Is jy bang om ander te vertrou?
‘DAAR is niemand met wie ek kan praat nie. Mense sal nie verstaan nie. Hulle is te besig met hulle eie probleme. Hulle het nie tyd vir myne nie.’ Baie voel so, en gevolglik swyg hulle oor dinge. Wanneer ander hulle vra hoe dit gaan, wíl hulle dikwels sê hoe hulle voel, maar hulle doen dit nie. Hulle kan eenvoudig nie openhartig praat nie.
Daar is weliswaar diegene wat nie hulp van ander wil hê nie. Tog is daar talle wat dringend hulp wil hê, maar te bang is om hulle diepste gedagtes, gevoelens en ondervindinge te openbaar. Is jy een van hulle? Is daar werklik niemand wat jy kan vertrou nie?
Verstaan die vrees
In vandag se wêreld is daar ’n klimaat van agterdog. Jongmense praat nie met hulle ouers nie. Ouers kan nie met mekaar praat nie. Min is bereid om met diegene in gesagsposisies te praat. Omdat hulle nie ander in hulle vertroue kan neem nie, wend party hulle tot alkohol, dwelms of ’n losbandige lewenswyse om van hulle probleme te probeer wegkom.—Spreuke 23:29-36; Jesaja 56:12.
Vertroue in gesaghebbers, soos geestelikes, dokters, terapeute en onderwysers, is geskok deur eindelose onthullings van oneerlikheid en onsedelikheid. Een skatting sê byvoorbeeld dat meer as 10 persent van geestelikes by seksuele wangedrag betrokke is. Hierdie “skenders van vertroue”, sê een skrywer, “maak diep klowe, krake en skeure in menseverhoudings”. Hoe raak dit hulle gemeentes? Dit vernietig vertroue.
Die wydverspreide sedelike verval het ook tot ’n krisis in die gesin gelei, soseer dat disfunksionele gesinne amper die reël is en nie die uitsondering nie. Die huis was voorheen ’n omgewing van tere sorg. Vandag is dit dikwels nie veel meer as ’n vulstasie vir etes nie. Wanneer ’n kind grootword in ’n gesin wat “sonder natuurlike liefde” is, is ’n algemene gevolg die onvermoë om ander te vertrou wanneer hy volwasse is.—2 Timoteus 3:3.
Daarbenewens word ons in toenemende mate aan potensieel traumatiese ondervindinge blootgestel namate wêreldtoestande versleg. In ’n soortgelyke situasie het die profeet Miga geskryf: “Maak op geen vriend staat nie” (Miga 7:5). Jy voel moontlik dieselfde ná ’n klein teleurstelling, vertroue wat geskok is of ’n uiters lewensgevaarlike voorval. Jy vind dit moeilik om ander weer te vertrou en raak emosioneel ongevoelig, aangesien jy elke dag agter ’n emosionele muur lewe. (Vergelyk Psalm 102:2-8.) So ’n gesindheid help jou dalk om aan te gaan met jou lewe, maar jou “verdriet van die hart” beroof jou van enige werklike lewensvreugde (Spreuke 15:13). Die waarheid is dat daardie muur afgebreek moet word en dat jy moet leer om mense te vertrou as jy geestelik, emosioneel, verstandelik en fisies gesond wil wees. Is dit moontlik? Ja.
Waarom moet die muur afgebreek word?
Wanneer ’n mens ander in jou vertroue neem, verlig dit ’n verontruste hart. Hanna het so ’n ondervinding gehad. Sy het ’n goeie huwelik en ’n veilige tuiste gehad, maar sy was baie terneergedruk. Hoewel sy “bitter hartseer” was, het sy wyslik ‘tot Jehovah gebid’ met ’n intensiteit wat haar swygende lippe laat bewe het. Ja, sy het Jehovah in haar vertroue geneem. Toe het sy haar hart aan God se verteenwoordiger Eli uitgestort. Wat was die gevolg? “[Hanna] het toe geloop en gaan eet, en sy was nie meer bedruk nie.”—1 Samuel 1:1-18, NAV.
Die meeste kulture erken die voordele van vertroulike gesprekke. Dit kan byvoorbeeld voordelig wees om gedagtes en ondervindinge uit te wissel met mense wat in soortgelyke situasies was. Navorsers kom tot dié slotsom: “Emosionele afsondering lei tot siekte—ons móét praat om gesond van gees te bly.” ’n Toenemende hoeveelheid wetenskaplike navorsing bevestig die waarheid van die geïnspireerde spreuk wat sê: “Hy wat hom afskei, soek sy eie begeerte; hy bestry alles wat waarlik tot voordeel strek.”—Spreuke 18:1.
Hoe kan ander jou help as jy nie openhartig met hulle praat nie? Terwyl Jehovah God harte kan lees, is jou diepste gedagtes en gevoelens ’n geslote boek vir familie en vriende—tensy jy daaroor praat (1 Kronieke 28:9). Wanneer die probleem ’n oortreding van God se wet behels, vererger dit sake net as jy uitstel om die oortreding te bely.—Spreuke 28:13.
Die voordele daarvan om bekommernisse aan ander bekend te maak, oortref tog seker verreweg die gevare daarvan om seergemaak te word. Dit beteken natuurlik nie dat ons persoonlike sake onoordeelkundig moet uitlap nie. (Vergelyk Rigters 16:18; Jeremia 9:4; Lukas 21:16.) “Daar bestaan metgeselle wat geneig is om mekaar aan stukke te breek”‚ waarsku Spreuke 18:24 (NW), maar voeg dan by: “Daar bestaan ’n vriend wat aanhankliker is as ’n broer.” Waar kan jy so ’n vriend vind?
Vertroue in jou gesin
Het jy al, wanneer jy ’n probleem het, probeer om dit met jou huweliksmaat of met jou ouers te bespreek? “Met baie probleme is al wat nodig is dat ’n mens rondborstig daaroor praat”, erken ’n ervare raadgewer (Spreuke 27:9). Christenmans wat ‘hulle vrouens liefhet soos hulleself’, vrouens wat ‘onderdanig is aan hulle mans’ en ouers wat hulle godgegewe verantwoordelikheid ernstig opneem om ‘hulle kinders in die verstandsregulering van Jehovah op te voed’, sal hulle ywerig inspan om met empatie te luister en behulpsame raadgewers te word (Efesiërs 5:22, 33; 6:4). Wat ’n wonderlike voorbeeld het Jesus tog in hierdie verband gestel, hoewel hy nie ’n vrou of kinders in die vleeslike sin gehad het nie!—Markus 10:13-16; Efesiërs 5:25-27.
Gestel die probleem is te groot om in die gesin hanteer te word, wat dan? In die Christengemeente hoef ons nooit alleen te wees nie. “Wie is swak en ek is nie swak nie?” het die apostel Paulus gesê (2 Korintiërs 11:29). Hy het gemaan: “Hou aan om mekaar se laste te dra” (Galasiërs 6:2; Romeine 15:1). Onder ons geestelike broers en susters kan ons ongetwyfeld meer as een ‘broer vind wat gebore is met die oog op die nood’.—Spreuke 17:17.
Vertroue in die gemeente
In die meer as 80 000 gemeentes van Jehovah se Getuies oor die aarde is daar nederige manne wat as ‘medewerkers vir jou vreugde’ dien (2 Korintiërs 1:24). Hulle is die ouer manne. “Elkeen”, sê Jesaja, “sal wees soos ’n toevlug teen die wind en ’n skuiling teen die stortreën, soos waterstrome in ’n dor streek, soos die skaduwee van ’n swaar rots in ’n land wat versmag.” Dít is wat ouer manne probeer wees.—Jesaja 32:2; 50:4; 1 Tessalonisense 5:14.
Ouer manne voldoen aan skriftuurlike vereistes voor hulle ‘deur die heilige gees aangestel’ word. As ’n mens dít in gedagte hou, sal dit jou vertroue in hulle versterk (Handelinge 20:28; 1 Timoteus 3:2-7; Titus 1:5-9). Wat jy met ’n ouer man bespreek, sal streng vertroulik gehou word. Om betroubaar te wees, is een van sy kwalifikasies.—Vergelyk Exodus 18:21; Nehemia 7:2, NW.
Die ouer manne in die gemeente “waak oor julle siele as dié wat rekenskap sal gee” (Hebreërs 13:17). Beweeg dit jou nie om jou vertroue in hierdie manne te stel nie? Alle ouer manne het natuurlik nie dieselfde sterk punte nie. Party lyk dalk genaakbaarder, vriendeliker of toon dalk meer begrip as ander (2 Korintiërs 12:15; 1 Tessalonisense 2:7, 8, 11). Waarom neem jy nie ’n ouer man met wie jy op jou gemak voel in jou vertroue nie?
Hierdie manne is nie betaalde beroepsmense nie. Hulle is eerder “gawes in die vorm van mense”, wat deur Jehovah voorsien is om jou te help (Efesiërs 4:8, 11-13; Galasiërs 6:1). Hoe? Deur die Bybel op ’n bekwame wyse te gebruik, sal hulle die genesende krag daarvan op jou persoonlike situasie toepas (Psalm 107:20; Spreuke 12:18; Hebreërs 4:12, 13). Hulle sal saam met jou en vir jou bid (Filippense 1:9; Jakobus 5:13-18). Hulp van sulke liefdevolle raadgewers kan baie daartoe bydra om ’n verontruste gemoed te heel en ’n mens se gemoedsrus te herstel.
Hoe om vertrouensverhoudings op te bou
Om vir hulp, raad of bloot ’n horende oor te vra, is nie ’n teken van swakheid of mislukking nie. Dit is bloot ’n realistiese erkenning dat ons onvolmaak is en dat niemand al die antwoorde het nie. Die grootste raadgewer en vertroueling wat ons het, is beslis ons hemelse Vader, Jehovah God. Ons is dit eens met die psalmis wat geskryf het: “Die HERE is my sterkte en my skild; op Hom het my hart vertrou, en ek is gehelp” (Psalm 28:7). Ons kan te eniger tyd sonder voorbehoud ‘ons hart voor hom uitstort’ in gebed, vol vertroue dat hy ons hoor en oor ons besorg is.—Psalm 62:8, 9; 1 Petrus 5:7.
Maar hoe kan jy leer om die ouer manne en ander in die gemeente te vertrou? Kyk ten eerste na jouself. Is jou vrese op vaste grond gebaseer? Wantrou jy ander se beweegredes? (1 Korintiërs 13:4, 7). Is daar ’n manier waarop jy die gevaar om seer te kry, kan verminder? Ja. Hoe? Probeer om ander persoonlik te leer ken in ’n geestelike milieu. Praat met hulle by gemeentelike vergaderinge. Gaan saam in die huis-tot-huis-werk uit. Vertroue, soos respek, moet verdien word. Wees dus geduldig. Namate jy byvoorbeeld ’n geestelike herder leer ken, sal jou vertroue in hom toeneem. Openbaar jou kwellinge geleidelik. As hy op ’n gepaste, simpatieke en oordeelkundige manier daarop reageer, kan jy hom meer probeer vertel.
Medeaanbidders van Jehovah, veral Christen- ouer manne, span hulle in om God se innemende eienskappe na te volg in hulle verhoudings met mekaar (Matteus 5:48). Dit lei tot ’n atmosfeer van vertroue in die gemeente. ’n Broer wat al lank as ouer man dien, sê: “Die broers moet een ding besef: Ongeag wat iemand doen, die ouer man verloor nie sy Christelike liefde vir hom nie. Hy hou dalk nie van wat gedoen is nie, maar hy het sy broer steeds lief en wil hom help.”
Daar is dus geen rede om alleen te voel wanneer jy ’n probleem het nie. Praat met iemand met “geestelike bekwaamhede” wat jou kan help sodat jy jou las kan dra (Galasiërs 6:1). Onthou dat ‘bekommernis in die hart van ’n mens dit neerdruk’, maar dat ‘vriendelike woorde soos ’n heuningkoek is: soet vir die siel en ’n genesing vir die gebeente’.—Spreuke 12:25; 16:24.
[Venster op bladsy 26]
Enige Christen kan gevra word om ’n familielid, vriend of geestelike broer met ’n persoonlike probleem te help. Weet jy hoe om te help?
’n Bekwame raadgewer
is genaakbaar: Matteus 11:28, 29; 1 Petrus 1:22; 5:2, 3
kies die regte tyd en plek: Markus 9:33-37
probeer die probleem verstaan: Lukas 8:18; Jakobus 1:19
oorreageer nie: Kolossense 3:12-14
help met pynlike emosies: 1 Tessalonisense 5:14; 1 Petrus 3:8
ken sy beperkinge: Galasiërs 6:3; 1 Petrus 5:5
gee spesifieke raad: Psalm 19:8-10; Spreuke 24:26, vgl. NW
kan ’n saak vertroulik hou: Spreuke 10:19; 25:9