FILIPENSES
TI CARTA HUIRINTUCULELNGELU TATI FILIPOS TRAHUNCHE
1 Iñche ta Pablo, Timoteo iñchiu cüdahuelquefiyu ta Cristo Jesús. Iñche huirintuculelfiñ tüfachi carta ta Chau Ngünechen ñi pu che.* Fei engün quiñeucülei Cristo Jesús engün, Filipos huaria mu. Cafei huirintuculelfiñ pu loncolelu ca pu quelluquefilu pu loncolelu.
2 Llellipulen tamün rume cutranpiuqueyeaeteu ca tamün eluaeteu cüme felen taiñ Chau Ngünechen ca taiñ Ñidol Jesucristo.
3 Raquiduamfiel ta eimün, rume mañumquefiñ tañi Chau Ngünechen. 4 Tañi llellipufiel ta com eimün meu, ayühun mu llellipuquen. 5 Hue quimlu eimün Chau Ngünechen ñi cümeque dungu ta fantepu mu, quelluconcüleimün ñi amuldungungeal tüfachi cümeque dungu. 6 Chau Ngünechen eluhui ñi cüdahual, fei quellueimünmeu ñi cüme elcünutual tamün mongen. Fei iñche maneluucülen tüfachi dungu mu: Chau Ngünechen quellunieaimünmeu puule hula Cristo Jesús tañi antü. 7 Rume cümei tañi femngechi raquiduamquefiel ta eimün, com piuque mu piuqueyehuiyiñ. Presungelu iñche, eimün quellumun. Cafei ley dungu mu quelluconqueimün ñi amuldungungeal Chau Dios ñi cümeque dungu, fei ñi catrütungenoal. Femngechi Chau Dios cutranpiuqueyenieimünmeu, iñche reque.
8 Iñche rume hueñancütuhuiyiñ, cafei piuqueyehuiyiñ Cristo Jesús reque. Chau Ngünechen quimniei tüfachi dungu. 9 Iñche llellipuquen amulepe tamün piuqueyen, cafei cüme quimaimün ca cüme adümaimün Chau Ngünechen tañi ayünieel. 10 Cafei cüme ngüneduamnieafimün chem am tati doi falin-ngelu, fei culpaconlayaimün* ca huelulcalayafimün ta caquelu che puule hula Cristo ñi antü. 11 Fei Jesucristo ñi duam mu, doi fentren cümeque dungu femaimün. Fei saquingeai ca püramyengeai ta Chau Ngünechen.
12 Pu peñi, pu lamngen, quimtucuaimün iñche tañi rupan mu quelluntucun ñi doi amuldungungeal Chau Dios ñi cümeque dungu. 13 Pu soltau cüdahuelquefilu ta Roma ñi Lonco Ülmen ca com pu che ngüneduamingün iñche presulen ta Cristo ñi duam mu. 14 Epe com pu peñi ca pu lamngen serfiquefilu ta Ñidol doi yafüluhuingün quimlu ñi presulen iñche. Ca nehuen piuquecünuhuingün ñi huldungual Chau Ngünechen ñi dungu llicanon mu.
15 Rüfcünu mai, quiñeque che ütrirqueneu ca notucaqueneu. Feimu amuldunguqueingün Cristo ñi dungu. Huelu caquelu cüme piuque mu amuldunguqueingün. 16 Tüfa engün piuqueyen mu amuldunguqueingün Cristo tañi dungu. Quimnieingün ñi dullingen iñche tañi incayafiel Chau Dios ñi cümeque dungu. 17 Huelu caquelu che huldunguquei ñi yafcahulcheal, huesa piuquengeingün. Cafei ayüqueingün ñi huesalcangeal ta iñche tañi presulen mu. 18 ¿Chum tripai ñi femün engün? Chumngechi rume amuldungungequei Cristo ñi dungu, cüme piuque mu cam huesa piuque mu rume. Tüfa ayühueleneu. Rüfcünu mai, amuleai taiñ ayühun. 19 ¿Chemu cai? Jesucristo hulquei Chau Dios ñi nehuen. Fei ñi quellun mu ca eimün tamün llellipuel, iñche montutripayan. 20 Femngechi femtripayai chem ñi ayünieel ca chem ñi maneluucülen iñche, tañi femnoal chem no rume tañi yehuenoal. Quimnien ta chem no rume catrütulayaeneu tañi amuldungun. Fei chumngechi tañi femquefel, feula püramyenieafiñ ta Cristo, mongeleli cam lafuli rume.
21 Mongeleli iñche, hulcünuan ñi mongen ñi serfiafiel ta Cristo. Huelu lafuli, doi cümeafui ta iñche meu. 22 Mongelecafuli tüfachi mapu meu, doi cüdahuelafiñ ta Cristo. Huelu quimlan chem doi ayünien. 23 Quimlan chem dungu ñi dullial. Rume ayünien ñi elcünual tüfachi cuerpo,* fei ñi müleputual Cristo iñchiu. Tüfa doi cümeafui. 24 Huelu eimün tamün duam mu, doi cümei ñi mülecayal tüfachi mapu meu. 25 Maneluucülen tüfachi dungu mu, quimnien tañi mongelecayal, fei quiñentrür mülean com eimün meu. Femngechi doi cüme serfiafimün ta Chau Dios ca ayüucüleaimün tamün feyentun mu. 26 Feimu mületuli eimün meu, doi ayüucüleaimün tamün inaniefiel ta Cristo Jesús.
27 Chumngechi tamün miyahun, pengelqueaimün tamün yenieel Cristo ñi cümeque dungu. Femngechi amuli eimün meu cam femnoli rume, allcütuan cümeque dungu tamün femmequen. Fei quiman tamün nehuentulen, tamün quiñeucülen quiñe duam mu müten ca tamün quiñentrür yafüluuquen ñi feyentunieafiel ti cümeque dungu. 28 Turpu llicaquelafimün tamün pu caiñe. Tüfa pengeli fei engün ñi apümcangeal, huelu eimün montuaimün. Fei tüfa Chau Ngünechen mu cüpayai. 29 Cristo ñi duam mu elungeaimün tamün feyentual fei mu. Huelu feica müten no, ca elungeimün ñi cutrancahual fei ñi duam mu. 30 Eimün pefimün chem ñi rupan iñche, cafei allcüimün chem ñi rupamequen feula. Ca femngechi huesa dungu rupamequeimün eimün.
2 Eimün quiñeucüleimün ta Cristo meu, yafültucuquefimün ca nehuentucuquefimün ta caquelu che fente tamün piuqueyefiel. Cafei pengelqueimün tamün duamtuchequen, tamün piuqueyechen ca tamün cutranpiuqueyechen. 2 Huelu tamün doi ayühuelmuafiel ta iñche, tuteucülemün, hueluquentu piuqueyehuaimün, ca quiñeucülepe tamün femün* ca tamün raquiduam. 3 Chem rume femülmün, caiñetuchelayaimün ca checaulayaimün. Doi mai ñom piuquengeaimün, doicülelu troquiafimün ta caquelu che. 4 Re quisu duamuulayaimün müten, ca duamnieafimün caquelu che ñi cüme feleal engün.
5 Chumngechi raquiduamquei Cristo Jesús, ca femngechi raquiduam nieaimün. 6 Fei Chau Ngünechen reque felefui. Huelu raquiduamlai rume ñi trürümuhual Chau Dios mu. 7 Femlai. Elcünui com tañi nierquefel. Quiñe esclavo reque feletui, fei quiñe che reque mülepai. 8 Doi mai, huentrungepalu illamuhui. Tunte puulu ñi mongen, feyentufi ta Chau Dios. Felei, lalu rume orcon mamüll meu.* 9 Feimu llemai, Chau Ngünechen püramyeyu tañi doicüleal ca elueyu fütra autoridad.* Inei no rume nielai femngechi autoridad. 10 Femngechi itrocom tati mülelu huenu mu, mapu meu ca miñche mapu mu* yamnieafi* Jesús ñi üi. 11 Fei com engün entudunguai tañi Ñidol ngen Jesucristo, femngechi ñi saquingeal ta Chau Ngünechen.
12 Saquin pu peñi, saquin pu lamngen, mülelu iñche eimün meu rumel feyentuqueimün, huelu doi mai femqueimün iñche tañi ngenon mu. Yamün ca llican meu cüdaucülemün tamün montulngeal. 13 Chau Ngünechen chumngechi tañi ayüqueel, rume nehuentucuqueimünmeu. Femngechi quelluqueimünmeu tamün yafüluucüleal ca tamün cüpa cüdahual. 14 Chem rume femülmün, huesa piquelayaimün ca illcuquelayaimün.* 15 Femngechi nielayaimün culpan ca huelulcan no rume, Chau Ngünechen ñi pu yallngeaimün. Fei tamün culpanon mu,* huilüfcüleaimün quiñe alofcülechi pelon reque rangiñ ta fantepu müleyechi pu che meu. Fei engün huesa chengei ca huesaque dungu femquei. 16 Nünieafimün reque Chau Ngünechen ñi dungu hulquelu mongen. Fei quiman tañi ngünamnofiel tañi cüdau ca tañi yafüluhun. Feimu ayühuan puule Cristo ñi antü. 17 Chumngechi hutrulngequei pulcu quiñe mañumtun reque, ca femngechi chalintucuhun iñche quelluntuculu Chau Ngünechen ñi cüdau mu. Eimün tamün feyentun mu quelluconqueimün tüfachi cüdau mu. Feimu ayühun quiñentrür eimün meu. 18 Ca femngechi eimün ayüucüleaimün, fei quiñentrür ayüucüleaiñ.
19 Pile ta Ñidol Jesús, maneluucülen tamün huercülelafiel ta Timoteo. Femngechi allcüli tamün chumlen, iñche ta yafüluhuan. 20 Nielan inei no rume Timoteo reque.* Raquiduamcülequei tamün duamnieelchi dungu meu. 21 Caquelu che quisu duamuuquei müten, duamniequelafingün Jesucristo ñi dungu. 22 Nehuentu cüdahuiyu* Timoteo iñchiu, fotümhuen reque, femngechi ñi amuldungungeal Chau Dios ñi cümeque dungu. Femün mu tüfa, pengeli ñi falin-ngen, eimün quimnieimün. 23 Feimu quimli müten chem ñi rupayal iñche, huercüleluhuayiñ ta Timoteo. 24 Ñidol ñi duam mu, maneluucülen tañi amual eimün meu pichiñma mu.
25 Huelu feula duamfali tamün huercülelafiel tañi peñi Epafrodito. Fei tañi chaf cüdaufe* ca Cristo ñi soltaungei iñche reque. Eimün huercüfimün tañi quellupayaeteu chem rume tañi duamnieel iñche. 26 Fei rume cüpa peeimünmeu com eimün. Eimün quimürpuimün ñi cutrancülefel Epafrodito, feimu hueñancülei. 27 Fente tañi cutrancülefel, epe lafui. Huelu Chau Ngünechen cutranpiuqueyeyu. Feica müten no, ca cutranpiuqueyeneu iñche, femngechi ñi rupanoal ca quiñe huesa dungu. 28 Feimu müchai müten huercüleluhuayiñ ta Epafrodito. Femngechi ayüucüleaimün tamün petufiel. Cafei iñche cüme duamcületuan. 29 Chumngechi llouquefimün pu inaquefilu ta Ñidol, ca femngechi ayühun mu llohuafimün ta Epafrodito. Cafei falintuqueafimün femngechi huentru. 30 Epe lafui femün mu Cristo tañi cüdau.* Eimün ngelaimün fau tañi quelluaeteu, feimu Epafrodito cuñihun mu tucui tañi mongen iñche ñi duam mu.
3 Feimu pu peñi, pu lamngen, ayüucülequeaimün Ñidol ñi duam mu. Afeluuquelan tamün huiño huirintuculelafiel tüfachi dungu, femngechi cümelcaleaimün.
2 Cuñiutuculemün tati pu che trehua reque felelu.* Cuñiutuculemün tati pu huesalcachequelu. Cuñiutuculemün tati pu feipiquelu ñi circuncidahual tati pu huentru.* 3 Iñchiñ rüf circuncidaleiñ. Chau Ngünechen ñi nehuen adnieiñmeu taiñ serfiafiel ca maneluuqueiñ Cristo Jesús mu. Maneluuquelaiñ ñi chumlen ti cuerpo.* 4 Com pu che meu, iñche rüf maneluhuafun tañi adümuhun mu.
Inei rume raquiduamle ñi adümuucülen, iñche doi adümuucülelu troquihuafun: 5 pura antü nielu iñche circuncidangen, Israel tuhun-ngen, Benjamín troquiñche mu, hebreo chengen, tañi pu chau cafei. Fariseongefun, feimu cüme inaquefun Moisés ñi ley. 6 Com piuque mu inantucufiñ ti trahunche. Rüf cüme inaquefun ti nor dungu ñi feipin ti ley. 7 Huelu feichi dungu ñi falintuquefel iñche, feula falintuhuequelafiñ* Cristo ñi duam mu. 8 Rume fütra fali ñi quimfiel tañi Ñidol Cristo Jesús. Feimu falinolu troquiquefiñ com caquelu dungu. Cristo ñi duam mu itrocom elcünufiñ, pod reque troquiquefiñ, femngechi ñi quiñeucüleal Cristo iñchiu. 9 Fei quimfalngeai tañi inaniefiel. Huelu nor che troquiulan tañi inaniefiel Moisés ñi ley. Doi mai maneluuquen Cristo mu, feimu nor che troquingen. Chau Ngünechen nor che troquiquefi tati pu maneluuquelu Cristo mu. 10 Cüpa quimniefiñ ta Cristo ca fente ñi nehuen-ngen inei tañi huiñomongeltueteu. Cafei cüpa cutrancahun fei reque, eluucülen ñi ca femngechi layal. 11 Fei ayüafun ñi müleal feichi troquiñche meu hune huiñomongetualu rangiñ ti pu layelu.
12 Petu lloulan tañi cullitu ca petu culpafengen.* Huelu rume yafüluuquen ñi diturpuafiel tañi cullitu. Quimnien Cristo Jesús dullieneu* ñi femal tüfachi dungu. 13 Pu peñi, pu lamngen, deu llohun tañi cullitu piquelan. Huelu rüfngei tüfachi dungu: ngoimanentuquen* ti rupachi dungu, ca amulen ñi llohual tati cüpalelu. 14 Rume yafüluucülen ñi llohual tañi cullitu, fei tañi mongeleal huenu meu. Chau Ngünechen eluafi tüfachi dungu tañi mangelfielchi pu che, Cristo Jesús ñi duam mu. 15 Feichi raquiduam nieaiñ iñchiñ, pu nehuencülelu taiñ feyentun. Huelu quiñeque eimün ca raquiduam niele, Chau Dios quimfalcünuai chem tamün raquiduamal. 16 Tunte amulele rume taiñ serfiquefiel ta Chau Dios, amulepe taiñ femmequen.
17 Pu peñi, pu lamngen, com eimün inayentumuchi. Iñchiñ pengeleluhuiyiñ tamün chumal, feimu ngüneduamnieafimün tuchi femquelu tüfachi dungu. 18 Huelu fentren che illamcaquefi Cristo ñi lan orcon mamüll meu.* Cuifi nütramcahuiyiñ feichi pu che meu, huelu feula ngümalen üituquefiñ engün. 19 Amulei tañi apümcangeal engün. Tañi dios troquiquefi quisu tañi illutuqueel. Mallmauqueingün tañi yehuen-ngechi femün mu. Raquiduamtucuniefingün mapu müleyechi dungu. 20 Huelu iñchiñ huenu tuhun-ngeiñ. Ayühun mu maneluucüleiñ ñi cüpayal ti montulchefe, taiñ Ñidol Jesucristo, feiti huenu mu mülelu. 21 Fei llohui fütra nehuen tañi ngünenieafiel itrocom dungu. Tüfachi nehuen meu, fei ñi afmatufalchi cuerpo reque elcünuafi taiñ illamngechi cuerpo.
4 Pu peñi, pu lamngen, piuqueyehuiyiñ ca cüpa pehuiyiñ. Eimün iñche tañi ayühun ca tañi cullitu reque feleimün.* Saquinque hueni, yafültucuhuiyiñ tamün püntütripanoal* ta Ñidol meu.
2 Yafültucuafiñ ta lamngen Evodia ca lamngen Síntique ñi cümelcautual engu, trür inaniefilu cai ta Ñidol. 3 Eimi cai peñi, llellipueyu tami quelluafiel tüfachi epu lamngen. Fei engu, peñi Clemente, tañi pu caquelu chaf cüdaufe* ca iñche quiñentrür cüdauqueiñ ñi amuldungungeal Chau Dios ñi cümeque dungu. Com engün deu huirintuculei tañi üi tati mongen ñi lifru pingelu.*
4 Ñidol ñi duam mu rumel ayüucülequeaimün. Ca huiño feipihuayiñ: ¡ayüucülequeaimün! 5 Com pu che quimpe tamün ngünefal chengen eimün. Ñidol ta püllelei. 6 Chem meu no rume fill raquiduamlayaimün. Doi mai ngillatuqueafimün ta Chau Ngünechen, llellipuqueafimün tamün quelluaeteu com dungu meu ca mañumtuqueafimün. 7 Fei Chau Ngünechen hulai tañi cüme tüngün.* Femngechi cuñiutucuaimünmeu tamün piuque ca tamün raquiduam, tamün inaniefiel ta Cristo Jesús. Pu che pepi adümquelafi tüfachi tüngün.
8 Feimu llemai pu peñi, pu lamngen, raquiduamnieafimün com tati rüfngelu, com falin-ngelu, com tati norngelu, com tati lifngelu, com tati piuqueyefalngelu, com tati yamfal dungu, com tati cümelu, cafei tati saquifal-lu. 9 Inanieafimün chem tamün quimel, tamün llohuel, tamün allcütuel ca tamün peel iñche meu. Fei Chau Ngünechen, feichi hulquelu cüme tüngün, afcadileai ta eimün meu.
10 Eimün rume duamtumuquen. Huelu pepi pengelmulan tüfachi dungu. Feula huiño pengelimün tamün duamtumufiel ta iñche. Feimu rume ayüucülen ca mañumquefiñ ta Ñidol. 11 ¿Chemu feipihuiyiñ tüfachi dungu? Nielan tañi duamnieel pilayafun. Iñche quimürpun ñi ayüucüleal chem dungu mu rupali rume. 12 Itrofillem nieli cam pichi nieli rume, ayüucülequen. Chem rupali rume tañi mongen mu, quimün tüfachi dungu: nieli iyael cam ngüñüleli rume, itrofillem nieli cam fillaleli, quimün chumngechi tañi ayüucüleal. Pichin che müten quimniei tüfachi dungu. 13 Itrofill dungu mu yafüluucülequen Chau Ngünechen ñi duam mu, fei eluqueneu nehuen.
14 Huelu rupalu iñche huesaque dungu, eimün quellumun. Müna cümelcaimün. 15 Eimün pu Filipos che, cüme quimnieimün tati: hue allcütulu eimün Chau Ngünechen ñi cümeque dungu, fei iñche tripatulu ta Macedonia mapu mu, chem trahunche rume quellulaeneu, eimün müten. 16 Petu mülelu iñche Tesalónica huaria mu, eimün huercülelmun quellu ñi nieal tañi duamnieel. Quiñe rupa müten no, epu rupa femimün. 17 Ayüquelan ñi re elungeal müten. Huelu ayülen ñi doi alün-ngeal tamün cümeque femün Chau Ngünechen ñi adquiñ mu. 18 Huelu nien com tañi duamnieel, doi nien llemai. Epafrodito elueneu chem tamün huercülelmufiel iñche. Tüfa quiñe cüme nümün-ngechi chalintucun reque felei,* Chau Ngünechen ñi ayünieel. 19 Feimu tañi Chau Ngünechen elfalcünuafi ta Cristo Jesús. Fei eluaimünmeu com tamün duamnieel, nielu cai itrofillem. 20 Rumel püramyengepe taiñ Chau Ngünechen.* Felepe mai.
21 Lemoria* piafimün Chau Ngünechen ñi pu che* quiñeucülelu Cristo Jesús engün. Pu peñi mülelu tüfa mu lemoria pi engün. 22 Cafei lemoria feipi com pu peñi, doyelchi mai pu coneltulelu Roma ñi Lonco Ülmen ñi ruca mu.
23 Cüme raquiduam nieimün, feimu llellipuquen tamün rume cutranpiuqueyeaeteu ta Ñidol Jesucristo.
Cam: “Pu che huichucünulelngelu ta Chau Ngünechen”.
Cam: “Yafcaconlayaimün”.
Cam: “Calül”.
Cam: “Piuque”.
Ngüneduamnge “orcon mamüll”.
Griego quehun feipilei: “Tati doi fütra üi”.
Tüfa pu huiñomongetualu.
Cam: “Respetanieafi”. Griego quehun feipilei: “Lucutunagai”.
Cam: “Lladcüquelayaimün”.
Cam: “Yafcanon”.
Cam: “Eluucülelu fei reque”.
Griego quehun feipilei: “Esclavo reque cüdahuiyu”.
Cam: “Traf cüdaufe”.
Ca feipiafui chi: “Ñidol tañi cüdau”.
Tüfa tati pu lif chengenolu Chau Ngünechen ñi adquiñ mu tañi huesaque quimeltun mu.
Ngüneduamnge “circuncision”.
Cam: “Calül”.
Ca feipiafui chi: “Iñche ñi ayün mu elcünufiñ”.
Cam: “Yafcafengen”.
Griego quehun feipilei: “Nüeneu”.
Cam: “Upenentuquen”.
Ngüneduamnge “orcon mamüll”.
Griego quehun feipilei: “Corona”.
Cam: “Hudatripanoal”. Griego quehun feipilei: “Nehuentuleal”.
Cam: “Traf cüdaufe”.
Tüfa mu huirintuculei reque ñi üi tati pu llohualu rumel mongen. Quiñe rüf lifru no tati.
Cam: “Cüme duam”.
Cam: “Füchotun”.
Griego quehun feipilei: “Taiñ Chau ca taiñ Ngünechen”.
Cam: “Memoria”.
Cam: “Pu che huichucünulelngelu ta Chau Ngünechen”.