Ҝәнҹләрин суаллары
Биз садәҹә достуг, јохса... II һиссә
ӨТӘН САЈЫМЫЗДА ики һәгигәти мүзакирә етмишдик.
● Ҹидди мүнасибәтә һазыр олмадығын һалда кимәсә бағлансан, икиниздән бири әзаб чәкәҹәк (Сүлејманын мәсәлләри 6:27).
● Ҹидди мүнасибәтә һазыр олмадығын һалда кимәсә бағлансан, достуну итирә биләрсәнa (Сүлејманын мәсәлләри 18:24).
БУ САЈДА биз мүзакирә едәҹәјик
● Романтик мүнасибәтлә бағлы олан үчүнҹү факты.
● Әкс ҹинсдән олан инсанларла достлуг сәрһәдини кечиб-кечмәдијини неҹә мүәјјән едә биләрсән?
ТӘҸРҮБӘ ҜӨСТӘРИР: Ҹидди мүнасибәтә һазыр олмадығын һалда кимәсә бағлансан, адына хәләл ҝәтирәҹәксән. Нисәb дејир: «Мән елә оғланлар таныјырам ки, чохлу гызларла достлуг едирләр вә дејәрдим ки, онлар гызларын һиссләри илә ојнајырлар. Гызлар исә фикирләширләр ки, онлар һәмин оғлан үчүн хүсусидирләр, һалбуки бу оғланын дәрди садәҹә гызларын әһатәсиндә олмагдыр».
Дүшүн:
● Истәр оғлан ол, истәрсә дә гыз, фәрги јохдур, әкс ҹинслә үнсијјәтдә һәдди ашмаг сәнин адына неҹә хәләл ҝәтирә биләр?
«Әкс ҹинсдән олан инсанларла месажлашмаг дәрин чухур кимидир. Әввәлҹә арадабир бир нәфәрлә месажлашырсан вә бир дә ајылырсан ки, артыг нә инсанларын, нә дә месажларын сајы-һесабы јохдур. Һеч өзүн дә билмәдән артыг үч оғланла ҝөрүшүрсән. Онларын да һәр бири елә билир ки, сәнин үчүн хүсусидирләр вә онларла јахындан таныш олмаг истәјирсән. Һәгигәт онлара чатанда гәлб јарасы алырлар, сәнин исә адын чыхыр» (Лалә).
Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Һәтта ушаг да әмәлләри илә, ишләринин саф, доғру, јохса әксинә олмасы илә танынар» (Сүлејманын мәсәлләри 20:11).
Нәтиҹә: Әкс ҹинслә үнсијјәт етмәк гәбаһәт дејил. Амма сәрһәд гојмасан, мәјус олаҹагсан, јахшы достуну итирәҹәксән вә пис ад газанаҹагсан.
Һәдди ашыб-ашмадығыны неҹә мүәјјән едә биләрсән? Өзүндән соруш: «Әкс ҹинсдән олан достум мәним сирдашыма чеврилмәјиб ки?» Сара адлы бир гыз дејир: «Әҝәр сән садәҹә оғланла достлуг едирсәнсә, о, сәнин һәр ҝүн сөһбәт етмәк вә ја ваҹиб хәбәрләри бөлүшмәк истәдијин илк инсан олмамалыдыр. Вә әлбәттә ки, тәсәлли үчүн үз тутдуғун кәс дә олмамалыдыр».
Дүшүн:
● Нәјә ҝөрә әкс ҹинсдән олан инсаны өзүнә сирдаш етмәк белә ҹәлбедиҹи ҝөрүнә биләр? Бәс бунун һансы тәһлүкәләри вар?
«Таныдығым оғланлар мәним ән јахын достларым дејил. Гызларла данышдығым кими, саатларла телефонда онларла үнсијјәт етмирәм. Елә мөвзулар вар ки, онлары оғланларла үмумијјәтлә мүзакирә етмирәм» (Рианна).
Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Дилини сахлајан ҹаныны горујар, бошбоғаз башыны бәлаја салар» (Сүлејманын мәсәлләри 13:3).
Өзүндән соруш: Әкс ҹинсдән олан инсана өзүн һагда чох шеј данышмағын һансы тәһлүкәси вар? Бирдән достлуғунуза сон гојуларса, онда неҹә? Данышдыгларына ҝөрә пешман олмајаҹагсан?
Алексис адлы бир јенијетмә гыз буну чох ҝөзәл ифадә едиб. О дејир: «Инсан әкс ҹинсдән олдуғу үчүн ондан гачмаг лазым дејил. Диҝәр тәрәфдән исә, дост олмадығыныз һалда, “биз садәҹә достуг” дүшүнҹәси илә өзүнү алдатма. Һиссләри нәзарәт алтында сахламаг лазымдыр ки, сонрадан әзаб чәкмәјәсән».
[Һашијәләр]
a Әтрафлы мәлумат үчүн «Ҝөзәтчи гүлләси»нин 2012-ҹи ил ијул—сентјабр сајынын 19—21 сәһифәләринә бах.
b Бәзи адлар дәјишдирилиб.
[17–ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
ҜЕРЧӘК ҺАДИСӘ: «Мән бир оғланла достлуг едирдим вә һәр шеј нормал ҝедирди. Анҹаг сонра ҝетдикҹә сөһбәтләримизин узандығына вә шәхси мәсәләләрә кечдијинә фикир вердим. Һисс едирдим ки, бир-биримизә даһа да бағланырдыг, чүнки о, мәнимлә дәрдини бөлүшүрдү. Бир ҝүн о, е-маил јазыб деди ки, мәндән хошу ҝәлир. Чаш-баш галдым, һеч билмәдим нә дејим. Бир тәрәфдән, буну ешитмәк мәнә хош иди, чүнки киминсә сәни бәјәндијини билмәк ҝөзәл бир һиссдир. Амма диҝәр тәрәфдән, чох пис олдум. Артыг биз садәҹә дост ола билмәздик, чүнки о, мәнә даһа дост ҝөзү илә бахмырды. Мән билирдим ки, она романтик мүнасибәтләрә башламаг үчүн һәр икимизин дә чох ҝәнҹ олдуғуну десәм, хәтринә дәјәҹәк. Баш верәнләри валидејнләримә данышдым вә онлар белә бир вәзијјәтдә мүнасибәтләримизә сәрһәд гојмағымызын һәм мәним, һәм дә онун хејринә олаҹағыны дедиләр. Бу һадисә мәнә бөјүк дәрс олду. Баша дүшдүм ки, оғланла гызын достлуғу бир ҝөз гырпымында башга мүнасибәтә чеврилә биләр. Бундан сонра мән әкс ҹинслә мүнасибәтимә сәрһәд гојдум, хүсусилә дә месажлашмаг мәсәләсиндә. Артыг оғланларла тәкликдә јох, ҹәмијјәт арасында үнсијјәт едирәм. Бунун сајәсиндә сөһбәтләримиз шәхси мәсәләләрә кечмир вә арамызда бағлылыг јаранмыр» (Елена).
[18–ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
ВАЛИДЕЈНЛӘРИНДӘН СОРУШ
«Дүшүн» башлығы алтында олан суаллары валидејнләринә вер вә онларын фикрини өјрән. Фикирләриниз фәргләнирми? Әҝәр фәргләнирсә, нәдә? Онларын дедикләриндән өзүнә һансы ибрәт дәрси ҝөтүрә биләрсән? (Сүлејманын мәсәлләри 1:8).
[18–ҹи сәһифәдәки чәрчивә/шәкил]
ҺӘМЈАШЫДЛАРЫНЫН ФИКИРЛӘРИ
Андре: «Гызла нә гәдәр чох вахт кечирсән, бир о гәдәр тез һиссләр јаранаҹаг вә о дүшүнәҹәк ки, сән онунла марагланырсан. Әҝәр романтик мүнасибәтләрә башламамышдан әввәл наил олмаг истәдијин башга мәгсәдләрин варса, онда һәрәкәтләринә фикир вер ки, башгаларында белә мүнасибәтләрә ҹан атдығын тәәссүраты јаранмасын».
Кассиди: «Мән үнсијјәтҹил инсанам вә оғланларын арасында бөјүдүјүм үчүн онларын јанында өзүмү чох сәрбәст һисс едирәм. Лакин бу һеч дә һәмишә јахшы дејил. Оғланла гызларла даврандығын кими давранмаг дүзҝүн дејил, чүнки инсанлар сәни дүз баша дүшмәјә биләр. Үмумијјәтлә, ән јахшысы оғланлара доғма гардашын кими јанашмагдыр!»
[19–ҹу сәһифәдәки чәрчивә]
ВАЛИДЕЈНЛӘРИН НӘЗӘРИНӘ
Ҝәнҹләрин әкс ҹинслә мүнасиб шәраитдә вә мүнасиб јердә үнсијјәт етмәси гәбаһәт дејил. Лакин евлилијә ҝәтириб чыхаран романтик мүнасибәтләрә һазыр олмајан ҝәнҹләр өзләринә сәрһәд гојмалыдырларc. Онлар үчүн әкс ҹинслә достлуг садәҹә достлуг олмалыдыр.
Ҹидди мүнасибәтләрә һазыр олмадыглары һалда ики инсанын бир-биринә бағланмасы нә илә нәтиҹәләнә биләр? Илк ҝүнләрдә оғланла гызын кечирдикләри севинҹ һисси чох тезликлә мәјуслуға чеврилир. Бу, тәкәрләри олмајан машында отурмаға бәнзәјир. Әввәл-ахыр һәр икиси дә баша дүшүр ки, һеч јерә ҝедиб чыхан дејилләр. Бәзиләри ҝизли ҝөрүшмәјә башлајыр, бу да, өз нөвбәсиндә, онларын әхлаги тәмизлији үчүн тәһлүкә јарада биләр. Диҝәрләри исә ајрылырлар; бу заман онларын һәр икиси дә өзүнү алдадылмыш һисс едә, гәлб јарасы ала вә һәтта депрессијаја дүшә биләрләр. Өвладыныз еркән јашда романтик мүнасибәтин ҝәтирдији ағры-аҹыны јашамасын дејә сиз валидејнләр она неҹә јол ҝөстәрә биләрсиниз? (Ваиз 11:10).
Әкс ҹинслә мүнасибәт мәсәләсиндә өвладынызла үнсијјәт гапысыны ачыг сахламағыныз чох ваҹибдир. Бунун сајәсиндә сиз онлар «достлуг сәрһәдини» кечмәјә башлајанда вахтында бундан аҝаһ олуб, она көмәк едә биләҹәксиниз.
Бәзи валидејнләр өзләри дә билмәдән һәмин гапыны бағлајырлар. Ҝөрүн ҝәнҹләр бу барәдә нә дејир.
«Мән һәмишә анамла хошума ҝәлән оғлан барәдә сөһбәт етмәк истәмишәм, лакин анамын кәскин реаксија ҝөстәрәҹәјиндән горхдуғум үчүн чәкинмишәм» (Кара).
«Анама хошума ҝәлән оғлан һаггында данышанда: “Тојуна ҝәләҹәјими ҝөзләмә!” — дејирди. Каш ки, о: “Мәнә достун барәдә даныш. Оғланын нәји хошуна ҝәлир?” — дејәјди. Анам бу кими суаллар версәјди, јәгин ки, онун мәсләһәтләринә гулаг асмаға даһа чох мејилли олардым» (Надин).
Инди исә ҝөрәк валидејнләр өвладларына сәбирлә гулаг асыб, практики мәсләһәтләр верәндә вәзијјәт неҹә дәјишир.
«Үрәјимә јатан оғлан һагда валидејнләримә дејәндә онлар әсәбиләшмәдиләр, әксинә, мәним һиссләрими баша дүшүб, лазыми мәсләһәтләр вердиләр. Бундан сонра онларын мәсләһәтинә гулаг асмаг, дүшүнҹә вә һиссләрим барәдә валидејнләримлә ачыг данышмаг мәним үчүн даһа асан олду» (Көнүл).
«Валидејнләримин ҹаванлыгда ашиг олдуглары адамлардан, һәтта мүнасибәтләринин нәјә ҝөрә позулдуғундан данышмалары һиссләрими дилә ҝәтирмәјимин гәбаһәт олмадығыны баша дүшмәјә көмәк етди» (Линетт).
Ејни заманда буну да нәзәрә алмаг лазымдыр ки, өвладынызын еркән јашда романтик мүнасибәтләрә ҝиришмәк истәмәсинин архасында башга сәбәбләр дура биләр.
«Мән ҝизлиҹә бир оғланла ҝөрүшүрдүм, чүнки о, мәнә гулаг асырды вә өзүмү онун јанында хошбәхт һисс едирдим» (Ајлин).
«Бир оғландан хошум ҝәлирди. Һәр заман онун јанында олмаг истәјирдим. О, һәмишә мәнә диггәт ҝөстәрирди, бу исә мәним ән зәиф јеримдир. Мән диггәти чох севирәм, фәрги јохдур пис, јохса јахшы» (Еми).
«Валидејнләрим сәмими олараг ҝөзәл ҝөрүндүјүмү, һансыса палтарын мәнә гәшәнҝ јарашдығыны дејәндә артыг оғланлардан бу ҹүр комплимент ешитмәјә еһтијаҹ дујмурам» (Фатма).
Өзүнүздән сорушун:
Өвладым мәнимлә раһат үнсијјәт едә билсин дејә нә едә биләрәм? (Филипилиләрә 4:5).
Мән ешитмәјә һазыр, данышмаға тәләсмәјән инсанам? (Јагуб 1:19).
Өвладымын мәһәббәт вә нәвазиши евдән кәнарда ахтармаг мәҹбуријјәтиндә галмамасы үчүн нә едә биләрәм? (Колослулара 3:21).
Нәтиҹә: Јенијетмә өвладыныза әкс ҹинсә гаршы дүрүст, сәмими олмағы вә лазымсыз проблемләр јаратмадан достлуг етмәји өјрәдин. Өвладыныз бөјүјәндә бунун она хејри олаҹаг (Колослулара 3:5; 1 Салоникилиләрә 4:3—6).
[Һашијә]
c «Ҝөзәтчи гүлләси»нин 2012-ҹи ил ијул—сентјабр сајындакы өтән «Ҝәнҹләрин суаллары» мәгаләсинә бахын.
[17–ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
(Чәрчивәјә мәтнин өзүндә бахын)
СӘРҺӘДЛӘР
ЕТ ЕТМӘ
✔ инсанлар ичиндә үнсијјәт ет Х тәклијә чәкилмә
✔ дост ол Х сирдаш олма
✔ сөһбәт ет Х флирт етмә
[18–ҹи сәһифәдәки шәкил]
(Шәклә мәтнин өзүндә бахын)
ҮНСИЈЈӘТ
ФЛИРТ
ТӘМАС
ӘЛ-ӘЛӘ ТУТМАГ
ӨПҮШМӘК