Лајигли, садә вә Аллаһа мәгбул мәсиһчи дәфн мәрасимләри

ҺӘР ЈАНДАН ағлашма сәси ҝәлир. Хүсуси гара палтар ҝејинмиш мәрсијә дејәнләр гышгырараг шиддәтлә өзләрини јерә чырпырлар. Рәггаслар гулагбатырыҹы мусиги сәдалары алтында о тәрәф-бу тәрәфә јырғаланырлар. Башгалары јејиб-ичир, уҹадан ҝүлүр вә шәнләнир. Бәзиләри исә су јеринә ахан палма шәрабындан вә пивәдән ичәрәк сәрхош һалда јерә дөшәнибләр. Бу нә мәҹлисдир белә? Бу, дүнјанын бәзи јерләриндә мәрһумла видалашмаг үчүн јүзләрлә инсанын јығышдығы ади дәфн мәрасимидир.

Бир чох Јеһованын Шаһидләри һәддән артыг мөвһуматчы вә өлүләрдән горхан гоһум-гоншуларын әһатәсиндә јашајырлар. Милјонларла инсан инаныр ки, адам өләндә әҹдадларынын руһуна говушур вә јашајанлара көмәк етмәк вә ја зәрәр вурмаг ҝүҹүнә малик олур. Бир чох дәфн адәт-әнәнәләри бу инанҹла сых бағлыдыр. Әлбәттә, өлән үчүн ағламаг нормал һалдыр. Елә вахтлар олуб ки, һәтта Иса вә шаҝирдләри өлән әзизләри үчүн ағлајыблар (Јәһ. 11:33-35, 38; Һәв. иш. 8:2; 9:39). Лакин онлар һеч вахт, о дөврүн инсанлары кими, өз һиссләрини ифадә едәркән ифрата вармырдылар (Лука 23:27, 28; 1 Салон. 4:13). Нәјә ҝөрә? Чүнки онлар өләнләрин вәзијјәти һаггында һәгигәти билирдиләр.

Мүгәддәс Китабда ајдын дејилир: «Дириләр өләҹәкләрини билир, анҹаг өлүләр һеч нә билмир... Өлүләрин севҝиси, нифрәти, пахыллығы артыг мәһв олуб... Ҝедәҹәјин өлүләр дијарында нә иш, нә фикир, нә билик, нә дә һикмәт вар» (Ваиз 9:5, 6, 10). Аллаһдан илһам алмыш бу Мүгәддәс Китаб ајәләри ајдын ҝөстәрир ки, өлән инсан шүурсуз вәзијјәтдә олур. О нә дүшүнә, нә һисс едә, нә даныша, нә дә анлаја билир. Бу ваҹиб Мүгәддәс Китаб һәгигәтини анламағымыз мәсиһчи дәфн мәрасимләринин кечирилмәсинә неҹә тәсир етмәлидир?

«Мурдар бир шејә тохунмајын»

Миллијјәтиндән вә мәдәнијјәтиндән асылы олмајараг, Јеһованын Шаһидләри өлүләрин шүурлу вәзијјәтдә олмасы вә јашајанлара тәсир етмәси етигады илә бағлы һәр бир адәт-әнәнәдән гәти сурәтдә гачырлар. Ҝеҹә табутун јанында отурмаг, дәфн мәрасимләриндән сонра шәнликләр гурмаг, ил вермәк, өлү үчүн гурбанлар ҝәтирмәк вә дул гадынлар үчүн дини ајинләр тәсис етмәк Аллаһын ҝөзүндә мурдар һесаб олунур вә Онун хошуна ҝәлмир, чүнки бу ишләр Мүгәддәс Јазылара зидд ҝедән шејтани тәлим олан руһун өлмәзлији илә бағлыдыр. Һәгиги мәсиһчиләр ‘һәм Рәббин, һәм дә ҹинләрин сүфрәсинә ортаг ола билмәзләр’, буна ҝөрә дә онлар бу адәт-әнәнәләрдә иштирак етмирләр (1 Кор. 10:21). Онлар: «Ајрылын; мурдар бир шејә тохунмајын» әмринә табе олурлар (2 Кор. 6:17). Лакин белә бир мөвге тутмаг һеч дә һәмишә асан олмур.

Африкада вә дүнјанын башга јерләриндә инсанларын әксәријјәти инаныр ки, мүәјјән әнәнәләрә риајәт едилмәзсә, әҹдадларын руһу гәзәбләнәр. Белә адәт-әнәнәләрә риајәт етмәмәк бүтүн ҹәмијјәти ләнәтә вә бәдбәхтлијә дүчар едәҹәк ҹидди тәһгир һесаб олунур. Мүгәддәс Китаба зидд ҝедән дәфн ајинләриндә иштирак етмәкдән имтина етдикләри үчүн бир чох Јеһованын Шаһидләри тәнгид вә тәһгир атәшинә мәруз галыр вә јашадыглары кәнддән вә ја аиләләриндән говулмагла һәдәләнирләр. Бәзиләри ҹәмијјәтә вә мәрһума һөрмәтсизликдә иттиһам олунурлар. Мәсиһчи олмајанлар бәзән мәсиһчи дәфн мәрасимләриндә тәшкилатчылығы зорла өз әлләринә алырлар. Белә һалларда Аллаһа мәгбул олмајан әнәнәләрин кечирилмәсиндә тәкид едәнләрлә тоггушмалардан неҹә гача биләрик? Ән әсасы, Јеһова илә мүнасибәтләримизә зәрәр вура биләҹәк натәмиз ајин вә адәтләрдән өзүмүзү неҹә горуја биләрик?

Мөвгејини ајдын билдир

Дүнјанын бәзи јерләриндә гәбилә ағсаггалларынын вә гоһумларын дәфн мәрасими илә бағлы гәрарлар гәбул етмәси ади һалдыр. Белә һалларда мәсиһчиләр ајдын билдирмәлидирләр ки, дәфн мәрасими Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән Мүгәддәс Китаб принсипләринә әсасән тәшкил олунаҹаг вә кечириләҹәк (2 Кор. 6:14-16). Мәсиһчи дәфн мәрасиминдә һәмиманлыларымызын виҹданыны нараһат едәҹәк вә өлүләрин вәзијјәти илә бағлы нәјә инандығымызы вә нә өјрәтдијимизи билән инсанлары бүдрәдәҹәк шејләр баш вермәмәлидир.

Мәсиһчи јығынҹағындан дәфн мәрасимини кечирмәк хаһиш олунанда ағсаггаллар Мүгәддәс Јазылара әсасланан фајдалы мәсләһәтләр верә биләрләр ки, һәр шеј Аллаһа мәгбул тәрздә кечсин. Әҝәр Јеһованын Шаһиди олмајан инсанлар натәмиз әнәнәләрин кечирилмәсини истәјәрләрсә, мөһкәм дурмаг вә мәсиһчи мөвгејимизи ҹәсарәтлә, ејни заманда нәзакәтлә вә һөрмәтҹил тәрздә изаһ етмәк олдугҹа ваҹибдир (1 Пет. 3:15). Иманымыза шәрик олмајан гоһумлар бундан сонра да натәмиз ајинләрә әмәл етмәјимизи тәкид едәрләрсә, онда неҹә? Бу заман аиләнин һәгигәтдә олан үзвләри мәрасимдә иштирак етмәмәк гәрарына ҝәлә биләрләр (1 Кор. 10:20). Белә оланда јерли Падшаһлыг Залында вә ја башга мүнасиб јердә дәфн мәрузәси сөјләнилә биләр ки, өз әзизләрини итирдикләринә ҝөрә һәгигәтән дә кәдәрли оланлар ‘Мүгәддәс Јазылардан тәсәлли’ алсынлар (Ром. 15:4). Ҹәназә орада олмаса белә, бу мәрасим лајигли вә тамамилә мәгбул олаҹаг (Ганун. т. 34:5, 6, 8). Иманда олмајан гоһумларын кобуд тәрздә мүдахиләси ҝәрҝинлији вә кәдәри артыра биләр, лакин бизим дүзҝүн олан шеји етмәјә гәти гәрарлы олмағымыз ‘ән үстүн гүдрәти’ вермәјә гадир олан Аллаһын нәзәриндән гачмадығыны билмәк бизә тәсәлли ҝәтирә биләр (2 Кор. 4:7).

Мөвгејини јазылы шәкилдә билдир

Инсан өз дәфн мәрасиминин кечирилмәсинә даир јазылы ҝөстәришләр версә, Шаһид олмајан гоһумларла мүлаһизә јүрүтмәк асан олаҹаг, чүнки, чох еһтимал ки, онлар мәрһумун арзуларына һөрмәтлә јанашаҹаглар. Дәфн мәрасиминин неҹә апарылаҹағыны, нә заман вә һарада кечәҹәјини, онун тәшкил олунмасында кимин рәһбәрлик едәҹәјини јазылы шәкилдә ҝөстәрмәк ваҹибдир (Јар. 50:5). Имзаланмыш вә шаһидләр тәрәфиндән тәсдиг олунмуш сәнәд даһа бөјүк гүввәјә маликдир. Мүгәддәс Китаба әсасланан узагҝөрәнлијә вә мүдриклијә малик олан инсанлар билирләр ки, бу аддымы атмаг үчүн аһыл јашларына чатмағы вә өлүмҹүл хәстәлијә тутулмағы ҝөзләмәк лазым дејил (Сүл. мәс. 22:3; Ваиз 9:12).

Бәзиләри белә јазылы сәнәди тәртиб етмәк һагда фикирләшәндә өзләрини нараһат һисс едирләр. Лакин буну етмәк мәсиһчи јеткинлијинин вә башгаларына мәһәббәтин тәзаһүрүдүр (Филип. 2:4). Инсанын өлүмүндән сонра гоһумлар онун аилә үзвләриндән өзүнүн нә инанмадығы, нә дә ки гәбул етмәдији натәмиз адәт-әнәнәләрә риајәт етмәјә вадар едә биләрләр. Буна ҝөрә дә, белә мәсәләнин һәллини онун өлүмүндән сонра кәдәр ичиндә олаҹаг доғмаларынын өһдәсинә бурахмагданса, өзү һәлл етсә, даһа јахшы олар.

Гој дәфн мәрасимләри садә олсун

Африканын мүхтәлиф һиссәләриндә бир чохлары инаныр ки, әҹдадларын руһлары гәзәбләнмәсин дејә дәфн мәрасими бөјүк вә тәмтәраглы олмалыдыр. Бәзиләри дәфн мәрасимләриндән ҹәмијјәтдәки мөвгеләрини вә вар-дөвләтләрини нүмајиш етдирмәк үчүн истифадә едирләр (1 Јәһ. 2:16). Мәрһуму «лајигли тәрздә» дәфн етмәк үчүн чохлу вахт, гүввә вә пул сәрф олунур. Мүмкүн гәдәр чох инсан ҹәлб етмәк мәгсәдилә мүхтәлиф јерләрдә мәрһумун бөјүк шәкилләрини вурурлар, бунунла да дәфн мәрасимини реклам етдирирләр. Үзәриндә мәрһумун шәкли олан мајкалар бурахылыр вә пајланыр ки, онун үчүн јас тутанлар ҝејинсин. Инсанлары валеһ етмәк үчүн мүрәккәб конструксијалы вә баһалы табутлардан истифадә олунур. Бир Африка өлкәсиндә бәзиләри вар-дөвләтләрини, јүксәк мөвгеләрини нүмајиш етдирмәк үчүн о һәддә чатырлар ки, машына, тәјјарәјә, гајыға вә саирә шејләрә охшајан табутлар дүзәлтдирирләр. Һамы ҝөрсүн дејә мәрһуму табутдан ҝөтүрүб, хүсуси бәзәдилмиш чарпајыја узадырлар. Өлән гадына бәјаз ҝәлинлик палтары ҝејиндирә вә даш-гашларла, мирвариләрлә бәзәјә вә косметика чәкә биләрләр. Аллаһын халгынын истәнилән үзвүнә белә ајинләрдә иштирак етмәк јарашармы?

Јеткин мәсиһчиләр, Аллаһын принсипләрини билмәјән вә ја онлара мәһәл гојмајан инсанлардан фәргли олараг, ифрата вармамағын мүдриклик олдуғуну билирләр. Биз баша дүшүрүк ки, тәмтәраглы вә Мүгәддәс Китаба зидд ҝедән адәт-әнәнәләр вә ајинләр Атадан дејил, тезликлә кечиб ҝедәҹәк бу дүнјадандыр (1 Јәһ. 2:15-17). Башгаларыны үстәләмәјә тәһрик едән мәсиһчиләрә јарашмајан рәгабәт руһундан өзүмүзү ҝөзләмәлијик (Филип. 2:3). Тәҹрүбә ҝөстәрир ки, өлүләр гаршысында горху иҹтимаи һәјатын вә мәдәнијјәтин ҹанына һопдуғу јерләрдә дәфн мәрасимләриндә әксәр һалларда чох бөјүк вә нәзарәт етмәк чәтин олан мәҹлисләр гурулур, буна ҝөрә дә белә мәҹлисләр нәзарәт алтындан тез чыхыр. Өлүјә еһтирам вә ја ситајиш мәсиһчи олмајанлары натәмиз һәрәкәтләрә тәһрик едә биләр. Белә дәфн мәрасимләриндә шивән гопарараг уҹадан ағы демәк, мејити гуҹагламаг, санки сағ имиш кими онунла данышмаг, үстүнә пул вә башга әшјалар гојмаг кими шејләр баш верә биләр. Әҝәр мәсиһчи дәфн мәрасимләриндә дә бу кими һаллара јол вериләрсә, Јеһованын вә Онун халгынын адына бөјүк ләкә ҝәтирәр (1 Пет. 1:14-16).

Өлүләрин вәзијјәти һаггында һәгигәти билмәк бизә ҹәсарәт верәҹәк ки, дәфн мәрасимләриндә дүнјанын руһундан әсәр-әламәт олмасын (Ефес. 4:17-19). Иса дүнјада јашамыш ән бөјүк вә ән ҝөркәмли инсан олса да, тәмтәрагсыз вә садә дәфн едилди (Јәһ. 19:40-42). Дәфн мәрасиминин бу ҹүр кечмәси ‘Мәсиһин ағлына малик’ оланлар үчүн рүсвајчылыг дејил (1 Кор. 2:16). Мәсиһчи дәфн мәрасимләринин Аллаһы севәнләр үчүн ләјагәтли кечмәси вә бу мәрасимләрдә Мүгәддәс Јазылара әсасән натәмиз һесаб олунан шејләрин олмамасы үчүн ән јахшысы ону садә вә тәмтәрагсыз кечирмәкдир.

Шәнлијин јеридирми?

Бәзи јерләрдә өлүнү басдырдыгдан сонра адәт-әнәнәјә ҝөрә гоһум-гоншулар вә башга инсанлар бөјүк мәҹлис гуруб јүксәк мусиги сәдалары алтында чалыб-ојнајырлар. Белә мәҹлисләр чох вахт сәрхошлуг вә ејш-ишрәтлә мүшајиәт олунур. Бәзиләри иддиа едирләр ки, белә шәнликләр өлүмүн ҝәтирдији кәдәри арадан галдырмаға көмәк едир. Диҝәрләри исә бунун садәҹә онларын мәдәнијјәтинин бир һиссәси олдуғуну дејир. Амма чохлары фикирләшир ки, белә кеф мәҹлисләри инсана һөрмәт ҝөстәрмәк үчүн вә онун руһунун бәдәндән чыхыб әҹдадларына говушмасы үчүн кечирилән ајинин ваҹиб һиссәсидир.

Һәгиги мәсиһчиләр Мүгәддәс Китабын нөвбәти сөзләринин мүдриклијини ҝөрүрләр: «Гүссә ҝүлмәкдән јахшыдыр, чүнки үзүн гәмҝин олмасы инсан үчүн даһа јахшыдыр» (Ваиз 7:3). Үстәлик, онлар инсан өмрүнүн гыса олдуғуну вә дирилмә үмиди үзәриндә сакитҹә дүшүнмәјин фајдалы олдуғуну билирләр. Һәгигәтән дә, Јеһова илә сых мүнасибәти олан инсан үчүн «өлүм ҝүнү... доғум ҝүнүндән јахшыдыр» (Ваиз 7:1). Буна ҝөрә дә дәфн мәрасимләриндән сонра кечирилән шәнликләрин спиритизмлә бағлы олдуғуну вә әхлагсызлыгла мүшајиәт едилдијини билдијимиз үчүн мәсиһчиләрин онлары тәшкил етмәси вә һәтта орада иштирак етмәси мүнасиб дејил. Јас јерләриндә бу ҹүр кеф далынҹа гачанларла бир мәҹлисдә олмаг Јеһоваја һөрмәтсизлик олар вә һәмиманлыларымызын виҹданына пис тәсир едәр.

Гој башгалары фәрги ҝөрсүн

Биз неҹә дә шадыг ки, руһани зүлмәтдә оланларын арасында ҝениш јајылмыш өлүләр гаршысында ваһимәли горхудан азад олмушуг! (Јәһ. 8:32). Биз «ишыг өвладлары кими» өз кәдәримизи садә, һөрмәтҹил тәрздә ифадә едирик, чүнки өлүләрин һансы вәзијјәтдә олдугларыны билир вә мөһкәм дирилмә үмидинә маликик (Ефес. 5:8; Јәһ. 5:28, 29). Белә үмидин сајәсиндә ‘үмидсиз оланлар’ кими һәддән артыг кәдәрә гәрг олмајаҹағыг (1 Салон. 4:13). Бу бизә инсан горхусуна үстүн ҝәләрәк һәгиги ибадәтдә мөһкәм галмаға ҹәсарәт верәҹәк (1 Пет. 3:13, 14).

Бизим Мүгәддәс Китаб принсипләринә садиглијимиз инсанлара «Аллаһа гуллуг едәнлә етмәјән арасындакы фәрги» ҝөрмәјә имкан јарадаҹаг (Мал. 3:18). Бир ҝүн өлүм јох олаҹаг (Вәһј 21:4). Бу мөһтәшәм вәдин һәјата кечмәсини ҝөзләдијимиз мүддәтдә гој Јеһова бизи ләкәсиз, нөгсансыз вә пис дүнјадан вә Аллаһы рүсвај едән адәт-әнәнәләрдән узаг дурдуғумузу ҝөрсүн (2 Пет. 3:14).

[30-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Неҹә дәфн олунмамызла бағлы јазылы сурәтдә ҝөстәришләр вермәк мүдриклик оларды

[31-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Мәсиһчи дәфн мәрасимләри садә вә лајигли тәрздә кечмәлидир