Calu Pethro, kud iwek cwinyi tur

1. Pethro utimo ang’o i ng’ey ma gimaku rec i ayi mir udu?

NINDO moko, Pethro udwaru nam pi diewor traka, re emaku ngo rec acel de. Iye uwang’ lii saa ma Yesu uyero ire kumae: “Cwal yei kaka ma thuc man wubol voi mwu i pii.” (Luka 5:4) Pethro ukeubedo ku jiji ka nyo andha ebimaku rec, re asu eworo telowic ma Yesu miyo ire. I ng’eye, voi ma gibolo i pii ucaku yec kum gimaku rec lee akeca. Kinde ma Pethro ku ju ma gibino kugi ginyang’ nia eno gineno udu ma Yesu re m’utimo, “igi uwang’ lii mandha.” E Pethro yero kumae: “Ai kud i vuta Rwoth, pilembe an a ng’atu ma jadubo.” (Luka 5:6-9) Ubenen nia Pethro unwang’ere nia eromo ngo nibedo i vut Yesu.

2. Pirang’o pire tie tek nia waponj lembe iwi lapor pa Pethro?

² Pethro uyero lemandha; ebino “ng’atu ma jadubo.” Biblia de unyutho nia saa moko ebed eyero man etimo gin m’udog unyayu ang’eyang’o i iye. Nyo in de saa moko ibed iwinjiri ve Pethro? Nyo ibenyego ku ng’ico moko m’ukwero ubethum ungo? Tek eyo, ng’ey nia niponjo lembe iwi lapor pa Pethro copo tielo cwinyi lee mandha. Pirang’o wayero kumeno? Kepar pi lembe ma e: Nwang’u juromo kiewo ngo pi kosa pa Pethro i Biblia, re Yehova uketho jukiewogi kara gimii iwa ponji. (2 Tim. 3:16, 17) Niponjo lembe iwi ng’atu maeno m’ubino ku ng’ico ma ve mwa man m’ubed uwinjere de ve wan, copo konyowa ninyang’ nia Yehova ubekwayu ngo nia watim lembe ceke tap tap m’umbe nikier. Ebemito nia watim ire m’umbe nivoc, kadok nwang’u watie ku ng’ico moko de.

3. Pirang’o mito ngo wawek cwinywa uturi?

³ Pirang’o ukwayu ngo wavoci? Pilembe ka wabemedara nitimo gin moko, wang’eye cuu mandha. Ku lapor, eromo kwayu nia ng’atini utim oro ma dupa kara eng’ey goyo gita. I saa maeno, eromo goye vii wang’ elufu swa. Re kan emedere nirudo wang’e, eng’eye cuu. Man kadok nwang’u edoko jagoy gita ma jabodho ma lee de, saa moko egoye vii. Re cwinye tur ungo. Emedere asu nirudo wang’ bodho pare. Kumeno bende, kadok nwang’u waparu nia wadaru voyo ng’ico moko de, re waromo podho i iye kendo. Ento wamedara asu ninyego i kume. Wan ceke wayero kunoke watimo lembe ma dok nyayu ang’eyang’o i iwa. Re ka wawekara ngo, Yehova bikonyowa kara wamedara i wang’wa. (1 Pet. 5:10) Dong’ wakewec iwi lapor pa Pethro. Kisa ma Yesu nyutho ire kadok nwang’u ebino ku ng’ico moko, romo miyo amora i kumwa kara wamedara nitimo ni Yehova.

PEKO MAN MUGISA MA PETHRO UNWANG’U

4. Nimakere ku Luka 5:5-10, Pethro uyero nia etie ng’atu ma nenedi, re Yesu utielo cwinye nenedi?

⁴ Lembagora unyutho ngo ka nyo pirang’o Pethro uyero nia etie “ng’atu ma jadubo,” kadi dubo m’ebino paru pire. (Som Luka 5:5-10.) Copere nia egam etimo kosa moko ma pek. Ento Yesu unyang’ nia lworo re m’ubino nege, saa moko nyo pilembe ebino paru nia eromo ngo nibedo jalub pare. Eng’eyo bende nia Pethro romo medere nigwoko bedoleng’ pare. Pieno eyero ire nia ewek “nibedo ku lworo.” Genogen ma Yesu ubino ko i wiye uloko kwo pare. Eno uketho i ng’eye gikud umin m’Andrea giweko tic migi mi dwaru nam man gicaku dikiri ku Yesu i tic mi lembanyong’a, e Yehova umiyo igi mugisa dupa nikum yub maeno.—Mark. 1:16-18.

5. I ng’ey ma Pethro uvoyo lworo pare man ejolo tic ma Yesu umiye, enwang’u mugisa ma kani?

⁵ Pethro uneno lembe dupa ma beco kinde m’ebino jalub pa Kristu. Ku lapor, eneno Yesu saa m’ebekeyo kum jurutwoyo, m’ebewodho pajogi man m’ebecero kadok ju m’utho.b (Mat. 8:14-17; Mark. 5:37, 41, 42) Eneno bende ku wang’e i ginmawokiwang’ dwong’ mi Bimobim pa Yesu ma bibino man lembuno ubedo kud atelatela ma lee iwi kwo pare. (Mark. 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Andha, Pethro uneno lembe dupa ma nwang’u eromo neno ngo ka nwang’u ebino ngo jalub pa Yesu. Anyong’a ucikere ninege lee nineno nia eweko ngo paru ma rac m’ebino ko i wiye ucere ninwang’u mugisa maeno!

6. Nyo Pethro uvoyo ng’ico pare yot yoti? Kekor.

⁶ Kadok nwang’u Pethro uneno man uwinjo lembe dupa de, re asu emedere ninyego ku ng’ico pare. Wakewec iwi laporne moko. Kinde ma Yesu uyero nia ebisendere man ebitho pi nipong’o lembila mi Biblia, Pethro ujuke. (Mark. 8:31-33) Bende, en ku jukwenda mange giloko dhoggi wang’ udul pi ning’eyo ka nyo ng’a ma dit nisagu zoo i kindgi. (Mark. 9:33, 34) Uthieno ma tokcen m’i wang’ tho pa Yesu, Pethro uloy iwi ng’atu moko man eng’ondo ithe cen. (Yoh. 18:10) Uthieno ma rom eno, lworo uketho ekwero jarimbe ma Yesu m’eng’eyo cuu wang’ adek. (Mark. 14:66-72) Lembuno uketho Pethro uwak ku can ma dit.—Mat. 26:75.

7. I ng’ey cer pa Yesu, Pethro unwang’u rwom ma kani?

⁷ Yesu uwenjo ngo jakwenda pare maeno ma cwinye tur. Ento i ng’ey cer pare, eketho Pethro unyang’ nia fodi emare asu. Bende, ekwayu Pethro nia ebed jakwac ma mol mi rombe pare. (Yoh. 21:15-17) Pethro de jolo tic maeno. Eno uketho ebino nuti i Yeruzalem i ceng’ mi Pentekoste man i kind dhanu ma kwong’a ma tipo ma leng’ uwiro.

8. Pethro utimo kosa ma pek ma kani i Antiokia?

⁸ Kadok i ng’ey ma Pethro udoko Jakristu ma juwiro de, ugam ukwayu enyeg asu ku ng’ico pare. I oro 36 N.N.Y., ebino nuti kinde ma tipo ma leng’ ubewiro Kornelio ma ng’atu mi thek mange ma jutimo ngo yaa i kume. Lembuno unyutho kamaleng’ nia “Mungu umbe kud akoyakoya” man nia dhanu mi thek mange de dong’ giromo mondo i cokiri mi Jukristu. (Tic. 10:34, 44, 45) I ng’eye Pethro ucaku camu karacelo ku dhanu mi thek mange, ma tie lembe ma nwang’u i wang’e eromo timo ngo nyanok de. (Gal. 2:12) Re Jukristu moko ma gi Juyahudi gibed ginwang’u nia mito ngo Juyahudi gicam karacelo ku dhanu mi thek mange. E saa ma dhanu ma gibino ku paru maeno gicidho i Antiokia, Pethro uweko nicamu kud umego pare ma gi dhanu mi thek mange, copere ebino lworo nia kud ekier Jukristu ma gi Juyahudi. Kinde ma Paulo uneno umbili pa Pethro eno, emiyo ire juk ma kamaleng’. (Gal. 2:13, 14) Kadok nwang’u Pethro umedere asu nipodho i kosa de, re cwinye tur ungo. Ang’o m’ukonye?

ANG’O M’UKONYO PETHRO KARA CWINYE KUD UTURI?

9. Yohana 6:68, 69 unyutho nenedi nia Pethro umedere nigwoko bedoleng’ pare?

⁹ Pethro ubino won yiyoyic ma lee, uketho eweko ngo gin moko acel de ucere nibedo jalub pa Yesu. Ku lapor, enyutho gwoko bedoleng’ pare kinde ma Yesu uyero lembe moko ma julub pare ginyang’ ungo i iye. (Som Yohana 6:68, 69.) Kakare ma nia gikekur nyanok kunoke gipenj Yesu ukor i wec pare, ju ma dupa giweko nilubo toke; Pethro re ngo, pilembe enyang’ nia Yesu kende re m’utie ku “wec mi kwo ma rondo ku rondo.”

10. Yesu unyutho nenedi nia etie ku genogen iwi Pethro? (Nen bende cal.)

¹⁰ Yesu uwenjo ngo Pethro. Uthieno ma tokcen m’i wang’ tho pare, egam eng’eyo nia Pethro ku jukwenda mange gibilal kud i kume. Re eyero nia etie ku genogen nia Pethro bidok poy man ebimedere nigwoko bedoleng’ pare. (Luka 22:31, 32) Yesu ugam unyang’ nia “tipo ubemito, ento kum re tie ng’ic.” (Mark. 14:38) Eno uketho ewil ungo ku Pethro kadok i ng’ey m’ekwero nia eng’eye ngo de. E saa m’ecer, enyuthere ire; copere nia saa maeno Pethro ubino kende. (Mark. 16:7; Luka 24:34; 1 Kor. 15:5) Lembuno utielo cwiny Pethro lee mandha!

11. Yesu utielo cwiny Pethro nenedi nia Yehova bikonye?

¹¹ Yesu utielo cwiny Pethro nia Yehova ni kude. I ng’ey m’ecer, eketho Pethro ku jukwenda mange gimaku rec kendo i ayi mir udu. (Yoh. 21:4-6) M’umbe jiji, udu maeno utielo cwiny Pethro nia Yehova romo pong’o yeny pare mi thenge mi kum yot yot mandha. Copere nia i ng’eye Pethro upoy i kum wec pa Yesu ma nia Yehova bipong’o yeny mi ju m’ubemediri “niyenyo ma kwong’a Ker.” (Mat. 6:33) Lembuno ukonyo Pethro niketho tic mi lembanyong’a i kabedo ma kwong’a i kwo pare. E i ceng’ mi Pentekoste mi oro 33 N.N.Y., emiyo lembatuca ku tegocwinye, uketho dhanu elufu swa ujolo lembanyong’a. (Tic. 2:14, 37-41) I ng’eye ekonyo Jusamaria man dhanu mi thek mange nidoko julub pa Kristu. (Tic. 8:14-17; 10:44-48) Andhandha, Yehova utiyo ku Pethro i ayi ma wang’u ijo pi nikelo dhanu mi kwonde ceke i cokiri mi Jukristu.

PONJI MA WACOPO NWANG’U

12. Lapor pa Pethro copo konyowa nenedi ka wabenyego ku ng’ico moko m’ubeyenyo thum ungo?

¹² Yehova copo konyowa wamedara nitimo ire. Re eromo bedo iwa lembe ma tek, asagane ka wadaru nyego ku ng’ico moko pi kare m’ulwar. Saa moko ke waromo paru nia ng’ico mwa usagu pa Pethro. Ento Yehova copo miyo iwa tego wek kara kud wavoci. (Zab. 94:17-19) Ku lapor, umego moko ubed utimo ribiri ku co wagi pi oro ma dupa i wang’ niponjo lemandha. I ng’eye eweko timo ma rac maeno. Re asu saa moko ebed enyego kud awanya ma rac. Dong’ ang’o m’ukonye nimedere i wang’e? Ekoro kumae: “Yehova re ma miyo ira tego.” Edog emedo kumae: “Ku kony mi tipo pa Yehova . . . , anyang’ nia ecopere ira niwotho i yo mi lemandha . . . Yehova utuc nitiyo kuda, man kadok nwang’u atie ku ng’ico moko de, ebemedere nimiyo ira tego.”

13. Wacopo lubo lapor mi lembe ma Pethro timo ma nwang’ere i Tic mi Jukwenda 4:13, 29, 31 nenedi? (Nen bende cal.)

¹³ Calu ma waneno, Pethro upodho i uwic mi lworo pa dhanu wang’ udul. Re saa m’ekwayu Yehova umii ire tegocwiny, etuc ninyutho kite maeno. (Som Tic mi Jukwenda 4:13, 29, 31.) Wan bende waromo voyo lworo mwa. Wakewec iwi lembe m’unwang’u umego Horst, m’ubino aradu saa m’ebekwo i Allemagne i the bimobim mi Nazi. Jubed judhuro mac i kume man nikum lworo ebed eyero wec ma thelembene tie “Hitler bibodhowa!”, ma jubed jumotho ko Hitler. Kakare ma nia junyodo pare gidhau i wiye, girwo karacelo kude man gikwayu Yehova umii ire tegocwiny. Horst ujengere iwi Yehova, man ku kony mi junyodo pare, enwang’u tego mi cungo nging’ nging’. I ng’eye eyero kumae: “Yehova uweka tak de ngo.”c

14. Jukwac gicopo tielo cwiny ju ma cwinygi utur nenedi?

¹⁴ Yehova giku Yesu gibiwenjowa ngo nyanok de. Pethro unwang’ere i wang’ yub ma tek lee i ng’ey m’ekwero Kristu. Nyo ebiweko nibedo jalub pare kunoke ngo? Yesu ugam ukwayu Yehova ukony Pethro kara yiyoyic pare kud ukwii. Enyutho pi rwo maeno ni Pethro man eyero nia cwinye tek nia i ng’eye Pethro bitielo umego pare. (Luka 22:31, 32) Nipoy i kum wec maeno ubed utielo cwiny Pethro lee dit. Wan bende ka wabenwang’ara i wang’ lembe ma tek, Yehova romo tiyo ku jukwac m’ubedieng’ piwa pi nimiyo iwa tielocwiny ma watie ku yenyne kara wamedara nigwoko bedoleng’ mwa ire. (Efe. 4:8, 11) Jadit cokiri moko ma nyinge Paul m’udaru timo tije pi oro m’ulwar beii nitimo tap kumeno. Ekwayu ju m’ubenwang’u ve nia givoc gikegipar pi kite ma ku kwong’a Yehova utelo kogi i bang’ lemandha. I ng’eye etielo cwinygi nia Yehova biwil kugi tak de ngo nikum mer pare ma lokere ngo. Edolo dhu wec pare kumae: “Aneno nia ku kony pa Yehova, ju dupa ma nwang’u cwinygi ukeutur gibemediri nicungo ma tek.”

15. Lapor pa Pethro man pa Horst ubenyutho nenedi nia wec ma nwang’ere i Matayo 6:33 utie lemandha?

¹⁵ Tap calu ma Yehova upong’o yeny mi thenge mi kum pa Pethro man mi jukwenda mange, ebipong’o bende yeny mwa mi thenge mi kum ka waketho tic mi lembanyong’a i kabedo ma kwong’a i kwo mwa. (Mat. 6:33) I ng’ey lwiny mir ario mi ng’om zoo, Horst ma walar waweco pire umito ecak tic pa jayab yo. Re ebino jacan ma ngolongolo, man ebino ku jiji ka nyo andha ecopo pong’o yeny pare man emedere ku tic mi saa ceke. Dong’ etimo ang’o? Ekeco nia mito ekeeketh Yehova i amulaic. E erweyo yenga acel nzii i saa mi liew pa jaliew mi twodiri. I thum pa yengane, wiye ujebere kinde ma jaliew mi twodiri umiyo ire avelop moko m’eng’eyo de ngo kaka m’eai i iye. I avelopne enwang’u sente ma romo konye i tic pa jayab yo pi dwi ma dupa. Giramiya maeno utielo cwiny Horst nia Yehova bipong’o yeny pare. Pieno, i dong’ kwo pare zoo eketho tic mi Ker i kabedo ma kwong’a.—Mal. 3:10.

16. Pirang’o pire tie tek nia wang’ii i lapor man barua pa Pethro?

¹⁶ Anyong’a ucikere ninego Pethro lee mandha nineno nia Yesu uweke ngo calu m’elar ekwayu! Kristu umedere niponje kara ebed jalub ma won bedopwe man lapor ma ber ni Jukristu. Ponji maeno ma Yesu umiyo irene copo konyo wan bende. Pethro uweco pi ponjine moko i barua ario m’ekiewo ku kony mi tipo ma leng’ ni cokiri mi rundi ma kwong’a. Thiwiwec m’ulubo biweco iwi poyowic moko ma nwang’ere i baruane, man iwi kite ma wacopo tiyo ko kugi tin.