Иса Мәсиһин тә’лимләри сизә неҹә тә’сир ҝөстәрир?
ӘВВӘЛКИ мәгаләдән ҝөрдүк ки, Исанын тә’лимләри, һеч бир шүбһә олмадан, бүтүн дүнјаја бөјүк тә’сир ҝөстәрмишдир. Лакин јахшы оларды ки, һәр бир кәс өзүндән сорушсун: «Исанын тә’лимләри шәхсән мәнә тә’сир ҝөстәрирми?»
Исанын тә’лимләри өзүнә ән мүхтәлиф мөвзулары дахил едир. О һәјатын һәр бир саһәсиндә тәтбиг олунан дәрсләр вермишдир. Ҝәлин, ардыҹыллығына ҝөрә һәјати үстүнлүкләри мүәјјән етмәјә, Аллаһла достлуг мүнасибәтини инкишаф етдирмәјә, инсанларла јахшы мүнасибәтләри горујуб сахламаға, проблемләрин һәллинә вә зоракылыгдан гачынмаға даир онун нә өјрәтдијини нәзәрдән кечирәк.
Һәјати үстүнлүкләрин мүәјјән едилмәси
Сүр’әтли һәјат темпи илә јашајан буҝүнкү дүнја о гәдәр вахтымызы вә гүввәмизи алыр ки, руһани ишләр чох вахт арха планда галыр. Мәсәлән, Ҹерри адландырдығымыз 20-30 јашларында олан ҝәнҹин нүмунәсини нәзәрдән кечирәк. Руһани сөһбәтләрдән вә бу сөһбәтләр заманы өјрәндији дәјәрли шејләрдән зөвг алса да, о, тәәссүфлә дејир: «Мәним мүнтәзәм олараг бу ҹүр сөһбәтләр етмәјә вахтым јохдур. Һәфтәнин алты ҝүнүнү ишләјирәм. Базар ҝүнү јеҝанә истираһәт ҝүнүмдүр. Һәмин ҝүн ҝөрүләси ишләри јеринә јетирдикдән сонра чох јорулурам». Әҝәр сиз дә бу ҹүр чәтинликлә гаршылашмысынызса, сизә Исанын Дағүстү тәблиғиндә өјрәтдикләри фајда ҝәтирә биләр.
Мәсиһ ону динләмәк үчүн топлашан инсанлара деди: «Нә јејәҹәксиниз, јахуд нә ичәҹәксиниз дејә ҹанынызын, нә ҝејәҹәксиниз дејә бәдәнинизин гајғысына галмајын. Ҹан јемәкдән вә бәдән ҝејимдән даһа ваҹиб дејилми? Ҝөјүн гушларына бахын, онлар нә әкир, нә бичир, нә дә амбарларда топлајырлар; вә сәмави Атаныз онлары једиздирир. Сиз онлардан даһа дәјәрли дејилсинизми? [...] Беләликлә: “Нә јејәҹәјик?”, “Нә ичәҹәјик?”, “Нә ҝејәҹәјик?” — дејә гајғы чәкмәјин. Чүнки бүтүн бу шејләри бүтпәрәстләр ахтарырлар; сәмави Атаныз да бүтүн бу шејләрә еһтијаҹ дујдуғунузу билир. Лакин әввәлҹә Аллаһын Сәлтәнәтини [Падшаһлығыны] вә Онун салеһлијини ахтарын; вә бунларын һамысы сизә әлавә олараг вериләҹәкдир» (Матта 6:25-33). Биз бундан нә өјрәнирик?
Иса, өзүмүзүн вә аилә үзвләримизин мадди тәләбатларына лагејд јанашмағымызы нәзәрдә тутмурду. Чүнки Мүгәддәс Китабда дејилир: «Ким өз јахынларынын, хүсусән аилә үзвләринин гејдинә галмырса, о, иманы инкар етмиш вә имансыздан да бетәрдир» (1 Тимотејә 5:8). Иса вә’д етмишдир ки, һәјатда нәјин ваҹиб олдуғуну јадда сахласаг вә руһани ишләрә үстүнлүк версәк, Аллаһ башга тәләбатларымызын гајғысына галаҹаг. Бу, һәјати үстүнлүкләри мүәјјән етмәјә даир дәрсдир. Бу мәсләһәтә риајәт етсәк, хошбәхт олаҹағыг, чүнки Исанын дедији кими «руһән јохсуллар... бәхтијардырлар» (Матта 5:3).
Аллаһла достлуг мүнасибәтләринин инкишаф етдирилмәси
«Руһән јохсуллар», јә’ни руһани тәләбатларыны дәрк едәнләр Аллаһла јахшы мүнасибәтләр инкишаф етдирмәјин ваҹиб олдуғуну баша дүшүрләр. Биз киминләсә јахшы мүнасибәти неҹә гуруруг? Мәҝәр һәмин адамла даһа јахындан таныш олмаға чалышмырыгмы? Онун нөгтеји-нәзәрини, бу вә ја диҝәр шејләрә мүнасибәтини, баҹарығыны, бәјәндији вә бәјәнмәдији шејләри билмәк үчүн вахт сәрф едирик. Аллаһла достлуг мүнасибәтләри гурмаг үчүн дә бу ҹүр давранмалыјыг. Онун һаггында дәгиг билик әлдә етмәк тәләб олунур. Иса шаҝирдләри һаггында Аллаһа дуа едәркән демишди: «Әбәди һәјат о демәкдир ки, Сәни, ваһид һәгиги Аллаһы вә ҝөндәрдијин Иса Мәсиһи танысынлар» (Јәһја 17:3). Бәли, Аллаһла достлуг мүнасибәтләри гурмаг үчүн Онунла таныш олмаг ҝәрәкдир. Бу билијин јеҝанә мәнбәји Аллаһын илһамланмыш Кәламы олан Мүгәддәс Китабдыр (2 Тимотејә 3:16). Ону өјрәнмәк үчүн вахт ајырмалыјыг.
Лакин тәкҹә билик әлдә етмәк кифајәт дејил. Һәмин дуада Иса шаҝирдләри һаггында деди: «[Онлар] Сәнин сөзүнә риајәт етдиләр» (Јәһја 17:6). Биз Аллаһ һаггында јалныз билик әлдә етмәклә кифајәтләнмәмәлијик, һәм дә бу биликләрә мүвафиг давранмалыјыг. Анҹаг белә олан һалда Аллаһын досту олмаг олар. Достумузун принсип вә е’тигадларына биләрәкдән зидд давранырыгса, достлуг телләринин мөһкәмләнәҹәјинә үмид едә биләрикми? Ајдындыр ки, Аллаһын нөгтеји-нәзәри вә принсипләри һәјатда атдығымыз бүтүн аддымлара истигамәт вермәлидир. Бу принсипләрдән икисини инсанларла мүнасибәтимиздә неҹә тәтбиг едә биләҹәјимизә бахаг.
Башгалары илә јахшы мүнасибәтләр гурмаг
Бир дәфә Иса инсан мүнасибәтләринә даир гијмәтли ибрәт дәрси вермәк үчүн балаҹа бир һекајә данышды. Бу һекајәдә гуллары илә һесаблашмаг гәрарына ҝәлән падшаһдан бәһс едилир. Гуллардан биринин бөјүк борҹу варды, лакин онун борҹуну өдәмәјә имканы јох иди. Ағасы әмр етди ки, һәмин адамы, арвадыны вә ушагларыны сатыб, борҹу өдәсинләр. Борҹ саһиби диз чөкүб јалвармаға башлады: «Сәбр ет! Мән һамысыны өдәјәҹәјәм». Ағасы гула аҹыјараг, борҹуну бағышлады. Лакин һәмин гул чөлә чыхыб, она азаҹыг борҹу олан јолдашыны тапды вә борҹу өдәмәсини тәләб етди. Һәмин гул она јалварараг мәрһәмәт диләсә дә, биринҹи гул јолдашыны борҹуну өдәјәнә гәдәр зиндана салдырды. Буну ешидән падшаһ гәзәблә деди: «Мән сәнә мәрһәмәт етдијим кими, сән дә јолдашына мәрһәмәт етмәли дејилдинми?» Падшаһ бағышламаг истәмәјән гулу бүтүн борҹуну өдәјәнә гәдәр зиндана салдырды. Бу һекајәдән алаҹағымыз ибрәт дәрси һаггында Иса белә деди: «Һәр бириниз гардашларынызын тәгсирләрини үрәкдән бағышламасаныз, Сәмави Атам да сизә елә едәр» (Матта 18:23-35).
Гејри-камил олдуғумуз үчүн тез-тез сәһвләрә јол веририк. Аллаһа гаршы ишләтдијимиз ҝүнаһлара ҝөрә Она бөјүк борҹумуз вар, бу борҹу исә һеч заман өдәјә билмәрик. Едә биләҹәјимиз јеҝанә шеј — борҹларымызы бағышламасыны диләмәкдир. Гардашларымызын бизә гаршы етдији ҝүнаһлары бағышлајырыгса, Јеһова Аллаһ бүтүн ҝүнаһларымызы бағышламаға һазырдыр. Неҹә дә тә’сирли ибрәт дәрсидир! Иса давамчыларына бу ҹүр дуа етмәји өјрәдирди: «Бизә борҹлу оланлары бағышладығымыз кими, бизим борҹларымызы да бағышла» (Матта 6:12).
Проблемләри һәлл едәркән көкүндән башлајын
Иса инсан тәбиәтини чох јахшы баша дүшүрдү. О, проблемләри һәлл едәркән көкүндән башламағы мәсләһәт едирди. Ики нүмунәни нәзәрдән кечирәк.
Иса белә деди: «Сиз ешитмисиниз ки, гәдим заманларын адамларына дејилмишди: “Гатиллик етмә; ким гатиллик едәрсә, мүһакимә олунмалыдыр”. Мән исә сизә дејирәм: Гардашына бош јерә һирсләнән һәр адам мүһакимә олунаҹагдыр» (Матта 5:21, 22). Иса бу сөзләрлә ҝөстәрди ки, гатиллик јалныз зоракылыг ишләтмәкдән ибарәт дејил, проблемин көкү даһа дәриндәдир. Һәр шеј гатилин үрәјиндә баш галдыран фикирдән башланыр. Әҝәр инсанлар гәзәбләринә саһиб олуб, наразылыг һиссинин инкишаф етмәсинә јол вермәсәјдиләр, зоракылыг баш вермәзди. Бу мәсләһәтин тәтбиг едилмәси нә гәдәр ганлы тоггушмалардан гачынмаға көмәк едәрди!
Иса чохлу гәлб ағрысына сәбәб олан башга бир проблемин көкү һаггында бунлары деди: «“Зина етмә”, — дејилдијини ешитмишсиниз. Амма Мән сизә дејирәм: Бир гадына шәһвәтлә бахан һәр адам, артыг үрәјиндә онунла зина етмиш олур. Әҝәр сағ ҝөзүн сәни пис јола чәксә ону чыхар вә өзүндән хариҹ ет» (Матта 5:27-29). Иса ҝөстәрди ки, зина садәҹә олараг әхлагсыз давраныш дејил. Бу проблемин көкүндә әхлагсыз истәкләр дурур. Әҝәр инсан дүзҝүн олмајан истәкләри инкишаф етдирмәсә, амма онлары үрәјиндән ‘чыхарыб’ атса, әхлагсыз давранышдан гачына биләр.
«Гылынҹыны јеринә гој»
Исанын әлә верилдији вә һәбс едилдији ҝеҹә шаҝирдләриндән бири гылынҹыны чәкиб, ону мүдафиә етмәјә атылды. Иса она әмр етди: «Гылынҹыны јеринә гој, чүнки гылынҹ тутанларын һамысы гылынҹдан һәлак олаҹагдыр» (Матта 26:52). Ертәси ҝүн сәһәр Иса Понти Пилата деди: «Мәним Падшаһлығым бу дүнјадан дејилдир; әҝәр Мәним Падшаһлығым бу дүнјадан олсајды, нөкәрләрим чалышардылар ки, мән јәһудиләрин әлинә верилмәјим; фәгәт инди Мәним Падшаһлығым бурадан дејилдир» (Јәһја 18:36, И–93). Мәҝәр бу мүдрик тә’лим дејилми?
Еркән мәсиһчиләр Исанын зоракылыға әл атмамаг әмринә неҹә јанашырдылар? «Еркән мәсиһчиләрин мүһарибәјә мүнасибәти» адлы китабда дејилир: «[Исанын тә’лимләринә] әсасән зоракылығын һәр бир нөвү вә башгаларына зәрәр тохундурмаг јолверилмәз олдуғу үчүн, мүһарибәләрдә иштирак етмәк гадағасы ади бир шеј кими гәбул олунурду. [...] Еркән мәсиһчиләр Исанын һәлим олмаг вә зоракылыгдан гачынмаг тапшырығыны һәрфи мә’нада гәбул едәрәк, онун сөзләринә дәгигликлә риајәт едирдиләр. Динләри онлар үчүн сүлһ мә’насыны дашыјырды; онлар ган төкүлдүјү үчүн мүһарибәләри гәтијјәтлә мүһакимә едирдиләр» («Ҹһристиан Аттитуде то Wар»). Бәли, әҝәр өзүнү христиан адландыран һәр бир кәс бу тә’лимә мүвафиг јашасајды, бәшәр тарихи тамамилә башга ҹүр оларды!
Исанын бүтүн тә’лимләри сизә фајда ҝәтирә биләр
Исанын нәзәрдән кечирдијимиз тә’лимләри ҝөзәл, садә вә тә’сирлидир. Инсанлар онун тә’лимләри илә таныш олуб, онлары һәјатларында тәтбиг етмәклә фајда әлдә едә биләрләрa.
Сизин әразидә јашајан Јеһованын Шаһидләри һансыса инсанын сөјләјә биләҹәјиндән даһа мүдрик олан тә’лимләри сизә чатдырмаға шад олаҹаглар. Сизи сәмими гәлбдән онларла әлагә јаратмаға вә ја бу нәшрин 2-ҹи сәһифәсиндәки үнванлардан биринә јазмаға дә’вәт едирик.
[Һашијә]
a Исанын тә’лимләрини ардыҹыл олараг нәзәрдән кечирмәк үчүн, Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән чап олунмуш «Дүнјада јашамыш ән бөјүк инсан» (түрк.) китабына бахын.