Кижиниҥ јаманын Иегова чылап таштагар

1, 2. а) Кижиниҥ јаманын таштаарга анчада ла качан кӱч болот? б) Дениз оныҥ билезине коркышту јаан ачу-корон јетирген кижиниҥ јаманын таштап салганын канайып кӧргӱскен?

СЛЕРГЕ кижиниҥ јаманын таштаарга јеҥил бе? Кезик улуска улустыҥ јаманын таштаарга коркышту кӱч болот. Нениҥ учун дезе олорды кем-кем тыҥ ачындырган болор. Је андый сезимдердеҥ айрылатан ла улустыҥ јаманын таштайтан арга тӱҥей ле бар. Дени́зa деп эјениҥ учуралын кӧрӱп ийектер. Ол билезиле кожо 2017 јылда Иегованыҥ Керечилериниҥ тӧс башкарузына экскурсияга барып јӱрген. Кайра јанып келеделе, олор аварияга кирген. Удура келип јаткан машинаныҥ кижизи рулин тудуп болбой, олордыҥ машиназын табарган. Бистиҥ эје санаазын ычкынып ийген. Билинип келеле сураган болзо, балдары јаан травмалар алган эмтир, је ӧбӧӧни божоп калган. Дениз эје коркышту јаан ачу-коронго табарткан. Керек эмеш јарталып келерде, олордыҥ машиназын табарган кижи эзирик те болбогон, кереги јок немелерге ајыктанбаган да эмтир. Ол кижи бойы да билбей калган болтыр. Дениз эје оныҥ јаманын таштап салган. Је андый да болзо, ого коркышту ачу болгон. Оныҥ учун ол Иеговага мӱргӱп, јӱрегине амыр сураган.

² Олорды табарган кижи, билбей калала, кижи ӧлтӱрген деп бурулаткан. Јаргы оны бурулу деп јӧп чыгарган болзо, оны тӱрмеге отургызып салар эди. Је јаргычы эјеге јаргыныҥ јӧби оныҥ сӧстӧринеҥ камаанду болор деп айдып салган. Дениз айдат: «Ол тушта мениҥ шыркамды ойто кезип, ары тус ургандый болгон. Меге ол јаман ӧйди ойто эске аларга келишкен». Бир канча неделенеҥ Дениз јаргыга келген. Денизке калганчы сӧзин айдатан арга берерде, ол нени айткан? Ол јаргычыны бурулу кижини отургыспай, килезин деп сураганb. Дениз айдып божоордо, јаргычы ыйлай берген. Јаргычы айткан: «Мениҥ 25 јылдыҥ туркунына иштеген ӧйимде мындый неме бир де кӧрбӧгӧм. Божоп калган кижиниҥ билези бурулу кижини килеп, актап салган учурал качан да болбогон. Бу стенелер „сӱӱш“ ле „јаманды таштаары“ деп сӧстӧр качан да укпаган».

3. Денизке кижиниҥ јаманын таштаарга не болушкан?

³ Денизке ол кижиниҥ јаманын таштаарга не болушкан? Ого Иегованыҥ улустыҥ јаманын канайып таштап турганын шӱӱп сананганы болушкан (Мих. 7:18). Иегова бистиҥ јаманысты таштап турганына бис быйанду болзоос, биске де улустыҥ јаманын таштаарга јеҥил болор.

4. Иегова бистеҥ нени сакыйт? (Эфестегилерге 4:32).

⁴ Иегова бисти улустыҥ јаманын таштап јатсаас, оноҥ тем алып, акту кӱӱнистеҥ таштазын деп кӱӱнзеп јат. (Эфестегилерге 4:32, ЈТ кычырыгар.) Ол бисти улустыҥ јаманын таштаарга белен болзын деп сурайт (Сар. 86:5; Лука 17:4). Эмди ӱч алтам кӧрӱп ийектер. Олор биске улустыҥ јаманын кӱч те болзо, акту јӱректеҥ таштаарга болужар.

СЕЗИМДЕРЕЕРДИ АЈАРУГА АЛЫГАР

5. Укаа сӧстӧр 12:18-ле болзо, улустыҥ сӧстӧри эмезе керектери биске кандый ачу јетирердеҥ айабас?

⁵ Улустыҥ сӧстӧри эмезе керектери бисти коркышту тыҥ ачындырардаҥ айабас. Анчада ла јуук најыбыс эмезе билегистеҥ кем-кем ачындырган болзо (Сар. 55:12—14). Керек дезе кезикте бисти чек ле бычакла сайып ийгендий коркышту ачу болот. (Укаа сӧстӧр 12:18 кычырыгар.) Андый ӧйдӧ бис сезимдеристи ајаруга албай, не де болбогон немедий јӱрер аргалу. Је анайып јӱрзе, бычакты шырканаҥ кодорбогон немеге тӱҥей. Оныҥ учун ичисте сезимдеристи туй базала јӱрзеес, биске јеҥил боло берер деп сакыбас керек.

6. Бисти кем-кем ачындырып ийзе, бисте кандый сезимдер болот?

⁶ Је кем-кем јаман баштанза, бис тыҥ ачына берердеҥ айабазыс. Агару Бичикле болзо, мында јаман неме јок, је тыҥ ачына берзеес, јаман керектер эдердеҥ айабазыс (Сар. 4:4; Эф. 4:26). Нениҥ учун дезе сезимдер керектерге экелет. А ачыныш качан да јакшы немеге экелбей јат (Иак. 1:20). Ундыбагар, ачына берери ле ачынып јӱрери эки башка неме. Баштапкызы, кӧп сабада, бистеҥ камаанду эмес, је экинчизи бистеҥ камаанду.

7. Бисти кем-кем ачындырып ийзе, бисте база кандый сезимдер болор аргалу?

⁷ Биске кем-кем јаман баштанза, бис јӱк ле ачынып турган эмезис, бисте ӧскӧ дӧ сезимдер болор аргалу. Темдектезе, Энн деп эје куучындайт: «Мен кичинек болорымда мениҥ адам энемди таштап ийеле, мени алган ӱй кижиле јадып баштаган. Оноҥ олор балдарлу болуп каларда, бойымды кемге де керек јок деп сананып баштагам. Јаанаганчам андый санаалу јӱргем». А Джордже́т деп эједе, ӧбӧӧни ӧскӧ кижиле конордо мындый сезимдер болгон: «Бис экӱ јаштаҥ ала најылар болгоныс. Оноҥ кожо пионерлер болуп иштегенис. Оныҥ учун ӧбӧӧним андый керек эдерде, јӱрегим чек кодорылып јаткандый болгон». А Нао́ми эједе мындый учурал болгон: «Обӧӧним мындый керек эдер деп качан да сананбагам. Кӧрӧр болзо, ол јажынып, порнография кӧрӱп турган болтыр. Оныҥ учун ол мени садып ийген деп билдирген».

8. а) Бисте улустыҥ јаманын таштайтан кандый шылтактар бар? б) Улустыҥ јаманын таштап турзаас, биске кандый туза болот? («Слерде коркышту јаман эмоциональный травма болгон болзо» деп рамканы кӧрӱгер.)

⁸ Бис улустыҥ сӧстӧрин ле керектерин солып болбозыс. Је бойыстыйын солып ийер аргалу. Оныҥ учун мындый айалгада эҥ јакшызы ол — улустыҥ јаманын таштап салары. Нениҥ учун? Нениҥ учун дезе бис Иегованы сӱӱп јадыс. А ол бисти улустыҥ јаманын таштазын деп кӱӱнзеп јат. Бис улуска ачынып, олордыҥ јаманын таштабай турзаас, јастыра керектер эдердеҥ айабазыс. Су-кадыгысты да ӱреп јадыс (Укаа 14:17, 29, 30). Кристи́н деп сыйын айдат: «Јаман немелерди кӧп сананып турзам, бӱркӱлип калган јӱредим. Анайда ок мындый ӧйлӧрдӧ мениҥ јакшы привычкаларым бузыла берет: бодоп ло јӱзӱн-базын курсак јип јадым, јакшы уйуктап болбой барадым. Мынаҥ улам сезимдеримди тударга кӱч болуп јат. Анайда ок ӧбӧӧнимле де, ӧскӧ дӧ улусла колбуларым ӱрелип баштайт».

9. Нениҥ учун ачынып калган јӱрбес керек?

⁹ Кижи јаманын алынбай, бистеҥ „јаманымды ташта“ деп сурабай турза, бистиҥ шыркабыс ачык артып калган немедий ошкош болот. Је шыркабыс јазыла берзин деп, бис нени эдер аргалу? Байагы Джорджет эје айдат: «Бис айрылыжып та калган болзоос, је оныҥ јаманын таштаарга мен белен эмес болгом. Бир канча ӧйдӧҥ јаманын чыннаҥ ла таштап ийеримде, јӱрегиме коркышту јеҥил, јакшы, амыр боло берген». Ачынганыс ӧтпӧй турза, бойыс ла бойысты корондоп јадыс. А ол неме бисти ичистеҥ јип јат. Је јаманын таштап ийзеес, бойыска сый эдедис деп айдарга јараар. Јаман немени ундып, ичкери кӧрӱп, јӱрӱмге ойтодоҥ сӱӱнип баштайдыс (Укаа 11:17). Бу ӱзе немени слер оҥдоп то турган болзоор, је кижиниҥ јаманын эм тура таштаарга белен эмес болзоор, канайдар?

АЧЫНБАСКА АЛБАДАНЫГАР

10. Эмоциональный јанынаҥ јазыларга нениҥ учун ӧй керек? (Јурукты база кӧрӱгер.)

¹⁰ Јаман сезимдердеҥ айрыларга нени эдер керек? Мындый тем кӧрӱп ийектер. Јаан травма алган кижиге јазыларга ӧй керек болот. Анайып ла эмоциональный јанынаҥ јазыларга база ӧй керек. Оныҥ учун меҥдебегер. Јазылган кийнинде кижиниҥ јаманын акту јӱректеҥ таштаарга јеҥил болор (Эккл. 3:3; 1 Пётр 1:22).

11. Мӱргӱӱл кижиниҥ јаманын таштаарга канайып болужар?

¹¹ Иегова слерге улустыҥ јаманын таштаарга болушсын деп мӱргӱгерc. Адазы билезинеҥ јӱрӱп калган Энн, мыны канайып эткенин кӧрӱп ийектер: «Мен Иеговага кажыбыстыҥ ла јаманысты таштазын деп мӱргӱп сурагам. Оноҥ адамга ла оныҥ ӱйине самара бичип, олордыҥ јаманын таштап јадым деп айткам. Мынайып айдарга меге коркышту кӱч болгон. Иеговага тӱҥейлежерге албаданганымнаҥ улам адам ла оныҥ ӱйи качан бирде Иегованы билерге кӱӱнзеер деп иженедим».

12. Нениҥ учун бойыстыҥ сезимдериске эмес, је Иеговага бӱдер керек? (Укаа сӧстӧр 3:5, 6).

¹² Бойоордыҥ сезимдереерге эмес, Иеговага бӱдӱгер. (Укаа сӧстӧр 3:5, 6 кычырыгар.) Бис нени этсеес, биске јакшы болорын Иегова јакшы билер эмей (Иса. 55:8, 9). Оныҥ учун ол бисти бойыска каршу јетиргедий неме этсин деп качан да сурабас. Андый болордо, улустыҥ јаманын таштазаас, бойыска ла јакшы болор (Сар. 40:4; Иса. 48:17, 18). Је јӱк бойыстыҥ сезимдеристи сананзаас, бис качан да улустыҥ јаманын таштап болбозыс (Укка 14:12; Иер. 17:9). Ӧбӧӧни порнография кӧргӧн Наоми эјени сананып ийектер. Ол айдат: «Озо баштап ӧбӧӧнимниҥ јаманын таштаар кӱӱним јок болгон. Мен чын эдип тургам деп санангам. Мениҥ санаамла болзо, оныҥ јаманын таштап койзом, ол меге кандый ачу јетиргенин ундыйла, ойто катап андый ла неме эдердеҥ айабас. Иегова мениҥ сезимдеримди оҥдоп турган деп, бойымды токунадып туратам. Је бир эмеш ӧйдӧҥ мындый неме оҥдоп баштагам. Иегова мениҥ сезимдеримди оҥдоп турганы ол чын, је ол мен ле чилеп сананып турган ба? Меге јаман болуп турганын ла шыркалаткан сезимдерим јазылзын деп, узак ӧй керек болуп турганын Иегова чын ла оҥдоп турган, је ол мени кижиниҥ јаманын таштаарга ӱренип алзын деп кӱӱнзеген»d.

ЈАМАН СЕЗИМДЕРЛӰ ЈӰРБЕГЕР

13. Римдегилерге 12:18—21 бисти неге кӱӱнзедет?

¹³ Јаманды таштаары ол — јӱк ле јаман немени ундып, ол керегинде база куучындашпазын темдектебей јат. Бистиҥ амаду ол — кижиле јаражып алары. Анчада ла ол бистиҥ ака эмезе эје болзо (Матф. 5:23, 24). Ачынардыҥ ордына бис ол кижини килеп, оныҥ јаманын таштаарга кӱӱнзейдис (Римдегилерге 12:18—21 кычырыгар; 1 Пётр 3:9). Мыны эдерге биске не болужар?

14. Нени эдерге албаданар керек, нениҥ учун?

¹⁴ Бисти ачындырган кижиге Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӧр керек. А ол улустыҥ јакшызын кӧрӱп јат (2 Лет. 16:9; Сар. 130:3). Кӧп сабада мындый болот: нени бедирейдис, оны ла табып аладыс. Ӧскӧртӧ айтса, улустыҥ јакшы кылык-јаҥын кӧрӧргӧ албаданып турзаас, биске олордыҥ јаманын таштаарга јеҥил болор. Джа́ррод деп ака айдат: «Мен кандый бир акала оҥдошпой калзам, капшай ла оныҥ кӧп јакшы кылык-јаҥдарын эске аладым. Ол тушта меге оныҥ јаманын таштаарга канча катапка јеҥил».

15. Кижиге оныҥ јаманын таштап салганаар деп, нениҥ учун айдып салар керек?

¹⁵ Анайда ок кижиге слер оныҥ јаманын таштап салганаар деп айдып салар керек. Нениҥ учун? Наоми эје куучындайт: «Бир катап ӧбӧӧним менеҥ: „Сен мениҥ јаманымды таштагаҥ ба?“ — деп сураарда, мен нени де айдып болбой, туруп калгам. Ол ло тушта мен оныҥ јаманын акту јӱрегимнеҥ таштабагам деп оҥдогом. Јӱк ле бир канча ӧйдӧҥ „мен сениҥ јаманыҥды таштап јадым“ деп айдып ийгем. Ӧбӧӧнимниҥ јаштала берген кӧстӧрин кӧргӧн болзоор! Мындый сӧстӧр чыннаҥ ла коркышту керек болгон. Не дезе оныҥ кийнинде бистиҥ экӱлегиске јеҥил, јакшы боло берген. Мен ӧбӧӧниме ойто бӱдӱп јадым. Эмди ол мениҥ эҥ ле јуук најым».

16. Јаманды таштаары керегинде слер нени билип алдаар?

¹⁶ Биске улустыҥ јаманын таштаарга кӱч болор деп, Иегова оҥдоп јат. Је андый да болзо, ол бисти бой-бойыстыҥ јаманысты таштажып јӱрзин деп кӱӱнзеп јат (Кол. 3:13). Бу јӧрмӧлдӧ бу јанынаҥ биске не болужарын шӱӱштис. Биске сезимдеристи ајаруга алып турар керек, је бу ок ӧйдӧ сезимдеристи бойыска узак тутпас керек. Ачынып калган јӱрбей, ичкери кӧрӧр керек. Анайып бис јаман санааларга кӧмӱлбей, јакшы кӱӱн-санаалу јӱрерис. («Кижиниҥ јаманын таштаарга не болужар?» деген рамканы кӧрӱгер.)

ТУЗАЗЫН САНАНЫГАР

17. Улустыҥ јаманын нениҥ учун таштаар керек?

¹⁷ Бисте улустыҥ јаманын таштайтан кӧп шылтактар бар. Јӱк кезигин тоолоп ийектер. Баштапкызында, бис теҥеридеги Адабысты сӱӱндиредис. Бу јанынаҥ эҥ ле јакшы темди Иегова кӧргӱзет (Лука 6:36). Экинчизинде, Иеговага килемкейи учун быйанысты кӧргӱзедис (Матф. 6:12). Ӱчинчизинде, су-кадыгыс јакшы болор ло улусла эптӱ-јӧптӱ јӱрерис.

18, 19. Јаманды таштаганы кандый алкыштар экелер аргалу?

¹⁸ Улустыҥ јаманын таштап турзаас, јилбилӱ учуралдар болор аргалу. Јӧрмӧлдиҥ бажында айдылган Дениз эјениҥ учуралы неле божогонын кӧрӱп ийектер. Аварияда бурулу болгон кижи јаргыныҥ кийнинде бойына кол салынарга сананган болтыр. Бу керегинде Дениз билбеген. Је јаргыда ол оныҥ јаманын таштап салган деп айткан сӧстӧри бу кижини коркышту тыҥ кайкаткан. Анайып, ол Иегованыҥ Керечилериле Агару Бичик ӱренерге кӱӱнзей берген.

¹⁹ Кезикте, улустыҥ јаманын таштаары ол эҥ ле кӱч неме деп билдирердеҥ айабас. Је јаманды таштап ийзеес, бу јӱрӱмисте сӱреен јилбилӱ учуралдардыҥ бирӱзи болуп калар аргалу (Матф. 5:7). Мындый јакшы арганы не јылыйтар? Иегова чылап јаманды таштагар!