«Јӱрӱмис ле ижибис» деп иштиҥ тетрадиниҥ источниктери
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
КӰӰК АЙ 1—7
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 17—19
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
w17.03-U 20, абз. 10, 11
Иеговага бастыра јӱрегердеҥ иштегер
10 Иосафат, Асаныҥ уулы, «адазыныҥ јолыла јӱрген» (2 Лет. 20:31, 32). Иосафат, адазыла чылап, албатыны Иегованы бедирезин деп кӱӱнзеткен. Ол албатыны ӱредерге, «Иегованыҥ јасактарлу бичигиле» тузаланып, сӱреен јаан кампания баштаган (2 Лет. 17:7—10). Керек дезе Иосафат Израиль каандыктыҥ албатызын «Иеговага кайра јандырарга», Ефремниҥ кырларлу јерлерине барган (2 Лет. 19:4). Иосафат «Иегованы бастыра јӱрегиле бедиреген» каан болгон (2 Лет. 22:9).
11 Бистердиҥ кажыбыста ла бӱгӱнги кӱндеги Иегова башкарып турган сӱреен јаан ӱредӱлӱ иште туружар арга бар. Кижи Кудайга иштезин деп оныҥ јӱрегин томултарга, слер кажы ла ай улусты Кудайдыҥ Сӧзине ӱредерге амаду тургузадыгар ба? Мынайып албаданып, Иегованыҥ болужына иженип, слер ӱредӱ баштаар аргалу. Слер бу керегинде мӱргӱйдеер бе? Агару Бичикле ӱредӱ ӧткӱрерге, слер бойоордыҥ ӧйӧӧрди кысканбай берерге белен бе? Тӱндӱк каандыктыҥ албатызына болужарга, Ефрем јерине барган Иосафаттаҥ тем алып, слер јууннаҥ ыраап калгандарга барар аргалу. Анайда ок аксагалдар јууннаҥ чыгарылган улуска барып, олорго болужарга албаданат.
КӰӰК АЙ 8—14
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 20, 21
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
it-U «Иорам», № 5, абз. 2, 3
Иорам
Иорам Иосафат адазыныҥ чындык јолдорыла јӱрбеген, мында Гофолияныҥ јаман салтары јеткен болордоҥ айабас (2Кн 8:18). Иорам бойыныҥ алты карындажын ла Иуда јериниҥ кезик јайзаҥдарын ӧлтӱреле, албатыны Иегованаҥ туураладып, тӧгӱн кудайларга баштандырган (2Лт 21:1—6, 11—14). Оныҥ башкарган ӧйинде, ороонныҥ ичинде де, тыштында да кӧп кӱчтер болгон. Озо баштап Эдом, оноҥ Ливна Иудага удура туруп чыккан (2Кн 8:20—22). Судурчы Илья Иорамга самара бичип, мынайып айткан: «Оныҥ учун Иегова сениҥ албатыҥга, уулдарыҥга, ӱйлериҥге ле бастыра бар јӧӧжӧҥгӧ уур тӱбекти ийер. Сен кӧп оору-јоболдордоҥ шыралаарыҥ, ол тоодо ичегелериҥниҥ оорузынаҥ улам кӱнӱҥ сайын коомойтыырыҥ, учында ичегелериҥ чыгара тӧгӱлип калар» (2Лт 21:12—15).
Ӱзе анайып ла болуп калган. Иегова Иуданы аравитяндар ла филистимляндар јуулап алзын деп болдырткан. Олор Иорамныҥ ӱйлерин ле уулдарын олјого алган. Кудай Давидле тургускан Каандык керегинде јӧптӧжӱзине болуп, Иорамныҥ кичинек уулын, Иоахазты, аргадап алган (база бир ады Охозия болгон). Бу бастыра немениҥ кийнинде Иегова Иорамды ичегелердиҥ јазылбас оорузыла оорыдып салган. Эки јыл ӧткӧн кийнинде оныҥ «ичегелери чыгара тӧгӱлип», ол божоп калган. Анайып бу јаман каанныҥ јӱрӱми божогон, «оныҥ божогонына кем де санааркабаган». Иорамды Давидтиҥ калазында јууп салган, је «каандарды јууп турган јерде эмес». Оныҥ кийнинде каан болуп, оныҥ Охозия уулы отурган (2Лт 21:7, 16—20; 22:1; 1Лт 3:10, 11).
КӰӰК АЙ 15—21
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 22—24
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
it-U «Захария», № 12, абз. 1
Захария
12. Иодай деп улу абыстыҥ уулы. Иодай божогон кийнинде Иоас каан чындык бажырышты артыргызып салган, ол Иегованыҥ судурчыларын укпай, јаман јӧп берип турган улусты уккан. Иоастыҥ Захария деп таайы (2Лт 22:11), албатыны Кудайдаҥ тууралап, кинчегин алынбаган учун кату каруузына турар деп кату айткан. Анайда ок Захарияны ӧргӧӧниҥ јанында таштарла согуп салган. Захария божоор алдында: «Иегова сени эткен керектериҥ учун каруузына тургуссын» — деп айткан. Оныҥ айтканында судур болгон, бу судур Сирия Иудага келип, коркышту јаан чыгым эдерде, а Иоасты оныҥ эки кулы «Иодай абыстыҥ уулдары учун» ӧлтӱрип саларда бӱткен. Греческий Септуагинтада ла латинский Вульгатада Иоасты Иодайдыҥ «уулы» учун ӧлтӱрип салган деп айдылат. Је масоретский текстте ле сирийский Пешитада «уулдары» деп сӧс турат. Бу сӧстиҥ кӧп тоодо турганы Иодайдыҥ уулыныҥ, Захарияныҥ, сӱреен јакшы кылык-јаҥын кӧргӱскен болор. Захария судурчы ла абыс болгон (2Лт 24:17—22, 25).
КӰӰК АЙ 22—28
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 25—27
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
w07-U 15/12 10, абз. 1, 2
Слерде кӧгӱс ӱредӱчи бар ба?
16 јаш киреде Уззия тӱштӱк Иуда каандыктыҥ кааны болуп отурган. Ол бежен јылдаҥ ажыра башкарган: б. э. озо IX чактыҥ учынаҥ ала VIII чактыҥ бажына јетире. Јиит тужынаҥ ала ол «Иегованыҥ кӧзинде чын керектер эткен». Чындыктыҥ јолыла барарга оны не кӱӱнзеткен? Тӱӱкиде айдылганыла болзо, «Чындык Кудайдаҥ коркыырга ӱреткен Заха́рия тирӱ тужында, У́ззия Кудайга иштеген. Ол Иегова Кудайга иштеп турарда, чындык Кудай ого једимдӱ болорго болушкан» (2 Летопись 26:1, 4, 5).
Каанга јӧп берип турган Захария керегинде бу библиялык ӱзӱктеҥ билип аладыс. Јиит Уззияга «чындык Кудайдаҥ коркыырга ӱреткен» Захария јакшы камаанын јетирген ле чын керектер эдерге кӱӱнзеткен. Бир бичикте айдылганыла болзо, Захария «Агару Бичимелдерди сӱреен јакшы оҥдоп турган, кӧгӱс ченемели јаан болгон ло бу билгирлерди улуска эптӱ эдип куучындаган» (The Expositor’s Bible). Захария керегинде бир библеист мынайып айдат: «Ол судурларды сӱреен јакшы билген... оҥдомолы јаан, Кудайдаҥ айап јӱрген ле јакшы кижи болгон, анайып ол Уззияга јакшы камаанын јетирген».
КӰӰК АЙ 29 — КИЧӰ ИЗӰ АЙ 4
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 28, 29
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
w12-U 15/2 24, абз. 6, 7
Нафан — ару бажырыштыҥ чындык коручызы
Иегованыҥ чындык ишчизи, Нафан, Давидтиҥ јердиҥ ӱстинде ару бажырыш болотон бир ле јер болзын деп амадаган амадузына сӱӱнип јӧмӧшти. Је Нафан бу учуралда Иегованыҥ адынаҥ эмес, бойыныҥ кӱӱнин айткан болор. Ол ло тӱнде Иегова бойыныҥ судурчызына ӧскӧ јетирӱ айтсын деп јакыган: Иегованыҥ ӧргӧӧзин Давид тутпас. Оныҥ уулдарыныҥ бирӱзи тудар деп айткан. Је Кудай Давидле јӧптӧжӱ тургузып, «Давидтиҥ ширеези јажын-чакка турар» деп Нафан айткан (2 Сам. 7:4—16).
Је Нафанныҥ Давидке ӧргӧӧ керегинде айткан сӧстӧри Кудайдыҥ амадузына келишпеген де болзо, бу јобош судурчы Иегованыҥ айтканын кимиректенбей уккан. Качан Кудай бисти та канайып та тӱзедип турза, биске Нафанныҥ сӱреен јакшы теминеҥ ӱредӱ алар керек! Нафанныҥ оноҥ ары Кудайдыҥ судурчызы болуп иштегенинеҥ, ол Иегованыҥ јарадузын јылыйтпаган деп кӧрӱп јадыс. Нафан ла Гад Иегованыҥ агару тыны ажыра ӧргӧӧдӧ 4 000 кӱӱчилер болзын деп, Давидке јакару бергилеген (1 Лет. 23:1—5; 2 Лет. 29:25).
КИЧӰ ИЗӰ АЙ 19—25
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | 2 ЛЕТОПИСЬ 34—36
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
w17.03-U 27, абз. 15—17
Ӧдӱп калган учуралдардаҥ слер ӱренедеер бе?
15 Јакшы каан болгон Иосияла не болгонынаҥ бис неге ӱренедис? Кандый учуралдар оны ӧлӱмге экелгенин сананып ийектер. (2 Летопись 35:20—22 кычырыгар.) Иосия Египеттиҥ Нехо каанына удура јуулажып чыккан. Је Иосияга ол каан: «Мен сеге удура нени де јаман этпей јадым» — деп айткан. Агару Бичикте айдылганыла болзо, Нехоныҥ сӧстӧри «Кудайдаҥ чыккан сӧстӧр» болгон. Иосия нениҥ учун јуулажып баштаган? Бу сурактыҥ каруузы Агару Бичикте јок.
16 Је Иосия каан Нехоныҥ айткан сӧстӧри Иегованаҥ болгон деп канайып билип ийер аргалу болгон? Темдектезе, Кудайдыҥ чындык судурчызынаҥ, Иеремиянаҥ, сурап ийер аргалу болгон (2 Лет. 35:23, 25). Ол анайып эткен деп, Агару Бичикте кайда да айдылбаган. Анайда ок Нехо Каркеми́ш јаар барып јаткан болгон. Ол Иерусалимле эмес, «ӧскӧ албатыла јуулажып» барып јаткан болгон. Анайда ок Иосиянаҥ Иегова Кудайдыҥ ады учун ла оныҥ албатызы учун јуулажары некелбеген. Оныҥ учун, Иосияныҥ Нехо каанга удура чыгып јуулашканы јастыра алтам болгон. Бистерге мында кандый ӱредӱ бар? Бис сӱреен кӱч айалгада болуп калзаас, Иегованыҥ табы кандый деп оҥдоп алары јаан учурлу болот.
17 Кӱчтерге табарткан тужыста биске јакшы тӱп-шӱӱлте чыгарарга, бу айалгага кандый библиялык принциптер келижерин сананар керек. Кезик учуралдарда аксагалдарла јӧптӧжип ийер керек болот. Бис бу айалганы башка-башка јанынаҥ кӧрӱп, шиҥжӱ де ӧткӱрген болорыс, је кандый да принциптерди божодып ийген болордоҥ айабазыс. Ол принциптердиҥ болужыла аксагалдар биске шӱӱжип ийерге болужар аргалу. Бир учурал кӧрӱп ийектер: сыйын ондо јарлайтан молју бар деп јакшы билер (Ап.и 4:20). Ол неделениҥ ичинде јарлап барарга, кандый да кӱнди талдап алган болзын, је оныҥ Керечи эмес ӧбӧӧни ол кӱнде айылда артып калзын деп сурап јат. Ӧбӧӧни оныла кожо болуп ийерге турган деп айдат. Сыйын бу айалгага келишкедий ӱлгерлерди сананар болор, темдектезе, Кудайга сӧсуккур болоры ла ӱренчиктер белетеери керегинде (Матф. 28:19, 20; Ап.и 5:29). Је анайда ок ого ӧбӧӧнине сӧсуккур ла керсӱ болорын ундыбас керек (Эф. 5:22—24; Флп. 4:5). Ол бойына мындый сурак берер аргалу: «Мениҥ ӧбӧӧним мени чек јарлабазын деп турган ба эмезе бу ла кӱнде айылда артып калзын деп сурайт па?» Иегованыҥ табын бӱдӱрерге ле ару уйатту болорго, биске ӱзе немени јазап сананып турар керек, ол тушта бис јакшы тӱп-шӱӱлтелер эдерис.
КИЧӰ ИЗӰ АЙ 26 — ЈААН ИЗӰ АЙ 2
КУДАЙДЫҤ СӦЗИНДЕГИ ЭРЈИНЕЛЕР | ЕЗДРА 1—3
Кӧгӱс кӱмӱштер бедирейдис
w06-U 15/1 19, абз. 1
Ездра деп бичиктиҥ јилбилӱ шӱӱлтелери
1:3—6. Вавилондо артып калган израильтяндар чылап, бӱгӱнги кӱнде кезик Иегованыҥ Керечилерине ӧйин толо берип иштеерге ле јарчылар јетпей турган јерлердӧӧн кӧчӧргӧ, аргазы јок болот. Је олор канайып болужат? Олор кӧчӱп барган улустыҥ кӱӱнин кӧдӱрет ле олорго јӧмӧжӧт. Анайда ок јарлаар ишке ле ӱренчиктер белетеер ишке бойлорыныҥ сый эдип берген акчазыла болужат.