Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Нәғмәләр нәғмәси» китабындан диггәтәлајиг фикирләр
«МӘНИМ јарым гызлар арасындадыр, елә бил бир занбаг тиканлар арасындадыр». «Мәним севҝилим оғланлар арасындадыр, мешәдәки ағаҹлар арасында алма ағаҹына охшајыр». «Шәфәг сачан, ај тәк ҝөзәл, ҝүн тәк парлајан, мүзәффәр орду кими мөһтәшәм олан [гыз] кимдир?» (Нәғмәләр нәғмәси 2:2, 3; 6:10). «Нәғмәләр нәғмәси» китабындан ҝәтирилән бу сөзләр неҹә дә ҝөзәлдир! Китаб дәрин мә’налы вә ҝөзәл бәдии ифадәләрлә зәнҝин сәнәт әсәридир. Бу сәбәбдән о, «Нәғмәләр нәғмәси», јә’ни ән ҝөзәл нәғмә адланыр (Нәғмәләр нәғмәси 1:1).
Китабы гәдим Исраилин падшаһы Сүлејман ерамыздан әввәл тәхминән 1020-ҹи илдә 40 иллик һакимијјәтинин әввәлиндә јазмышдыр. Нәғмәдә ҝәнҹ чобанла Шулам гызы арасындакы мәһәббәтдән бәһс едилир. Орада һәмчинин, гызын анасы вә гардашлары, ‘Јерусәлим гызлары [сарај ханымлары]’ вә «Сион гызлары [Јерусәлим гадынлары]» хатырланыр (Нәғмәләр нәғмәси 1:5; 3:11). Китабы охујанда данышанын ким олдуғуну баша дүшмәк чәтин олур, анҹаг гәһрәманларын өз сөзләрини вә онлара үнванланан сөзләри ајырд етмәклә данышанын кимлијини асанлыгла мүәјјән етмәк мүмкүндүр.
Аллаһын илһамланмыш Кәламынын бир һиссәси олан «Нәғмәләр нәғмәси» ики сәбәбә ҝөрә чох дәјәрлидир (Ибраниләрә 4:12). Биринҹиси, бу китаб киши илә гадын арасындакы әсл севҝинин нә олдуғуну ҝөстәрир. Икинҹиси, нәғмә Иса Мәсиһлә мәсһ едилмишләрин јығынҹағы арасында мөвҹуд олан мәһәббәти тәсвир едир (2 Коринфлиләрә 11:2; Ефеслиләрә 5:25-31).
‘ҮРӘЈИМДӘ МӘҺӘББӘТ ОЈАТМАЈЫН’
«Гој додагларын мәни өпдүкҹә өпсүн, чүнки ешгин [«охшамаларын», КМ] шәрабдан да јахшыдыр» (Нәғмәләр нәғмәси 1:2). Китаб падшаһ Сүлејманын чадырына ҝәтирилмиш садә бир кәндли гызынын сөзләри илә башлајыр. Гыз падшаһын чадырына неҹә ҝәлиб чыхыб?
О нәгл едир: «Гардашларымын мәнә гәзәби тутаркән мәни үзүмлүкләринә гаровулчу гојдулар». Гардашларынын гыза нәјә ҝөрә гәзәби тутуб? Гызын севдији чобан ону ҝөзәл бир баһар ҝүнүндә ҝәзмәјә дә’вәт едиб. Гардашлары гызы ҝәзмәјә бурахмајыб, она үзүмлүкләри корлајан кичик түлкүләри тутмағы тапшырырлар. Беләликлә, гыз Сүлејман падшаһын дүшәрҝәсинин јахынлығына ҝәлиб чыхыр. О, «гоз бағына» ҝедәркән онун ҝөзәллијини ҝөрүб, падшаһын дүшәрҝәсинә ҝәтирирләр (Нәғмәләр нәғмәси 1:6; 2:10-15; 6:11).
Сарај ханымлары севҝилисинин һәсрәтини чәкән гыза ‘сүрүләрин изи илә ҝедиб’ ону ахтармағы мәсләһәт ҝөрүрләр. Амма падшаһ она иҹазә вермир. Гызын ҝөзәллијинә һејран олан Сүлејман она «дүјмәләри ҝүмүшдән гызыл силсилә» вермәји вә’д едир. Анҹаг гыз онун вә’дләринә ујмур. Чобан гызын далынҹа падшаһын дүшәрҝәсинә ҝәлир, ону тапыб дејир: «Еј јарым, нә ҝөзәлсән, нә ҝөзәлсән!» Ҝәнҹ гыз сарај ханымларына анд верир: ‘Өзүм севмәјәнәҹән, үрәјимдә мәһәббәт ојатмајын’ (Нәғмәләр нәғмәси 1:8-11, 15; 2:7; 3:5, ЈД).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
1:2, 3 — Гыз нә үчүн хатирәләриндә чобанын охшамаларыны шәраба, адыны исә әтирә (һәрфи мә’нада јаға) бәнзәдирди? Шәраб инсанын үрәјини хошһал едир, баша чәкилән јағ инсана раһатлыг ҝәтирир. Оғланын ешгинин вә адынын хатирәси дә гыза ҝүҹ верир, раһатлыг ҝәтирирди (Мәзмур 23:5; 104:15). Һәгиги мәсиһчиләр дә, хүсусилә мәсһ олунмушлар, Иса Мәсиһин онлара бәсләдији мәһәббәт үзәриндә дүшүнәндә руһланыр вә мөһкәмләнирләр.
1:5 — Гарабуғдајы кәндли гыз нәјә ҝөрә өзүнү ‘Гедар чадырларына’ бәнзәдирди? Кечи түкүндән һазырланмыш парчадан чох шеј үчүн истифадә едирдиләр (Сајлар 31:20). Мәсәлән, исраиллиләр ‘мәскәни өртән чадырын пәрдәсини кечи јунундан’ дүзәлтмишдиләр (Чыхыш 26:7). Буҝүнкү бәдәви чадырлары кими, Гедар чадырлары да гара кечи түкүндән дүзәлдилирди.
1:15 — Севҝилисини «ҝөјәрчин ҝөзлү» адландырмагла чобан нә демәк истәјирди? Чобан демәк истәјирди ки, онун јарынын бахышы ҝөјәрчинин ҝөзләри кими јумшаг вә мүлајимдир.
2:7; 3:5 — Шулам гызы нә үчүн сарај ханымларыны «диши ҹејранлара, чөлдәки мараллара» анд верирди? Ҹејранла маралын зәрифлији вә ҝөзәллији дилләр әзбәридир. Шулам гызы да сарај ханымларыны зәриф вә ҝөзәл олан һәр шејә анд верирди ки, онун үрәјиндә мәһәббәт ојатмасынлар.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:2; 2:6. Нишанлыларын бир-бирини әзизләјиб охшамасында пис бир шеј јохдур. Амма еһтијатлы олмаг лазымдыр ки, охшамалар әхлагсызлыға сәбәб олан натәмиз еһтирас јаратмасын, саф мәһәббәтдән доғсун (Галатијалылара 5:19).
1:6; 2:10-15. Гызын гардашлары ону оғланла даға, адамлардан узаг јерә ҝәзмәјә бурахмадылар. Она ҝөрә јох ки, онлар баҹыларынын тәмиз гыз олдуғуна шүбһә едирдиләр. Гардашлары гызын әхлагсыз бир һәрәкәтә ҝәтириб чыхара билән вәзијјәтә дүшмәмәси үчүн еһтијаты әлдән вермирдиләр. Бу ҝүн дә ҝәнҹләр чалышмалыдырлар ки, тәнһа јерләрдә ҝөрүшмәсинләр.
2:1-3, 8, 9. Шулам гызы ҝөзәл олса да, чох садә иди. О өзүнү ади чичәк олан ‘Шарон нәрҝизи’ адландырырды. Севҝилиси гызын ҝөзәллијинә вә Јеһоваја олан сәдагәтинә ҝөрә ону тиканлар арасында битән ‘занбаға’ бәнзәдирди. Бәс чобан өзү неҹә оғлан иди? О јарашыглы олдуғу үчүн гыз ону ‘аһуја’ охшадырды. О һәм дә мөһкәм иманлы, Јеһоваја садиг инсан иди. Гыз оғланы белә тәсвир едирди: «Мәним севҝилим оғланлар арасындадыр, мешәдәки ағаҹлар арасында алма ағаҹына охшајыр». Һәјат јолдашы сечәндә фикир вермәк лазымдыр ки, о да мөһкәм иманлы вә Јеһоваја садиг инсан олсун.
2:7; 3:5 (ЈД). Кәндли гызынын падшаһ Сүлејмана һеч бир мејли јох иди. Гыз сарај ханымларындан хаһиш едирди ки, үрәјиндә чобандан башга һеч кимә гаршы мәһәббәт ојатмасынлар. Гаршыја чыхан һәр адамы севмәк олмаз. Аилә гурмаг истәјән мәсиһчи, јахшы оларды ки, өзүнә јалныз Јеһованын садиг хидмәтчиләриндән һәјат јолдашы сечсин (1 Коринфлиләрә 7:39).
‘ШУЛАМ ГЫЗЫНА НИЈӘ БАХМАГ ИСТӘЈИРСИНИЗ?’
‘Сәһрадан кечән, түстү сүтунлары кими ҝәлән кимдир?’ (Нәғмәләр нәғмәси 3:6). Јерусәлим гадынлары нә ҝөрсәләр јахшыдыр? Падшаһ Сүлејман ордусу илә шәһәрә гајыдыр! Шулам гызы да онун јанындадыр.
Чобан гызын далынҹа ҝәлир вә тезликлә онунла ҝөрүшүр. Оғлан гызы севдијинә әмин едир, гыз да шәһәрдән ҝетмәк истәдијини бу сөзләрлә дејир: «Ҝүн сәринләшәнәҹән, көлҝәләр дүшәнәҹән, мирра дағына, күндүр тәпәсинә ҝедәҹәјәм». Гыз чобаны дә’вәт едир: «Севҝилим өз бағчасына ҝәлсин, сечмә мејвәләрдән јесин». Оғлан ҹаваб верир: «Ај һәмдәмим, ај ҝәлин! Өз бағчама ҝирмишәм». Јерусәлим гадынлары севҝилиләрә дејирләр: «Ај достлар, јејин, ај севҝилиләр, ичин, дојунҹа ичин» (Нәғмәләр нәғмәси 4:6, 16; 5:1).
Шулам гызы јухусуну сарај ханымларына данышандан сонра дејир: «Мән ешг хәстәсијәм». Онлар марагланырлар: «Севҝилинин диҝәрләриндән фәрги нәдир?». Гыз ҹаваб верир: «Севҝилим нур сачыр, әлван рәнҝлидир, о, он минләрин арасындан сечилир» (Нәғмәләр нәғмәси 5:2-10). Сүлејман гыза тә’рифләр јағдыранда гыз тәвазөкарлыгла дејир: «Нијә Шулам гызына бахмаг истәјирсиниз?» (Нәғмәләр нәғмәси 6:4-13). Фүрсәтдән истифадә едәрәк Сүлејман гызын үрәјини фәтһ етмәк үчүн јенидән онун тә’рифини ҝөјләрә уҹалдыр. Гыз исә севҝилисинә садиг галыр. Ахырда падшаһ ону бурахыр.
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
4:1; 6:5 — Гызын сачлары нәјә ҝөрә «кечи сүрүсү»нә бәнзәдилир? Гызын сачы кечиләрин гара јуну кими парлаг вә ҝур иди.
4:11 — «Додагларындан шаны балы ахыр, бал вә сүд сәнин дилинин алтындадыр» сөзләри нә демәкдир? Шандан чыхан бал ачыгда галан балдан даһа әтирли, дадлы вә шириндир. Белә бәнзәтмә Шулам гызынын сөзләринин хош вә меһрибан олдуғуну ҝөстәрмәк үчүндүр.
5:12 — ‘Ҝөзләри ахар сулар кәнарындакы, сүд ичиндә јујунмуш ҝөјәрчинләрә охшајыр’ сөзләри нә демәкдир? Бурада гыз севҝилисинин ҝөзләринин ҝөзәллијиндән данышыр. Гыз бәдии диллә данышараг, оғланын ҝөзләринин ағ илә әһатә олунан гарасыны сүддә чимән бозумтул ҝөјәрчинләрә бәнзәдир.
5:14, 15 — Чобанын әлләри вә ајаглары нәјә ҝөрә бу ҹүр тәсвир едилир? Чох ҝүман ки, бурада гыз оғланын бармагларыны ‘гызыл будаглара’, дырнагларыны ‘јагут’ дашына, ајагларыны исә ҝүҹлү вә ҝөзәл олдуғу үчүн «мәрмәр сүтүнлара» бәнзәдир.
6:4 — Гыз нәјә ҝөрә Тирса шәһәринә бәнзәдилир? Кән’ан шәһәри олан Тирсаны вахтилә Јешуа истила етмиш, Сүлејманын өлүмүндән сонра исә шәһәр онгәбиләли Исраил падшаһлығынын илк пајтахты олмушдур (Јешуа 12:7, 24; 1 Падшаһлар 16:5, 6, 8, 15). Бир китабда дејилир: «Ҝөрүнүр, Тирса чох ҝөзәл шәһәр иди, “Нәғмәләр нәғмәси”ндә хатырланмасыны да елә бунунла изаһ етмәк олар».
6:13 — ‘Маханајим ојуну’ нәдир? Бу ојуна «ики дүшәрҝә рәгси» дә дејирдиләр. Маханајим шәһәри Иордан чајынын шәргиндә Јаббог вадиси јахынлығында јерләширди (Јарадылыш 32:2, 22; 2 Шамуел 2:29). Ола биләр, ‘Маханајим ојуну’ һәмин шәһәрдәки шәнликдә ифа едилән рәгс иди.
7:4 — Сүлејман Шулам гызынын бојнуну нәјә ҝөрә «фил диши гүлләси»нә охшадыр? Бир гәдәр әввәл Сүлејман гызы белә тә’рифләмишди: «Бојнун... Давуд гүлләси кими вүгарлыдыр» (Нәғмәләр нәғмәси 4:4). Гүллә уҹа вә назик, фил диши исә һамар олур. Сүлејман гызын бојнунун инҹәлијинә вә һамарлығына валеһ олмушду.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
4:1-7. Шулам гызы гејри-камил олса да, Сүлејманын тәләсинә дүшмәјиб мә’сумлуғуну горуду. Гызын мөһкәмлији ону даһа да ҝөзәлләшдирирди. Мәсиһчи гадынлар да Шулам гызындан нүмунә ҝөтүрмәлидирләр.
4:12. Чәпәрә вә ја һасара алынмыш ҝөзәл бағчаја јалныз дарвазадан ҝирмәк олар. Шулам гызы да өз ешгини, севҝисини јалныз ҝәләҹәк әри үчүн горујурду. Субај мәсиһчиләрә бу ә’ла өрнәкдир.
‘ЈАҺЫН АЛОВУ’
Гардашлары евә гајыдан Шулам гызыны ҝөрәндә бир-бириндән сорушурлар: «Севҝилисинә сөјкәниб чөлдән ҝәлән бу ҝөзәл кимдир?» Әввәлләр онлардан бири демишди: ‘Әҝәр о, бир һасар олса, биз үстүнә ҝүмүшдән бүрҹ вурарыг. Әҝәр о, бир гапы олса, ону сидрдән хонча бағлајыб дөврәјә аларыг’. Инди исә гызын чобана олан севҝиси сынанандан сонра о өзү һаггында дејир: «Мән бир һасарам, дөшләрим гүлләләрә охшар, она ҝөрә јарымын ҝөзләри мәндән разы галар» (Нәғмәләр нәғмәси 8:5, 9, 10).
Әсл мәһәббәтин мәнбәји Јеһовадыр. Она ҝөрә дә мәһәббәт ‘Јаһын алову’ (ЈД) адланыр. Инсана севмәк габилијјәтини верән Аллаһдыр. Мәһәббәтин алову сөнмәздир. «Нәғмәләр нәғмәси» китабында киши илә гадын арасындакы әсл севҝинин ‘өлүм гәдәр гүввәтли’ олмасы чох ҝөзәл тәсвир едилир (Нәғмәләр нәғмәси 8:6).
Сүлејманын јаздығы бу мөһтәшәм нәғмә һәм дә Иса Мәсиһлә ҝөјләр «ҝәлини» синфинин үзвләри арасындакы мүнасибәти јахшы ачыглајыр (Вәһј 21:2, 9). Исанын мәсһ едилмишләрә бәсләдији мәһәббәт дүнја јаранандан бәри киши илә гадын арасында мөвҹуд олмуш севҝидән гат-гат үстүндүр. ‘Ҝәлин’ синфинин үзвләри дә Иса Мәсиһә сәдагәтләриндә сарсылмаздырлар. Иса өз һәјатыны ‘башга гојунлар’ уғрунда да гурбан вермишдир (Јәһја 10:16). Аллаһа ибадәт едән һәр бир кәс Шулам гызынын сарсылмаз мәһәббәти вә сәдагәтиндән нүмунә ҝөтүрә биләр.
[8-ҹи сәһифәдәки шәкил]
«Нәғмәләр нәғмәси» һәјат јолдашы сечәркән мәсиһчини һансы кејфијјәтләрә диггәт јетирмәјә тәшвиг едир?