26 YATICHÄWI
CANCIÓN 123 Diosan uttʼayat chachanakar istʼapjjañäni
Mä kun jan yatisajj humildëpjjañäni
“Janiw jiwasanakajj Taqe Chʼamani Diosat amuytʼksnati” (JOB 37:23).
¿KUNSA YATJJATAÑÄNI?
Mä kun jan pasañap jan yatkstan ukhasa, kuntï yatktan ukanakat lupʼisasa, Jehová Diosar confiyasas jan walinakar saykatsnawa.
1. ¿Kunjamsa Jehová Diosajj lurtʼawayistu, ukat kunatsa?
JEHOVÁ DIOSAJJ wali sumwa lurawayistu, ukatwa lupʼiñsa yateqañsa kuntï yateqktan ukarjam lurañsa puedtanjja. ¿Kunatsa Diosajj ukham lurawayistu? Kuna laykutejj jupar sum uñtʼañaswa muni, ukhamat sum amuytʼasisajj suma amtanakar puriñataki (Prov. 2:1-5; Rom. 12:1).
2. 1) Jiwas pachpat ¿kunsa jan armañasäki? (Job 37:23, 24; dibujo uñjjattʼarakïta). 2) Humilde chuymaniñasa jan taqe kun yatitas amuyañas ¿kunjamsa yanaptʼistu?
2 Waljanak yateqañasatakiw Jehová Diosajj lurtʼawayistu. Ukampis janiw taqe kun yatkapuntanti (Job 37:23, 24 liytʼäta). Job chachat amuytʼañäni. Jehová Diosajj jupar walja jisktʼanak jisktʼäna ukhajja, jan taqe kuns yatitapwa uñachtʼayäna. Ukaw amuyup cambiañatakisa humilde chuymanïñatakis jupar yanaptʼäna (Job 42:3-6). Jiwasajj ukhamarakiw humilde chuymanïñasa. Janiw taqe kunpun yatktanti, uk amtañajja, suma amtanakar puriñatakejj kun yatiñastï wakiski uk jupaw yatiyistani sasin confiyañataki ukat humilde chuymanïñatakiw yanaptʼistani (Prov. 2:6).
Jan taqe kun yatiñajja, Job chacharjamarakiw yanaptʼistu. (Párrafo 2).
3. ¿Kunsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?
3 Aka yatichäwinjja, kunanaksa jan yatktan ukat kunatsa ukajj aynachtʼayistaspa ukanakatwa yatjjataskañäni. Ukat taqe kun jan yatiñajj kunjamsa yanaptʼarakistu uks uñjaskarakiñäniwa. Kuntï yateqkañäni ukajja, Jehová Diosar jukʼamp confiyañatakiw yanaptʼistani, jupaw ‘taqe kuns sum uñtʼi’, kuntï yatiñas wakiski uksa yatiyarakistaniwa (Job 37:16).
AKAPACHAN TUKUSIÑAPAJJ KUNAPACHÄNIS UK JANIW YATKTANTI
4. Mateo 24:36 textorjamajj ¿kunsa jan yatktanjja?
4 (Mateo 24:36 liytʼäta). Akapachan tukusiñapajj kunapachas purinini uk janiw yatktanti. Jesusajj aka oraqenkkäna ukhajja, akapachan tukusïwipajj “kuna urünisa kuna horasänisa” uk janirakiw yatkänti.a Apostolonakaparojja, tiempo uttʼayiri Jehová Diosajj “munañaparjamaw” mä kun pasañaps amti sasaw sarakïna (Hech. 1:6, 7). Akapachan tukusiñapajj kunürünisa uk Jehová Diosajj yatjjewa, jiwasajj janiw uk kunjamats yatksnati.
5. Akapachan tukusïwipajj kuna urünisa uk jan yatisajja, ¿kunjamsa jikjjatassna?
5 Jesusan arunakaparjamajja, qhawqha tiempos akapachan tukusiñap puriniñapkamajj suyañasa uk janiw yatktanti. Ukatwa awisajj jan paciencianëjjsna aynachtʼjjaraksna, walja maranak Jehová Diosar sirvjjstan ukhajja, jukʼampïspawa. Jan ukajj inas akapachan tukusïwip jan purinitapat familiaranakasana, yaqha jaqenakan burlasipjjatapat aguantañajj chʼamakïchïspa (2 Ped. 3:3, 4). Inas akham amuyaraksna: “Nayatï akapachan tukusiñapajj kuna urünisa uk yatirista ukhajja, paciencianirïstwa, mayninakan burlasipjjatap aguantañas janiw chʼamäkaspati” sasa.
6. Akapachan tukusiñapajj kunapachas purinini uk jan yatiñajj ¿kun uñachtʼayañatakis yanaptʼistu?
6 Akapachan tukusïwipajj kunürünisa uk jan yatisajja, Jehová Diosajj jupar munasitasat servitasa ukat jupar confiyatas uñachtʼayañatakiw mä oportunidad churistu. Juparojj janiw akapachan tukusiñapkamak serviñ munktanti, jan ukasti wiñayatakiw serviñ muntanjja. ‘Jehová Diosan urupat’ lupʼisajja, janiw kunapachas uka urojj purinini ukak piensañ munktanti, jan ukasti kuna askinaksa uka urojj apanini ukwa lupʼiñ muntanjja. Ukaw jupar jukʼamp jakʼachasiñatakisa, kuntï lurañas munki uk lurañatak chʼamachasiñatakis yanaptʼistani (2 Ped. 3:11, 12).
7. ¿Kunsa yattanjja?
7 Kuntï yatktan uka toqet lupʼiñajj wali importantewa. ¿Kunsa yattanjja? 1914 marat aksarojj qhepa urunakanwa jaktanjja. Uka urunakan jakatas uñachtʼayañatakejj Jehová Diosajj profecianakwa Biblian qellqayawayi, uka tiempon jakasiñajj kunjamäñapänsa uka toqets qellqayarakïnwa. Ukhamatwa ‘Jehová Diosan jachʼa urupajj jakʼankatap yattanjja’ (Sof. 1:14). ‘Reinon suma yatiyäwinakap’ walja jaqenakar yatiyañatak chʼamachasiñaswa Jehová Diosajj muni, uks yatiraktanwa (Mat. 24:14). Uka suma yatiyäwinakajja, waranqa jila arunakanwa mä 240 markanakan yatiyasiski. Taqe chuyma yatiyañatakejja, janiw akapachan tukusïwipajj kuna urusa kuna horasarus purinini uk yatiñasajj wakiskiti.
JEHOVÁ DIOSAJJ KUNSA JIWASAR YANAPTʼAÑATAKEJJ LURANI UK JANIW YATKTANTI
8. ‘Kunanaksa cheqpach Diosajj luri’ sasinjja, ¿kuna toqetsa parlaski? (Eclesiastés 11:5).
8 ‘Kunanaksa cheqpach Diosajj luri uk janiw yatkapunksnati’ (Eclesiastés 11:5 liytʼäta). Ukham sasajja, taqe kunanaktï Jehová Diosajj munañap qhoqasiñapatakejj pasañap permitki ukanakatwa parlasktanjja. Kunatsa Jehová Diosajj mä kun pasañaps permiti uk janiw yatksnati, ni kunjamsa yanaptʼistani uks yatksnati (Sal. 37:5). Uk yatiñajja kunjamsa mä wawajj mamapan purakapan jilsuski uk yatiñampi sasispawa, cientificonakas kunjamsa mä wawajj jilsu uk janiw phoqatpach yatipkiti. Jiwasanakajj ukhamarakiw kunanaksa cheqpach Diosajj luri uk jan phoqatpach yatksnati.
9. Kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼistani uk jan yatitasatjja, ¿kunsa amuyjjsna?
9 Kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼistani uk jan yatisajja, inas mä amtar puriñajj jiwasatakejj chʼamakïchispa. Sañäni, jukʼamp predicañatak chʼamachasiñatakisa, jan ukajj kawkjantï predicañatak yanapajj munaski ukar sarañatakis inas mä kun jaytañas chʼamakïchispa. Jan ukajj Jehová Diosar jukʼamp serviñ layku kuntï lurañ amtkayätan uk jan phoqatasat inas Jehová Diosajj janis munasjjestaspa ukham amuyjjsna. Inas mä amtanïchiyätan ukat uk janirak phoqkstanti. Jan ukajj predicañatak wal chʼamachasisas jan ni mä estudio jikjjatkstanti. Jan ukajj construccionan yanaptʼañatakiw chʼamachasisksna, ukat inas walja jan walinakar saykatañasächi. Ukhamanakan uñjasisajja, Jehová Diosajj janis jiwasar yanaptʼkistaspa ukhamwa amuysna.
10. Kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼistani uk jan yatiñajja, ¿kunjam chuymanïñatakis yanaptʼistani?
10 Kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼistani uk jan yatiñajja, humilde chuymanïñatakiw yanaptʼistaspa. Ukajja Jehová Diosan amuyunakapajj jiwasan amuyunakasat sipans jukʼamp altonkatap amuyañatakiw yanaptʼistu (Is. 55:8, 9). Maysa toqetjja, juparutï taqe chuym confiyañäni ukhajj taqe kunas sumaruw sarani sasin confiyañatakiw yanaptʼistu. Predicacionan jaqenakajj istʼapjjestu ukhasa Diosan markapan yanaptʼasajj mä kuns sum lurstan ukhasa, Jehová Diosaruw jachʼañchtanjja (Sal. 127:1; 1 Cor. 3:7). Ukampis kunjamtï pienskayätan ukarjam jan phoqaskchi ukhajja, Jehová Diosajj taqe kun yatitapa taqe kun uñjaskatap yatiñaw yanaptʼistu (Is. 26:12). Puedktan ukakwa lurañasa jan puedktan ukjja, Jehová Diosaruw jaytjjañasa. Jehová Diosajj janiw nayra tiemponjam kunsa lurañasa uk mä milagro toq uñachtʼaykistaniti, ukampis necesitktan ukarjamajj yanaptʼapunistaniwa, ukat janiw payachasktanti (Hech. 16:6-10).
11. ¿Kunanaksa yattanjja?
11 Kunanaktï yatktan ukanak amtañajja, yanaptʼistuwa. ¿Kunanaksa yattan? Jehová Diosajj wali munasiriwa, cheqapar uñjiriwa, yatiñanirakiwa. Kunanaktï jupar serviñatakisa jilat kullakanakar yanaptʼañatakis lurktan ukanak wali valoranitwa uñji, khitinakatï jupat jan jitheqtapki ukanakarus bendisirakiwa (Heb. 11:6).
KUNAS QHARÜROJJ PASANI UK JANIW YATKTANTI
12. Santiago 4:13, 14 textorjamajj ¿kunsa jan yatktan?
12 (Santiago 4:13, 14 liytʼäta). Qharürojj jakaskañäniti janicha uk janiw yatktanti. ‘Taqeniw mä jan waltʼäw tiempon uñjassnajja, taqenirakiw akatjamat jan waltʼäwinakan uñjassnajja’ (Ecl. 9:11). Ukhamajj kuntï lurañ munktan ukajj kunjamtï munktan ukarjamat phoqaspachäni, jan ukajj uk phoqañatakejj jakaskpachäñäniti janicha uk janiw yatksnati.
13. Kunas qharürojj pasani uk jan yatiñajj ¿kunatsa aynachtʼayistaspa?
13 Qharürojj kunas pasani uk jan yatiñajj aynachtʼayistaspawa. Inas kuntï jan pasañap munktan uka toqet lupʼisajj jan kusisit jakasjjsnati. Akatjamat mä jan walin uñjasisasa jan ukajj mä accidenten uñjasisasa wali llakita ukat colerataw jikjjatassna. Jan ukajj kuntï amtkayätan uk jan phoqasitapat inas wali aynachtʼata jan ukajj desanimat jikjjatasiraksna (Prov. 13:12).
14. ¿Kunas cheqpach kusisit jakasiñatak yanaptʼistani? (Fotonak uñjjattʼarakïta).
14 Kuna jan walinakansay uñjaskchiñänejja, Jehová Diosarojj munasiñat servitaswa uñachtʼaysna. Problemanakan uñjastan ukhajja, janiw Jehová Diosajj jiwasar taqe ukanakat jarkʼaqañap suyañasäkiti, ukwa Biblian utjki uka sarnaqäwinakat amuysna, jupajj janiw kunanakas pasistani uk janïräkipan amtkiti. Jutïrin kunanakas pasistani uk jan yatkasas kusisitaw jakassna, uk Jehová Diosajj sum yati, antisas kusisit jakasiñatakejja jupan yanaptʼapwa thaqañasa, istʼasirïñasarakiwa (Jer. 10:23). Mä amtar puriñatak Jehová Diosamp yanaptʼayasiñäni ukhajja, akham sisksnas ukhamawa: “Jehová Diosatejj munanejja, jakaskañäniwa, ukhamarakiw ukanaksa akanaksa lurañäni” sasa (Sant. 4:15).
Jehová Diosan yanaptʼap thaqaña ukat jupar istʼañaw jan walinakat jarkʼaqestu. (Párrafos 14 y 15).b
15. ¿Kunsa jutir urunakat yattanjja?
15 Kunas qharürojj pasani uk janis yatkstanjja, ak sum yattanjja: alajjpachana jan ukajj aka oraqenjja Jehová Diosajj wiñay jakañwa churistani. Jupajj janiw kʼariskaspati promesanakap phoqañatakejj janirakiw kunas jarkʼkaspati (Tito 1:2). Jupakiw akham saspa: ‘Nayaw kunatï paskani uk yatiyjjta, nayra tiempotpachaw nayajj kunanakatï janïr luraski ukanakat yatiyjjta’ sasa. Kunanaktï jupajj arsuwayki ukanakajj phoqasiwayiwa, jutïrins phoqasiskakiniwa (Is. 46:10). Jehová Diosajj jiwasar munasiñapatakejj janiw kunas jarkʼkaspati, ukat janiw payachasktanti (Rom. 8:35-39). Jupaw kuna jan walinakar saykatañatakejj chʼamsa yatiñsa churistani, chuymachtʼarakistaniwa. Jehová Diosajj yanaptʼapunistaniwa bendisirakistaniwa (Jer. 17:7, 8).
QHAWQSA JEHOVÁ DIOSAJJ UÑTʼISTU UK JANIW SUM AMUYKSNATI
16. Jiwasatakejj wali musparkañäkchisa, ¿kunanaksa Jehová Diosajj jiwasanakat yati? (Salmo 139:1-6).
16 (Salmo 139:1-6 liytʼäta). Luririsajj kunjam lurtʼatätansa uk sum yati, kunjam chuymanïtansa kunjam amuyunïtansa uks yatirakiwa. Taqe horasanwa jiwasanakat llakisi, kuntï arsktan, kuntï arsuñ munktan, kuntï lurktan, kunatsa uk lurtan uk sum yati. David reyejja kawkjankaskañänisa Jehová Diosajj jiwasar jarkʼaqañatakejj mä guardiar uñtasitaw jiwas muytpachanki sasaw säna. Taqe Kunjjar Munañani, alajjpachsa aka oraqsa Luriri ukat Taqe Chʼamani Jehová Diosajj jiwasanakat wal llakisi, ukajj wali musparkañawa. Davidajj akham sasaw säna: “Jumajj wali sum nayarojj uñtʼistajja, ukajj wali musparkañapuniwa, nayajj amuykirista ukat sipansa jukʼampiwa” sasa (Sal. 139:6, notanaka).
17. Jehová Diosajj wali sumwa uñtʼistu sasin amuyañajj ¿kunatsa chʼamakïspa?
17 Familiasan jan walinak pasatapatsa, jakasktan uka cheqan costumbrenak utjatapatsa, janïr Testigökasin utjkistäna uka nayra creencianakanïtasatsa, Jehová Diosar wali munasir awkjam uñjañajj chʼamakïspawa. Jan ukajj inas nayra pantjasitanakasat janis Jehová Diosajj munasjjestaspa jan ukajj jiwasanakat wali jayankkaspasa ukham amuysna, Davidajj ukhamwa awisajj amuyasirakïna (Sal. 38:18, 21). Inas maynejj kunjamtï Jehová Diosajj munki ukham jakasiñatak taqe chuym chʼamachasiskchi, ukampis akham sasaw jisktʼasispa: “Diosatï wali sum uñtʼchitojja, ¿kunatsa nayatak wali chʼamäki uk jaytañ maypachïtu?” sasa.
18. Jehová Diosajj jiwasanakat sipans sum uñtʼistu sasin amuyañajj ¿kunjamsa yanaptʼistu? (Fotompi dibujompi uñjjattʼarakïta).
18 Jiwasanakajj kunanaksa sum lurtan uk janis amuykstanjja, Jehová Diosajj ukanak sum uñjaski, jiwasanakat sipans wali sum uñtʼarakistu. Ukajj cheqätap amuyañajj chʼamakïspawa, ukampis ukham amuyañ yateqsnawa. Jehová Diosajj pantjasitanakas uñjiwa, kunjam jaqëñsa muntan uks yatiwa, munasirakistuwa (Rom. 7:15). Mä urojj kunjam chuyman jaqerus tuksna uk Jehová Diosajj sum yati, uk amuytan ukhajja, jupat jan jitheqtas serviñataki ukat kusisitäñatakiw yanaptʼistu.
Jichha tiempon janisay taqe kunpun yatkstanjja, Jehová Diosan arsutaparjamajj jutïrin wali sum jakasiñäni uk sum yattanjja, ukaw jan waltʼäwinakan aguantañatakejj yanaptʼistu. (Párrafos 18 y 19).c
19. ¿Kunsa Jehová Diosat yattan?
19 Jehová Diosajj munasiñawa, ukhamätapat janipuniw payachasktanti (1 Juan 4:8). Jehová Diosajj qhawqsa munasistu ukjja, churkistu uka leyinakapanwa qhan amuytanjja, jupajj sum jakasiñaswa muni. Ukatjja wiñayatak jakassna ukwa munaraki, ukatwa Yoqaparojj jiwasanak layku jiwañapatak khitanïna. Ukhamajj pantjaskañäni ukhasa, Jesusan jiwasanak layku jiwatapatwa kunjamtï Jehová Diosajj munki ukham juparojj sirvsna (Rom. 7:24, 25). “Diosajj chuymasat sipansa jukʼamp jachʼawa, taqe kunwa yatiraki”, uk sum yattanjja (1 Juan 3:19, 20). Jehová Diosajj sumwa uñtʼistu, jupan munañapsa luraraksnawa uk jupajj sum yati.
20. ¿Kunas jan sinti llakisiñatakejj yanaptʼistani?
20 Kunanaktï jiwasanakan yatiñasajj wakiski ukjja, Jehová Diosajj yatiyistuwa. Ukhamajj kunanaktï jan yatktan ukanakat llakisiñasajj janiw wakiskiti, antisas kunanakatï wali importantëki ukanakwa amtañasa. Ukhamatwa “khititï uñtʼañan perfectöki” uka Jehová Diosar taqe chuym confiyatas uñachtʼayañäni (Job 36:4). Jichhürunakan janiw taqe kunpun yatktanti, ukampis jutïrinjja wiñayatakiw Jehová Diosat yateqañäni, uk wal suytanjja (Ecl. 3:11).
CANCIÓN 104 Diosaw chʼamapampi yanaptʼistu
a Supayan aka jan wali pachapamp nuwasiñatakejj Jesusaw pʼeqtʼani. Ukhamajj Armagedonajj kunürünisa, kunapachas “atipjäwip phoqachani” uk jichhajj Jesusajj yatjjewa sasin amuyañajj walikïskiwa (Apoc. 6:2; 19:11-16).
b FOTONAKAT QHANAÑCHTʼAÑATAKI: Mä awkejj wawapampiw mochila de emergencia wakichtʼaski.
c FOTOMPIT DIBUJOMPIT QHANAÑCHTʼAÑATAKI: Problemanakan uñjasir mä jilatajja, machaq mundon kunja kusisitas jakasini uka toqetwa lupʼiski.