Genogen peri binyayu ngo lewic i wii

1. Angʼo mʼuketho yiyoyic pʼAbraham ubino tek i genogen pare?

YEHOVA ung’olo ni jarimbe m’Abraham nia thek ceke mi ng’om binwang’u mugisa nikadhu kud i bang’ kodhi pare. (Tha. 15:5; 22:18) Calu m’ebino ku yiyoyic ma thuc i Mungu, cwinye ubino tek nia lembang’ola maeno bipong’o andha. Kadok kumeno de, kinde m’ebino ku oro 100 man min ot pare ke ku oro 90, nwang’u fodi nyathin ma nico ma jung’olo igi unyolere ngo. (Tha. 21:1-7) Ento Biblia uyero kumae: “Ni kum genogen [Abraham uyiyo] nia ebidoko wego mi thek dupa calu ma Mungu ung’olo ire.” (Rum. 4:18) Lembang’olane upong’o de andha. Edoko won Isak ma nyathin m’ekuro ku genogen pi kare m’ulwar. Ang’o m’utego cwinye nia Yehova bipong’o lembang’ola pare?

2. Pirang’o cwiny Abraham ubino tek nia lembang’ola pa Yehova bipong’o andha?

² Abraham ubino ku winjiri ma ceng’ini mandha ku Yehova, pieno “eyiyo ku cwinye ceke [nia] lembe m’eng’olo” bipong’o andha. (Rum. 4:21) Yehova uyiyo Abraham man elwong’e nia won bedopwe nikum yiyoyic pare. (Yak. 2:23) Jurumi 4:18 unyutho nia Abraham ubino ku yiyoyic man bende genogen. Dong’ wakewec iwi lembe ma jakwenda Paulo uyero iwi genogen i Jurumi thek 5.

3. Paulo uyero ang’o iwi genogeni?

³ Paulo ukoro thelembe ma copo tego cwinywa nia ‘genogen mwa binyayu ngo lewic i wiwa.’ (Rum. 5:5) Ekonyowa bende ninyang’ i kite ma wacopo medara ko nidwoko genogen mwa mi Jukristu udok tek. Kinde ma wabeng’iyo i Jurumi 5:1-5, woth paru pir ayi ma lembe m’idaru kadhu kud i igi udwoko ko genogen peri mi nindo m’ubino udoko tek. Woth neno bende ayi m’icopo dwoke ko tek nisagu ma kawoni. Ku kwong’a wakewec iwi genogen ma ber ma Paulo uyero nia binyayu ngo lewic i wiwa.

GENOGEN MWA MA BER

4. Jurumi 5:1, 2 uweco iwi lembang’o?

⁴ Som Jurumi 5:1, 2. Paulo ukiewo wec maeno ni cokiri mi Roma. Umego ku nyimego ma kuca gigam giponjo ning’eyo Yehova giku Yesu, ginyutho yiyoyic man gidoko Jukristu. Pieno, Mungu ‘kwanugi ni weg bedopwe ni kum yiyoyic’ man ewirogi ku tipo ma leng’. E kumeno ginwang’u genogen mandha man ma ber.

5. Jukristu ma juwiro gitie ku genogen ma kani?

⁵ I ng’eye Paulo ukiewo ni Jukristu ma juwiro mir Efeso pi genogen ma julwong’ogi pire. Genogenne ubino “giralaga [mi] jumaleng’.” (Efe. 1:18) Paulo unyutho bende ni Jukristu mi Kolosai kaka ma gibinwang’u genogen migi i iye. Elwong’o genogen migine nia “genogen ma jugwoko [igi] i polo.” (Kol. 1:4, 5) Pieno, genogen mi Jukristu ma juwiro utie nia gibicer pi nikwo rondo ku rondo i polo, kaka ma gibibimo i iye karacelo ku Kristu.—1 Thes. 4:13-17; Nyu. 20:6.

6. Umego moko ma tipo wiro uyero ang’o iwi genogen pare?

⁶ Pi genogen maeno utie tek lee i Jukristu ma juwiro. I ng’ey m’umego Frederick Franz m’ubino acel m’i kindgi utimo ni Yehova ku bedopwe pi oro ma dupa, i oro 1991 eyero pi genogenne kumae: “Genogen mwa utie piny m’unuti andha, man ebipong’o kubang’e kubang’e i kadhiri ma lee nisagu kadok ma waparu, ni ng’atuman m’i kind dhanu 144000 mir udul ma nok. . . . Wabemedara nineno genogen mwane ni gin ma pire tek lee. . . . Calu wabemedara nikure, pire de ubedere ameda nidoko tek. Watie ayika nikure, kadok pi oro milioni adi de. Afomaru genogen mwane dong’ nisagu m’i wang’e zoo.”

7-8. Jukristu ma dupa gitie ku genogen ma kani? (Jurumi 8:20, 21)

⁷ Jutic pa Yehova ma dupa ma tin gitie ku genogen m’ukoc. Etie genogen m’Abraham de ubino ko, niwacu nikwo rondo ku rondo iwi ng’om i the Ker pa Mungu. (Ebr. 11:8-10, 13) Paulo ukiewo pi genogen ma ber maeno i Jurumi 8:20, 21. (Som.) Kinde m’iponjo lembe ma Biblia ung’olo pi nindo m’ubino wang’ ma kwong’a, ang’o dhe m’unyeng’i lee? Nyo ubino lembe ma nia nindo moko ibidoko ku kum m’umbe ku dubo? Kunoke nyo anyong’a unegi niponjo nia wedi peri m’imaru ma githo gibikwo kendo iwi ng’om m’udoko ni paradizo? Lembuno uketho ibekuro “genogen” ma Mungu ung’olo kud ava ma lee.

⁸ Kakok wabekuro kud ava nikwo rondo ku rondo i polo kunoke iwi ng’om, wan ceke watie ku genogen ma ber m’ubemiyo iwa anyong’a; man genogen mwane romo medere nidoko tek. Paulo ukoro kite ma lembuno copo timere ko. Dong’ wakewec iwi gin m’ekiewo iwi genogen mwa. Nitimo kumeno bitego cwinywa nia genogen mwa bimedere nidoko tek man ebinyayu ngo lewic i wiwa.

GENOGEN MWA COPO MEDERE NIDOKO TEK NENEDI?

9-10. Calu ma lapor pa Paulo unyutho, ukwayu Jukristu gibed ma ging’eyo ang’o? (Jurumi 5:3) (Nen bende cal.)

⁹ Som Jurumi 5:3. Poy nia Paulo uyero nia masendi romo ketho genogen mwa doko tek. Nyo lembuno ubewang’u ii? I andha, ukwayu julub pa Kristu ceke ging’ey nia gibinwang’iri ku masendi. Wakewec iwi lapor pa Paulo. Eyero ni Jukristu mi Thesaloniki kumae: “Kinde ma wabino karacelo kudwu, wabed wanyutho iwu i wang’e nia wabinwang’ara ku ragedo man etimere de tap kumeno.” (1 Thes. 3:4) Ni Jukristu mi Korintho ke ekiewo kumae: “Umego, wamito ngo wamung’ pi masendi ma wanwang’ara ko . . . Cwinywa uai kadok i kum kwo mwa buu.”—2 Kor. 1:8; 11:23-27.

¹⁰ Ukwayu Jukristu ma tin de gibed ma ging’eyo nia gibinwang’iri ku masendi moko kokoro. (2 Tim. 3:12) Nyo idaru nweng’iri ku ragedo pilembe itie ku yiyoyic i Yesu man idoko jalub pare? Saa moko nyo jurimbi man jupewu gituc niceyi kunoke nitiyo kudi yangayanga. Nyo inweng’iri ku peko kaka m’itimo iye tic pilembe imito ibed ng’atu m’atira i lembe ceke? (Ebr. 13:18) Nyo inweng’iri i wang’ jai pa gavmenti pilembe ibino rweyo pi genogen peri? Re Paulo uyero nia kadok wabenwang’ara ku masendi ma nenedi de, waromo bedo kud anyong’a. Pirang’o?

11. Pirang’o ukwayu wabed ku lembakeca mi ciro amulaic moko ci?

¹¹ Wacopo bedo kud anyong’a kinde ma wabenwang’ara ku masendi pilembe masendi konyowa nicego kite moko ma pire tek. Jurumi 5:3 uyero nia “masendi nyolo cirocir.” Jukristu ceke gibinwang’iri ku masendi. Pieno, ukwayu wan ceke wabed ku lembakeca mi ciro masendi moko ci ma wacopo nwang’ara ko. Kumeno re ma wabineno ayi ma genogen mwa bipong’o ko. Wabemito ngo wabed calu dhanu ma Yesu ubino paru pigi kinde m’ebino weco pi kodhi m’upodho iwi cana. Ku kwong’a, gituc niyiyo lembe kud anyong’a, re saa ma “masendi kunoke ragedo uwok,” gikier. (Mat. 13:5, 6, 20, 21) I andha re, ninwang’iri ku masendi kunoke jai utie ngo lembe ma yot kadi mir anyong’a, ento nicirogi ketho wanwang’u bero dupa. Nenedi?

12. Wanwang’u bero ma kani ka wabeciro amulaici?

¹² Yakobo uweco iwi bero ma wanwang’u ka wabeciro masendi. Ekiewo kumae: “Wuwek cirocir udar tic pare, kara wubed dhanu ma zoo man ma kosa mbe i kumwu i lembe ceke, ma piny moko mbe m’urem iwu.” (Yak. 1:2-4) Wec pare ubenyutho nia cirocir utie ku tic moko m’ebetimo. Etie tic ma kani? Ecopo konyi nicego twiyocwiny, nibedo ku yiyoyic, man nijengiri iwi Mungu lee nisagu. Cirocir miyo iwa bende bero moko mange ma pire tek lee.

13-14. Cirocir miyo bero ma kani, man lembuno copo bedo kud atelatela ma kani i wiwa? (Jurumi 5:4)

¹³ Som Jurumi 5:4. Paulo uyero nia cirocir mwa “ketho Mungu yiyowa.” Eno ubenyutho ngo nia anyong’a nego Yehova kinde m’ibenweng’iri ku masendi kunoke peko. Ento anyong’a nege nia ibeciro ku bedopwe. Etie lembe ma tielo cwiny ning’eyo nia anyong’a nego Yehova ka wabenyutho cirocir!—Zab. 5:12.

¹⁴ Poy nia Abraham uciro amulaic man enyayu anyong’a i Yehova. E enene ni jarimbe man ekwane ni won bedopwe. (Tha. 15:6; Rum. 4:13, 22) In de icopo nwang’u bero maeno. Mungu yiyowa ngo nikum kadhiri mi tic ma wabetimo i dilo pare kunoke nikum rwom ma watie ko. Eyiyowa nwang’u wabeciro masendi ku bedopwe. Kadok nwang’u watie ku oro ma rukani, wabekadhu kud i lembang’o, kunoke watie ku copo ma rukani de, wan ceke wacopo ciro. Nyo kawoni ibeciro masendi moko ku bedopwe? Tek eyo, ng’ey nia ibenyayu anyong’a i Yehova. Ninyang’ nia Yehova uyiyowa copo bedo kud atelatela ma lee i wiwa. Ecopo dwoko genogen mwa doko tek.

GENOGEN MA NYAYU NGO LEWIC I WIJO

15. Paulo uweco iwi lembang’o i Jurumi 5:4,5?

¹⁵ Anyong’a nego Yehova i kumwa tek wabeciro masendi ku bedopwe. Kenen lembe ma e ma Paulo umedo: “Ka Mungu yiyowa ke, wabedo ku genogen, man genogen nyayu ngo lewic i wijo.” (Rum. 5:4, 5) I Jurumi 5:2, Paulo ular ukiewo nia Jukristu mi Roma gibino kud anyong’a pilembe ging’eyo nia gibinwang’u “dwong’ m’uai i bang’ Mungu.” Pieno kadok nwang’u dong’ cwiny Jukristu maeno ubino tek i kum genogen migi de, re lembe mange ubino nuti ma biketho gibibedo ku tegocwiny ma lee nisagu i kume.

16. Genogen caku dongo nenedi i ng’atini? (Nen bende cal.)

¹⁶ Nyo ibepoy pi nindo m’iwinjo iye wang’ ma kwong’a pi genogen ma ber ma nwang’ere i Lembe pa Mungu? I saa maeca, copere nyo iparu nia nikwo rondo ku rondo iwi ng’om m’udoko ni paradizo utie lek. Ento calu m’ituc nimediri ning’eyo lembe lee iwi Yehova man iwi lembang’ola mi Biblia, cwinyi udoko tek nisagu nia genogen maeno bipong’o andha.

17. Genogen peri umedere nidongo nenedi i ng’ey m’ithiero kwo peri ni Mungu man ilimo batizo?

¹⁷ Kadok i ng’ey m’ithiero kwo peri ni Mungu man ilimo batizo de, genogen peri umedere nidongo pilembe imediri niponjo lembe man iteng’ini i thenge mi tipo. (Ebr. 5:13–6:1) Copere nyo lembe ma jukwanu i Jurumi 5:2-4 udaru timere i kwo peri bende. Ituc ninweng’iri ku masendi dupa, ento icirogi man inyayu anyong’a i Yehova. Ninyang’ nia inwang’u bero i wang’ Mungu uketho kawoni cwinyi tek nisagu zoo nia ibinwang’u mugisa m’eng’olo. Genogen peri udoko tek nisagu m’ilar ibino ko, edoko iri ni piny mandha, man pire udoko tek lee mandha i ii. Etie bende kud adwogi ma lee i wii, niwacu etie kud atelatela iwi kwo peri ceke man ewilo kite m’ikwo ko ku wedi peri, kite m’imaku ko yub, man kadok kite m’itiyo ko ku saa peri.

18. Yehova ubetego cwinywa nenedi i kum genogen m’emiyo iwa?

¹⁸ Paulo umedo paru mange ma pire tek lee iwi genogen m’itie ko ing’ey m’inwang’u bero i wang’ Mungu. Ebetego cwinyi nia genogen perine bipong’o. Pirang’o cwinyi copo bedo tek i kum lembuno? Ku kony mi tipo pa Mungu, Paulo utego cwiny Jukristu kumae: “Genogen nyayu ngo lewic i wijo, pilembe Mungu ukonjo mer pare i adundewa nikadhu kud i tipo ma leng’ m’emiyo iwa.” (Rum. 5:5) Pieno cwinyi bed tek i kum genogen ma Mungu miyo iri.

19. Cwinyi copo bedo tek i kum lembang’o?

¹⁹ Kepar pi lembang’ola ma Yehova utimo ni Abraham, pi kite m’eyiye ko man m’enene ko ni jarimbe. Abraham ugam ugeno ngo gin ma iye nanu. Biblia uyero kumae: “I ng’ei ma Abraham unyutho twiyocwiny, enwang’u lembang’ola maeno.” (Ebr. 6:15; 11:9, 18; Rum. 4:20-22) Enwang’u ngo lewic nyanok de. In de cwinyi bed tek nia kan ibemediri nigwoko bedoleng’ peri ci, ibinwang’u sukulia mi genogen peri. Genogen peri utie piny m’unuti andha; emiyo anyong’a man ebinyayu ngo lewic i wii! (Rum. 12:12) Paulo ukiewo kumae: “Wek Mungu ma miyo genogen uketh wupong’ kud anyong’a man kwiyocwiny pilembe wugene, kara genogen mwu umedere ameda ni kum tego mi tipo ma leng’.”—Rum. 15:13.