Мәрһәмәти неҹә тәзаһүр етдирмәк олар?
«Һамыја, хүсусән иманлылар аиләсинә јахшылыг едәк» (ГАЛАТИЈАЛЫЛАРА 6:10).
1, 2. Хејирхаһ самаријалы һаггында мәсәлдән мәрһәмәт барәдә нә өјрәнирик?
ИСА илә сөһбәти әснасында бир Мүгәддәс Ганун алими ондан сорушду: «Мәним гоншум кимдир?» Ҹавабында Иса бир мәсәл сөјләди: «Бир нәфәр Јерусәлимдән Јериһоја ҝедәркән гулдурларын әлинә кечди. Гулдурлар онун палтарыны чыхартдылар, өзүнү јараладылар вә јарымҹан һалда гојуб, ҝетдиләр. Тәсадүфән бир каһин һәмин јол илә ҝедирди; адамы ҝөрдүкдә јолун о тајындан кечди. Бир левили дә о јерә чатдыгда јахынлашды вә ону ҝөрүб, јолун о тајындан кечди. Бир нәфәр самаријалы исә о јолдан кечәркән она раст ҝәлди вә ону ҝөрдүкдә јазығы ҝәлди, јахынлашыб онун јараларына зејтун јағы вә шәраб төкәрәк сарыды; вә ону өз ешшәјинә миндириб бир меһманханаја ҝәтирди вә онун гајғысына галды. Ертәси ҝүн исә, ораны тәрк едәркән, ики динар чыхардыб меһманхана саһибинә верди вә деди: “Онун гајғысына гал; вә әҝәр артыг хәрҹин чыхарса, ҝери гајыданда мән сәнә өдәјәрәм”». Сонра Иса суалы верән адамдан сорушду: «Сәнҹә, бу үч нәфәрдән һансы гулдурлар әлинә дүшән адамын гоншусу олду?» О ҹаваб верди: «Она мәрһәмәт ҝөстәрән адам» (Лука 10:25, 29-37а).
2 Самаријалынын јаралы инсанла рәфтары һәгиги мәрһәмәтин нә олдуғуну парлаг шәкилдә ҝөстәрир. Самаријалынын шәфгәт һиссиндән ирәли ҝәләрәк етдији һәрәкәт ҹинајәтин гурбаны олана раһатлыг ҝәтирди. Зәрәр чәкән адам самаријалыја јад иди. Инсанын миллијјәти, дини, јахуд мәнсуб олдуғу мәдәнијјәти мәрһәмәт ҝөстәрмәк үчүн әнҝәл дејил. Хејирхаһ самаријалы һаггында мәсәлдән сонра Иса о адама деди: «Ҝет, сән дә елә һәрәкәт ет» (Лука 10:37б). Биз бу мәсләһәтә риајәт едиб диҝәрләринә гаршы мәрһәмәтли олмаға чалыша биләрик. Бәс неҹә? Ҝүндәлик һәјатымызда мәрһәмәти неҹә тәзаһүр етдирә биләрик?
«Әҝәр гардашларыныздан... бири чылпагдырса»
3, 4. Нә үчүн мәсиһчи јығынҹағында мәрһәмәт ҝөстәрмәјимиз хүсусилә ваҹибдир?
3 Һәвари Павел јазмышды: «Нә гәдәр фүрсәтимиз варса, һамыја, хүсусән иманлылар аиләсинә јахшылыг едәк» (Галатијалылара 6:10). Илк нөвбәдә, ҝәлин ҝөрәк мәрһәмәтдән ирәли ҝәләрәк һәмиманлыларымыза һансы јахшылыглары едә биләрик.
4 Шаҝирд Јагуб һәгиги мәсиһчиләри бир-бирләринә гаршы мәрһәмәтли олмаға сәсләјәрәк јазмышды: «Мәрһәмәт ҝөстәрмәјәнә һөкм мәрһәмәтсиздир» (Јагуб 2:13). Аллаһдан илһам алмыш бу сөзләрин контексти мәрһәмәти неҹә тәзаһүр етдирмәјин бә’зи үсулларыны ҝөстәрир. Мәсәлән, Јагуб 1:27 ајәсиндә охујуруг: «Ата Аллаһын јанында тәмиз вә ләкәсиз диндарлыг будур: јетимләри вә дуллары онларын мәшәггәтли анларында зијарәт етмәк вә өзүнү дүнјадан ләкәсиз сахламаг». Јагуб 2:15, 16 ајәләриндә дејилир: «Әҝәр гардашларыныздан вә јахуд баҹыларыныздан бири чылпагдырса вә ҝүндәлик јемәкдән мәһрумдурса, вә сизләрдән бири онлара, “Саламат ҝедин. Исинин вә дојун”, — дејиб, онларын бәдәни үчүн зәрури олан шејләри вермирсә, нә фајдасы вардыр?»
5, 6. Јығынҹағымызын үзвләринә неҹә мәрһәмәт ҝөстәрә биләрик?
5 Башгаларынын гејдинә галмаг вә еһтијаҹы оланлара көмәк етмәк һәгиги ибадәтин сәҹијјәви хүсусијјәтләриндән биридир. Биз башгаларына садәҹә сөздә јахшылыг арзуламагла кифајәтләнмирик. Әксинә, зәриф шәфгәт һисси бизи, јардыма еһтијаҹы оланлара көмәк әлимизи узатмаға тәшвиг едир (1 Јәһја 3:17, 18). Бәли, хәстәјә јемәк биширмәк, јашлылара ев ишләриндә көмәк етмәк, лазым ҝәләндә кимисә мәсиһчи ҝөрүшләринә апармаг, лајиг оланлара гаршы әлиачыг олмаг кими ишләр мәрһәмәтин тәзаһүрүдүр (Ганунун тәкрары 15:7-10).
6 Мадди ҹәһәтдән јардым етмәкдән даһа ваҹиб иш, ҝет-ҝедә бөјүјән мәсиһчи јығынҹағынын үзвләринә руһани ҹәһәтдән көмәк етмәкдир. Биз ‘ҹәсарәтсизләри [«кәдәрли оланлары», ЈД] руһландырмаға, зәифләрә јардым етмәјә’ тәшвиг олунуруг (1 Салониклиләрә 5:14). Јашлы баҹылар ‘хејирхаһлыг тә’лим етмәјә’ тәшвиг олунурлар (Титуса 2:3). Мәсиһчи нәзарәтчиләринә ҝәлдикдә исә, Мүгәддәс Китаб дејир: «Онларын һәр бири күләјә гаршы бир пәнаһҝаһ, фыртынаја гаршы сығынаҹаг... кими олаҹаг» (Јешаја 32:2).
7. Суријанын Антакја шәһәриндә јашамыш мәсиһчиләрдән мәрһәмәт һаггында нә өјрәнирик?
7 Биринҹи әсрдә јығынҹагларда дул гадынлара, јетимләрә, дәстәјә вә тәсәллијә еһтијаҹ дујанлара көмәк етмәкдән савајы, башга јығынҹаглара јардым етмәк мәгсәдилә вахташыры мүәјјән тәдбирләр дә ҝөрүлүрдү. Мәсәлән, о заман Агаб пејғәмбәр «бүтүн дүнјада бөјүк гытлыг олаҹағыны Руһ васитәсилә билдирди; бу да император Клавдиусун дөврүндә олду. Шаҝирдләр, һәр бири ҝүҹү јетдијинә ҝөрә, Јәһудејада јашајан гардашларына јардым ҝөндәрмәји гәрара алдылар». Һәмин јардым «Барнаба вә Шаулун әли илә» орадакы ағсаггаллара ҝөндәрилди (Һәвариләрин ишләри 11:28-30). Бәс бизим ҝүнләр һаггында нә демәк олар? Фыртына, зәлзәлә, јахуд сунами кими тәбии фәлакәтләрдән әзијјәт чәкән баҹы-гардашларын гајғысына галмаг үчүн, «садиг вә ағыллы гул» јардым комитәләри тәшкил етмишдир (Матта 24:45). Бу комитәләрлә әмәкдашлыг едәрәк вахтымызы, ҝүҹүмүзү вә вәсаитимизи көнүллү сурәтдә сәрф етмәк мәрһәмәт ҝөстәрмәјин јахшы үсулудур.
«Әҝәр ајры-сечкилик едирсинизсә»
8. Ајры-сечкилик мәрһәмәт ҝөстәрмәјә неҹә мане олур?
8 Мәрһәмәт вә ‘падшаһлыг гануну’ (И–93) олан мәһәббәти ҝөстәрмәјә әнҝәл төрәдән шејләрдән бизи чәкиндирмәк үчүн Јагуб јазмышды: «Әҝәр ајры-сечкилик едирсинизсә, ҝүнаһ ишләдирсиниз, бир ҹинајәткар кими Ганунла мәһкум олунурсунуз» (Јагуб 2:8, 9). Варлы, јахуд адлы-санлы инсанлара хүсуси рәғбәт ҝөстәрсәк, ‘касыбын фәрјадына’ лагејд јанашаҹағыг (Сүлејманын мәсәлләри 21:13). Ајры-сечкилик мәрһәмәт һиссини боғур. Үзҝөрәнлик етмәјәндә биз мәрһәмәт ҝөстәрмиш олуруг.
9. Лајиг оланлара хүсуси рәғбәт бәсләмәкдә нәјә ҝөрә сәһв бир шеј јохдур?
9 Бәс бу о демәкдирми ки, биз һеч кимә хүсуси рәғбәт бәсләмәли дејилик? Әсла јох! Һәвари Павел әмәкдашы Епафродит һаггында Филипидәки мәсиһчиләрә јазмышды: «Беләләринә һөрмәт един». Нә үчүн? «Чүнки о, Мәсиһин иши уғрунда ҹаныны тәһлүкә гаршысында гојараг, өлүмә јахын иди ки, сизин мәнә хидмәтинизин әскиклијини долдурсун» (Филипилиләрә 2:25, 29, 30). Епафродит садиг хидмәтинә ҝөрә һөрмәтә лајиг иди. Бундан әлавә, 1 Тимотејә 5:17 ајәсиндә охујуруг: «Ҹәмијјәти јахшы идарә едән ағсаггаллар, хүсусән тәблиғ вә тә’лим ишиндә зәһмәт чәкәнләр, икигат һөрмәтә лајиг сајылсынлар». Инсан јахшы руһани кејфијјәтләринә ҝөрә дә һөрмәтә лајиг ола биләр. Бу һалларда инсанлара хүсуси рәғбәт бәсләмәк ајры-сечкилик дејил.
‘Јухарыдан назил олан һикмәт мәрһәмәтлидир’
10. Биз нә үчүн дилимиздән дүзҝүн истифадә етмәлијик?
10 Јагуб дил һаггында јазмышды: «Дил, гаршысы алынмаз бәладыр вә өлдүрүҹү зәһәрлә долудур. Биз дил илә Аллаһы вә Атаны тәгдис едирик. Вә дил илә дә Аллаһын сурәтиндә јарадылмыш адамлара лә’нәт охујуруг. Тәгдис вә лә’нәт ејни ағыздан чыхыр». Јагуб давам едир: «Әҝәр үрәјиниздә һәсәд вә худбин еһтирас вардырса, ловғаланмајын вә һәгигәтә гаршы јалан данышмајын. Бу, јухарыдан назил олан һикмәт дејилдир. Бу, дүнјәви, нәфсани вә шејтани һикмәтдир. Чүнки һәсәд вә худбин еһтирас һарада варса, орада гарышыглыг вә һәр ҹүр пис иш вардыр. Лакин јухарыдан назил олан һикмәт әввәлән сафдыр, сонра да сүлһпәрвәр, мүлајим, итаәткар, мәрһәмәтли вә хејирли бәһрә илә долу, гәрәзсиз вә ријасыздыр» (Јагуб 3:8-10а, 14-17).
11. Дилимиздән истифадә едәркән неҹә мәрһәмәтли ола биләрик?
11 Беләликлә, башгалары илә неҹә данышмағымыздан ‘мәрһәмәтли бәһрә илә долу’ һикмәтә малик олуб-олмадығымыз бәлли олур. Бәс әҝәр «һәсәд вә худбин еһтирас»дан ирәли ҝәләрәк ловғаланыр, јалан данышыр вә ја гејбәт едириксә, онда неҹә? Мәзмур 94:4 ајәсиндә дејилир: «Бүтүн шәр иш ҝөрәнләр өјүнүрләр». Гејбәт ҝүнаһсыз адамын адыны неҹә дә тез бәднам едә биләр! (Мәзмур 64:2-4). Һәмчинин ‘јаланчы шаһидин јаландан үзә дурараг’ ҝәтирдији зәрәр һаггында фикирләшин (Сүлејманын мәсәлләри 14:5; 1 Падшаһлар 21:7-13). Дилдән дүзҝүн истифадә едилмәмәси барәдә данышдыгдан сонра Јагуб јазырды: «Гардашларым, бу белә олмамалыдыр» (Јагуб 3:10б). Һәгиги мәрһәмәтә саһиб олан инсанын данышығы саф, сүлһпәрвәр вә мүлајим олмалыдыр. Иса демишди: «Мән сизә дејирәм: инсанлар сөјләјәҹәкләри һәр бош сөз үчүн гијамәт ҝүнү һесаб верәҹәкләр» (Матта 12:36). Дилимиздән истифадә едәркән мәрһәмәтли олмағымыз неҹә дә ваҹибдир!
‘Инсанларын тәгсирләрини бағышлајын’
12, 13. а) Ағасына күлли мигдарда борҹу олан гул һаггында мәсәлдән мәрһәмәт барәдә нә өјрәнирик? б) Гардашымызы «јетмиш кәрә једди дәфә» бағышламаг нә демәкдир?
12 Ағасы һөкмдара 60 милјон динар борҹлу олан гул һаггында Исанын чәкдији мәсәл мәрһәмәтин даһа неҹә тәзаһүр етдирилмәсини ҝөстәрир. Гул өз борҹуну өдәјә билмәдији үчүн ағасындан мәрһәмәт диләмәјә башлады. «Ағасынын гула рәһми ҝәлди» вә борҹуну бағышлады. Һәмин гул исә ағасынын јанындан чыхдыгда она јалныз јүз динар борҹу олан бир јолдашыны тапыб, ону мәрһәмәтсизҹәсинә зиндана салдырды. Һөкмдар баш верәнләри ешидәндә бағышладығы гулу јанына чағырыб деди: «Еј пис гул, бүтүн о борҹу сәнә бағышладым, чүнки мәнә јалвардын. Мән сәнә мәрһәмәт етдијим кими, сән дә јолдашына мәрһәмәт етмәли дејилдинми?» Бундан сонра ағасы ону зиндана атдырды. Иса мәсәлинә белә јекун вурур: «Һәр бириниз гардашларынызын тәгсирләрини үрәкдән бағышламасаныз, Сәмави Атам да сизә елә едәр» (Матта 18:23-35).
13 Бу мәсәл чох ајдын ҝөстәрир ки, мәрһәмәтли олмаг бағышламаға һазыр олмаг да демәкдир. Јеһова бөјүк борҹларымызы — ҝүнаһларымызы бағышлајыб. Биз дә ‘инсанларын тәгсирләрини бағышламалы’ дејиликми? (Матта 6:14, 15). Иса мәрһәмәтсиз гул һаггындакы мәсәли данышмаздан әввәл Петер ондан сорушмушду: «Ја Рәбб! Гардашым мәнә гаршы нечә дәфә ҝүнаһ ишләдәрсә, мән ону бағышламалыјам? Једди дәфәми?» Ҹавабында Иса деди: «Сәнә дејирәм ки, једди дәфә јох, јетмиш кәрә једди дәфә» (Матта 18:21, 22). Бәли, мәрһәмәтли инсан «јетмиш кәрә једди дәфә», јә’ни һәмишә бағышламаға һазырдыр.
14. Матта 7:1-4 ајәләринә әсасән, мәрһәмәти һәр ҝүн неҹә тәзаһүр етдирә биләрик?
14 Иса Дағүстү тәблиғиндә мәрһәмәтин диҝәр тәзаһүрүнү дә гејд етмишди: «Мүһакимә етмәјин ки, мүһакимә олунмајасыныз. Чүнки нә һөкмлә мүһакимә етсәниз, онунла да мүһакимә олунаҹагсыныз... Вә нә үчүн гардашынын ҝөзүндә түкү ҝөрүрсән, өз ҝөзүндә исә тири сечмирсән? Јахуд өз ҝөзүндә тир олдуғу һалда, гардашына неҹә дејәрсән ки, “Гој ҝөзүндәки түкү чыхарым”» (Матта 7:1-4). Буна ҝөрә дә, мүһакимә вә тәнгид етмәдән башгаларынын зәифликләринә һәр ҝүн дөзмәклә мәрһәмәт тәзаһүр етдирә биләрик.
«Һамыја... јахшылыг едәк»
15. Биз нәјә ҝөрә башга инсанлара да мәрһәмәт ҝөстәрмәлијик?
15 Јагубун китабында әсас е’тибарилә мәсиһчиләр арасындакы мәрһәмәтдән данышылса да, бу о демәк дејил ки, мәрһәмәт јалныз мәсиһчи јығынҹағына аид оланлара тәзаһүр етдирилмәлидир. Мәзмур 145:9 ајәсиндә дејилир ки, Јеһова «һамыја хејирхаһлыг едәр, јаратдыгларынын һәр биринә мәрһәмәт ҝөстәрәр». Биз ‘Аллаһы тәглид етмәјә’ вә ‘һамыја јахшылыг етмәјә’ тәшвиг олунуруг (Ефеслиләрә 5:1; Галатијалылара 6:10). ‘Дүнјаны вә дүнјада олан шејләри севмәсәк’ дә, дүнјада јашајанларын еһтијаҹларына лагејд дејилик (1 Јәһја 2:15).
16. Мәрһәмәт ҝөстәрәркән нәји нәзәрә алмаг лазымдыр?
16 Биз мәсиһчиләр «вахт вә тәсадүф» гурбаны оланлардан, јахуд дара дүшәнләрдән баҹардығымыз көмәји әсирҝәмирик (Ваиз 9:11, КМ). Дүздүр, нә гәдәр вә неҹә көмәк едәҹәјимиз шәраитимиздән асылыдыр (Сүлејманын мәсәлләри 3:27). Кимләрәсә мадди јардым ҝөстәрәндә диггәтли олмалыјыг ки, етдијимиз јахшылыг онлары тәнбәллијә тәһрик етмәсин (Сүлејманын мәсәлләри 20:1, 4; 2 Салониклиләрә 3:10-12). Демәли, һәгиги мәрһәмәт ҝөстәрән инсан башгаларынын еһтијаҹына зәриф шәфгәт һисси вә сағлам дүшүнҹә илә һај верир.
17. Мәсиһчи јығынҹағына аид олмајанлара мәрһәмәт ҝөстәрмәјин ән јахшы үсулу һансыдыр?
17 Мәсиһчи јығынҹағына аид олмајанлара мәрһәмәт ҝөстәрмәјин ән јахшы үсулу, онларла Мүгәддәс Китаб һәгигәтини бөлүшмәкдир. Нә үчүн? Чүнки бәшәријјәтин бөјүк һиссәси руһани зүлмәтдә долашыр. Проблемләриндән чыхыш јолу ҝөрмәјән вә ҝәләҹәјә һеч бир үмиди олмајан бир чох инсанлар «чобансыз гојунлар кими тагәтсиз вә дағыныг»дырлар (Матта 9:36). Аллаһын Кәламында јазылмыш хәбәр ‘аддымлары үчүн чыраг’ олараг ҝүндәлик проблемләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә онлара көмәк едә биләр. О, һәмчинин белә инсанларын ‘јолларыны ишыгландыра биләр’, јә’ни Мүгәддәс Китабда Аллаһын ҝәләҹәјә даир јазылан нијјәти чарәсиз инсанлара парлаг үмид үчүн әсас верә биләр (Мәзмур 119:105). Бу ҝөзәл хәбәри сон дәрәҹә еһтијаҹ дујан инсанлара чатдырмаг неҹә дә севиндириҹидир! ‘Бөјүк мәшәггәт’ јахынлашдығы үчүн хош хәбәри тәблиғ етмәк вә шаҝирдләр һазырламаг ишиндә сә’ј ҝөстәрмәјин әсл вахтыдыр (Матта 24:3-8, 21, 22, 36-41; 28:19, 20). Мәрһәмәт ҝөстәрмәјин бундан ваҹиб үсулу јохдур.
«Өзүнүздә оландан... верин»
18, 19. Биз нәјә ҝөрә һәјатымызда даһа чох мәрһәмәт тәзаһүр етдирмәјә чалышмалыјыг?
18 Иса демишди: «Өзүнүздә оландан сәдәгә верин» (Лука 11:41, И–93). Јахшы әмәлимиз һәгиги мәрһәмәтин тәзаһүрү олсун дејә, о бизим өзүмүздән — севән үрәјимиздән вә сәхавәтимиздән ҝәлән ән’ам олмалыдыр (2 Коринфлиләрә 9:7). Кобудлуғун, худбинлијин вә диҝәрләринин әзабына вә проблемләринә лагејд мүнасибәтин нормал һал олдуғу бу дүнјада белә мәрһәмәтә раст ҝәлмәк неҹә дә севиндириҹидир!
19 Буна ҝөрә дә, ҝәлин һәјатымызда даһа чох мәрһәмәт тәзаһүр етдирмәјә чалышаг. Нә гәдәр чох мәрһәмәтли олсаг, бир о гәдәр дә Аллаһа охшајарыг. Бу исә бизә сөзүн әсл мә’насында мәмнунедиҹи вә мә’налы һәјат сүрмәјә көмәк едир (Матта 5:7).
Сиз нә өјрәндиниз?
• Һәмиманлыларымыза гаршы мәрһәмәтли олмаг нәјә ҝөрә хүсусилә ваҹибдир?
• Мәсиһчи јығынҹағында мәрһәмәти неҹә тәзаһүр етдирә биләрик?
• Мәсиһчи јығынҹағына аид олмајанлара гаршы неҹә хејирхаһ ола биләрик?
[12-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Самаријалы мәрһәмәт ҝөстәрди.
[14-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Мәсиһчи јығынҹағына аид олмајанлара мәрһәмәт ҝөстәрмәјин ән јахшы үсулу, онлара Мүгәддәс Китаб һәгигәтини чатдырмагдыр.