Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • w13 6/1 págs. 9-11
  • Walja maranak “imantat” mä tesorow jikjjatasiwayi

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • Walja maranak “imantat” mä tesorow jikjjatasiwayi
  • Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski 2013
  • Jiskʼa pʼeqeñchäwinaka
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • BIBLIA MÄ ARUT YAQHA ARUR JAQOKIPAÑAJJ WAL JILJJATTI
  • BIBLIA IMPRIMIÑATAKEJJ REYINAKAW WAL CHʼAMACHASIPJJE
  • A3 ¿Kunjamatsa Bibliajj jichhakam utjaskaki?
    Biblia Aymara. Machaq Mundon Jakirinakataki
  • ¿Kunjamsa Jehová Diosajj jiwasamp parli?
    Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski 2015
  • Chuymar purtʼkiri Bibliaw jaqokipasiwayi
    Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski 2015
Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski 2013
w13 6/1 págs. 9-11

Walja maranak “imantat” mä tesorow jikjjatasiwayi

¡Janiw cheqaw sañjamäkiti!, sasaw mä yatjjattʼat jaqejj qhanañchi. Jupasti nayra maranakan amparamp qellqaskän (manuscrito) uka qellqatjja, wal uñakipi. Ukat kunjam qellqatasa walikiti janicha ukanak kutin kutin uñakiptʼasajj mä amtaruw puri akham sasina: Nayra maranakan georgiano arut Biblia qellqaskäna ukarakis aka qellqatajjä sasa.

IVANÉ JAVAKHISHVILI sat yatjjattʼiriw 1922 maran diciembre phajjsi tukuyanakaru uka qellqat jikjjatäna, jupajj kunjamsa georgiano arun qellqasirïna uk yatjjatasaw jikjjatäna. Uka chachasti Talmud de Jerusalén sat qellqatwa uñakiptʼaskäna, ukasti hebreo arut qellqatanwa, ukampis, uka Talmud sum uñjjatasajj niya borrsut ukat chhayphuptayat yaqha arut qellqatanakaw utjäna, ukajja, georgiano arunwa.a

Uka Talmud qellqatan jikjjataskäna ukanjja, Jeremías qellqatat mä qhawqha arunak qellqaqataw utjäna, ukasti khä 400 maratarakïnwa. Janïr uka qellqat jikjjatasajj 800 marat georgiano arut qellqatakiw utjäna, ukat qhepatwa yaqha qellqatanakajj 400 maranakata jan ukajj jukʼamp nayra maranakat jikjjatasirakïna. Cheqas Jesusampi ukat apostolonakapampi aka Oraqenkapkäna uka qhepat qellqaskäna uka qellqatanak jikjjatañajj ¡wali khusapunïpachawa!

Bibliat uka qellqatanakjja, ¿khitis mä arut yaqha arur jaqokippachäna? ¿Mä jaqekit uk lurpachäna, jan ukajj Diosatakjam taqe chuyma servirinakach uk lurapjjpachäna? Uka jisktʼanakar qhanañchañatakejj janiw kuna qellqatas jikjjatasiwaykiti. Ukampis georgiano arut Bibliajj janis phoqhatpach utjkchïnjja, 300 maranakan mä qhawqha cheqanak jaqokipatajj utj-jjänwa, ukhamajj ukhatpachwa Diosan Arunakapajj georgiano aru parlirinakatakejj utj-jjäna.

Georgiano aru parlirinakajj Diosan Arunakap uñtʼapjjatap mä sarnaqäwimpiw Martirio de Shushanik sat qellqatanjj uñachtʼayi, ukasti 400 mara tukuyanakanwa qellqasïna. Mä reinajj kunjamsa tʼaqhesis sarnaqawayi uka toqet parlkasajja, qellqerejj walja kutiw Salmos, Mateo, Marcos, Lucas, Juan ukat Bibliat yaqha qellqatanakan utjki uka arunak qellqäna. Ukat persanakan utjkän uka wali aytat jaqenakampejj kunjams sum apasiñatak Shushanik reinan Varsken sat chachapajj chʼamachasïna uks qhanañcharakiwa, jupajja, georgiano arut parlirinakat Karthli sat cheqat wali aytatänwa ukat cristianonak taypit jitheqtasin zoroastrismo sat yupaychäwiruw sarjjäna, ukat Shushanik warmiparojj ukham lurayañ munarakïna. Warmipajj janiw cristianonakat jitheqtañ munkänti, ukham lurasajj jakañap aptʼasïna, ukampis qhep qhepa urunakapanjja, Diosan Arupanwa chuymachtʼäwi jikjjatäna.

Cheqas 400 maranakatjja, georgiano arur jaqokipañajj utjaskakïnwa janipuniw qellqaqañas saytʼkänti. Ukatwa georgiano arun walja qellqatanakajj utji, ukatakejj copistanakasa ukat traductoranakasa wal chʼamachasipjjpachäna. Taqe ukanakat sum yatjjatasajj mä arut yaqha arur jaqokipañata ukat impresión bíblica siski ukanakat jichhajj yatjjatañäni.

BIBLIA MÄ ARUT YAQHA ARUR JAQOKIPAÑAJJ WAL JILJJATTI

Khä 1000 maranakanjja, akham sasaw Giorgi Mtatsmindeli sat tatakurajj säna: “Nayajja, Giorgi wali altʼat chuymani tatakurjamajja, taqe chuymaw Salmo qellqat kunjamtï jichhürunakan griego arojj parlaski ukjja georgiano arur jaqokipawayta” sasa. Niyakejjay Bibliajj georgiano arur jaqokipatajj utj-jjchïnjja, ¿kunatsa mayamp jaqokipasiñapäna?

Cheqansa, georgiano arun Bibliat qellqatanakajj 1000 maranakan jukʼakiw utj-jjäna, kunattejj yaqhep qellqatanakajj chhaqhayasinwa. Ukat georgiano arojj marat maratjamaw mayjtʼäna, ukat kuntï qellqatanakan siskän ukas janiw sum amuyaskänti. Walja traductoranakarakiw Bibljja georgiano arur jaqokipañ munapjjäna, ukampis Giorgi tatan traduccionapaw jukʼamp sumana. Jupajja, georgiano arun utjkäna uka qellqatanakjja, griego arut qellqatanakampiw uñakiptʼäna, ukat kawkhantï faltkäna uka cheqanaksa traducirakïnwa, yaqhep cheqanakanjja, librpachaw jan utjkänti. Urunjja, monasterio sarayäna ukat arumasti Biblia mä arut yaqha arur jaqokiparakïna.

Ephrem Mtsire chachajj Giorgi chachan mitaparakïnwa, jupajj jukʼamp nayraruw sartäna: mä arut yaqha arur jaqokipirinakatakejj mä yanapwa lurawayarakïna. Qellqatapan akham sänwa: ‘Kawkïr aruttï jaqokipañ wakiski uka arutpunwa jaqokipasiñapa, ukat kunjamtï parlaski ukhamañapawa janiw kunas mayjtʼayasiñapäkiti’ sasa. Ukat juparakiw georgiano arur jaqokipkasajj jananakan thiyanakaparojj qhanañchäwinak ucharakïna. Ephrem chachajj wasitatwa Biblian libronakap tradusjjäna. Cheqas uka pä chachan luratanakapaw yaqha traductoranakar wal yanaptʼawayi.

Khä 1100 maranakanjja, georgia markajj libronak qellqañan nayraruw sartäna. Ukatwa Gelati ukat Ikalto sat markanakan yateqañ utanak uttʼayasïna. Ukat ‘Centro Nacional de Manuscritos de Georgia cheqan Biblia de Gelati sat qellqat imatäki ukajja. Uka yateqañ utanakat mistur mä yatjjattʼat chachaw lurpachäna’ sasinwa walja yatjjattʼatanakajj amuyapjjaraki.

¿Uka traducit qellqatanakajj georgianonakarojj yanaptʼawaypachänti? Jïsa, khä 1100 maranakanjja, Shota Rustaveli sat mä qellqer chachajj El caballero de la piel de tigre sat qellqatwa qellqäna. Ukat ukarakiw georgiankirinakarojj walja patak patak maranak yanaptʼawayi, ukatwa yaqha Bibliapäkaspas ukhamajja. Ukat K. Kekelidze arunakat yatjjatiri mä georgiano jaqejj 1900 maranakan akham sänwa: “Uka suma arunak qellqer chachajj janis Bibliatpun qellqatapan qhanañchkchejja, ‘Bibliat apstʼat arunak utjatapaw’ amuyasi” sasa. Uka qellqatajj cheqpach sarnaqäwit apstʼatäkaspas ukham qellqatawa; ukat cheqpach amigonakjam sum apasiñata, jan uñtʼatanakar sum uñjañata, munasiñata, warmir sum uñjañata ukat yaqha ukhamanakatwa parli. Uka yatichäwinaka ukat yaqha aski yatichäwinakampiw georgianonakarojj wal yanaptʼawayi, ukat ukarojj wali askit uñjasipkakiwa.

BIBLIA IMPRIMIÑATAKEJJ REYINAKAW WAL CHʼAMACHASIPJJE

Niya 1700 maranakanjja, georgia marka apnaqer reyinakajj Biblia imprimitäñap wal munapjjäna. Uka amtampiw Vakhtang VI sat reyejj Tiflis sat capitalan mä imprenta uttʼayäna. Ukampis qellqatanakajj janiw imprimiñatakejj phoqhatäkänti. Cheqansa, georgiano arut Bibliajj mayampis ‘imantatäkaspa’ ukhamänwa. Mä qhawqha qellqatanakakiw nayra georgiano arut utjäna. Ukhamajj sum uñakipasiñapataki ukat jan utjkän uka cheqanak traducisiñapatakejj Sulkhan-Saba Orbeliani chacharuw ukanak lurayapjjäna, jupasti arunakat suma yatjjattʼatänwa.

Jupasti taqe chuymaw uk luräna, niyakejjay griego, latín ukat yaqha arunakamp yatchïnjja, kunayman qellqatanakwa uñakippachäna, ukat georgiano arut utjkän uka qellqatanaksa ukhamarakwa lurpachäna. Ukampis Ortodoxa Georgiana iglesiajj jan walitwa aski luräwipar uñjäna: ukat tatakurakajj jupat parlapjjäna, ukat kuntï lurkäna uk saytʼayañkamaw reyir mayipjjäna. Ukat mayachtʼasisin munkir jan munkirwa tatakurakajj Orbeliani chachar luratanakap phichhantayapjjäna, sasaw Georgia toqenkirinakajj sapjjaraki. Uka Biblia apsuñatakejj Orbeliani chachajj walja maranakaw chʼamachaspachäna.

Jichhürunakkamajja, Mtskheta (Mcxeta) sat qellqatajj imasiskakiwa, ukajj Biblia de Saba sat sutimpirakiw uñtʼasi, ukanjja, Orbeliani chachan mä qhawqha arunakapas utjarakiwa. Ukampis yaqhepanakajj akham sapjje: uka Bibliajj janiw kawkïr Bibltï tatakuranakajj chhaqtayañ munapkäna ukäkiti. Antisas kawkhantï arunakajj qhanañchaski (apéndice) ukakwa jupajj luri sasa.

Jan waltʼäwinakans uñjasipchïnjja, yaqhep reyinakatakejj Biblia imprimit utjañapjja munasipkakïnwa. Ukat 1705, 1711 maranakanwa, Bibliat mä qhawqha cheqanak imprimipjjäna, qhepatjja reyin yoqanakapaw Bakari ukat Vakhushti jupanakaw Bibljja phoqhatpach 1743 maran apsupjjäna. Ukhat janipuniw Bibliajj mayampis ‘imantatäjjeti’.

a Nayra maranakanjja, janiw qellqañatak yänakajj sinti utjirïkänti, utjchïn ukajj wali jila alanïnwa, ukhamajj mayamp ukar qellqañatakejj borrsupjjerïnwa. Uka qellqatanakajj palimpsestos satawa, ukat griego arut jaqokipatajj “mayamp borrsuta” sasispawa.

GEORGIANO BIBLIAN DIOSAN SUTIPA

Diosajja, Jehová (יהוה hebreo aruna) sutimpiw Biblian uñtʼayasi, ukat uka sutejj paqallq waranqa kutiw nayra qellqatanakan uñsti. Ukat georgiano arur jaqokipirinakajj Jehová Diosan sutip lantejj “Tatitu” sasakiw uchjjapjjatayna. Ukampis, Biblia de Saba, Sulkhan-Saba Orbeliani Biblianjja, kawkhantï sapa arun qhanañchäwip utjki uka cheqanjja: Jesusan sutipat mä qhanañchäwiw utji, “Ieses, sutejj Ieova qhespiyir Tatitu sañwa hebreo arun muni” sasa. Ukat kawkhantï Diosan sutipajj uñstañapäki ukajja, Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras georgiano arun uñstjjewa, uka Bibliasti 2006 maranwa Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj apsupjjäna.

National Center of Manuscripts

GEORGIA MARKAN CRISTIANONAKA

¿Kunjamatsa Georgia markan cristianonakajj utjpachäna? Jichhakamas janiw uka toqet parlir yaqha qellqatanakajj jikjjatasiwaykiti. Ukampis, kunaratutï 33 maran Pentecostés fiesta apaskäna ukhajja, yaqhep judionakajj Ponto sat cheqatwa Jerusalenar suma yatiyäwinak istʼir jutapjjäna sasaw Hechos qellqatajj qhanañchi. Ukat markanakapar kutʼkasajj inas uka cheqanakan cristianonakajj utj-jjchïna. Amuyatajj 62 jichha pacha maratakejj inas mä qhawqha tamanakajj utjchïna. Cheqas nayra patak maranakanjja, Ponto markajj kawkhantï jichhürojj Turquía markäkejja uka Inti jalsu alay toqenkänwa, Georgia marka jakʼana (Hechos 2:9; 1 Pedro 1:1).

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki