Сиз һәјат јолдашынызла уғурлу үнсијјәт гура биләрсиниз
«ҜӘРӘК белә демәздим!» «О мәни дүз баша дүшмәди!» Һәјат јолдашынызла үнсијјәт етмәк ҹәһдләриндән сонра һеч белә һиссләр кечирдијиниз олубму? Үнсијјәт бир баҹарыгдыр вә инсанда автоматик олараг јаранмыр, онун үзәриндә ишләмәк лазымдыр. Истәнилән габилијјәт кими, үнсијјәт дә бә’зи инсанларда јахшы, бә’зиләриндә исә пис алыныр. Әҝәр үнсијјәт етмәк сизә дә чәтин ҝәлирсә, руһдан дүшмәјин. Фикир вә һиссләринизи хош сөзләрлә ифадә етмәк, үнсијјәтдән һәзз алмаг сизин үчүн дә мүмкүн ола биләр.
Һәјат јолдашы илә мүнасибәтә мәдәнијјәт дә өз тә’сирини ҝөстәрир. Оғланлара ушаглыгдан өјрәдирләр: «Киши чохданышан олмаз». Чох данышан кишијә јүнҝүлхасијјәт, бошбоғаз кими бахырлар. Дүздүр, Мүгәддәс Китабда да дејилир: «Гој һәр бир адам ешитмәкдә ити, сөз сөјләмәкдә ағыр... олсун» (Јагуб 1:19, И–93). Бунунла белә, охудуғумуз мәсләһәт нәинки кишиләрә, еләҹә дә гадынлара аиддир. Бәли, үнсијјәт тәкҹә данышмагдан ибарәт дејил. Ики нәфәр бир-бири илә узун-узады данышар, лакин бир-биринә гулаг асмазса, буну үнсијјәт адландырмаг олармы? Јухарыдакы ајәдән ҝөрүндүјү кими, уғурлу үнсијјәтин ачары динләмәк баҹарығыдыр.
Сөзсүз үнсијјәт
Бә’зи мәдәнијјәтләрдә гадынын фикри вә һиссләри әри марагландырмыр. Кишиләр аилә ишләринә биҝанә јанашырлар. Бу ҹүр һалларда, арвада әрин, әрә исә арвадын нә истәдијини тәхмин етмәкдән башга һеч нә галмыр. Бә’зи гадынлар әрләринин нәјә еһтијаҹы олдуғуну дујуб, ону тез тә’мин етмәји өјрәнибләр. Белә үнсијјәт сөзсүз үнсијјәтдир. Лакин чох вахт бу ҹүр үнсијјәт биртәрәфли олур. Гадын әринин нә истәдијини баша дүшмәјә чалышдығы һалда, ејни шеји әриндән ҝөзләмир.
Лакин демәк олмаз ки, һамы беләдир. Бә’зи халгларын мәдәнијјәтиндә әрләр арвадларынын емосионал вәзијјәти илә марагланыр вә онлара гајғы ҝөстәрирләр. Һәтта белә аиләләрдә дә әрлә арвадын үнсијјәти даһа да јахшылашдырмаларына еһтијаҹ вардыр.
Үнсијјәтин ваҹиблији
Ачыг үнсијјәтин көмәји илә анлашылмазлығын гаршысыны алмаг олар. Гәдим Исраилин тарихиндә баш вермиш бир һадисә буна нүмунәдир. Иордан чајындан шәргдә јашајан Рувен, Гад вә Менашше гәбиләсинин јарысы Иордан чајынын јанында «мөһтәшәм ҝөрүнүшлү гурбанҝаһ» гурмушду. Исраилин диҝәр гәбиләләри онларын бу һәрәкәтини дүзҝүн баша дүшмәдиләр. Иордан чајынын о тајында јашајан гардашларынын тәмиз ибадәтдән дөндүкләрини фәрз едән гәрбдәки гәбиләләр «дөнүкләрә» гаршы мүһарибәјә һазырлашмаға башладылар. Анҹаг мүһарибәјә башламаздан әввәл, мәсәләнин нә јердә олдуғуну өјрәнмәк үчүн шәргдә јашајан гардашларынын јанына нүмајәндәләр ҝөндәрдиләр. Ағыллы һәрәкәтдир, елә дејилми? Нүмајәндәләр өјрәндиләр ки, гурбанҝаһ гејри-гануни гурбанлар ҝәтирмәк үчүн гурулмамышды. Әксинә, шәргдә јашајан гәбиләләр о бири гәбиләләрин ҝәләҹәкдә онлара «Рәбдә сизин пајыныз јохдур» дејәҹәкләриндән горхмушдулар. Гурбанҝаһ исә онларын да [Иордан чајындан шәргдә јашајан гәбиләләрин] Јеһованын хидмәтчиләри олдуғуна шәһадәт едәҹәкди (Јешуа 22:10-29). Онлар гурбанҝаһын адыны Шаһид гојдулар, чүнки о, Јеһованын гәрб гәбиләләринин дә Аллаһы олдуғуна шәһадәт едирди (Јешуа 22:34).
Гардашларыны мүһарибә фикриндән дашындырмаға бу изаһат кифајәт етди. Ҝөрдүјүмүз кими, ачыг үнсијјәт ганлы чәкишмәнин гаршысыны алды. Бир гәдәр сонра, Исраил Јеһова Аллаһын, мәҹази мә’нада десәк, әринин әлејһинә чыханда, Јеһова деди ки, онларла үрәкләринә тә’сир едән сөзләрлә данышаҹаг (Һушә 2:14). Әрлә арвад үчүн бу неҹә дә ҝөзәл нүмунәдир! Бәли, чалышын һәјат јолдашынызла о гәдәр ачыг данышасыныз ки, о сизин һиссләринизи баша дүшсүн. Әҝәр мәсәлә дәрин һиссләрә тохунаҹагса, бу, хүсусилә ваҹибдир. Бирләшмиш Штатларда журналист ишләјән Пати Миһаликин мүшаһидәләринә әсасән, «бә’зиләринин зәннинҹә, сөзләр чох уҹуздур, лакин онларын дәјәри мисилсиз дә ола биләр. Һиссләри кимәсә ачмаг чәтин олса да, онун хејри банка гојулан пулун хејриндән даһа чох ҝөрүнәҹәк».
Үнсијјәт габилијјәтинизин үзәриндә ишләјин
Бә’зиләри дејир: «Ҝәрәк һеч евләнмәјәјдик». Диҝәрләри белә гәнаәтә ҝәлир: «Никаһымызы хилас етмәк артыг мүмкүн дејил». Беләләри тој ҝүнүндән сонра һисс едирләр ки, бир-бири илә јахшы үнсијјәт гурмагда чәтинлик чәкирләр. Лакин гоһумлар тәрәфиндән гурулмуш аиләләр һаггында дүшүнүн. Һәтта белә аиләләрдә әрлә арвад уғурлу үнсијјәт гура билмишләр.
Шәрг өлкәләринин бириндә јашајан ики ҝәнҹ дә бу јолла аилә гурмушду. Оғлан еви гыз далынҹа узаг бир өлкәјә елчи ҝөндәрмишди. 4 000 ил бундан әввәл јашамыш бу ики ҝәнҹин аилә мүнасибәтләриндән ҝөрмәк олар ки, онлар мәһарәтлә үнсијјәт баҹарығына јијәләнмишдиләр. Исһаг, ҝөндәрдији елчини вә нишанлысыны чөллүкдә ҝөрдү. Елчи «баш вермиш бүтүн ишләр барәдә Исһага данышды». Ҝөрүн Мүгәддәс Китаб бу никаһ һаггында сонра нә дејир: «Исһаг Ривганы анасы Саранын јашадығы чадыра апарды [бу аддым рәсми никаһы билдирирди] вә Ривга онун арвады олду. Исһаг ону севди» (Јарадылыш 24:62-67).
Фикир вердинизсә, Исһаг јалныз һәр шеји өјрәндикдән сонра Ривганы алды. Елчи Исһагын аиләсинин сәдагәтли нөкәри иди. О да Исһаг кими Јеһова Аллаһа ибадәт етдијиндән, Исһагын е’тибарыны газанмышды. Бундан сонра Исһаг арвады Ривганы «севди».
Исһагла Ривга јахшы үнсијјәт баҹарығына јијәләнә билдиләрми? Оғуллары Есав ики Хетли гызыны аландан сонра, аиләдә чәтинликләр јаранмаға башлады. Ривга Исһага дејирди: «Хетли гызларын әлиндән һәјатымдан бездим. Әҝәр Јагуб [кичик оғуллары] да... Хетли гызлардан өзүнә арвад алса, даһа мән нијә јашајырам?» (Јарадылыш 26:34; 27:46). Бу парчадан ҝөрүнүр ки, Ривга өз һиссләрини ҝизләтмир, әксинә, онлары ајдын шәкилдә әринә данышырды.
Исһаг Есавын әкиз гардашы Јагуба тапшырмышды ки, Кән’ан торпағынын гызларындан өзүнә арвад алмасын (Јарадылыш 28:1, 2). Ривга да өз фикрини ачыг сөјләмишди. Бу ҹүт ән инҹә аилә мәсәләси барәдә уғурлу фикир мүбадиләси апармагла бизим үчүн ҝөзәл өрнәк олмушлар. Бәс әрлә арвад разылыға һеч ҹүр ҝәлә билмирләрсә, онда неҹә?
Әрлә арвад арасында фикир ајрылығы
Әҝәр ҹидди бир мәсәләдә һәјат јолдашынызла һеч ҹүр разылыға ҝәлә билмирсинизсә, проблемин үстүндән сусараг кечмәјин. Һиссләринизи она ачмајанда санки демиш олурсунуз: «Мән хошбәхт дејиләм вә сәнин дә хошбәхт олманы истәмирәм». Сиз сусаркән, һәјат јолдашыныз истәк вә һиссләриниздән тамамилә бихәбәр ола биләр.
Белә һалларда ачыг үнсијјәт көмәјинизә ҝәлә биләр. Әҝәр мәсәлә һәјат јолдашынызын хәтринә дәјә биләрсә, онда сакитлији горумаг бир гәдәр чәтин олаҹаг. Исһагын валидејнләри Ибраһимлә Сара да бир дәфә чәтин вәзијјәтлә үзләшмишдиләр. Сара сонсуз иди вә о вахтын адәтинә ҝөрә өз гуллугчусу Һәҹәри әри Ибраһимә верди ки, онун үчүн бир ушаг доғсун. Һәҹәр Ибраһимә Исмаил адлы бир оғул доғду. Лакин бир гәдәр сонра Саранын өзү бојлу галыб Ибраһимә Исһагы доғду. Исһагы сүддән кәсмәк вахты ҝәләндә Сара ҝөрдү ки, Исмаил Исһагы лаға гојур. Оғлунун үзәриндә тәһлүкә олдуғуну дујан Сара Ибраһимдән хаһиш етди ки, гуллугчу гызы вә оғлу Исмаили евдән говсун. Бурада Саранын әри илә ачыг данышдығыны вә һиссләрини ҝизләтмәдијини ҝөрүрүк. Лакин гаршысына гојулан тәләб Ибраһимин үрәјини һеч дә ачмырды.
Мәсәлә неҹә һәлл едилди? Мүгәддәс Китабда дејилир: «Аллаһ Ибраһимә деди: “Ушагдан вә ҹаријәндән өтрү нараһат олма. Саранын сәнә сөјләдији бүтүн сөзләрә гулаг ас, чүнки сәнин нәслинин вариси Исһаг олаҹаг”». Ибраһим Јеһова Аллаһын ҝөстәришинә гулаг асыб, она мүвафиг давранды (Јарадылыш 16:1-4; 21:1-14).
Сиз дејә биләрсиниз: «Һә, Аллаһ бизимлә дә ҝөјдән данышсајды, бәлкә биз дә бир разылыға ҝәләрдик!» Бу сөзләр бизи анлашылмазлыглары арадан галдырмағын диҝәр бир јолуна ҝәтириб чыхарыр. Бәли, әрлә арвад Аллаһа гулаг аса биләрләр! Бу неҹә мүмкүндүр? Аллаһын Кәламыны бирликдә охујуб Онун рәһбәрлијинә әмәл етмәклә (1 Салониклиләрә 2:13).
Аилә мәсәләләриндә бөјүк тәҹрүбәси олан бир мәсиһчи гадын дејир: «Мәсләһәт үчүн јаныма ҹаван ҝәлинләр ҝәләндә, онлардан әрләри илә бирликдә Мүгәддәс Китабы охујуб-охумадыгларыны сорушурам. Проблемләри оланларын чоху Мүгәддәс Китабы охумағы һәлә дә адәт етмәјәнләрдир» (Титуса 2:3-5). Мәсиһчи гадынын бу мүшаһидәси һамымыза фајда ҝәтирә биләр. Һәјат јолдашынызла бирҝә Аллаһын Кәламыны мүнтәзәм охујун. Бу јолла сиз ҝүндәлик һәјатынызда неҹә давранмалы олдуғунузу Аллаһын дилиндән «ешидәҹәксиниз» (Јешаја 30:21). Лакин бу хәбәрдарлығы да гулагардына вурмајын: Мүгәддәс Китаб һәјат јолдашынызы дөјмәк үчүн чубуг дејил. Һәјат јолдашынызын, сизин фикринизҹә, әмәл етмәдији ајәләрә онун васитәсилә елә һеј ишарә етмәјин. Әксинә, чалышын охудугларыныздан һәр икиниз дә өзүнүзә дәрс ҝөтүрәсиниз.
Әҝәр проблеминиз чәтиндирсә вә онун һәллини тапа билмирсинизсә, нәјә ҝөрә «Ҝөзәтчи Гүлләси нәшрләринин индекси»ндәнa (рус.) истифадә етмәјәсиниз? Ола биләр, сиз јашлы валидејнләринизин гајғысына галырсыныз вә бу, һәрдән никаһда ҝәрҝин мүнасибәтләрин јаранмасына сәбәб олур. Һәјат јолдашынызла мәс’улијјәтләринизи бөлүшдүрмәк үстүндә мүбаһисә етмәкдәнсә, бәлкә отуруб «Индекс»ә бирликдә бахасыныз? Биринҹиси, «Валидејнләр» адланан башлығы тапын. Сизи «Јашлы валидејнләрә гајғы» адлы јарымбашлыгда ҝәтирилән мә’лумат марагландырыр? Јеһованын Шаһидләринин нәшрләриндән лазыми мәгаләләри тапыб охујун. Мүгәддәс Китаба әсасланан нәшрләр бир чох мәсиһчијә көмәк етмишдир. Бу нәшрләрдән сиз дә, һәјат јолдашыныз да бөјүк фајда әлдә едә биләрсиниз.
Вәзијјәтинизә ујғун ҝәлән мәгаләләри тапыб, бирликдә охумаг проблеминизә диҝәр тәрәфдән бахмаға көмәк едәҹәк. Ҝәтирилән Мүгәддәс Китаб ајәләри сизә Аллаһын нөгтеји-нәзәрини өјрәнмәјә көмәк едәҹәк. Онларын һамысыны өз Мүгәддәс Китабынызда ачыб охујун. Бу јолла, проблеминизлә әлагәдар Аллаһын шәхсән сизә нә дедијини ешидәҹәксиниз.
Үнсијјәт гапынызы ачыг сахлајын
Һеч олубму ки, узун мүддәт әрзиндә бағлы галан гапыны ачмаға чалышасыныз? Бир гәдәр сә’јдән сонра рәзәләри пасланмыш гапы ҹырылдаја-ҹырылдаја ачылыр. Бәс әҝәр гапы тез-тез ачылыб бағлансајды, рәзәләри дә јахшыҹа јағланмыш олсајды? Бәли, ону ачмаг даһа асан оларды. Ејни шеји дә үнсијјәт гапысы һагда демәк олар. Әҝәр сиз дә тез-тез сөһбәт етсәниз, үнсијјәт гапынызын рәзәләрини мәсиһчи мәһәббәти илә јағласаныз, онда ән мүбаһисәли мәсәләләрдә белә өз фикир вә һиссләринизи чәкинмәдән вә ачыг ифадә едә биләҹәксиниз.
Үнсијјәтә башламагдан гачмајын. Илк мәрһәләләрдә сиздән чохлу сә’ј тәләб олуна биләр, амма тәслим олмајын. Сонрадан һәјат јолдашынызла даһа хош мүнасибәтләрә јијәләнәҹәк, бир-биринизи даһа јахшы баша дүшәҹәксиниз. Мәҝәр бунун үчүн чалышмаға дәјмәзми?
[Һашијә]
a Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән дәрҹ едилмишдир.
[7-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Разылыға ҝәлә билмәјәндә, Аллаһын рәһбәрлијини ахтарын.