Vind baat deur geestelike waardes na te streef
“Iemand wat silwer liefhet, sal nie genoeg kry van silwer nie, ook nie iemand wat rykdom liefhet, van inkomste nie.”—Prediker 5:10.
WANNEER iemand hom oorwerk, kan dit tot stres lei, en stres kan gesondheidsprobleme veroorsaak, wat soms die dood tot gevolg het. In baie lande word gesinne deur egskeiding uitmekaargeskeur. En alte dikwels is oormatige besorgdheid oor materiële dinge die oorsaak van sulke tragedies. In plaas van te geniet wat hy het, sal iemand wat behep is met die verkryging van besittings, moontlik vind dat hy altyd meer wil hê, ongeag die skade wat hy homself berokken. ’n Selfhelpboek sê: “Om by te hou by die bure, is ’n landwye tydverdryf, selfs as die buurman ’n werkslaaf van drie-en-veertig is wat enige oomblik aan ’n hartaanval kan beswyk.”
Die soeke na meer kan handuit ruk en ’n mens beroof van enige vreugde wat jy andersins sou gehad het. Ons menslike swakhede in dié verband word dikwels uitgebuit deur iets wat ’n kragtige invloed uitoefen—reklame! Televisieprogramme is propvol advertensies wat jou aanspoor om dinge te koop wat jy waarskynlik nie nodig het nie en dalk nie eers kan bekostig nie. Dit alles kan uiters skadelik wees.
Onbeteuelde selfbevrediging kan ’n subtiele dog verwoestende uitwerking op ons hê, fisies sowel as sedelik. Die wyse koning Salomo het byvoorbeeld gesê: “’n Kalm hart is die lewe van die vlees” (Spreuke 14:30). In teenstelling hiermee kan ooreising, sorge en die druk wat met die versameling van materiële rykdom gepaardgaan, ons gesondheid en geluk vernietig. Verhoudings ly ook daaronder wanneer materiële doelwitte ons lewe oorheers. En wanneer ’n mens se gesins- en sosiale lewe agteruitgaan, gebeur dieselfde met jou lewensgehalte oor die algemeen.
Voortreflikheid van geestelike waardes
“Moenie langer na hierdie stelsel van dinge gevorm word nie”, het die apostel Paulus eeue gelede gemaan (Romeine 12:2). Die wêreld is lief vir diegene wat volgens sy waardes lewe (Johannes 15:19). Dit probeer jou sintuie, naamlik jou gesig, gevoel, smaak en gehoor, streel—ja, sodat jy ’n materialistiese lewenstyl sal volg. Die klem is op “die begeerte van die oë” sodat jy en ander mense materiële voorspoed sal najaag.—1 Johannes 2:15-17.
Maar daar is waardes wat verhewe is bo geld, aansien en materiële rykdom. Eeue gelede het koning Salomo al die materiële dinge versamel wat die wêreld hom kon bied. Hy het huise gebou en het tuine, boorde, diensknegte, vee, sangers en sangeresse gehad, tesame met baie goud en silwer. Salomo het sy besittings vermeerder, sodat hy baie meer gehad het as al sy voorgangers. Hy was nie net ryk nie, hy was skatryk. Salomo het feitlik alles gehad wat ’n mens se hart kon begeer. En tog het hy, toe hy gekyk het na alles wat hy bereik het, gesê: “Alles was nietigheid en ’n gejaag na wind.”—Prediker 2:1-11.
Die verhewe wysheid wat Salomo bevoorreg was om te verkry, het hom laat besef dat ’n strewe na geestelike waardes groter vervulling meebring. Hy het geskryf: “Die slot van die saak, nadat alles gehoor is, is: Vrees die ware God en onderhou sy gebooie. Want dit is die hele verpligting van die mens.”—Prediker 12:13.
Die skatte wat in die bladsye van God se Woord, die Bybel, gevind kan word, is waardevoller as goud en silwer (Spreuke 16:16). Soos juwele is daar diep waarhede vir jou om te ontdek. Sal jy daarna soek en daarna delf? (Spreuke 2:1-6). Ons Skepper, die Bron van werklike waardes, spoor jou aan om dit te doen, en hy sal jou help. Hoe?
Jehovah voorsien juwele van waarheid deur sy Woord, sy gees en sy organisasie (Psalm 1:1-3; Jesaja 48:17, 18; Matteus 24:45-47; 1 Korintiërs 2:10). As jy hierdie seldsame en uiters kosbare juwele ondersoek, sal dit jou die geleentheid gee om ’n intelligente keuse te maak oor watter lewenswyse die beste en lonendste is. En dit sal nie moeilik wees nie, want Jehovah, ons Skepper, weet wat ons nodig het om waarlik gelukkig te wees.
Die Bybel bevorder die mees verhewe waardes
Die betroubare raad wat in die Bybel gevind word, is prakties sowel as onvergelyklik. Die sedelike standaarde wat dit voorstaan, is onoortreflik. Die raad daarin is altyd voordelig. Dit het die toets van die tyd deurstaan. Voorbeelde van die Bybel se betroubare raad is dat ’n mens hard moet werk, eerlik moet wees, geld wyslik moet gebruik en luiheid moet vermy.—Spreuke 6:6-8; 20:23; 31:16.
In ooreenstemming hiermee het Jesus gesê: “Hou op om vir julle skatte op die aarde op te gaar, waar mot en roes verteer en waar diewe inbreek en steel. Gaar eerder vir julle skatte in die hemel op, waar nie mot of roes verteer nie en waar diewe nie inbreek en steel nie.”—Matteus 6:19, 20.
Daardie tydige vermaning is vandag net so toepaslik as wat dit 2 000 jaar gelede was. Eerder as om verstrik te raak in ’n soeke na materiële rykdom, kan ons nou baat vind deur ’n meer verhewe lewenswyse na te streef. Die sleutel lê daarin dat ons geestelike skatte opgaar, wat tot ’n lewe van ware geluk en tevredenheid lei. Hoe kan ons dit doen? Deur God se Woord, die Bybel, te lees en toe te pas wat ons daarin leer.
Geestelike waardes bring seëninge mee
Wanneer geestelike waardes uitgeleef word, bring dit fisiese, emosionele en geestelike voordele mee. Net soos die osoonlaag hoog bokant die aarde ons beskerm teen die skadelike strale van die son, help betroubare sedelike beginsels om ons teen materialisme te beskerm deur die gevaarlike gevolge daarvan bloot te lê. Die Christenapostel Paulus het geskryf: “Dié wat . . . vasbeslote is om ryk te wees, val in versoeking en ’n strik en talle sinnelose en skadelike begeertes, wat mense in vernietiging en verderf stort. Want die liefde vir geld is ’n wortel van allerhande skadelike dinge, en deur hierdie liefde na te streef, is party van die geloof af op ’n dwaalspoor gebring en het hulle hulleself oral met baie pyne deurboor.”—1 Timoteus 6:9, 10.
Die liefde vir rykdom bring mense in die versoeking om groter rykdom, aansien en mag te verkry. Hulle maak heel dikwels van bedrieglike en oneerlike middele gebruik om hierdie doelwitte te bereik. Die nastrewing van materiële dinge kan ’n mens van tyd, energie en vermoëns beroof. Dit kan jou selfs van ’n goeie nagrus beroof (Prediker 5:12). Die soeke na meer belemmer beslis geestelike vooruitgang. Die grootste mens wat nog geleef het, Jesus Christus, het duidelik getoon watter weg beter is: “Gelukkig is dié wat bewus is van hulle geestelike behoefte” (Matteus 5:3). Hy het geweet dat geestelike rykdom permanente seëninge meebring en baie belangriker is as tydelike materiële voordele.—Lukas 12:13-31.
Werk dit regtig?
“My ouers het hard probeer om my te oortuig dat geestelike waardes onprakties is”, vertel Greg. “Maar ek het groot gemoedsrus verkry deur geestelike doelwitte na te streef, want ek ondervind nie die stres wat met die najaging van rykdom gepaardgaan nie.”
Geestelike waardes help ook om beter persoonlike verhoudings op te bou. Ware vriende voel aangetrokke tot jou as gevolg van wie jy is, nie wat jy besit nie. Die Bybel gee hierdie raad: “Gaan met die wyse om, dan word jy wys” (Spreuke 13:20, Die Bybel, 1953). En ’n suksesvolle gesin word gebou op wysheid en liefde, nie op materiële besittings nie.—Efesiërs 5:22–6:4.
Ons word nie met waardes gebore nie. Ons leer dit by ons portuurs of by ’n hoër bron. Daarom kan Bybelse onderrigting ons beskouing van materiële dinge heeltemal verander. “Ek is gehelp om my waardes weer in oënskou te neem, en ek het geleer om tevrede te wees met die lewensbenodigdhede”, sê Don, ’n gewese bankier.
Streef blywende geestelike rykdom na
Geestelike waardes vestig die aandag op langtermynbelonings, nie op korttermynbevrediging nie. Paulus het geskryf: “Die dinge wat gesien word [materiële dinge], is tydelik, maar die dinge wat nie gesien word nie [geestelike dinge], is ewig” (2 Korintiërs 4:18). Dit is waar dat materiële strewes kortstondige begeertes kan bevredig, maar gierigheid het geen toekoms nie. Geestelike waardes is ewig.—Spreuke 11:4; 1 Korintiërs 6:9, 10.
Die Bybel veroordeel die materialistiese beskouing wat nou so algemeen is. Dit leer ons hoe om selfsugtige begeertes te beteuel deur ons oog eenvoudig te hou, gefokus op die belangriker dinge, geestelike rykdom (Filippense 1:10). Dit toon wat gierigheid werklik is—selfaanbidding. Namate ons toepas wat ons uit God se Woord leer, verkry ons groter geluk. Ons denke verander sodat ons eerder wil gee as om te ontvang. Wat ’n kragtige aansporing om selfbevrediging met geestelike waardes te vervang!
Geld kan weliswaar ’n mate van beskerming bied (Prediker 7:12). Maar die Bybel sê realisties: “Jou geld kan in ’n oogwink verdwyn, asof dit vlerke gekry en soos ’n arend weggevlieg het” (Spreuke 23:5, TEV). Mense het al baie op die altaar van materialisme geoffer—gesondheid, gesinne, selfs ’n goeie gewete—met rampspoedige gevolge. In teenstelling hiermee bevredig geestelikheid ons belangrikste behoeftes—die behoefte aan liefde, die behoefte aan ’n doel in die lewe en die behoefte om die liefdevolle God, Jehovah, te aanbid. Dit lei ook na die ewige lewe in menslike volmaaktheid op ’n paradysaarde—die hoop wat God vir ons in die vooruitsig stel.
Binnekort sal die mensdom se droom van voorspoed ten volle verwesenlik wees in God se nuwe wêreld (Psalm 145:16). Dan sal die hele aarde “vol wees van die kennis van Jehovah” (Jesaja 11:9). Geestelike waardes sal floreer. Materialisme en die littekens wat dit gelaat het, sal heeltemal uitgewis wees (2 Petrus 3:13). Dan sal die dinge wat die lewe beslis die moeite werd maak—volmaakte gesondheid, bevredigende werk, heilsame ontspanning, hegte gesinsbande en ’n blywende vriendskap met God—tot in ewigheid ware geluk vir die mensdom meebring.
[Venster op bladsy 6]
Gebruik jou geld wyslik!
Bepaal jou behoeftes. Jesus het ons geleer bid: “Gee ons ons brood vir die dag volgens die dag se vereiste” (Lukas 11:3). Moenie toelaat dat vandag se begeertes môre se behoeftes word nie. Onthou dat jou lewe nie voortspruit uit wat jy besit nie.—Lukas 12:16-21.
Stel ’n begroting op. Moenie toegee aan die begeerte om links en regs te koop nie. Die Bybel sê: “Die planne van die vlytige lei gewis tot voordeel, maar elkeen wat oorhaastig is, stuur gewis op gebrek af” (Spreuke 21:5). Jesus het sy toehoorders aangeraai om die koste te bereken voordat hulle enige finansiële projek aanpak.—Lukas 14:28-30.
Vermy onnodige skuld. Spaar sover moontlik om iets te koop, eerder as om skuld te maak. Die spreuk stel dit so: “Die lener is ’n kneg van die man wat uitleen” (Spreuke 22:7). Deur selfbeheersing te beoefen en binne jou begroting te bly, sal jy selfs vir groter aankope kan beplan.
Vermy vermorsing. Die besittings wat jy reeds het, sal baie langer hou as jy goed daarna kyk en sodoende vermorsing vermy. Deur die manier waarop Jesus dinge gebruik het, het hy gewys dat besparing vir hom belangrik was.—Johannes 6:10-13.
Stel die belangrikste sake eerste. ’n Wyse persoon sal die ‘tyd uitkoop’ om belangriker doelwitte na te streef.—Efesiërs 5:15, 16.
[Venster op bladsy 7]
’n Beter leermeester as ondervinding
Persoonlike ondervinding—hetsy goed of sleg—kan ons waardevolle lesse leer. Maar is dit waar dat ondervinding die beste leermeester is, soos die gesegde lui? Nee, daar is ’n meer verhewe bron van leiding. Die psalmis het getoon wat dit is toe hy in gebed gesê het: “U woord is ’n lamp vir my voet en ’n lig vir my pad.”—Psalm 119:105.
Waarom is dit veel beter om deur goddelike onderrigting te leer as deur persoonlike ondervinding? Om maar een ding te noem, as ’n mens net deur ondervinding leer—deur stampe en stote—kan dit duur sowel as pynlik wees. Dit is ook onnodig. “Ag, as jy maar aan my gebooie aandag sal skenk!” het God vir die eertydse Israeliete gesê. “Dan sal jou vrede net soos ’n rivier word, en jou regverdigheid soos die golwe van die see.”—Jesaja 48:18.
Een rede waarom God se Woord ’n onoortreflike bron van onderrigting is, is omdat dit die oudste en juisste verslag van menseondervinding bevat. Jy besef waarskynlik dat dit beter is om pynloos uit die suksesse en foute van ander te leer as om dieselfde foute te begaan (1 Korintiërs 10:6-11). Nog belangriker, in die Bybel voorsien God ons van voortreflike wette en beginsels, wat uiters betroubaar is. “Die wet van Jehovah is volmaak . . . Die herinnering van Jehovah is betroubaar; dit maak die onervarene wys” (Psalm 19:7). Om uit die wysheid van ons liefdevolle Skepper te leer, is inderdaad die beste manier.
[Prente op bladsy 4]
Die wêreld wil hê dat jy sy materialistiese lewenstyl moet volg
[Prent op bladsy 5]
Die skatte wat ons in die Bybel vind, is waardevoller as goud of silwer