwartier destyds daar geleë was. In 1901 is reëlings getref vir ’n spesiale uitgawe van die Holman Linear Bible, wat verklarende kanttekeninge uit die Genootskap se publikasies van 1895 tot 1901 bevat het. Die Bybelteks self was die King James Version en die Revised Version se weergawe van die Hebreeuse en Griekse Geskrifte. Teen 1903 was die hele edisie van 5 000 eksemplare reeds versprei.

10. Van watter vertaling van die Griekse Geskrifte het die Genootskap in 1902 die uitgewer geword?

¹⁰ The Emphatic Diaglott. In 1902 het die Wagtoringgenootskap die kopiereghouer, enigste uitgewer en verspreider van The Emphatic Diaglott geword. Hierdie vertaling van die Christelike Griekse Geskrifte was die werk van Bybelvertaler Benjamin Wilson, ’n gebore Engelsman van Geneva, Illinois. Dit is in 1864 voltooi. Dit het gebruik gemaak van J. J. Griesbach se Griekse teks en het ’n letterlike interlineêre Engelse vertaling bevat en regs daarvan Wilson se eie vertaling, waarin hy sy spesiale klemtekens gebruik het.

11. Wanneer het die Genootskap die “Bible Students Edition” gepubliseer, en wat het dit bevat?

¹¹ ’n Uitgawe van die Bybelstudente. In 1907 het die Wagtoringgenootskap sy “Bible Students Edition” van die Bybel gepubliseer. Hierdie publikasie het ’n duidelike druk van die King James Version se teks bevat en uitstekende kanttekeninge ingesluit, asook ’n waardevolle aanhangsel wat deur Jehovah se Getuies opgestel is. Die aanhangsel, wat later uitgebrei is sodat dit uit meer as 550 bladsye bestaan het, is die “Berean Bible Teachers Manual” genoem en is ook as ’n afsonderlike boek gepubliseer. Dit het kort kommentare oor talle verse van die Bybel en verwysings na Die Wagtoring en die Genootskap se studieboeke bevat, asook ’n samevatting van leerstellige onderwerpe met sleuteltekste wat die leser gehelp het om hierdie onderwerpe met ander te bespreek. Die styl daarvan was soortgelyk aan dié van die Genootskap se latere publikasie “Make Sure of All Things”. Dit het ook ’n saakregister, verduidelikings van moeilike verse, ’n lys van onegte passasies, ’n teksregister, ’n vergelykende chronologietabel en 12 kaarte bevat. Hierdie uitstekende Bybel was Jehovah se Getuies dekades lank van goeie diens in hulle openbare predikingswerk.

’N GENOOTSKAP WAT BYBELS DRUK

12. Wanneer het die Genootskap begin om die Bybel te druk?

¹² Die Wagtoringgenootskap het 30 jaar lank sy Bybels deur ander firmas laat druk. Maar in Desember 1926 het The Emphatic Diaglott die eerste Bybelvertaling geword wat op die Genootskap se eie perse in Brooklyn, New York, gedruk is. Die druk van hierdie uitgawe van die Christelike Griekse Geskrifte het die hoop aangewakker dat ’n volledige Bybel eendag op die Genootskap se perse gedruk sou word.

13. (a) Wat was die eerste volledige Bybel wat deur die Genootskap gedruk is, en wanneer is dit vrygestel? (b) Watter hulpmiddels het dit bevat?

¹³ Die King James Version. Die Tweede Wêreldoorlog het die belangrikheid daarvan om die Bybel onafhanklik te kan publiseer opnuut onderstreep. Terwyl die wêreldkonflik op sy ergste gewoed het, het die Genootskap daarin geslaag om drukplate van die hele King James Version te koop. Op 18 September 1942, tydens die Nuwe Wêreld- Teokratiese Byeenkoms van Jehovah se Getuies, met Cleveland, Ohio, as vernaamste vergaderplek, het die Genootskap se president die onderwerp “Bied ‘die swaard van die gees’ aan” bespreek. As hoogtepunt van hierdie toespraak het hy hierdie eerste volledige Bybel vrygestel wat in die Wagtoringgenootskap se drukkery in Brooklyn gedruk is. In hierdie Bybel se aanhangsel was daar ’n lys eiename met hulle betekenis, ’n spesiaal voorbereide “Konkordansie van Bybelwoorde en -uitdrukkings” en ander hulpmiddels. ’n Gepaste lopende opskrif het bo-aan elke bladsy verskyn. Byvoorbeeld: By Rigters 11 is die tradisionele “Jefta se oorhaastige gelofte” vervang deur “Jefta se ernstige gelofte”, en by Johannes hoofstuk 1 was die opskrif “Voormenslike bestaan en menslike geboorte van God se Woord”.

14. Watter verbeterde vertaling van die Bybel is in 1944 deur die Genootskap gedruk, en wat is party van hierdie Bybel se kenmerke?

¹⁴ Die American Standard Version. Nog ’n belangrike Bybelvertaling is die American Standard Version van 1901. ’n Uiters prysenswaardige kenmerk van hierdie vertaling is dat dit God se naam byna 7 000 keer as “Jehovah” in die Hebreeuse Geskrifte weergee. Na lang onderhandelinge kon die Wagtoringgenootskap in 1944 die gebruik van die drukplate van die volledige American Standard Version koop om hierdie Bybelvertaling op sy eie perse te druk. Op 10 Augustus 1944 het die Genootskap se president sy groot gehoor aangenaam verras deur die Wagtoring-uitgawe van die American Standard Version vry te stel by ’n byeenkoms in Buffalo, New York, die sleutelstad van 17 gelyktydige byeenkomste van Jehovah se Getuies wat deur middel van private telefoonlyne verbind was. Die aanhangsel sluit ’n baie nuttige, uitgebreide “Konkordansie van Bybelwoorde, -name en -uitdrukkings” in. ’n Sakuitgawe van dieselfde Bybel is in 1958 gepubliseer.

15. Watter vertaling is in 1972 deur die Genootskap uitgegee?

¹⁵ The Bible in Living English. In 1972 het die Wagtoringgenootskap The Bible in Living English, deur wyle Steven T. Byington, uitgegee. Dit gee die goddelike naam konsekwent as “Jehovah” weer.

16. Met watter tweevoudige werk is Jehovah se Getuies dus besig?

¹⁶ Jehovah se Getuies verkondig dus nie net die goeie nuus van God se opgerigte Koninkryk in meer as 200 lande en eilande oor die hele aarde nie, maar hulle het ook op groot skaal drukkers en uitgewers geword van die kosbare Boek wat daardie Koninkryksboodskap bevat, die Heilige Skrif wat deur Jehovah God geïnspireer is.

NEW WORLD TRANSLATION OF THE HOLY SCRIPTURES

17. (a) Hoe was die talle Bybelvertalings van nut, maar watter gebreke bevat hulle nogtans? (b) Waarna het die president van die Wagtoringgenootskap sedert 1946 gesoek?

¹⁷ Jehovah se Getuies erken dat hulle baie verskuldig is aan die talle Bybelvertalings wat hulle gebruik het om die waarheid van die Woord van God te bestudeer. Maar al hierdie vertalings, selfs die heel jongstes, het hulle gebreke. Daar is inkonsekwenthede of onbevredigende lesings, wat besmet is met sektariese tradisies of wêreldse filosofieë en gevolglik nie in algehele harmonie is met die heilige waarhede wat Jehovah in sy Woord laat opteken het nie. Veral sedert 1946 het die president van die Wagtoring- Bybel- en Traktaatgenootskap gesoek na ’n getroue vertaling van die Skrif uit die oorspronklike tale—’n vertaling wat net so verstaanbaar vir hedendaagse lesers sou wees as wat die oorspronklike geskrifte was vir intelligente, gewone mense van die tydperk toe die Bybel geskryf is.

18. Hoe het dit gekom dat die Genootskap die uitgewer en drukker van die New World Translation geword het?

¹⁸ Op 3 September 1949 het die president die Raad van Direkteure by die Genootskap se hoofkwartier in Brooklyn in kennis gestel van die bestaan van die New World Bible Translation Committee en dat dit ’n moderne vertaling van die Christelike Griekse Geskrifte voltooi het. Die komitee se oorkonde is voorgelees, waarin die komitee die besit, beheer en publikasie van die vertaling se manuskrip aan die Genootskap oorgedra het uit erkentlikheid vir die Genootskap se onsektariese werk om Bybelonderrig wêreldwyd te bevorder. Dele van die manuskrip is ook voorgelees as voorbeelde van die aard en kwaliteit van die vertaling. Die direkteure het die skenking van die vertaling eenparig aanvaar, en reëlings is getref om dit onmiddellik te druk. Op 29 September 1949 is die setwerk begin, en vroeg in die somer van 1950 is tienduisende eksemplare in gebonde vorm voltooi.

19. (a) Hoe het die New World Translation in sy verskillende boekdele verskyn? (b) Watter poging is aangewend in die voorbereiding van hierdie boekdele?

¹⁹ Die New World Translation in verskillende boekdele vrygestel. Op Woensdag, 2 Augustus 1950, die vierde dag van hulle internasionale byeenkoms in die Yankee-Stadion, New York, het ’n volslae verraste gehoor van 82 075 Getuies van Jehovah die vrystelling van die New World Translation of the Christian Greek Scriptures vreugdevol aanvaar. Aangemoedig deur die aanvanklike entoesiastiese ontvangs, sowel as deur latere betuigings van waardering vir die vertaling se meriete, het die Komitee vervolgens die reusetaak aangepak om die Hebreeuse Geskrifte te vertaal. Dit het in vyf bykomende boekdele verskyn, wat agtereenvolgens van 1953 tot 1960 vrygestel is. Die stel van ses boekdele het ’n biblioteek van die hele Bybel in moderne Engels uitgemaak. Elke boekdeel het ook waardevolle hulpmiddels vir Bybelstudie bevat. ’n Groot skatkamer van skriftuurlike informasie is dus vir die hedendaagse student van die Bybel beskikbaar gestel. Die vertaalkomitee het hom ywerig daarop toegelê om elke beskikbare bron van tekstuele informasie te raadpleeg sodat die New World Translation die kragtige boodskap van die oorspronklike geïnspireerde Skrif duidelik en akkuraat sou uitdruk.

20. Watter waardevolle hulpmiddels het die eerste uitgawe van die New World Translation bevat in sy (a) voetnote, (b) kruisverwysings en (c) voorwoorde en aanhangsels?

²⁰ Een van die hulpmiddels vir Bybelstudie in die ses boekdele van die New World Translation se eerste uitgawe was die onskatbare versameling voetnote oor die teks, wat agtergrondkennis oor die lesings verstrek het. In hierdie voetnote is kragtige argumente ter verdediging van die Skrif aangevoer. ’n Waardevolle kettingverwysingstelsel is ook ingesluit. Hierdie kettings van belangrike leerstellige woorde was daarop gemik om die student na ’n reeks sleuteltekste oor hierdie onderwerpe te rig. Talle kruisverwysings het in die kantlyn van elke bladsy verskyn. Hulle het die leser gerig na (a) parallelle woorde, (b) parallelle gedagtes, idees en gebeure, (c) biografiese informasie, (d) geografiese informasie, (e) die vervulling van profesieë en (f) direkte aanhalings in of uit ander dele van die Bybel. Die boekdele het ook belangrike voorwoorde, afbeeldings van party antieke manuskripte, nuttige aanhangsels en registers, sowel as kaarte van Bybellande en -plekke, bevat. Hierdie eerste uitgawe van die New World Translation was ’n goudmyn vir persoonlike Bybelstudie en in die nuttige onderrig wat Jehovah se Getuies regskape persone gegee het. ’n Spesiale uitgawe vir die Bybelstudent, wat in een boekdeel saamgevat is en ’n oplaag van 150 000 eksemplare gehad het, is later, op 30 Junie 1963, met die opening van die “Ewige Goeie Nuus”-Byeenkoms van Jehovah se Getuies in Milwaukee, Wisconsin, VSA, vrygestel.

21. (a) Teen watter agtergrond is die hersiene New World Translation vrygestel? (b) Wat was party kenmerke daarvan?

²¹ ’n Hersiene uitgawe in een volume. In die somer van 1961, tydens ’n reeks byeenkomste van Jehovah se Getuies wat in die Verenigde State en Europa gehou is, is ’n hersiene uitgawe van die volledige New World Translation of the Holy Scriptures in een gerieflike volume vir verspreiding vrygestel. Die honderdduisende wat hierdie byeenkomste bygewoon het, het dit met vreugde ontvang. Dit het ’n groen linneomslag gehad, uit 1 472 bladsye bestaan en ’n uitstekende konkordansie, ’n aanhangsel oor Bybelonderwerpe en kaarte bevat.

22, 23. Watter verdere uitgawes is vrygestel, en wat is party van hulle kenmerke?

²² Verdere uitgawes. In 1969 is The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures vrygestel, en ’n tweede uitgawe is in 1985 gepubliseer. Hierdie publikasie verskaf ’n letterlike Engelse vertaling van die Griekse teks wat deur Westcott en Hort geredigeer is, sowel as die vertaling in moderne Engels wat in die New World Translation se uitgawe van 1984 verskyn. Sodoende stel dit die ernstige Bybelstudent in staat om vas te stel wat die oorspronklike Grieks basies of letterlik sê.

²³ ’n Tweede hersiening van die New World Translation is in 1970 vrygestel, en ’n derde hersiening met voetnote het in 1971 gevolg. By die “Koninkryksvermeerdering”-Streekbyeenkomste van Jehovah se Getuies, wat in 1984 gehou is, is ’n hersiene naslaanuitgawe in Engels uitgereik. Dit sluit ’n volledige bywerking en hersiening van die kruisverwysings in wat oorspronklik van 1950 tot 1960 in Engels verskyn het. Hierdie uitgawe is vir die ernstige Bybelstudent saamgestel en bevat meer as 125 000 kruisverwysings, meer as 11 000 voetnote, ’n uitgebreide konkordansie, kaarte en ’n aanhangsel van 43 artikels. In 1984 is daar ook ’n standaardformaat-uitgawe van die 1984-hersiening beskikbaar gestel, en dit bevat kruisverwysings maar nie voetnote nie.

24. (a) Wat is party van die voordele van die gewone sowel as die naslaanuitgawe? (b) Lig die gebruik van die lopende opskrifte toe.

²⁴ Party voordele. Die gewone en die naslaanuitgawe bevat ’n noukeurig ontwerpte lopende opskrif bo-aan elke bladsy om die leser te help om verlangde materiaal vinnig op te spoor. Hierdie lopende opskrifte beskryf die materiaal daaronder, en hulle is veral bedoel om die Koninkryksverkondiger te help om vinnig tekste te vind wanneer hy vrae moet beantwoord wat aan hom gestel is. Hy probeer dalk om raad oor die opleiding van kinders te vind. Wanneer hy by bladsy 860 kom (gewone uitgawe), wat in Spreuke is, sien hy die laaste sleutelfrase “’n Goeie naam”. Aangesien dit die laaste frase van die opskrif is, toon dit dat die onderwerp naby die einde van daardie bladsy sal verskyn, en dit is ook waar hy dit vind, in Spreuke 22:1. Die teks wat deur die eerste deel van die lopende opskrif op bladsy 861, “Lei seun op”, geïdentifiseer word, vind hy naby die begin van die bladsy, naamlik vers 6. Die volgende frase van die lopende opskrif is “Nie die roede spaar nie”. Hierdie materiaal word naby die einde van die eerste kolom gevind, in vers 15. Hierdie lopende opskrifte bo-aan die bladsye kan baie nuttig wees vir die Koninkryksverkondiger wat min of meer weet waar die tekste staan waarna hy soek. Hulle maak dit moontlik om vinnig ’n antwoord in die Bybel te vind.

25. Watter konkordansie verskyn in die New World Translation, en hoe kan dit prakties aangewend word?

²⁵ Agterin die gewone sowel as die naslaanuitgawe van hierdie Bybel is daar ’n gedeelte “Register van Bybelwoorde”. Dit bevat duisende belangrike Bybelwoorde en konteksreëls. Dit dien dus as ’n konkordansie, wat die talle nuwe, beskrywende woorde insluit wat in die teks gebruik word. Diegene wat aan die bewoording van die King James Version gewoond is, word gehelp deurdat tientalle oorgange van ouer Engelse Bybelwoorde na moderner Bybeluitdrukkings aangegee word. Neem byvoorbeeld die woord “grace” in die King James Version. Dit word in die woordregister aangegee, maar verwys die student na “undeserved kindness”, die moderne uitdrukking wat in die nuwe vertaling gebruik word. Die woordregister maak dit moontlik om tekste oor belangrike leerstellige onderwerpe, soos “siel” of “losprys”, op te spoor, sodat sulke onderwerpe direk aan die hand van die Bybeltekste in besonderhede bestudeer kan word. ’n Koninkryksverkondiger wat gevra word om enige van hierdie besondere onderwerpe te verduidelik, kan dadelik die kort konteksaanhalings gebruik wat in hierdie konkordansie voorsien word. Daarbenewens bevat die konkordansie belangrike verwysings rakende besondere eiename, met inbegrip van geografiese plekke en prominente Bybelkarakters. Sodoende word onskatbare hulp verleen aan alle Bybelstudente wat hierdie vertaling gebruik.

26. Lig een van die maniere toe waarop die aanhangsel van die New World Translation gebruik kan word.

²⁶ ’n Wetenskaplike aanhangsel verskaf verdere akkurate informasie wat nuttig is vir onderrigting. Die aanhangsel se artikels is só gerangskik dat hulle as hulpmiddel gebruik kan word om basiese Bybelleerstellings en verwante aangeleenthede te verduidelik. Byvoorbeeld, waar die aanhangsel die onderwerp “siel” behandel, gee dit onder agt verskillende opskrifte skriftuurplase aan wat toon op watter verskillende maniere die woord “siel” (Hebreeus, neʹfesj) gebruik word. Daar is ook diagramme en kaarte in die aanhangsel se artikels. Die NW-naslaanuitgawe het ’n omvattender aanhangsel sowel as nuttige voetnote, wat op ’n eenvoudige manier belangrike tekstuele informasie verskaf. Die New World Translation munt dus uit vanweë die talle verskillende hulpmiddels wat dit voorsien om akkurate kennis vinnig ter beskikking van sy lesers te stel.

27, 28. Verduidelik en lig toe hoe die New World Translation die uitspraak van eiename aandui.

²⁷ Hulp met die uitspraak van Bybelname. In die Engelse teks self help alle uitgawes van die New World Translation die leser om eiename uit te spreek. Die stelsel is dieselfde as dié wat deur ’n gesaghebbende vir die Revised Standard Version van 1952 ontwerp is. Die eienaam word verdeel in lettergrepe, wat deur ’n kolletjie of deur die aksentteken (ʹ) geskei word. Die aksentteken volg die lettergreep waarop die hoofklem moet val wanneer die woord uitgespreek word. As die beklemtoonde lettergreep op ’n vokaal eindig, word die vokaal as ’n lang vokaal uitgespreek. As ’n lettergreep op ’n konsonant eindig, word die vokaal in daardie lettergreep as ’n kort vokaal uitgespreek.

²⁸ Beskou Job 4:1 as voorbeeld. Hier sal die Engelse leser die woorde “Elʹi·phaz the Teʹman·ite” teëkom. Hoewel die klem in albei gevalle op die eerste lettergreep val, word die letter “e” in hierdie twee gevalle verskillend uitgespreek. In “Elʹi·phaz” maak die aksentteken na die konsonant “l” die vokaal “e” kort, net soos dit in die Engelse woord “end” uitgespreek word. Maar in “Teʹman·ite” maak die aksentteken wat direk na die vokaal “e” val dit ’n lang vokaal, soos die eerste “e” in die Engelse woord “Eden”. Wanneer die twee vokale “a” en “i” gekombineer word, soos in “Morʹde·cai” in Ester 2:5 en “Siʹnai” in Exodus 19:1, word die “ai” eenvoudig as ’n lang Engelse “i” uitgespreek.

29. Is die New World Translation bloot ’n hersiening van vroeëre vertalings, en watter kenmerke steun jou antwoord?

²⁹ ’n Nuwe vertaling. Die New World Translation is ’n nuwe vertaling uit die oorspronklike Bybeltale Hebreeus, Aramees en Grieks. Dit is hoegenaamd nie ’n hersiening van enige ander Engelse vertaling nie, en dit volg ook nie die styl, woordeskat of ritme van enige ander vertaling na nie. Die deeglik gesuiwerde en algemeen aanvaarde teks van Rudolf Kittel se Biblia Hebraica, die 7de, 8ste en 9de uitgawe (1951-55), is vir die Hebreeus-Aramese deel gebruik. ’n Nuwe uitgawe van die Hebreeuse teks wat bekend staan as Biblia Hebraica Stuttgartensia, van 1977, is gebruik om die informasie in die voetnote van die New World Translation—With References by te werk. Die Griekse deel is hoofsaaklik vertaal van die Griekse meesterteks wat deur Westcott en Hort voorberei en in 1881 gepubliseer is. Die New World Bible Translation Committee het egter ook ander Griekse tekste geraadpleeg, onder andere Nestle se Griekse teks (1948). Hierdie uitstekende meestertekste word in Studies 5 en 6 van hierdie boek beskryf. Die vertaalkomitee het die Bybel op ’n kragtige en akkurate wyse vertaal, en dit het ’n duidelike en lewendige teks tot gevolg gehad, wat die weg gebaan het vir ’n dieper, bevredigender begrip van die Woord van God.

30. Hoe beoordeel een kritikus hierdie vertaling?

³⁰ Let op een kritikus se beoordeling van hierdie vertaling: “Daar is besonder min oorspronklike vertalings van die Hebreeuse Geskrifte in Engels. Dit verskaf ons dus groot genoeë om die publikasie van die New World Translation se eerste deel [van die Hebreeuse Geskrifte], Genesis tot Rut, te ontvang. . . . Dit is duidelik dat ’n spesiale poging aangewend is om hierdie vertaling baie leesbaar te maak. Niemand kan sê dat dit hierdie vertaling aan varsheid en oorspronklikheid ontbreek nie. Sy terminologie is hoegenaamd nie op dié van vorige vertalings gebaseer nie.”b

31. Hoe het een Hebraïkus die New World Translation beoordeel?

³¹ Die Hebraïkus professor dr. Benjamin Kedar van Israel het die New World Translation tydens ’n onderhoud met ’n verteenwoordiger van die Wagtoringgenootskap soos volg beoordeel: “Ek raadpleeg dikwels die Engelse uitgawe van wat as die New World Translation bekend staan tydens my taalkundige navorsing in verband met die Hebreeuse Bybel en vertalings. Sodoende vind ek dat my mening herhaaldelik bevestig word dat hierdie werk ’n opregte poging weerspieël om so ’n akkuraat moontlike begrip van die teks weer te gee. Dit gee blyk van groot meesterskap oor die oorspronklike taal en gee die oorspronklike woorde op verstaanbare wyse in ’n tweede taal weer sonder dat dit onnodig van die spesifieke struktuur van die Hebreeus afwyk. . . . Enige verklaring, in watter taal ook al, laat ’n sekere mate van vryheid in vertolking of vertaling toe. Die taalkundige oplossing in enige gegewe geval kan dus vatbaar wees vir bespreking. Maar ek het nog nooit in die New World Translation enige bevooroordeelde opset ontdek om meer uit die teks af te lei as wat dit bevat nie.”c

32. In watter mate is die New World Translation letterlik, en wat is die voordeel daarvan?

³² ’n Letterlike vertaling. Die getrouheid van hierdie vertaling blyk ook daaruit dat dit so letterlik is. Dit verg ’n feitlik woordelike ooreenkoms tussen die vertaling in Engels en die Hebreeuse en Griekse teks. Die mate van letterlikheid van die teks in die taal waarin dit vertaal word, moet so groot wees as wat die idioom van die oorspronklike taal toelaat. Daarbenewens vereis letterlikheid dat die woordorde van die meeste lesings dieselfde as dié van die Hebreeus of die Grieks is, waardeur die klem van die oorspronklike geskrifte behoue bly. Deur middel van letterlike vertaling kan die gevoelswaarde, kleur en ritme van die oorspronklike geskrifte akkuraat oorgedra word.

33. Hoe is die afwykings van die letterlike teks wat op party plekke voorkom, aangedui?

³³ Daar is op party plekke van die letterlike teks afgewyk sodat die moeilike Hebreeuse of Griekse idioomkonstruksies in verstaanbare taal weergegee kon word. In die New World Translation se naslaanuitgawe word hierdie afwykings egter deur middel van voetnote wat die letterlike bewoording gee onder die leser se aandag gebring.

34. (a) Wat is die gevolg wanneer letterlike vertaling verwerp word? (b) Lig dit toe.

³⁴ Baie Bybelvertalers het letterlikheid verruil vir wat hulle as elegante taal of styl beskou. Hulle voer aan dat letterlike vertalings houterig, styf en beperkend is. Maar hulle verwerping van letterlike vertaling het, vanweë die invoering van parafrasering en vertolking, tot baie afwykings van die akkurate oorspronklike waarheidsverklarings gelei. Hulle het in der waarheid die gedagtes van God verwater. Die emeritus dekaan van ’n groot Amerikaanse universiteit het Jehovah se Getuies byvoorbeeld eenkeer daarvan beskuldig dat hulle die prag en elegansie van die Bybel vernietig het. Met die Bybel het hy die King James Version bedoel, wat lank as ’n standaard vir pragtige Engels vereer is. Hy het gesê: ‘Kyk wat julle met Psalm 23 gedoen het. Julle het sy vloeiendheid en prag vernietig met julle “Je/ho/vah is/ my/ shep/herd”. Sewe lettergrepe pleks van ses. Dit is skokkend. Die teks is ongebalanseerd. Daar is geen ritme nie. Die King James vertaal dit reg met sy ses gebalanseerde lettergrepe—“The/ Lord/ is/ my/ shep/herd”.’ Die professor is daarop gewys dat dit belangriker was om dit te stel soos Dawid, die Bybelskrywer, dit gestel het. Het Dawid die algemene uitdrukking “Here” gebruik, of het hy die goddelike naam gebruik? Die professor het erken dat Dawid die goddelike naam gebruik het, maar hy het volgehou dat die woord “Here” ter wille van die prag en elegansie geregverdig sou wees. Wat ’n flou ekskuus vir die verwydering van Jehovah se roemryke naam uit hierdie psalm van lof aan hom!

35. Waarvoor kan ons God dank, en wat hoop en bid ons?

³⁵ Die Bybelteks is in duisende gevalle op hierdie manier op die altaar van die mens se konsep van taalprag opgeoffer, met die gevolg dat daar onjuisthede in die talle Bybelvertalings is. Alle dank aan God dat hy die New World Translation, met sy duidelike en akkurate Bybelteks, voorsien het! Mag sy groot naam, Jehovah, geheilig word in die harte van almal wat dit lees!

[Voetnote]

[Tabel op bladsy 322]

PARTY VAN DIE VERNAAMSTE BYBELVERTALINGS IN SEWE BELANGRIKE TALE

ENGELS

SPAANS

Moderna 1893 M Jehová Scrivener

Nácar-Colunga* 1944 M Yavé Grieks

PORTUGEES

Figueiredo* 1778-90 Vulgaat Senhor Vulgaat

Matos Soares* 1927-30 Vulgaat Senhor Vulgaat

Jerusalém* 1976, 1981 M Iahweh Grieks

DUITS

Luther* 1522, 1534 M HErr Erasmus

Zürcher 1531 M Herr, Jahwe Grieks

Menge 1926 M HErr Grieks

FRANS

Darby 1859, 1885 M Eternel Grieks

Crampon* 1894-1904 M Jéhovah Merk

Osty* 1973 M Yahvé Grieks

NEDERLANDS

NBG-vertaling 1939-51 M HERE Nestle

ITALIAANS

Diodati 1607, 1641 M Signore Grieks

CEI* 1971 M Signore Grieks

* ’n Asterisk toon dat die Apokriewe ingesluit was maar nie noodwendig in alle uitgawes verskyn nie.

“M” verwys na die Masoretiese teks. Wanneer dit alleen staan, word geen spesifieke uitgawe van die Masoretiese teks aangegee nie.

“BHK” verwys na Kittel se Biblia Hebraica.

“WBG” verwys na The Greek New Testament, deur die Wêreldbond van Bybelgenootskappe.

“BHS” verwys na Biblia Hebraica Stuttgartensia.

“Grieks” dui op ’n vertaling uit die Grieks, sonder dat ’n spesiale teks aangegee word.