Waarom moet ons waardering toon?

“Liewe Raquel

Baie dankie vir jou aanmoediging. Al weet jy dit dalk nie, het jou positiewe gesindheid en liefdevolle woorde vir my baie beteken.”—Jennifer.

HET jy al ooit ’n onverwagte dankiesêbriefie ontvang? Indien wel, het dit ongetwyfeld jou hart geroer. Almal wil immers voel dat hulle geliefd is en waardeer word.—Matteus 25:19-23.

Dankbetuigings versterk gewoonlik die bande tussen die gewer en die ontvanger. Wat meer is, iemand wat waardering toon, volg in die voetstappe van Jesus Christus, wat altyd ander se goeie werke raakgesien het.—Markus 14:3-9; Lukas 21:1-4.

Ongelukkig lyk dit asof al hoe minder mense hulle dankbaarheid betoon, hetsy mondeling of skriftelik. Die Bybel het gewaarsku dat mense gedurende “die laaste dae . . . ondankbaar” sou wees (2 Timoteus 3:1, 2). As ons nie wakker is nie, kan die algemene gebrek aan dankbaarheid wat vandag gesien word, enige tere gevoelens van waardering wat dalk in ons opkom, verdryf.

Watter praktiese stappe kan ouers neem om hulle kinders te leer hoe om waardering te toon? Aan wie moet ons ons dankbaarheid betoon? En waarom moet ons waardering toon, al is diegene om ons ondankbaar?

In die gesin

Ouers werk hard om vir hulle kinders te sorg. Maar soms voel ouers dat hulle pogings nie waardeer word nie. Wat kan hulle doen om die situasie reg te stel? Drie dinge is nodig.

(1) Voorbeeld. Soos met die meeste aspekte van kinderopleiding is jou voorbeeld ’n doeltreffende leermeester. Die Bybel sê aangaande ’n hardwerkende moeder in eertydse Israel: “Haar kinders sê goeie dinge van haar.” Waar het hierdie kinders geleer om waardering uit te spreek? Die res van die vers gee ’n leidraad. Dit sê: “Ook haar man prys haar” (Spreuke 31:28, New Century Version). Ouers wat waardering vir mekaar uitspreek, toon aan hulle kinders dat sulke woorde blydskap verskaf aan die persoon aan wie dit gerig word, gesinsverhoudinge verbeter en ’n teken van volwassenheid is.

’n Pa met die naam Stephen sê: “Ek het vir my kinders die voorbeeld probeer stel deur my vrou vir etes te bedank.” Wat was die gevolg? “My twee dogters het dit opgelet, en dit het hulle meer bewus daarvan gemaak om dankbaarheid te betoon”, sê Stephen. Sê jy, as jy getroud is, gereeld vir jou huweliksmaat dankie vir daaglikse takies wat maklik as vanselfsprekend aanvaar kan word? Sê jy vir jou kinders dankie, selfs wanneer hulle doen wat van hulle verwag word?

(2) Opleiding. Gevoelens van dankbaarheid is soos blomme. Dit moet gekweek word om die beste resultate te verkry. Hoe kan ouers hulle kinders help om waardering aan te kweek en dit te toon? Die wyse koning Salomo het een sleutelfaktor uitgelig toe hy geskryf het: “Die hart van die regverdige dink na sodat hy kan antwoord.”—Spreuke 15:28.

Ouers, kan julle julle kinders leer om na te dink oor die inspanning en vrygewigheid agter enige geskenke wat hulle ontvang? Hierdie soort bepeinsing is die grond waarin waardering groei. Maria, wat al drie kinders grootgemaak het, sê: “Dit verg tyd om vir jou kinders te verduidelik wat dit alles behels wanneer iemand vir jou ’n geskenk gee—dat iemand spesifiek aan jou gedink het en vir jou wou wys hoeveel hulle vir jou omgee. Maar ek voel dat dit die moeite werd is.” Sulke gesprekke help kinders nie net om te leer wat hulle moet sê wanneer hulle waardering uitspreek nie, maar ook waarom hulle dit moet sê.

Verstandige ouers help hulle kinders om nie te voel dat alle goeie dinge wat hulle ontvang, eenvoudig aan hulle verskuldig is nie.a Die waarskuwing in Spreuke 29:21 oor die behandeling van knegte is net soveel van toepassing op kinders: “As ’n mens sy kneg van jongs af bederf, sal hy in sy latere lewe ’n ondankbare word.”

Hoe kan klein kindertjies gehelp word om waardering te toon? Linda, ’n ma van drie, sê: “Ek en my man het ons kinders aangemoedig om te help met die dankiesêbriefies wat ons geskryf het, deur ’n prentjie daarby te teken of hulle naam op die kaartjie te skryf.” Die prentjie is dalk wel eenvoudig en die handskrif dalk nie so mooi nie, maar die les wat kinders hieruit leer, is baie belangrik.

(3) Volharding. Ons almal het ’n aangebore neiging om selfsugtig te wees, en hierdie neiging kan keer dat ons dankbaarheid betoon (Genesis 8:21; Matteus 15:19). Maar die Bybel spoor knegte van God aan: “Julle [moet] vernuwe . . . word in die krag wat julle verstand aandryf en julle met die nuwe persoonlikheid . . . beklee, wat na God se wil . . . geskep is.”—Efesiërs 4:23, 24.

Maar ouers met ondervinding weet dat dit nie so maklik is om kinders te help om hulle “met die nuwe persoonlikheid [te] beklee” nie. Stephen, wat hierbo genoem is, sê: “Om ons dogters te leer om uit hulle eie dankie te sê, sonder dat ons vir hulle sê om dit te doen, het nogal lank geneem.” Maar Stephen en sy vrou het nie tou opgegooi nie. “Dit het volharding geverg”, sê Stephen, “maar ons dogters het die les geleer. Nou is ons trots op die manier waarop hulle dankbaarheid aan ander betoon.”

Wat van vriende en bure?

Wanneer ons nie dankie sê nie, is dit dalk nie omdat ons ondankbaar is nie, maar net vergeetagtig. Is dit werklik belangrik dat ons nie net waardering voel nie, maar ook ons dankbaarheid uitspreek? Om hierdie vraag te beantwoord, kan ons kyk na ’n voorval waarby Jesus en ’n paar melaatses betrokke was.

Terwyl Jesus op pad was na Jerusalem, het hy tien melaatse mans teëgekom. Die Bybel sê: “Hulle het hulle stem verhef en gesê: ‘Jesus, Onderrigter, wees ons barmhartig!’ En toe hy hulle sien, het hy vir hulle gesê: ‘Gaan wys julle vir die priesters.’ En terwyl hulle weggegaan het, het hulle reiniging plaasgevind. Een van hulle het, toe hy sien dat hy gesond is, teruggedraai en God met ’n harde stem verheerlik. En hy het voor Jesus se voete op sy gesig geval en hom gedank; en hy was ’n Samaritaan.”—Lukas 17:11-16.

Het Jesus die feit dat die ander nie hulle dankbaarheid uitgespreek het nie, oor die hoof gesien? Die verslag sê voorts: “Jesus het geantwoord en gesê: ‘Al tien is gereinig, nie waar nie? Waar is die ander nege dan? Is daar niemand gevind wat teruggedraai het om aan God heerlikheid te gee behalwe hierdie man van ’n ander nasie nie?’”—Lukas 17:17, 18.

Die nege ander melaatses was nie goddelose mense nie. Vroeër het hulle openlik geloof in Jesus uitgespreek en gewilliglik sy instruksies gehoorsaam, wat behels het dat hulle na Jerusalem moes gaan om hulle vir die priesters te gaan wys. Hoewel hulle ongetwyfeld diepe waardering vir Jesus se liefdevolle daad gehad het, het hulle nie daardie waardering teenoor hom uitgespreek nie. Hulle optrede het Christus teleurgestel. Wat van ons? Is ons geneig om dankie te sê wanneer iemand ons goed behandel en toon ons, waar gepas, waardering deur ’n briefie te stuur?

Die Bybel sê dat “die liefde nie ongemanierd of selfsugtig is nie” (1 Korintiërs 13:5, Today’s English Version). As ons ons opregte waardering uitspreek, is dit dus nie net ’n blyk van goeie maniere nie, maar ook ’n bewys van liefde. Soos die voorval van die melaatses ons leer, is dié wat Christus wil behaag, onder verpligting om sulke liefde en waardering aan almal te bewys, ongeag hulle nasionaliteit, ras of godsdiens.

Vra jou af: ‘Wanneer laas het ek ’n buurman, ’n werksmaat, ’n skoolmaat, ’n hospitaalpersoneellid, ’n winkelier of iemand anders wat my gehelp het, bedank?’ Hou gerus ’n dag of twee boek van die aantal kere dat jy dankie sê of ’n dankiesêbriefie skryf. So ’n rekord kan jou help om te sien in watter opsigte jy kan verbeter wanneer dit kom by die betoning van dankbaarheid.

Die een wat ons dank die meeste verdien, is natuurlik Jehovah God. Hy is die Gewer van “elke goeie gawe en elke volmaakte geskenk” (Jakobus 1:17). Wanneer laas het jy jou opregte waardering teenoor God uitgespreek vir spesifieke dinge wat hy vir jou gedoen het?—1 Tessalonisense 5:17, 18.

Waarom moet ons waardering toon selfs al doen ander dit nie?

Ander toon dalk nie waardering wanneer ons vir hulle iets doen nie. Waarom moet ons dan waardering uitspreek selfs wanneer ander dit nie doen nie? Kyk na net een rede.

As ons goed doen aan dié wat ’n gebrek aan waardering het, sal ons ons liefdevolle Skepper, Jehovah God, navolg. Al waardeer baie nie Jehovah se liefde nie, weerhou hy nie die goeie van hulle nie (Romeine 5:8; 1 Johannes 4:9, 10). Hy laat “sy son . . . opgaan oor goddeloses en goeies en . . . laat [dit] reën op regverdiges en onregverdiges”. As ons ons inspan om waardering te toon ondanks die feit dat ons in ’n ondankbare wêreld lewe, sal ons bewys dat ons “kinders is van [ons] Vader wat in die hemele is”.—Matteus 5:45.

[Voetnoot]

[Lokteks op bladsy 15]

Hou ’n dag of twee boek van die aantal kere dat jy dankie sê

[Prent op bladsy 15]

Selfs klein kindertjies kan geleer word om waardering te toon

[Prent op bladsy 15]

Stel vir jou kinders ’n voorbeeld deur jou waardering te toon