Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Језекел» китабындан диггәтәлајиг фикирләр — I һиссә
ЕРАМЫЗДАН әввәл 613-ҹү илдир. Јеремја Јәһудада пејғәмбәрлик едәрәк, Јерусәлимин тезликлә дармадағын едиләҹәјини, өлкәнин виранә галаҹағыны ҹәсарәтлә бәјан едир. Бабил падшаһы Навуходоносор артыг бир чох јәһудиләри сүрҝүн едиб. Бабил сарајында хидмәт едән ҝәнҹ Даниел вә үч досту да онларын арасында иди. Јәһуди әсирләрин әксәријјәти «Халдеј өлкәсиндә» Кевар чајы саһилиндә јашајыр (Језекел 1:1-3). Јеһова онлары елчисиз гојмур, 30 јашлы Језекели пејғәмбәр тә’јин едир.
Ерамыздан әввәл 591-ҹи илдә тамамланмыш бу китаб 22 иллик дөврү әһатә едир. Језекел һадисәләри дәгигликлә гәләмә алыр. О, сөјләдији пејғәмбәрликләрин нәинки илини, һәтта ајыны вә ҝүнүнү дә ҝөстәрир. Језекел әввәлҹә Јерусәлимин сүгута уғрајаҹағы вә дармадағын едиләҹәји барәдә хәбәр верир. Сонра әтраф халглара гаршы һөкмләри, сонда исә һәгиги ибадәтин бәрпа олунаҹағыны бәјан едир. Бу мәгаләдә Јерусәлимин башына ҝәләҹәк һадисәләрә даир вәһјләр, пејғәмбәрликләр вә пејғәмбәрликләрин сәһнәләшдирилмәси дахил олан Језекел 1:1–24:27 ајәләриндән диггәтәлајиг фикирләр арашдырылаҹаг.
«СӘНИ... ҜӨЗӘТЧИ ГОЈДУМ»
Јеһованын тахтына даир еһтирам доғуран вәһј алдыгдан сонра Језекелә тапшырыг верилир. Јеһова она дејир: «Сәни Исраил нәслинә ҝөзәтчи гојдум. Сән сөзү ағзымдан ешидәндә Мәним адымдан онлара хәбәрдарлыг ет» (Језекел 3:17). Језекелә Јерусәлимин мүһасирәсини вә онун аҹы нәтиҹәсини сәһнәләшдирмәк әмр едилир. Јеһова Језекел васитәсилә Јәһуда торпағы һаггында дејир: «Бахын Мән үстүнүзә гылынҹ ҝәтирәҹәјәм вә сәҹдәҝаһларынызы мәһв едәҹәјәм» (Језекел 6:3). Өлкәнин сакинләринә исә дејир: «Гијамәт ҝүнүн чатды» (Језекел 7:7).
Б. е. ә. 612-ҹи илдә Језекел ҝөрүнтүдә Јерусәлимә ҝәтирилир. Аллаһын мә’бәдиндә неҹә дә мәнфур ишләр ҝөрүлүр! Јеһова ‘алты нәфәрлә’ тәмсил олунан сәмави ордусуну дөнүкләрин үзәринә гәзәбини төкмәк үчүн ҝөндәрәндә јалныз ‘алнына ишарә гојулмуш’ адамлар хилас олаҹаглар (Језекел 9:2-6). Әввәлҹә исә «одлу көз», јә’ни Аллаһын виранәлик һаггында гәзәб долу хәбәри шәһәрин үзәринә сәпәләнмәлидир (Језекел 10:2). Јеһова аллаһсыз инсанларын ‘әмәлләринин әвәзини башларына ҝәтирәҹәк’, бунунла белә О, сәпәләнмиш исраиллиләри јенидән бир јерә јығмағы вә’д едир (Језекел 11:17-21).
Аллаһын руһу Језекели јенидән Халдеј өлкәсинә гајтарыр. О, Сидгија падшаһын вә халгын Јерусәлимдән гачмасыны сәһнәләшдирир. Јаланчы пејғәмбәрләр ифша олунур. Јеһова бүтпәрәстләри рәдд едир. Јәһуда һеч бир дәјәри олмајан үзүм тәнәјинә бәнзәдилир. Гартал вә үзүм тәнәји тапмаҹасы Јерусәлимин јардым үчүн Мисирә үз тутмасынын аҹы нәтиҹәләрини ҝөстәрир. Тапмаҹа Јеһованын ‘зәриф будағы һүндүр дағын зирвәсиндә әкәҹәји’ вә’ди илә битир (Језекел 17:22). Јәһудада исә бундан сонра «падшаһ әсасы» олмајаҹаг (Језекел 19:14).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
1:4-28 — Сәмави араба нәји тәмсил едир? Араба Јеһованын тәшкилатынын садиг руһани варлыглардан ибарәт сәмави һиссәсини тәмсил едир. О, Јеһованын мүгәддәс руһундан ҝүҹ алыр. Арабаны сүрән Јеһованы тәмсил едир, Онун әзәмәти тәсвиролунмаздыр. Ондакы сүлһ вә сакитлик һејранедиҹи ҝөј гуршағы илә тәсвир олунур.
1:5-11 — Дөрд ҹанлы мәхлуг кимдир? Језекел ҝөрүнтүдә икинҹи дәфә арабаны ҝөрәндә, дөрд ҹанлы мәхлугун керувлар олдуғуну дејир (Језекел 10:1-11; 11:22). Һәмин ҝөрүнтүдә о, өкүз үзүнү «керув үзү» адландырыр (Језекел 10:14). Бу чох мүвафигдир, чүнки өкүз ҝүҹ-гүввәт рәмзидир, керувлар исә гүдрәтли руһани варлыглардыр.
2:6 — Нә үчүн Језекелә дөнә-дөнә «бәшәр оғлу» дејә мүраҹиәт едилир? Јеһова Језекелә белә мүраҹиәт етмәклә, онун әтдән вә гандан ибарәт олдуғуну хатырлатды, беләликлә дә, инсанлардан сечдији елчи илә хәбәри ҝөндәрән Өзү арасындакы бөјүк фәрги вурғулајыр. Иса Мәсиһ дә Мүждәләрдә тәхминән 80 дәфә «Инсан оғлу» адланыр ки, бурадан да Аллаһын Оғлунун инсан ҝөркәмини алан руһани шәхсијјәт олдуғу дејил, инсан кими доғулдуғу ачыг-ајдын ҝөрүнүр.
2:9–3:3 — Нә үчүн «мәрсијә, матәм» сөзләри јазылмыш тумарлар Језекел үчүн ширин дадырды? Језекел үчүн тумарлары ширин едән онун өз тапшырығына мүнасибәти иди. Језекел Јеһоваја пејғәмбәр кими хидмәт етдијинә ҝөрә миннәтдар иди.
4:1-17 — Језекел доғруданмы Јерусәлимин јахынлашан мүһасирәсини ҹанландыран сәһнәҹик ҝөстәрмишди? Језекелин јемәк биширмәк үчүн јанаҹаға даир хаһиши вә Јеһованын бу хаһишә мүсбәт ҹаваб вермәси ҝөстәрир ки, пејғәмбәр доғрудан да сәһнәҹик ҝөстәрмишди. Језекел сол тәрәфи үстүнә онгәбиләли падшаһлығын 390 иллик — шимал падшаһлығынын б. е. ә. 997-ҹи илдә әсасы гојуландан Јерусәлимин б. е. ә. 607-ҹи илдә мәһв едилмәсинәдәк олан ҝүнаһлары үчүн узанды. Сағ тәрәфи үстүнә исә Јәһуданын 40 иллик ҝүнаһлары үчүн узанмышды, бу дөвр Јеремјанын ерамыздан әввәл 647-ҹи илдән 607-ҹи иләдәк пејғәмбәрлик етдији мүддәти әһатә едир. 430 ҝүн әрзиндә Језекел су вә чөрәклә јарыаҹ-јарытох доланараг ҝөстәрди ки, Јерусәлимин мүһасирәси заманы аҹлыг олаҹаг.
5:1-3 — Језекелин түкләрин бир һиссәсини күләјә совурмасы, бир азыны да палтарынын әтәјинә бағламасы һансы мә’наны дашыјыр? Бунунла о ҝөстәрди ки, 70 илдән сонра јәһудиләрдән бә’зиләри Јәһудаја гајыдаҹаг вә һәгиги ибадәти бәрпа едәҹәкдир (Језекел 11:17-20).
17:1-24 — Ики бөјүк гартал кими тәмсил едир, сидр ағаҹынын көрпә будаглары неҹә гопарылыр вә Јеһованын әкдији ‘зәриф будаг’ кимә ишарә едир? Ики гартал Бабил вә Мисир падшаһларыдыр. Биринҹи гартал Давудун нәслиндән олан һөкмдары тәмсил едән сидр ағаҹынын башына гонур. Бу гартал Јәһуданын падшаһы Јеһојакинин әвәзинә Сидгијаны тахта чыхарараг ағаҹын көрпә будагларынын башыны гопарыр. Садиг галаҹағына анд ичсә дә, Сидгија башга гарталдан, Мисир падшаһындан јардым диләјир, лакин бу, уғурсузлугла нәтиҹәләнир. О, әсир едиләҹәк вә Бабилдә өләҹәк. Јеһова һәм дә ‘зәриф будағы’, Хиласкар Падшаһы гопарыб, «һүндүр, дик бир дағын зирвәсиндә», јә’ни сәмави Сион дағында әкир. Бурада о, ‘мөһтәшәм сидр ағаҹы’, јер үчүн хејир-дуа мәнбәји олаҹаг (Вәһј 14:1).
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
2:6-8; 3:8, 9, 18-21. Биз Аллаһсыз инсанларын гаршысында ваһимәјә дүшмәмәли, өзүнә хәбәрдарлыглары да дахил едән Аллаһын хәбәрләрини е’лан етмәкдән чәкинмәмәлијик. Лагејдлик вә мүгавимәтлә үзләшәндә алмаз кими мөһкәм олмалыјыг. Бунунла белә, өзүмүзү ҝөзләмәлијик ки, дашүрәкли, лагејд вә кобуд олмајаг. Исанын тәблиғ етдији адамлара үрәји јанырды, биз дә инсанлара мәрһәмәтдән ирәли ҝәләрәк тәблиғ етмәлијик (Матта 9:36).
3:15. Тапшырыг аландан сонра Језекел Тел-Авивә ҝәлиб орада галды, е’лан етмәли олдуғу хәбәри мәнимсәјәрәк ‘једди ҝүн чашгынлыг ичиндә јашады’. Биз дә дәрин руһани һәгигәтләри баша дүшмәк үчүн сә’јлә өјрәнмәјә вә дүшүнмәјә вахт ајырмалы дејиликми?
4:1–5:4. Језекелдән ики сәһнәҹији ҝөстәрмәк үчүн һәлимлик вә ҹәсарәт тәләб олунурду. Биз дә Аллаһын һәр һансы тапшырығыны јеринә јетирәркән һәлим, ејни заманда ҹәсарәтли олмалыјыг.
7:4, 9; 8:18; 9:5, 10. Аллаһын һөкмүнә дүчар олан инсанлар үчүн һејфсиләнмәк вә ја онлара аҹымаг лазым дејил.
7:19. Јеһова бу системин үзәриндә һөкмүнү иҹра едәндә пулун һеч бир дәјәри олмајаҹаг.
8:5-18. Дөнүклүк инсаны руһани ҹәһәтдән өлдүрүр. «Аллаһсызын дили гоншусуну мәһв едәр» (Сүлејманын мәсәлләри 11:9). Биз һәтта дөнүкләрә гулаг асмаг фикрини белә ичимиздә боғмалыјыг.
9:3-6. Ишарәләнмәк, јә’ни Аллаһа һәср олунараг вәфтиз олунмаг вә мәсиһчи хүсусијјәтләринә јијәләнмәк ‘бөјүк мәшәггәтдән’ сағ чыхмаг үчүн ваҹибдир (Матта 24:21). Белиндә јазы гутусу олан адамла тәмсил олунан мәсһ едилмишләр инсанлары ишарәләмәк — Падшаһлығын тәблиғи вә шаҝирд һазырламаг ишинә башчылыг едирләр. Әҝәр биз ишарәмизин силинмәсини истәмириксә, бу ишдә онлара сә’јлә көмәк етмәлијик.
12:26-28. Һәтта чатдырдығы хәбәри ҝүлүб әлә салан инсанлара белә Језекел демәли иди ки, Јеһова ‘һеч бир сөзүнү тә’хирә салмајаҹаг’. Нә гәдәр ки, бу системин сону ҝәлмәјиб, инсанлара Јеһоваја бел бағламаға көмәк етмәк үчүн әлимиздән ҝәләни етмәлијик.
14:12-23. Хиласы әлдә етмәк бизим өз мәс’улијјәтимиздир. Буну бизим әвәзимизә һеч ким едә билмәз (Ромалылара 14:12).
18:1-29. Биз һәрәкәтләримизин нәтиҹәләринә ҝөрә ҹавабдеһик.
«ВИРАН, ВИРАН, ВИРАН ГОЈАҸАҒАМ ШӘҺӘРИ!»
Ерамыздан әввәл 611-ҹи ил, сүрҝүнүн једдинҹи илиндә Исраил ағсаггаллары «Рәбдән сорушмаг үчүн» Језекелин јанына ҝәлирләр. Онлар Исраилин үсјан галдырмасынын узун тарихини вә Јеһованын онлара гаршы ‘гылынҹыны гынындан чыхараҹағы’ һагда хәбәрдарлығы динләјирләр (Језекел 20:1; 21:3). Јеһова Исраилин рәһбәри Сидгијаја белә дејир: «Чалманы вә таҹы ҝөтүр. Даһа бу белә олмајаҹаг. Алчаланы јүксәлт, јүксәләни алчалт. Виран, виран, виран гојаҹағам шәһәри! Һагг саһиби [Иса Мәсиһ] ҝәләнә гәдәр бәрпа олунмајаҹаг. Мән шәһәри она верәҹәјәм» (Језекел 21:26, 27).
Јерусәлим ҝүнаһларына ҝөрә иттиһам олунур. Оһола (Исраил) вә Оһолибанын (Јәһуданын) ҝүнаһлары ифша олунур. Оһола артыг ‘алудә олдуғу ојнашларына Ашшур өвладларына тәслим едилиб’ (Језекел 23:9). Оһолибанын виранәлији јахындыр. Ерамыздан әввәл 609-ҹу илдә Јерусәлимин 18 ајлыг мүһасирәси башлајыр. Шәһәрин алынмасы јәһудиләри елә сарсыдаҹаг ки, онлар һеч кәдәрләрини белә ифадә едә билмәјәҹәкләр. Језекел ‘гачыб гуртулан бир нәфәрдән’ шәһәрин дағыдылмасы хәбәрини алмајынҹа сүрҝүндә оланлара Аллаһын хәбәрини чатдырмамалыдыр (Језекел 24:26, 27).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
21:3 — Јеһованын гынындан чыхардығы ‘гылынҹ’ нәдир? Јеһованын Јерусәлим вә Јәһуда үзәриндә һөкмләрини иҹра етмәк үчүн истифадә етдији ‘гылынҹ’ Бабил падшаһы Навуходоносор вә онун ордусудур. Бу һәм дә Аллаһын тәшкилатынын гүдрәтли руһани варлыглардан ибарәт олан сәмави һиссәси ола биләр.
24:6-14 — Газанын пасы нәји тәмсил едир? Мүһасирәдә олан Јерусәлим газана бәнзәдилир. Газанын пасы исә шәһәрин әхлаги мурдарлығыны — натәмизлији, позғунлуғу вә орада төрәдилән гырғынлары билдирир. Онун натәмизлији о гәдәрдир ки, одун көзләри үстүнә бош газаны гојуб гыздыранда да пасы тәмизләнмир.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
20:1, 49. Исраилин ағсаггалларынын Језекелә ҹавабындан ајдын олур ки, онлар пејғәмбәрин дедикләринә шүбһә едирдиләр. Ҝәлин һеч вахт Аллаһын хәбәрдарлыгларына гаршы үрәјимиздә шүбһә јаранмасына јол вермәјәк.
21:18-22. Бахмајараг ки, Навуходоносор фала бахды, бүтпәрәст падшаһын Јерусәлимә һүҹум етмәсинә Јеһова јол верди. Бурадан ҝөрүрүк ки, һәтта ҹинләр дә Јеһованын һөкмләринин һәјата кечмәсинин гаршысыны ала билмәз.
22:6-16. Бөһтан, позғунлуг, ҝүҹдән суи-истифадә едилмәси вә рүшвәт Јеһовада икраһ доғурур. Белә ҝүнаһлардан узаг дурмагда әзмли олмалыјыг.
23:5-49. Исраил вә Јәһуданын башга дөвләтләрлә сијаси әлагәләрә ҝирмәси мүттәфигләриндән јалан ибадәти гәбул етмәси илә нәтиҹәләнди. Ҝәлин иманымызы сарсыда биләҹәк дүнја илә достлугдан өзүмүзү ҝөзләјәк (Јагуб 4:4).
Ҹанлы вә тә’сирли хәбәр
«Језекел» китабынын илк 24 фәслиндән неҹә дә фајдалы дәрсләр алырыг! Бурадакы принсипләр нәјин Аллаһын наразылығына сәбәб олдуғуну, Онун лүтфүнү газанмағын јолуну вә писләри нә үчүн хәбәрдар етмәли олдуғумузу ҝөстәрир. Јерусәлимин дармадағын едиләҹәјинә даир пејғәмбәрлик Јеһованы ‘тәзә ишләри јетишмәмишдән халгына бәјан едән’ Аллаһ кими тәсвир едир (Јешаја 42:9).
Језекел 17:22-24 вә 21:26, 27 ајәләриндә јазылан пејғәмбәрликләр Хиласкар Падшаһлығын ҝөјләрдә гурулмасына ишарә едир. Тезликлә бу һакимијјәтин сајәсиндә Аллаһын ирадәси јердә дә јеринә јетириләҹәк (Матта 6:9, 10). Падшаһлығын ҝәтирәҹәји хејир-дуалары инам вә әминликлә ҝөзләјә биләрик. Бәли, ‘Аллаһын кәламы ҹанлы вә тә’сирлидир’ (Ибраниләрә 4:12).
[18-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Сәмави араба нәји тәмсил едир?
[20-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Тәблиғ ишиндә сә’јлә иштирак етмәклә ‘ишарәмизи’ горуја биләрик.