Аилә хошбәхтлијинин ачарлары
Мүбаһисәләрин һәлли
Фернандо*: «Евләнәндән сонра Сара илә валидејнләримин евиндә јашајырдыг. Бир ҝүн гардашымын ҝөрүшдүјү гыз мәндән хаһиш етди ки, машынымызла ону евинә апарым. Мән она көмәк етмәк истәјирдим вә оғлумла бәрабәр ону евинә апардыг. Лакин евә дөндүкдә Сара јаман һирсли иди. Биз мүбаһисә етмәјә башладыг, о, валидејнләримин ҝөзү габағында мәни арвадбаз адландырды. Мән өзүмдән чыхдым вә ону даһа да әсәбиләшдирән сөзләр демәјә башладым».
Сара: «Оғлумузун ҹидди хәстәлији вар, һәм дә о заман әлимиз дә ашағы иди. Буна ҝөрә дә, Фернандонун оғлумузла вә гардашынын ҝөрүшдүјү гызла машына миниб ҝетдијини ҝөрәндә ганым гаралды. Евә гајыданда үрәјимдән нә кечирдисә, һамысыны она дедим. Арамызда гызғын мүбаһисә јаранды вә бир-биримизи тәһгир етмәјә башладыг. Бундан сонра өзүмү чох пис һисс едирдим».
ӘРЛӘ арвад арасында јаранан мүбаһисә онларын артыг бир-бирини севмәдикләриними ҝөстәрир? Хејр. Јухарыда адлары чәкилән Фернандо вә Сара бир-бирләрини чох севирләр. Анҹаг һәтта ән хошбәхт никаһда белә, һәрдән мүбаһисәләрин олмасы гачылмаздыр.
Мүбаһисәләр нәдән јараныр вә онлар аиләнизи дағытмасын дејә нә едә биләрсиниз? Никаһын Баниси Аллаһ олдуғундан Онун Кәламы олан Мүгәддәс Китабын бу һагда дедикләрини өјрәнмәк мүдриклик оларды (Јарадылыш 2:21, 22; 2 Тимотејә 3:16, 17).
Проблемләрин көкү
Евли инсанларын әксәријјәти өз һәјат јолдашлары илә мәһәббәтлә вә мүлајимликлә давранмаг истәјир. Анҹаг Мүгәддәс Китаб ҝерчәклији ҝөстәрәрәк дејир ки, «һамы ҝүнаһ ишләтмиш вә Аллаһын иззәтиндән мәһрум галмышдыр» (Ромалылара 3:23). Буна ҝөрә дә, фикир ајрылығы јарананда һиссләри ҹиловламаг чәтин ола биләр. Мүбаһисә башлајанда исә гышгырмаг вә тәһгирамиз сөзләр демәк кими пис вәрдишләрин гаршысыны алмаг бәзиләри үчүн олдугҹа чәтинләшир (Ромалылара 7:21; Ефеслиләрә 4:31). Вәзијјәти даһа нә ҝәрҝинләшдирә биләр?
Чох вахт әр вә арвад өз фикирләрини мүхтәлиф ҹүр ифадә едир. Мичико дејир: «Биз тәзә евләнәндә анладым ки, мәсәләләрин мүзакирәсинә јанашма тәрзимиз олдугҹа мүхтәлифдир. Мән јалныз нәјин баш вердијини дејил, һәмчинин нијә вә неҹә баш вердијини данышмағы хошлајырам. Ҝөрүнүр, әрими исә садәҹә нәтиҹә марагландырыр».
Белә вәзијјәтлә үзләшән тәкҹә Мичико дејил. Һәрдән елә олур ки, бир чох аиләләрдә һәјат јолдашындан бири фикир ајрылығыны тәфсилаты илә тәһлил етмәк истәјир, диҝәри исә мүбаһисәләрдән гачмаг үчүн мөвзудан јајыныр. Бәзән онлардан бири проблеми мүзакирә етмәјә нә гәдәр чох чалышырса, о бириси бир о гәдәр мүзакирәдән гачмаға ҹәһд едир. Белә вәзијјәт сизин аиләниздә дә баш верирми? Сизә елә ҝәлирми ки, бириниз һәмишә мәсәләни мүзакирә етмәјә, диҝәриниз исә гачмаға чалышыр?
Бир шеји дә нәзәрә алмаг лазымдыр ки, әр вә арвадын аиләдәки үнсијјәт һаггында тәсәввүрләри алдыглары тәрбијәнин тәсири алтында формалаша биләр. Беш илдир ки евли олан Ҹастин дејир: «Бөјүдүјүм аилә бир о гәдәр дә үнсијјәтҹил олмадығындан һиссләрими там ифадә етмәјә чәтинлик чәкирәм. Бу исә арвадымын һөвсәләсини даралдыр. Онун аиләси чох сөһбәтҹилдир, буна ҝөрә дә һиссләрини мәнимлә асанлыгла бөлүшә билир».
Проблемләри һәлл етмәк нә үчүн ваҹибдир?
Тәдгигатчылар нәтиҹә чыхармышлар ки, әрлә арвадын хошбәхтлији, әслиндә онларын бир-биринә нә гәдәр тез-тез «мән сәни севирәм» демәси илә өлчүлмүр. Ҹинси мүнасибәтин вә доланышығын јахшы олмасы да әсас амил дејил. Әксинә, никаһда хошбәхтлик јаранан һәр һансы фикир ајрылығыны әрлә арвадын неҹә мәһарәтлә һәлл етмәләриндән даһа чох асылыдыр.
Үстәлик, Иса демишди ки, евләнәнләри бирләшдирән инсан јох, Аллаһдыр (Матта 19:4-6). Буна ҝөрә дә, јахшы никаһ Аллаһа шәрәф ҝәтирир. Диҝәр тәрәфдән, әҝәр әр арвадыны севмирсә вә она гаршы диггәтли дејилсә, Јеһова Аллаһ онун дуаларыны ешитмәјә биләр (1 Петер 3:7). Арвад өз әринә һөрмәт етмирсә, әслиндә әри аиләнин башы тәјин едән Јеһоваја һөрмәтсизлик етмиш олур (1 Коринфлиләрә 11:3).
Мүвәффәгијјәтин ачарлары. Јаралајан сөзләрдән узаг дурун
Данышыг тәрзиниздән вә ја һансы аиләдә бөјүмәјиниздән асылы олмајараг, әҝәр Мүгәддәс Китаб принсипләрини тәтбиг етмәк вә проблемләри мүвәффәгијјәтлә һәлл етмәк истәјирсинизсә, јаралајан сөзләрдән узаг дурмалысыныз. Өзүнүздән сорушун:
▪ «Јаралајан сөзләрдән гачыраммы?» Бир мүдрик мәсәлдә дејилир: «Бурну сыханда ган чыхдығы кими гәзәби гызышдыранда да дава јаранар» (Сүлејманын мәсәлләри 30:33). Бу сөзләрин мәнасы нәдир? Бир нүмунәни нәзәрдән кечирәк. Аилә бүдҹәсинә даир јаранан фикир ајрылығы асанлыгла тәнгидә чеврилә биләр: «Ҝәл маашымызы гәнаәтлә хәрҹләјәк» әвәзинә, бәзән «сән бәдхәрҹин бирисән» дејилир. Әҝәр һәјат јолдашыныз сизин характеринизи тәнгид едәрәк, мәҹази дилдә десәк, ‘бурнунузу сыхырса’, сиздә дә ејни ҹүр ҹаваб вермәк истәји јаранаҹаг. Анҹаг бу ҹүр давраныш јалныз гәзәбә вә фикир ајрылығынын шиддәтләнмәсинә сәбәб олур.
Мүгәддәс Китаб јазычысы Јагуб хәбәрдарлыг едирди: «Бах, кичик бир алов нә бөјүк бир мешәни јандырыр! Дил аловдур» (Јагуб 3:5, 6). Әрлә арвад дилләрини ҹиловламајанда кичик фикир ајрылығы асанлыгла гызғын мүбаһисәјә чеврилә биләр. Белә һалларын тез-тез баш вердији никаһларда мәһәббәтин чичәкләнмәсинә шәраит олмур.
Јаралајан сөзләр демәкдәнсә, ‘сөјүләркән, ҹавабында сөјмәјән’ Исаны тәглид едә биләрсинизми? (1 Петер 2:23). Мүбаһисәни тез јатырмағын үсулу һәјат јолдашынызын да фикринин дүз ола биләҹәјини етираф етмәк вә јаранан мүнагишәдә сизин дә пајыныз олдуғуна ҝөрә үзрхаһлыг етмәкдир.
МӘСЛӘҺӘТ: Ҝәлән дәфә мүбаһисә дүшәндә өзүнүздән сорушун: «Һәјат јолдашымын нараһатчылығыны нәзәрә алмағыма нә мане олур ки? Ҝөрәсән һансы һәрәкәтим мүбаһисәјә сәбәб олду? Сәһвимә ҝөрә нә үчүн үзр истәмәјим?»
▪ «Һәјат јолдашымын һиссләрини әһәмијјәтсиз саныраммы?» Аллаһын Кәламында белә бујурулур: «Һамыныз һәмфикир, башгаларынын дәрдләринә шәрик... олун» (1 Петер 3:8). Ҝәлин ҝөрәк һансы ики сәбәбә ҝөрә бу мәсләһәтә риајәт етмәк сиздә алынмаја биләр. Биринҹиси, ола билсин, һәјат јолдашынызын фикир вә һиссләрини лазымынҹа баша дүшмүрсүнүз. Мәсәлән, һәјат јолдашыныз һансыса мәсәләјә ҝөрә сиздән даһа чох нараһатчылыг кечирирсә, бәлкә дә сиз белә демәјә мејллисиниз: «Сән һәр шеји шиширдирсән». Белә демәкдә, ола биләр, мәгсәдиниз она проблемә таразлы јанашмагда көмәк етмәкдир. Амма бу кими сөзләрлә кимисә сакитләшдирмәк олмаз. Һәм әрин, һәм дә арвадын севдији инсанын ону баша дүшдүјүнү вә дәрдләринә шәрик олдуғуну билмәјә еһтијаҹы вар.
Инсанын һәддиндән артыг тәкәббүрлү олмасы һәјат јолдашынын фикирләринә вә һиссләринә мәһәл гојмамасынын икинҹи сәбәбидир. Тәкәббүрлү инсан башгаларыны даима алчалтмагла өзүнү уҹалтмаға чалышыр. О буну сөјүш сөјмәклә, јахуд да хошаҝәлмәз бәнзәтмәләрлә едә биләр. Ҝәлин Исанын ҝүнләриндә јашајан фәрисејләрин вә дин алимләринин нүмунәсинә нәзәр салаг. Кимсә, һәтта башга фәрисеј белә, бу тәкәббүрлү инсанларын фикриндән фәргли фикир сөјләјәндә, онлар һәмин адамын үнванына тәһгиредиҹи вә алчалдыҹы сөзләр дејирдиләр (Јәһја 7:45-52). Лакин Иса белә дејилди. Иса она үрәјини ачанларын дәрдинә шәрик олурду (Матта 20:29-34; Марк 5:25-34).
Һәјат јолдашыныз өз нараһатчылыглары илә бөлүшәндә неҹә мүнасибәт ҝөстәрдијинизә фикир верин. Сөзләриниз, сәс тонунуз вә үз ифадәләриниз онун дәрдинә шәрик олдуғунузу ҝөстәрирми? Јохса дәрһал сөзләринизлә вә һәрәкәтләринизлә онун һиссләринин әһәмијјәтсиз олдуғунуму ҝөстәрирсиниз?
МӘСЛӘҺӘТ: Нөвбәти һәфтәләр әрзиндә һәјат јолдашынызла неҹә үнсијјәт етдијинизә фикир верин. Она лагејд јанашмыш вә ја үрәксындыран бир шеј демишсинизсә, дәрһал үзр истәјин.
▪ «Чох вахт һәјат јолдашымын нәјисә өз мәгсәдини ҝүдәрәк етдијиними дүшүнүрәм?» «Әјјуб Аллаһдан бош јерәми горхур? Ҹанына, евинә, вар-дөвләтинә сипәр олуб ону горујан Сән дејилсәнми?» (Әјјуб 1:9, 10). Шејтан бу сөзләрлә садиг Әјјубун нијјәтләринин тәмиз олдуғуну шүбһә алтына алмышды.
Әрлә арвад диггәтли олмазларса, онлар да белә даврана биләрләр. Мәсәлән, һәјат јолдашыныз сизә хош ҝәлән бир шеј едирсә, онун сиздән нә исә истәдијини, јахуд да ҝизләтдијини дүшүнүрсүнүзмү? Һәјат јолдашыныз бир сәһвә јол верирсә, онун худбин вә ја лагејд олдуғу гәнаәтинә ҝәлирсинизми? Онун кечмишдә етдији бу кими сәһвләри дәрһал хатырлајыб, буну да јаддашыныза јазырсынызмы?
МӘСЛӘҺӘТ: Һәјат јолдашынызын сизин үчүн етдији јахшы шејләрин сијаһысыны тутун вә бунлары һансы хош нијјәтләрдән ирәли ҝәләрәк етдијини садалајын.
Һәвари Павел јазырды: «Мәһәббәт... едилән писликләрин һесабыны тутмаз» (1 Коринфлиләрә 13:4, 5). Һәгиги мәһәббәт кор олмаса да, писликләрин дә һесабыны тутмур. Павел, һәмчинин дејирди ки, мәһәббәт «һәр шејә инанар» (1 Коринфлиләрә 13:7). Белә мәһәббәт садәлөвһ дејил, амма инанмаға һазырдыр. О һәр шејә шүбһә илә јанашмыр. Мүгәддәс Китабын тәзаһүр етдирмәјә тәшвиг етдији мәһәббәт бағышламаға һазырдыр вә инсанларын нијјәтләрини пислијә јозмур (Мәзмур 86:5; Ефеслиләрә 4:32). Әр-арвад бир-бирини белә мәһәббәтлә севәрләрсә, аилә һәјатында хошбәхт олаҹаглар.
ӨЗҮНҮЗДӘН СОРУШУН...
▪ Мәгаләнин әввәлиндә сөзләри ситат ҝәтирилән әрлә арвад һансы сәһвләрә јол вермишләр?
▪ Бу сәһвләрдән мән неҹә гача биләрәм?
▪ Мәнә мәгаләдә хатырланан һансы саһәләр үзәриндә даһа чох чалышмаг лазымдыр?
[Һашијә]
Адлар дәјишдирилиб.