Өзүнүзү пис руһлардан горујун
ҸЕЈМС Соломон Адаларындакы Малајта адасынын уҹгар һиссәсиндә бөјүјүб боја-баша чатмышды. Ушаглығындан бәри она руһлара ситајиш етмәји ашыламышдылар. О дејир: «Мән һеч вахт башгаларына пислик етмәк үчүн руһлара мүраҹиәт етмәмишәм. Анҹаг рарафоносуз (писликдән горунмаг мәгсәдилә руһлардан көмәк диләмәк үчүн кечирилән ајин) хошбәхт һәјатын мүмкүн олдуғуну тәсәввүр едә билмирдим».
Дүнјанын бир чох јерләриндә олдуғу кими, Соломон Адаларынын сакинләри дә руһларын инсана ја пислик, ја да јахшылыг едә билдијини дүшүнүрләр. Меланезјалылар «хејирхаһ» руһлара горху илы јох, севҝи илә јанашырлар.
Руһларын гүввәсинә инам өзүнү мүхтәлиф ҹүр бирузә верир. Мәсәлән, Ҹејмс балаҹа оланда онларын кәндиндәки гадынлар корокоро гушунун (гугу гушу) сәсини ешидән кими ушаглары тез евә дартыб ҝәтирирдиләр. Нијә? Чүнки онлар инанырдылар ки, гуш охујурса, демәли, киминсә башына бәдбәхт һадисә ҝәләҹәк.
Бәзи кәндлиләр евләринин гапысынын јухарысына хүсуси даш гојурлар. Ҹејмс дә дашын ону пис руһлардан горујаҹағына инанараг белә едирди. Һәм дә Ҹејмс ишдә оланда наһар вахты габағындан галан јемәкләри сәбәтә јығырды ки, сонра атсын. О, горхурду ки, ҹадуҝәр габағындан галанлары тапыб хәстәләнмәси үчүн она ҹаду едәр.
Ола биләр, сизин әразиниздә белә адәтләр јохдур, анҹаг јәгин сиз дә Ҹејмс кими пис руһлардан горунмаг үчүн башга јерли адәтләрә риајәт едирсиниз. Бәлкә дә, хошбәхт олмаг үчүн бу адәтләрә риајәт етмәјин сон дәрәҹә ваҹиб олдуғуну дүшүнүрсүнүз.
Әҝәр сиз Мүгәддәс Китаба һөрмәтлә јанашырсынызса, ашағыдакы суаллара онун неҹә ҹаваб вердијини билмәк истәјәҹәксиниз: 1) Пис руһлар инсана неҹә пислик едә биләрләр? 2) Елә ола биләрми ки, бәзи адәтләрә риајәт етмәклә, инсан әслиндә ҹинләрин тәсири алтына дүшсүн? 3) Өзүмүзү пис руһлардан неҹә горујуб хошбәхт ола биләрик?
Пис руһлар неҹә зәрәр јетирирләр?
Мүгәддәс Китаб ҝөстәрир ки, пис руһлар гәтијјән өлүләрин руһу ола билмәз. «Чүнки дириләр өләҹәкләрини билир,— дејә Мүгәддәс Китаб ачыглајыр,— анҹаг өлүләр һеч нә билмир» (Ваиз 9:5). Әслиндә пис руһлар инсанлары алдатмагда Шејтана гошулан үсјанкар мәләкләрдир (Вәһј 12:9).
Мүгәддәс Јазылар ачыг-ајдын ҝөстәрир ки, бизә өзүмүзү пис руһлардан горумаг лазымдыр. Һәвари Павел Ефесдәки мәсиһчиләрә јазмышды: «Чүнки мүбаризәмиз ган вә әтә гаршы дејилдир... сәмави аләмдә олан пис руһи гүввәләрә гаршыдыр». Һәвари Петер бүтүн пис руһларын һөкмдары олан Шејтан Иблиси «нәрә чәкән вә ашырмаг үчүн кимисә ахтаран аслан» кими тәсвир едирди (Ефеслиләрә 6:12; 1 Петер 5:8).
Шејтан инсанлары әсас етибарилә јолларындан аздырмагла, онлары алдатмагла вә ја Аллаһын хошуна ҝәлмәјән ишләрә ҹәлб етмәклә пислик едир. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Иблис ‘нур мәләји ҹилдинә ҝирир’ (2 Коринфлиләрә 11:14). Әслиндә нијјәти пис ола-ола о, өзүнү јахшы руһ кими гәләмә верир. Шејтан инсанларын зеһнини өзү вә Аллаһ һаггында һәгигәтә гаршы кор едир (2 Коринфлиләрә 4:4). Инсанлары алдатмагда о, һансы мәгсәди ҝүдүр?
Шејтан ибадәт һәрисидир вә инсанларын биләрәкдән, јахуд билмәјәрәкдән она ибадәт етмәсини истәјир. Аллаһын Оғлу Иса Мәсиһ јер үзүндә оланда Шејтан онун ‘јыхылыб она сәҹдә етмәсини’ истәмишди. Иса ҹавабында демишди: «Рәдд ол, шејтан! Чүнки јазылмышдыр: “Аллаһын олан Рәббә сәҹдә гыл вә јалныз Она гуллуг ет”» (Матта 4:9, 10). Иса Шејтана табе олдуғуну вә беләликлә дә она ибадәт етдијини ҝөстәрәҹәк һеч бир шеј етмирди.
Јеһова ән гүдрәтли руһдур вә Она табе оланлара сағалмаз јара вурулмасына О, һеч вахт јол вермәјәҹәк (Мәзмур 83:18; Ромалылара 16:20). Лакин Иса кими биз дә Јеһова Аллаһы разы салмаг истәјириксә, Шејтана, јахуд онун ҹинләринә табе олдуғумузу ҝөстәрән һәр бир һәрәкәтдән гачмалыјыг. Бунун үчүн өзүнә пис руһани гүввәләрә ситајиш етмәји дахил едән адәтләри мүәјјән етмәк лазымдыр. Буну неҹә етмәк олар?
Аллаһын хошуна ҝәлмәјән адәтләр
Јеһова Аллаһ гәдим халгы Исраилә хәбәрдарлыг етмишди ки, гоншу халгларын адәтләрини тәкрар етмәсинләр. О демишди: «Аранызда... фалчы, ҝәләҹәјидејән, бахыҹы, ҹадуҝәр, овсунчу... олмасын». Бу адәтләрә риајәт едәнләрлә бағлы Мүгәддәс Китабда дејилирди: «Рәбб белә иш ҝөрәнләрә нифрәт едир» (Ганунун тәкрары 18:10-12).
Буна ҝөрә дә әразиниздәки адәтләри нәзәрдән кечирәркән ашағыдакы суалларын үзәриндә дүшүнүн: бу адәт әламәтләри изләмәјә тәшвиг едирми? Ҹансыз әшјаларын сеһрли гүввәјә малик олдуғу фикрини дәстәкләјирми? Бу заман ҹаду етмәк, јахуд ҹадудан горунмаг үчүн ајинләр кечирилирми? Јеһовадан вә ја Онун тәјин етдији нүмајәндә олан Исадан башга ајры руһа итаәт етмәји өзүнә дахил едирми? (Ромалылара 14:11; Филипилиләрә 2:9, 10).
Бу кими ишләрә тәшвиг едән адәтләри рәдд етмәк сон дәрәҹә ваҹибдир. Нә үчүн? Һәвари Павел Аллаһдан илһам алараг јазмышды: «Сиз һәм Рәббин касасындан, һәм дә ҹинләрин касасындан ичә билмәзсиниз». О, хәбәрдарлыг етмишди ки, һәм Аллаһы, һәм дә башга руһлары разы салмаға чалышан инсанлар ‘Рәбби гысганҹлыға тәһрик едәҹәкләр’ (1 Коринфлиләрә 10:20-22). Јеһова Аллаһ инсанлардан там сәдагәт тәләб едир вә О, буна лајигдир (Чыхыш 20:4, 5).
Һәмчинин бу суалын үзәриндә дә дүшүнүн: бу адәт инсанын өз һәрәкәтләринә ҝөрә мәсулијјәт дашымадығы фикрини тәсдиг едирми? Мәсәлән, бир чох јерләрдә зинаја вә никаһдан әввәл ҹинси әлагәјә ҝирилмәсинә пис бахылыр. Мүгәддәс Китабда да бу кими шејләр мүһакимә едилир (1 Коринфлиләрә 6:9, 10). Лакин бәзи Сакит океан өлкәләриндә гыз «јашыл јарпағын тилсими»a алтында олдуғуну, јәни она ҹаду едилдији үчүн ҹинси әлагәјә ҝирдијини сөјләјирсә, бу кими һәрәкәтләрә ҝөз јумулур.
Лакин Мүгәддәс Китаб өјрәдир ки, биз өз һәрәкәтләримизә ҝөрә мәсулијјәт дашыјырыг (Ромалылара 14:12; Галатијалылара 6:7). Мәсәлән, илк гадын Һәвва дүшүнүрдү ки, Шејтан ону Аллаһын итаәтиндән чыхмаг үчүн алдадыб. О деди: «Илан мәни јолдан чыхартды, мән дә једим». Лакин Јеһова һәрәкәтинә ҝөрә Һәввадан һесабат вермәсини истәди (Јарадылыш 3:13, 16, 19). О, һәмчинин биздән дә һәрәкәтләримизә ҝөрә һесабат истәјәҹәк (Ибраниләрә 4:13).
Сиз нә етмәлисиниз?
Әҝәр Аллаһы разы салмаг вә Мүгәддәс Китаб принсипләринә ујғун јашамаг истәјирсинизсә, гәти аддымлар атмалысыныз. Биринҹи әсрдә Ефесдә јашајан сәмими инсанлар бу бахымдан ҝөзәл нүмунә гојмушдулар. Өзләрини пис руһларын тәсириндән азад етмәк үчүн онлар спиритизмлә бағлы бүтүн китабларыны топлајыб «һамынын ҝөзү гаршысында јандырдылар» (Һәвариләрин ишләри 19:19).
Китабларыны јандырмаздан әввәл онлар «әмәлләрини етираф вә бәјан едәрәк ҝәлирдиләр» (Һәвариләрин ишләри 19:18). Павелдән Мәсиһ һаггында ешитдикләри үрәкләринә тәсир етдикдә, онлар китабларыны мәһв етмәјә тәшвиг олундулар. Һәмчинин өз адәтләринә гаршы мүнасибәтләрини дә дәјишдиләр.
Дүздүр, адәтләрдән әл чәкмәк һәмишә асан олмур. Јухарыда адыны чәкдијимиз Ҹејмс үчүн дә бу чәтин иди. О, Јеһованын Шаһидләри илә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјә башлады. Өјрәндикләри онун хошуна ҝәлсә дә, рарафоно ајинини иҹра етмәјә давам едирди. Бу ајинләрә гаршы һиссләрини арашдыранда о баша дүшдү ки, Јеһованын ҝәләҹәјә даир вәдләринә инанса да, писликдән горунмаг үчүн өзүнү һәлә дә адәтләрдән асылы һисс едир.
Ҹејмсә бахышларыны дәјишмәјә нә көмәк етди? О дејир: «Јеһоваја мәни горумасы вә Она етибар етмәјә мәнә көмәк етмәси үчүн дуа едирдим. Ејни заманда бу адәтләрдән дә әл чәкдим». Бунун нәтиҹәсиндә она зәрәр дәјдими? «Хејр,— Ҹејмс дејир,— нәтиҹә о олду ки, Јеһоваја етибар етмәји өјрәндим вә ҝөрдүм ки, Јеһова адама неҹә јахын дост ола биләр». Өтән једди ил әрзиндә Ҹејмс Мүгәддәс Китабын тәлимләрини өјрәнмәкдә инсанлара көмәк едәрәк, таммүддәтли тәблиғчи кими хидмәт етмишди.
Нә үчүн Ҹејмсин нүмунәсини изләмәјәсиниз? Әразиниздә олан адәтләри арашдырын вә онларын ‘Аллаһын ирадәсинә’ ујғун ҝәлиб-ҝәлмәдијини ҝөтүр-гој един (Ромалылара 12:1, 2). Сонра бу мөвһуми адәтләрдән јаха гуртармаг үчүн ҹәсарәтли олун. Белә етсәниз, Јеһованын ‘сизи гәбул едәҹәјинә’ вә горујаҹағына әмин ола биләрсиниз (2 Коринфлиләрә 6:16-18). Ҹејмс кими, сиз дә Мүгәддәс Китабдакы вәдин һәгигәт олдуғуну өз үзәриниздә һисс едәҹәксиниз: «Рәббин ады гүввәтли бир галадыр, салеһ гачыб она пәнаһ апарыр» (Сүлејманын мәсәлләри 18:10).
[Һашијәләр]
a Бу ифадә хүсуси битки јарпағыны, јахуд гиданы овсунламаг адәтинә аиддир. Сонра һәмин јарпаг вә ја гиданы гыза верирләр. Инанҹа ҝөрә, бу, гызда кишијә гаршы еһтирас ојадыр. Бу адәт гыза хәбәри олмадан наркотик верилмәси вә сонра зорланмасы илә ејни шеј дејил. Икинҹи һалда гыз ҝүнаһсыздыр.
[26-ҹы сәһифәдәки шәкил]
«Korokoro»
[Иҹазы илә]
Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir
[26-ҹы сәһифәдәки шәкил]
Јемәк гырыгларыны тапыб ҹаду етмәсинләр дејә, гыз онлары топлајыр