¿Pu che apümcapeafi ti hueichan ca quehuatun dungu?
Pu che fentren dungu meu quehuaquei: politica ca plata dungu, cafei ñi norümtual norngenochi dungu ca ñi ngen-ngeal ti mapu ca com ñi hulqueel. Cuifi mu ca feula, amulei ñi quehuaquen che tañi religion ca tañi tuhun mu. ¿Chem chummequei pu che ñi apümafiel ta hueichan ca tañi nieal tüngün? Pu che, ¿niepei mai pepiluhun ñi apümafiel ti hueichan?
Drazen_/E+ via Getty Images
CÜME ELCÜNUTUAL PLATA DUNGU MU
¿Chem dungu diturpual? Tañi nieal doi cüme mongen. Com quiñentrür ñi nieal femngechi mongen, ngelayafui pofre che ca ricu che. Femngechi dungu mu doi quehuatuquei che.
¿Chumngelu cüdaungei? Pu gobierno mülei ñi cüme elcünutual chumngechi ñi cüme adcünual ti plata. Feichi 2022 tripantu, pünengei doi 34 mil millon ñi doi cüme feleal pu che. Huelu doi fentren plata pünengei hueichan dungu mu.
“Pichin plata müten pünengei ñi rupanoal quiñeque hueichan, huelu doi fentren plata pünengei ñi cüme elcünutual ti hueichan” (António Guterres ñi feipiel, Secretario General de las Naciones Unidas).
Biblia ñi feipilen: Pu gobiernaquelu quellufile rume pu pofre che, petu müleai che pofrengelu (Deuteronomio 15:11; Mateo 26:11).
PU GOBIERNO ELUHUINGÜN ÑI CÜME YEUCÜLEAL ENGÜN
¿Chem dungu diturpual? Tüng duam mu nütramcahual ñi trür cüme feletual.
¿Chumngelu cüdaungei? Quiñeque troquiñ ayülayafui ñi cüme yeucüleal. Ca feipicünulu rume ñi hueluconque tüngcüleal huechurpula yafui.
“Quiñeque mu pu gobierno cüme yeucülelai feimu cüme tripaquelai. Epu troquiñ che ayüafui ñi tüngcüleal engu, huelu feipicünuhuingu norngenochi dungu feimu rupachi antü yafcahuingu” (Raymond Smith ñi feipin American Diplomacy pingechi revista mu).
Biblia ñi feipilen: Pu che mülei ñi ‘quintual tati tüngün’ (Salmo 34:14). Famülque mu pu che ‘quisucünufi engün tañi chafche, pilai ñi cümelcautual caquelu che engün, huesalcayafi quisu tañi pu hueni engün’ (2 Timoteo 3:1-4). Fei tañi femngechi chengen mu, pu gobierno pepi quellulaeyu engün.
TRAFOCAYAFIEL TAÑI TRALCA
¿Chem dungu diturpual? Pu che ayüniei ñi ngehuenoal tralca, bomba nuclear ca caquelu arma pünengequelu hueichan mu.
¿Chumngelu cüdaungei? Pu troquiñ mapu pilaingün ñi apümafiel tañi tralca, llicaingün ñi nehuen-ngehuenoal ca tañi iñcañpehuenoal. Apümcangele rume com ti tralca, pu che amuleai tañi yafcahun.
“Fentren gobierno 1991 tripantu mu feipicünui ñi niehuenoal tralca, huelu huechunentulaingün. Femfule engün huall mapu mu cuñihun-ngelayafui” (Asegurar nuestro futuro común: una agenda para el desarme, gringodungun mu).
Biblia ñi feipilen: Pu che mülei ñi elcünutuafiel ti tralca ca “tañi fütra cuchillo, ta araungetuai” (Isaías 2:4). Ti quehuan dungu tripai pu che ñi piuque mu, feimu taiñ apümafiel ti hueichan mülei cangelu dungu taiñ femal (Mateo 15:19).
QUIÑEHUINGÜN ÑI HUEICHAHUENOAL
¿Chem dungu diturpual? Pu gobierno quiñehuingün ñi hueluconque quelluhual ca incañpehual tañi pu caiñe mu. Raquiduamqueingün tañi pu caiñe eluulaingün ñi hueichayaeteu, femfule engün re chaftulayafui quiñe troquiñ mapu, doi mai com ti troquiñ mapu quelluntucuquelu.
¿Chumngelu cüdaungei? Quiñe troquiñ mapu hueichayafi ta caquelu, quimnielu rume ñi chaftueteu fillque mapu. Quiñeque troquiñ mapu huechurpuquelai tañi feipicünuel cafei tañi chaftuafiel pu caiñe ca chumül ñi femal, quiñeucülelai ñi raquiduam engün.
“Tati Sociedad de Naciones ca troquiñche Naciones Unidas pingelu rume cüdahuingün pu gobierno ñi hueluconque quelluhual huelu catrütulafingün ti hueichan” (ñi feipin Enciclopedia Británica).
Biblia ñi feipilen: Doi cüme tripai ti dungu fentren che ñi quelluhun mu (Eclesiastés 4:12). Huelu pu gobierno hulquelai rüfngechi tüngün ca apümcangelayafui cuñihun-ngechi dungu. “Maneluulayaimün pu principe meu ca chem huentru meu no rume, fei engün am montul-layaimünmeu. Tripaquei tañi püllü, fei huiñotui trufür mapu meu; feichi antü meu mai niehuelai raquiduam” (Salmo 146:3, 4).
Fillque troquiñche eluulu rume ñi nieal rüfngechi tüngün, petu mülei hueichan fill mapu püle.