Јенијетмәнизин фираванлығына көмәк един

1, 2. Јенијетмәлик дөврү һансы чәтинликләри вә севинҹи ҝәтирә биләр?

ЕВДӘ јенијетмәнин олмасы, беш јашлы, һәтта он јашлы ушағын олмасындан олдугҹа фәрглидир. Јенијетмәлик дөврү өзүнәмәхсус чәтинлик вә проблемләрлә јанашы, һәмчинин севинҹ вә мүкафатлар да бәхш едә биләр. Јусиф, Давуд, Јошија вә Тимотеј кими нүмунәләр ҝөстәрир ки, ҝәнҹләр мәс’улијјәтлә давраныб, Јеһова илә ҝөзәл гаршылыглы мүнасибәтләрә саһиб ола биләрләр (Тәквин 37:2–11; 1 Самуел 16:11–13; 2 Краллар 22:3–7; Һәвариләрин ишләри 16:1, 2). Буну, бизим ҝүнләримиздә бир чох јенијетмәләр дә тәсдиг едирләр. Јәгин ки, онлардан бә’зиләрини сиз дә таныјырсыныз.

² Бунунла белә, јенијетмәлик илләри бә’зиләри үчүн ҹошғун бир дөврдүр. Јенијетмәләр емосионал ҹәһәтдән енишли–јохушлу анлар јашајырлар. Јенијетмә оғлан вә гызлар даһа сәрбәст олмаг истәјирләр вә валидејнләри тәрәфиндән гојулан мәһдудијјәтләр онларын хошуна ҝәлмәјә биләр. Анҹаг бу ҝәнҹләр һәлә чох тәҹрүбәсиздирләр вә валидејнләринин мәһәббәт вә сәбир долу көмәјинә еһтијаҹ дујурлар. Бәли, јенијетмәлик илләри һәјәҹанлы дөвр ола биләҹәји кими, һәм валидејнләр, һәм дә јенијетмәләр үчүн чашгынлыг дөврү дә ола биләр. Бу дөврдә јенијетмәләрә неҹә көмәк етмәк олар?

3. Валидејнләр өз јенијетмәләрини фираван бир һәјата неҹә һазырлаја биләрләр?

³ Мүгәддәс Китабын мәсләһәтинә риајәт едән валидејнләр, бу сынагларын өһдәсиндән мүвәффәгијјәтлә ҝәлмәкдә вә мәс’улијјәтли шәхсијјәт олмагда өз јенијетмәләринә ҝөзәл имканлар јарадырлар. Бүтүн халгларда вә дөврләрдә, Мүгәддәс Китабын принсипләрини бирҝә һәјата кечирән валидејнләр вә јенијетмәләр бунун сәмәрәсини ҝөрмүш вә мүвәффәгијјәтли олмушлар (Мәзмур 119:1).

СӘМИМИ ВӘ АЧЫГ ҮНСИЈЈӘТ

4. Нәјә ҝөрә мәсләһәт хүсусилә јенијетмәлик илләриндә ваҹибдир?

⁴ Мүгәддәс Китабда дејилир: “Мәсләһәтсиз нијјәт боша чыхар” (Сүлејманын мәсәлләри 15:22, МКШ). Әҝәр ушаглара кичик јашларында икән мәсләһәт вермәк ваҹиб идисә, бу, јенијетмәлик илләриндә хүсусилә ваҹибдир; чүнки ҝәнҹләр инди евдә даһа аз олур, вахтларынын чохуну мәктәб јолдашлары вә достлары илә кечирирләр. Әҝәр хүсуси олараг сөһбәт едилмирсә, башга сөзлә десәк, ушагларла валидејнләр арасында сәмими вә ачыг үнсијјәт јохдурса, јенијетмәләр евдә јад бир адама чеврилә биләрләр. Бәс үнсијјәтдә ачыглығы неҹә горумаг олар?

5. Јенијетмәләр, валидејнләри илә үнсијјәтә неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәлидирләр?

⁵ Бу мәсәләдә һәм јенијетмәләр, һәм дә валидејнләр өз вәзифәләрини јеринә јетирмәлидирләр. Дүздүр, јенијетмәләрә елә ҝәлә биләр ки, кичик јашларындакы дөврә нисбәтән, инди валидејнләри илә сөһбәт етмәк онлар үчүн даһа чәтиндир. Лакин унутмајын ки, “сағлам өјүдләр олмадыгда халг тәнәззүл едәр; вә өјүд верәнләр чохлуғунда гуртулуш вардыр” (Сүлејманын мәсәлләри 11:14). Бу сөзләр һамыја, һәм ҝәнҹләрә, һәм дә јашлылара аиддир. Буну дәрк едән јенијетмәләр, тәҹрүбәли рәһбәрлијә һәлә дә еһтијаҹ дујдугларыны анлајырлар, чүнки әввәлкинә нисбәтән даһа ҹидди проблемләрлә гаршылашмалы олурлар. Онлар, мәсиһчи валидејнләринин һәјатда даһа чох тәҹрүбәли олдугларына вә илләр узуну мәһәббәт долу гајғыларыны сүбут етдикләринә ҝөрә, онларын мәсләһәтчи ролуна даһа мүнасиб олдугларыны е’тираф етмәлидирләр. Буна ҝөрә дә, ағыллы јенијетмәләр һәјатын бу дөврүндә өз валидејнләриндән үз дөндәрмәјәҹәкләр.

6. Мүдрик вә севән валидејнләр јенијетмә ушаглары илә үнсијјәтә неҹә мүнасибәт ҝөстәрәҹәкләр?

⁶ Ачыг үнсијјәт дедикдә, јенијетмәнин сөһбәт етмәјә еһтијаҹ дујдуғу заман, бунун үчүн валидејнләрин әлләриндән ҝәләни едәҹәкләри нәзәрдә тутулур. Валидејнләр, үнсијјәт гапысынын, һеч олмазса, сизин тәрәфиниздән һәмишә ачыг олдуғуна әмин олун. Бу, асан олмаја биләр. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, “сусмағын вахты вар вә сөјләмәјин вахты вар” (Ваиз 3:7). Ола билсин, јенијетмәниз сөһбәт етмәк вахты олдуғуну дүшүнәркән, сиз сусмаг истәјәрдиниз. Бәлкә дә сиз, һәмин вахты шәхси өјрәнмәјә, истираһәтә вә ја ев ишләринә ајырмысыныз. Анҹаг јенијетмәниз сизинлә сөһбәт етмәк истәјирсә, өз планларынызы дәјишмәјә чалышын вә ону динләјин. Чүнки о, икинҹи дәфә јахынлашмаја биләр. Исанын нүмунәсини хатырлајын. Бир дәфә о, динҹәлмәк үчүн вахт ајырды. Лакин ону динләмәк истәјән инсанлар әтрафына топлашанда, истираһәтини тә’хирә салыб онлары өјрәтмәјә башлады (Марк 6:30–34). Јенијетмәләрин әксәријјәти, валидејнләринин чох мәшғул олдугларыны баша дүшүрләр, лакин онлар әмин олмалыдырлар ки, лазым ҝәләрсә, валидејнләри һәмишә онларын јанында олаҹаглар. Буна ҝөрә дә јарарлы вә анлајышлы олун.

7. Валидејнләр нәдән чәкинмәлидирләр?

⁷ Јенијетмәлик дөврүндә кечирдијиниз һиссләри хатырламаға чалышын вә јумор һиссини итирмәјин. Валидејнләр, ушагларла үнсијјәтдә олмагдан севинҹ дујмалыдырлар. Бәс валидејнләр асудә вахтларыны неҹә кечирирләр? Әҝәр онлар асудә вахтларыны аиләдән кәнарда кечирмәјә чалышырларса, јенијетмәләр буну дәрһал һисс едәҹәкләр. Әҝәр јенијетмәләр нәтиҹәјә ҝәлсәләр ки, валидејнләриндән чох мәктәб јолдашларына лазымдырлар, бу, проблемләрә ҝәтириб чыхараҹаг.

НӘ БАРӘДӘ СӨҺБӘТ ЕТМӘК

8. Дүзҝүнлүјә, әмәјә вә јахшы давраныша гаршы һөрмәти ушаглара неҹә ашыламаг олар?

⁸ Әҝәр валидејнләр ушагларына дүзҝүнлүјә вә әмәјә гаршы һөрмәт һә­лә ашыламајыбларса, онда буну мүтләг јенијетмәлик дөврүндә етмәлидирләр (1 Салониклиләрә 4:​11; 2 Салониклиләрә 3:10). Һәмчинин валидејнләр әмин олмалыдырлар ки, онларын ушаглары әхлаглы вә тәмиз һә­јат сүрмәјин ваҹиблијинә үрәкдән әминдирләр (Сүлејманын мәсәлләри 20:11). Бу саһәдә валидејнләрин шәхси нүмунәси бөјүк рол ојнајыр. Һәјат јолдашларынын иманына шәрик олмајан әрләр “арвадларынын рәфтары илә һеч бир сөз олмадан фәтһ” едилдикләри кими, јенијетмәләр дә, валидејнләринин давраныш тәрзини мүшаһидә едәрәк, әдаләтли принсипләрә өјрәнә биләрләр. (1 Петер 3:1, 2, И–93 илә мүгајисә един.) Лакин јалныз нүмунә олмаг кифајәт дејил, чүнки ушаглар евдән кәнарда бир чох пис нүмунәләр ҝөрүр вә ширникдириҹи тә’сирләрә мә’руз галырлар. Буна ҝөрә дә гајғыкеш валидејнләр, јенијетмәнин ҝөрдүјү вә ешитдији шејләрә неҹә мүнасибәт ҝөстәрдијини билмәлидирләр, бунун үчүн исә, мәзмунлу сөһбәтләр етмәк лазымдыр (Сүлејманын мәсәлләри 20:5).

9, 10. Валидејнләрин ҹинси әлагәјә аид ушагларына нәсиһәт вермәләри нәјә ҝөрә ваҹибдир вә онлар буну неҹә едә биләрләр?

⁹ Бу, хүсусилә ҹинси тәрбијә мәсәләсиндә тәтбиг едиләндир. Валидејнләр, ушагларынызла ҹинси әлагә һаггында сөһбәт етмәјә утанырсынызмы? Утансаныз белә, өз һиссләринизи дәф етмәјә чалышын, чүнки әввәл–ахыр ушагларыныз бу барәдә башгаларындан өјрәнәҹәкләр. Әҝәр буну сиздән өјрәнмәзләрсә, ким билир онлар һансы јанлыш биликләрә јијәләнәҹәкләр? Мүгәддәс Китабда, Јеһова ҹинси һәјата даир сөз етмәкдән чәкинмир, валидејнләр дә чәкинмәмәлидирләр (Сүлејманын мәсәлләри 4:1–4; 5:1–21).

¹⁰ Хошбәхтликдән, Мүгәддәс Китабда ҹинси әхлаг нормаларына аид ајдын рәһбәрлик верилир вә Ҝөзәтчи Гүлләси Ҹәмијјәти, бу рәһбәрлијин мүасир дүнјада да тәтбиг едилән олдуғуну ҝөстәрән бир чох фајдалы мә’луматлар дәрҹ едир. Нәјә ҝөрә белә көмәкдән сиз дә фајдаланмајасыныз? Мәсәлән, “Ҝәнҹләрин суаллары. Практики мәсләһәтләр” китабында “Ҹинси әлагә вә әхлаг нормалары” бөлмәсиндән мүнасиб мәгаләләри оғлунуз вә ја гызынызла нәјә ҝөрә мүзакирә етмәјәсиниз? Нәтиҹә ҝөзләмәдијиниз гәдәр сизи севиндирә биләр.

11. Јеһоваја неҹә хидмәт едәҹәкләрини валидејнләрин өз ушагларына өјрәтмәләринин ән јахшы үсулу һансыдыр?

¹¹ Бәс валидејнләр ушаглары илә сөһбәт едәркән һансы мөвзуја үстүнлүк вермәлидирләр? Һәвари Павел нөвбәти сөзләри јазаркән буна ишарә етди: “Ушагларынызы... Рәббин тәрбијә вә нәсиһәти илә бөјүдүн” (Ефеслиләрә 6:4). Ушаглар Јеһова һаггында давамлы билик әлдә етмәјә еһтијаҹ дујурлар. Хүсусилә, Ону севмәји өјрәнмәли вә Она хидмәт етмәји арзуламалыдырлар. Шәхси нүмунә илә бу саһәдә дә чох шеј өјрәтмәк мүмкүндүр. Јенијетмәләр, валидејнләринин Аллаһы бүтүн үрәкләри, бүтүн ҹанлары вә бүтүн дүшүнҹәләри илә севдикләрини вә бунун валидејнләринин һәјатына јахшы тә’сир ҝөстәрдијини ҝөрәндә, онлардан нүмунә ҝөтүрмәк истәјәҹәкләр (Матта 22:37). Буна бәнзәр шәкилдә, әҝәр јенијетмәләр, валидејнләринин мадди шејләрә таразлашдырылмыш мүнасибәт ҝөстәрдикләрини вә Аллаһын Падшаһлығыны һәјатларында өн плана гојдугларыны ҝөрәрләрсә, бу онлара ејни ҹүр дүшүнҹә тәрзини инкишаф етдирмәкдә көмәк едәҹәкдир (Ваиз 7:12; Матта 6:31–33).

12, 13. Аиләви өјрәнмәнин мүвәффәгијјәтли олмасы үчүн нәји јадда сахламаг лазымдыр?

¹² Мүгәддәс Китабын һәфтәлик аиләви өјрәнмәси, ҝәнҹләрә руһани дәјәрләри ашыламагда ән ҝөзәл көмәкдир (Мәзмур 119:33, 34; Сүлејманын мәсәлләри 4:20–23). Бу ҹүр өјрәнмәни мүнтәзәм олараг кечирмәк зәруридир (Мәзмур 1:1–3). Валидејнләр вә ушаглар анламалыдыр ки, аиләви өјрәнмә бүтүн ишләрдән өнҹә планлашдырылмалыдыр, әксинә јох. Бундан әлавә, аиләви өјрәнмәнин сәмәрәли олмасы үчүн, она дүзҝүн јанашмаг ваҹибдир. Бир ата дејир: “Сирр ондадыр ки, аиләви өјрәнмә заманы апарыҹы сәрбәст вә һөрмәтҹил шәраит јаратмаға чалышмалыдыр. Таразлыға наил олмаг һәр вахт асан олмур вә јенијетмәләрин өјрәнмәјә олан мүнасибәтләрини тез–тез дәјишмәк лазым ҝәлир. Әҝәр бир нечә дәфә һәр шеј истәдијиниз кими алынмырса, тәслим олмајын вә диггәтинизи ирәлијә, нөвбәти мәшғәләјә јөнәлдин”. Һәмин ата дејир ки, һәр дәфә мүзакирәјә башламаздан әввәл дуасында, Јеһовадан хүсусилә орада иштирак едәнләрин һәр биринин өјрәнмәјә дүзҝүн мүнасибәт ҝөстәрмәсинә көмәк етмәјини хаһиш едирди (Мәзмур 119:66).

¹³ Аиләви өјрәнмәнин кечирилмәси, мәсиһчи валидејнләрин вәзифәсидир. Доғрудур, бә’зи валидејнләри, бәлкә дә, габилијјәтли мүәллим адландырмаг чәтиндир вә онлар үчүн аиләви өјрәнмәни мараглы кечирмәк асан дејил. Јенә дә, әҝәр сиз ушагларынызы “әмәлдә вә һәгигәтдә” севирсинизсә, һәлимликлә вә сәмимиликлә онларын руһән инкишаф етмәләринә көмәк етмәк арзусунда олаҹагсыныз (1 Јәһја 3:18). Арабир јенијетмәләр наразылыг едә биләрләр, лакин ҝүман етмәк олар ки, онларын рифаһы илә дәриндән марагландығынызы анлајаҹаглар.

14. Јенијетмәләрлә руһани мәсәләләри мүзакирә едәркән Тәснијә 11:18, 19 ајәләрини неҹә тәтбиг етмәк олар?

¹⁴ Руһани ҹәһәтдән ваҹиб олан мәсәләләри мүзакирә етмәк үчүн аиләви өјрәнмәдән башга, диҝәр имканлар да мөвҹуддур. Јеһованын валидејнләрә вердији әмр јадыныздадырмы? О демишди: “Мәним бу сөзләрими үрәјинизә вә ҹаныныза гојаҹагсыныз; вә онлары әламәт олараг әлинизин үзәринә бағлајаҹагсыныз вә ҝөзләринизин арасында алын бағы олаҹагдыр. Вә евиндә отурдуғун вә јолда јеридијин заман, јатдығын вә галхдығын заман, онлар һаггында сөјләјәрәк оғулларына онлары өјрәдәҹәксән” (Тәснијә 11:18, 19; һәмчинин Тәснијә 6:6, 7 дә бахын). Бу о демәк дејил ки, валидејнләр ушагларына даима тәблиғ етмәлидирләр. Лакин аиләсинә мәһәббәтлә башчылыг едән шәхс, аиләсинин руһани нөгтеји–нәзәрләрини тәкмилләшдирмәк үчүн һәр заман имканлар ахтараҹагдыр.

ТӘРБИЈӘ ВӘ ҺӨРМӘТ

15, 16. а) Тәрбијә етмәк нә демәкдир? б) Нәсиһәт вермәк вә бу нәсиһәтә гулаг асмаг үчүн кимләр мәс’улијјәт дашыјыр?

¹⁵ Тәрбијә, ислаһедиҹи тә’лимдир вә үнсијјәти дә өзүнә дахил едир. Бә’зән ҹәзаландырмаг лазым ҝәлсә белә, тәрбијә ҹәзаландырмагдан чох ислаһ етмәк мә’насыны дашыјыр. Ушагларынызын көрпәликдән тәрбијә едилмәјә еһтијаҹлары вардыр. Лакин онларын инди дә, јенијетмәлик дөврүндә дә бир гәдәр тә’лим вә ислаһ едилмәјә, ола билсин, әввәлкиндән даһа чох еһтијаҹлары вар. Сағлам дүшүнҹәли јенијетмәләр бунун доғру олдуғуну билирләр.

¹⁶ Мүгәддәс Китабда дејилир: “Сәфеһ адам атасынын нәсиһәтини хор ҝөрүр, фәгәт мәзәммәтә гулаг верән фәрасәтли олур” (Сүлејманын мәсәлләри 15:5). Бу ајәдән чох шеј өјрәнирик. Бурада нәсиһәтин вериләҹәји нәзәрдә тутулур. Әҝәр нәсиһәт верилмәсәјди јенијетмә ону “хор ҝөрә” билмәзди. Нәсиһәт вермәк мәс’улијјәтини Јеһова валидејнләрин, хүсусилә дә атанын үзәринә гојур. Верилән нәсиһәтә гулаг асмаг мәс’улијјәти исә јенијетмәнин үзәринә дүшүр. Әҝәр о, атасынын вә анасынын мүдрик нәсиһәтләринә диггәт јетирсә, чох шеј өјрәнәр вә даһа аз сәһвләрә јол верәр (Сүлејманын мәсәлләри 1:8). Мүгәддәс Китабда дејилир: “Тәрбијәни рәдд едән јохсуллашыб шәрәфдән дүшәр, мәзәммәти гәбул едән шәрәфә јетишәр” (Сүлејманын мәсәлләри 13:18, МКШ).

17. Јенијетмәләрә тәрбијә верәркән, валидејнләр һансы таразлыға ҹан атмалыдырлар?

¹⁷ Јенијетмәләри тәрбијә едәркән, валидејнләр тәмкинли олмалыдырлар. Онлар, ушагларыны гәзәбләндирәҹәк, һәтта өзләринә инамларыны итирәҹәк дәрәҹәдә сәрт олмагдан чәкинмәлидирләр (Колослулара 3:21). Бунунла бәрабәр, валидејнләрә, өз јенијетмәләрини һәјати ваҹиб олан тәрбијәдән мәһрум едәҹәк сәвијјәдә јумшаглыг ҝөстәрмәк дә лазым дејил. Бу ҹүр јумшаглыг фәлакәтә уғрада биләр. Сүлејманын мәсәлләри 29:17 ајәсиндә дејилир: “Оғлуна тәрбијә вер ки, ҹанын динҹ олсун, көнлүн бундан ләззәт алсын” (МКШ). Һәмин фәслин 21–ҹи ајәсиндә исә дејилир: “Ким әркөјүн гул бөјүтсә әҝәр, ахырда бу она дәрд верәр” (МКШ). Бу ајәдә гулдан бәһс едилсә дә, ону аиләдәки јенијетмәнин һәр биринә тәтбиг етмәк олар.

18. Тәрбијә нәјә шәһадәт едир вә јенијетмәләрини ардыҹыллыгла тәрбијә едәркән валидејнләр нәдән чәкинмәлидирләр?

¹⁸ Доғрудан да, лазыми тәрбијә, валидејнин ушағына олан мәһәббәтинә сүбутдур (Ибраниләрә 12:6, 11). Әҝәр валидејнсинизсә, ушағын тәрбијәсиндә ардыҹыллығы вә мүдриклији горумағын нә дәрәҹәдә чәтин олдуғуну билирсиниз. Аиләдә әмин–аманлыг горумаг үчүн, инадкар јенијетмәјә истәдијини етмәјә иҹазә вермәк даһа асан ҝөрүнә биләр. Лакин бу, белә давранан валидејнләрә баһа баша ҝәләҹәкдир, чүнки бир гәдәр вахт кечдикдән сонра, аилә үзвләри идарәолунмаз олаҹаглар (Сүлејманын мәсәлләри 29:15; Галатијалылара 6:9).

ИШ ВӘ ӘЈЛӘНҸӘ

19, 20. Валидејнләр јенијетмәләринин әјләнҹә мәсәләләриндә мүдриклији неҹә тәзаһүр етдирә биләрләр?

¹⁹ Әввәлләр ушаглардан адәтән ҝөзләнилирди ки, ев вә ја тәсәррүфат ишләриндә валидејнләринә көмәк етсинләр. Бу ҝүн бир чох јенијетмәләрин валидејн нәзарәтиндән кәнар бош вахтлары олдугҹа чохдур. Һәмин бош вахты долдурмаг үчүн, тиҹарәт дүнјасы бол–бол әјләнҹәләр тәгдим едир. Бура, дүнјанын Мүгәддәс Китабын әхлаг нормаларына гијмәт вермәмәсини дә әлавә етсәниз, јарана билән бәдбәхтликләрин сәбәбләрини ҝөрәҹәксиниз.

²⁰ Буна ҝөрә дә, сағлам дүшүнҹәли валидејнләр әјләнҹәјә даир гәрар гәбул едиләндә, ахырынҹы сөзү өз үзәрләринә ҝөтүрүрләр. Лакин унутмајын ки, јенијетмә бөјүјүр. Һәр һалда о, үмид едир ки, илдән–илә онунла бөјүкләрлә олдуғу кими давранаҹаглар. Беләликлә, јенијетмә бөјүдүкҹә, етдији сечим руһани јеткинлијинә шәһадәт едирсә, әјләнҹә нөвүнү онун өзүнүн сечмәсинә даһа чох имкан вермәк валидејнләр тәрәфиндән мүдриклик оларды. Бә’зән јенијетмә мусиги, достлар вә бу кими шејләрин сечиминдә сәһвә јол верә биләр. Белә вәзијјәтдә онунла сөһбәт етмәк лазымдыр ки, ҝәләҹәкдә етдији сечим дүзҝүн олсун.

21. Әјләнҹәјә вахт ајырмагда мүдрик олмаг јенијетмәләри неҹә мүдафиә едир?

²¹ Әјләнҹәјә нә гәдәр вахт ајырмаг лазымдыр? Бә’зи өлкәләрдә јенијетмәләр фәрз едирләр ки, фасиләсиз әјләнмәјә һаглары вар. Буна ҝөрә јенијетмә вахтыны елә планлашдыраҹагдыр ки, әјләнҹәнин бири диҝәрини әвәз етсин. Валидејнләр ушағы башга шејләрә, мәсәлән, аилә, шәхси өјрәнмә, руһән јеткин инсанларла үнсијјәт, мәсиһчи ҝөрүшләри вә ев ишләри кими шејләрә дә вахт ајырмағы өјрәтмәлидирләр. Бу исә јол вермәјәҹәкдир ки, “һәјатын гајғылары” Аллаһын Кәламыны арха плана чәксин (Лука 8:11–15).

22. Јенијетмәнин һәјатында әјләнҹәләр нә илә таразлашдырылмалыдыр?

²² Сүлејман падшаһ демишдир: “Билирәм ки, онлар үчүн севинҹли олмагдан вә өмүрләри боју јахшылыг етмәкдән даһа јахшы бир шеј јохдур. Һәм дә һәр адамын јејиб ичмәси вә бүтүн әмәјиндән јахшылыг ҝөрмәси Аллаһын верҝисидир” (Ваиз 3:12, 13). Бәли, шәнләнмәк — таразлашдырылмыш һәјатын ајрылмаз бир һиссәсидир. Лакин әмәји дә унутмаг олмаз. Сә’јлә чалышмагдан әлдә едилән мәмнунлуг вә ја һәр һансы бир чәтинлији арадан галдырдыгдан вә һәлл етдикдән сонра јаранан өзүнә һөрмәт һисси, бу ҝүн бир чох ҝәнҹләрә мә’лум дејил. Бә’зиләринә, һәјатда даһа сонра өзләрини тә’мин етмәјә көмәк олаҹаг пешә вә ја тәҹрүбә саһиби олмаг имканы верилмир. Бу, валидејнләр үчүн доғрудан да чәтин мәсәләдир. Ушағынызын белә бир имканы олмасы үчүн гајғы ҝөстәрәҹәксинизми? Әҝәр сиз јенијетмәнизә әмәји гијмәтләндирмәји вә һәтта севмәји өјрәдә билсәниз, о, әмәјә гаршы дүзҝүн мүнасибәт инкишаф етдирәҹәк, бу исә она һәјаты боју ҝәрәкли олаҹагдыр.

ЈЕНИЈЕТМӘ БӨЈҮЈҮР

23. Валидејнләр јенијетмәләрини неҹә руһландыра биләрләр?

²³ Һәтта јенијетмәнизлә проблемләриниз јаранса белә, Мүгәддәс Китабын “мәһәббәт әсла түкәнмәз” ајәси јенә дә гүввәсини итирмир (1 Коринфлиләрә 13:8). Ушағыныза шүбһәсиз олараг, дујдуғунуз севҝини тәзаһүр етдирмәкдән һеч вахт чәкинмәјин. Өзүнүздән сорушун: “Ушагларымдан һәр бирини, проблемләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә вә ја манеәләри арадан галдырмагда әлдә етдикләри мүвәффәгијјәтләрә ҝөрә тә’рифләјирәмми? Ушагларыма олан мәһәббәтими вә миннәтдарлығымы билдирмәк үчүн мүнасиб вахтдан истифадә едирәмми, јохса буну нәзәрдән гачырырам?” Һәрдәнбир анлашылмазлыглар јаранса да, јенијетмәләр сизин онлары севдијинизә әмин олсалар, чох еһтимал ки, онлар да сизә мәһәббәтлә ҹаваб верәҹәкләр.

24. Мүгәддәс Китабын һансы принсипи ушагларын тәрбијәси үчүн үмуми гајда хүсусунда әдаләтлидир, лакин ејни заманда нәји унутмаг олмаз?

²⁴ Әлбәттә, ушаглар бөјүдүкҹә, тәдриҹән ваҹиб гәрарлары өзләри гәбул едәҹәкләр. Бә’зи һалларда валидејнләр бу гәрарлары бәјәнмәјә дә биләрләр. Әҝәр ушаг артыг Јеһова Аллаһа хидмәт етмәмәк гәрарына ҝәләрсә, онда неҹә? Белә бир шеј мүмкүндүр. Һәтта Јеһованын руһани оғулларындан бә’зиләри Онун мәсләһәтини рәдд едиб, үсјанкар олдулар (Тәквин 6:2; Јәһуда 6). Ушаглар компүтер дејилләр ки, онлары истәдијимиз кими һәрәкәт етмәләри үчүн програмлашдыраг. Онлар, ирадә азадлығы верилмиш варлыглардыр вә алдыглары гәрара ҝөрә Јеһованын гаршысында өзләри мәс’улијјәт дашыјырлар. Бунунла белә, Сүлејманын мәсәлләри 22:6 ајәсиндә олан сөзләр үмуми гајда хүсусунда әдаләтлидир: “Ушағы ҝедәҹәји јола ҝөрә јетишдир, јашлы олунҹа да ондан ајрылмаз”.

25. Валидејн олмаг имтијазыны вердијинә ҝөрә, Јеһоваја миннәтдар олмағын ән ҝөзәл үсулу һансыдыр?

²⁵ Беләликлә, ушагларынызы мәһәббәтлә әһатә един. Онлары Мүгәддәс Китабын принсипләринә мүвафиг бөјүтмәк үчүн әлиниздән ҝәләни един. Ушагларыныза, Аллаһа мәгбул давраныш тәрзинә даир јахшы нүмунә верин. Белә етмәклә, ушагларынызын мәс’улијјәтли, Аллаһдан горхан бир шәхс кими бөјүмәләринә ән јахшы имкан јаратмыш оларсыныз. Бу, валидејн олмаг имтијазына ҝөрә, Јеһоваја миннәтдар олмағын ән ҝөзәл үсулудур.