Чохсајлы чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә өвладларыныза көмәк един
ҜӘНҸЛӘРИМИЗӘ даим тәзјигләр ҝөстәрилир. Онлар Шејтанын пис дүнјасында һөкм сүрән руһун тәсиринә мәруз галыр вә ‘ҝәнҹлик еһтираслары’ илә мүбаризә апармалы олурлар (2 Тим. 2:22; 1 Јәһ. 5:19). Үстәлик, онлар ‘Јараданларыны хатырламаға’ чалышдыглары үчүн иманларына гаршы чыханлар тәрәфиндән ришхәндә, һәтта истеһзалара мәруз галырлар (Ваиз 12:1). Ушаглығыны хатырлајараг Винсент гардаш дејир: «Јеһованын Шаһиди олдуғум үчүн мәнә һәмишә истеһза едир, саташыр вә ја мәни даваја ҹәлб етмәјә чалышырдылар. Чох вахт тәзјигләр о гәдәр ҝүҹлү олурду ки, мән һеч мәктәбә дә ҝетмәк истәмирдим»a.
Дүнјанын тәзјигиндән савајы, өвладларымыз һәмјашыдлары кими олмаг арзусу илә дә мүбаризә апарырлар. 16 јашлы Кетлин дејир: «Башгалары сәни гәрибә адам һесаб едәндә өзүнү пис һисс едирсән». 21 јашлы Алан исә етираф едир: «Синиф јолдашларым мәни тез-тез истираһәт ҝүнләрини онларла кечирмәјә дәвәт едирдиләр. Әслиндә, мән ҝетмәк истәјирдим». Үстәлик, мәктәбдәки идман тәдбирләриндә иштирак етмәк арзусу ушагларда чох ҝүҹлү ола биләр вә бу, асанлыгла пис достлуға ҝәтириб чыхара биләр. «Мән идманы чох севирәм,— дејә ҝәнҹ баҹымыз Танја етираф едир. — Идман мүәллимләримиз һәмишә чалышырдылар ки, мән командада ојнајым. Бундан имтина етмәк чох чәтин иди».
Сиз ушагларыныза чохсајлы чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә неҹә көмәк едә биләрсиниз? Јеһова валидејнләрә ушагларына рәһбәрлик вермәји тапшырыб (Сүл. мәс. 22:6; Ефес. 6:4). Аллаһ горхусуна малик олан валидејнләрин мәгсәди өвладларынын үрәјиндә Аллаһа табе олмаг арзусу инкишаф етдирмәкдир (Сүл. мәс. 6:20—23). Јалныз бу һалда валидејнләри јанларында олмајанда да ушаглар дүнјанын руһуна мүгавимәт ҝөстәрә биләрләр.
Ејни вахтда аиләни доландырмаг, ушаглары тәрбијә етмәк вә јығынҹаг ишләри илә мәшғул олмаг мүшкүл мәсәләдир. Бәзиләри буну тәк етмәли олурлар; диҝәрләри исә иманларына шәрик олмајан һәјат јолдашы тәрәфиндән мүгавимәтләрлә үзләширләр. Бунунла белә, Јеһова валидејнләрдән ушагларына өјүд-нәсиһәт вермәк вә онлара көмәк етмәк үчүн вахт ајырмағы тәләб едир. Сиз ушагларынызы һәр ҝүн үзләшдикләри истеһзалардан, һәмјашыдларынын тәзјигиндән вә ширникдириҹи арзулардан өзләрини горумаға неҹә өјрәдә биләрсиниз?
Јеһова илә сых мүнасибәт
Һәр шејдән өнҹә, ҝәнҹләримиз Јеһованы реал Шәхс кими танымалыдырлар. Онлара ‘Ҝөрүнмәјәни ҝөрмәјә’ көмәк етмәк лазымдыр (Ибр. 11:27). Јухарыда ады чәкилән Винсент валидејнләринин она Јеһова илә сых мүнасибәт инкишаф етдирмәјә неҹә көмәк етдијини хатырлајыр: «Онлар мәнә дуа етмәјин нә гәдәр ваҹиб олдуғуну өјрәдибләр. Јадымдадыр ки, јатмаздан өнҹә һәр ахшам Јеһоваја дуа етмәјә башлајанда һәлә көрпә идим. Чүнки Јеһова мәним үчүн реал иди». Ушагларынызла бирҝә дуа едирсинизми? Нәјә ҝөрә ушагларынызын шәхси дуаларында Јеһоваја дедикләринә гулаг асмајасыныз? Онлар дуа заманы ејни сөзләри тәкрарлајырлар, јохса Јеһоваја олан әсил һиссләрини ифадә едирләр? Онларын дуаларына гулаг асмагла руһани инкишафларынын нә јердә олдуғуну анлајаҹагсыныз.
Аллаһын Кәламыны охумаг да ҝәнҹләрин Јеһоваја јахынлашмасында ваҹиб рол ојнајыр. Јухарыда ады чәкилән Кетлин дејир: «Ҝәнҹ јашларымдан Мүгәддәс Китабы охумағын мәнә бөјүк көмәји дәјиб. Бунун сајәсиндә бир шејә әмин олдум ки, инсанлар мәнә гаршы олсалар да, Јеһова мәнимләдир». Ушагларыныз мүнтәзәм олараг Мүгәддәс Китабы охујурлармы? (Мәз. 1:1—3; 77:12).
Дүздүр, ушагларын һамысы валидејнләрин нәсиһәтинә ејни ҹүр һај вермир. Онларын руһани инкишафы јашларындан да асылы ола биләр. Лакин көмәк олмадан Јеһованы реал Шәхс кими танымаг ушаглар үчүн чәтин олаҹаг. Валидејнләр Аллаһын сөзләрини өвладларына ашыламалыдырлар ки, һарада олмаларындан асылы олмајараг, онлар Јеһованы «ешитмәји» баҹарсынлар (Ганун. т. 6:6—9). Ушаглар билмәлидирләр ки, Јеһова шәхсән онларын гајғысына галыр.
Үнсијјәтин хош олмасы үчүн нә етмәли?
Ушаглара көмәк етмәјин диҝәр ваҹиб үсулу үнсијјәтдир. Әлбәттә, јахшы үнсијјәт гурмаг үчүн ушагларла садәҹә сөһбәт етмәк кифајәт етмир. Бура суаллар вермәк вә ҹаваблара сәбирлә гулаг асмаг дахилдир — һәтта ҹаваблары сизи гане етмәсә белә. Ики оғул анасы Енн дејир: «Онларын дүшүнҹә тәрзини вә нә илә гаршылашдыгларыны баша дүшүнә гәдәр суаллар верирәм». Ушаглар сизин онлары динләдијинизи ҝөрүрләрми? Јухарыда сөзләри ситат ҝәтирилән Танја дејир: «Валидејнләрим мәнә һәгигәтән дә гулаг асырдылар вә сөһбәтләримизи унутмурдулар. Синиф јолдашларымы адбаад таныјырдылар. Һәмчинин онларла вә әввәлләр мүзакирә етдијимиз диҝәр шејләрлә марагланырдылар». Динләмәк вә јадда сахламаг јахшы үнсијјәт үчүн чох әһәмијјәтлидир.
Бир чох аиләләр сүфрә архасына јығышанда үнсијјәт едирләр. «Бир сүфрә архасында јемәк јемәк аиләмиз үчүн чох ваҹиб иди,— дејә Винсент изаһ едир. — Имкан дахилиндә һамымыз сүфрә архасында олмалы идик. Бу заман телевизора бахмаг, радиоја гулаг асмаг вә ја охумаг олмазды. Чох вахт үнсијјәтимиз сәрбәст вә сакит аб-һавада кечдијиндән мәктәбдәки тәзјиг вә гармагарышыглыгдан динҹәлирдим». О әлавә едир: «Сүфрә архасында валидејнләримлә данышмаға вәрдиш етмишдим, буна ҝөрә дә даһа ҹидди мөвзулар барәдә сөһбәт етмәк лазым ҝәләндә өзүмү сәрбәст һисс едирдим».
Өзүнүздән сорушун: «Аиләмизлә һәфтәдә нечә дәфә маса архасына топлашырыг?» Бу саһәдә дәјишиклик етсәниз, сизҹә, ушагларынызла даһа чох вә даһа сәмәрәли үнсијјәт етмәк имканыныз олмајаҹагмы?
Аиләви ибадәтин ваҹиблији
Һәр һәфтә кечирилән аиләви ибадәт аилә үзвләринә сәмими сөһбәтләр етмәјә имкан јарадыр вә ушаглара гаршылашдыглары проблемләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә көмәк едир. Јухарыда хатырланан Алан дејир: «Аиләви өјрәнмә заманы валидејнләримиз фикирләримизи вә һиссләримизи бөлүшмәјә тәшвиг едирдиләр. Мүзакирә үчүн онлар бизим гаршылашдығымыз проблемләрә ујғун мөвзулар сечирдиләр». Аланын анасы дејир: «Аиләви өјрәнмә заманы биз онларын гаршылашдыглары вәзијјәтләри сәһнәләшдирирдик. Бунун сајәсиндә ушагларымыз иманларыны мүдафиә етмәји вә етигадларынын һәгигәт олдуғуну сүбут етмәји өјрәнирдиләр. Бу, онлара үзләшдикләри чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәләҹәкләринә әминлик верирди».
Һәмјашыдларын тәзјиги илә үзләшәндә ушаглара чох вахт садәҹә «јох» дејиб ҝетмәк кифајәт етмир. Онлар «нәјә ҝөрә?» вә «нәјә ҝөрә јох?» кими суаллара ҹаваб вермәји баҹармалыдырлар. Иманларына ҝөрә истеһза һәдәфинә чевриләндә онларда өзләринә әминлик һисси дә олмалыдыр. Әҝәр онлар иманларыны мүдафиә едә билмәсәләр, һәгиги ибадәтдән јапышмаг онлара чәтин олаҹаг. Ушагларын мәктәбдә үзләшдикләри проблемләри сәһнәләшдирмәк онлара бу ҹүр әминлик инкишаф етдирмәјә көмәк едәҹәк.
18-ҹи сәһифәдәки чәрчивәдә аиләви ибадәт заманы мәшг едә биләҹәјимиз вәзијјәтләр садаланыр. Ушагларынызын ҹавабларына әкс аргументләр ҝәтирмәклә шәрти вәзијјәтләри даһа реал един. Бу мәшғәләләрлә јанашы, Мүгәддәс Китаб нүмунәләринин өјрәтдији практики дәрсләри дә нәзәрдән кечирин. Шүбһәсиз, белә мәшгләр ушагларыныза мәктәбдә вә башга јерләрдә гаршылашдыглары чәтинликләрә һазырлајаҹаг.
Евиниз тәһлүкәсиз сығынаҹагдырмы?
Демәк олармы ки, ушагларыныз һәр ҝүн мәктәбдән чыханда евә һәвәслә гајыдырлар? Әҝәр евиниз тәһлүкәсиз сығынаҹагдырса, онда ушагларыныз ҝүндәлик проблемләрин өһдәсиндән даһа асанлыгла ҝәләҹәкләр. Һал-һазырда Бет-Елдә хидмәт едән бир баҹы дејир: «Ушаглыгда евимизин тәһлүкәсиз сығынаҹаг олмасынын мәнә чох көмәји дәјиб. Мәктәбдә вәзијјәт нә гәдәр пис олурса-олсун, әмин идим ки, евә ҝәләндә һәр шеј јахшы олаҹаг». Бәс сизин евиниздә неҹә аб-һава һөкм сүрүр: «мүнагишә, һәсәд, гәзәб», јохса «мәһәббәт, севинҹ, [вә] сүлһ»? (Галат. 5:19—23). Әҝәр чох вахт евиниздә дава-далаш баш верирсә, бунун сәбәбини өјрәниб арадан галдыра биләрсинизми ки, евиниз ушагларыныз үчүн тәһлүкәсиз сығынаҹаг олсун?
Ушагларын чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәсиндә руһландырыҹы үнсијјәтин дә ролу бөјүкдүр. Буна ҝөрә дә, мәсәлән, аиләнизлә истираһәт едәркән јығынҹагдан руһән јеткин баҹы-гардашлары сизинлә вахт кечирмәјә, јахуд сәјјар нәзарәтчини вә ја башга таммүддәтли хидмәтчиләри наһар етмәјә дәвәт едә биләрсинизми? Елә бир миссионер вә ја бет-елли таныјырсынызмы ки, өвладыныз онунла һеч олмаса телефон вә ја мәктуб васитәсилә үнсијјәт едә билсин? Бунун сајәсиндә ушагларыныз дүзҝүн аддымлар атмағы вә гаршыларына руһани мәгсәдләр гојмағы өјрәнәҹәкләр. Һәвари Павелин ҝәнҹ Тимотејә ҝөстәрдији мүсбәт тәсир барәдә фикирләшин (2 Тим. 1:13; 3:10). Павелин Тимотејлә јахын үнсијјәти она фикирләрини руһани мәгсәдләрә ҹәмләмәјә көмәк едирди (1 Кор. 4:17).
Ушагларынызы тәрифләјин
Шејтан дүнјасынын ҝөстәрдији тәзјигләрә рәғмән, ҝәнҹләрин һәгигәтин тәрәфини тутмасыны ҝөрмәк Јеһоваја чох хошдур (Мәз. 147:11; Сүл. мәс. 27:11). Шүбһә јохдур ки, ҝәнҹләр дүзҝүн јолу сечәндә сиз дә севинирсиниз (Сүл. мәс. 10:1). Өз һиссләринизи ушагларыныза билдирин вә сәмими тәриф сөзләрини һеч вахт онлардан әсирҝәмәјин. Бунда валидејнләр үчүн ән ҝөзәл нүмунә Јеһовадыр. Иса вәфтиз олунанда О демишди: «Сән Мәним севимли Оғлумсан! Сәндән чох мәмнунам» (Марк 1:11). Атасынын ону Өз мәһәббәтинә әмин етмәси гаршылашаҹағы чохсајлы чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә Исаны неҹә дә мөһкәмләндирмишди! Ејнилә, гој ушагларыныз сизин онлары нә гәдәр севдијинизи билсинләр вә онларын наилијјәтләрини һеч вахт нәзәрдән гачырмајын.
Дүздүр, сиз ушагларынызы тәзјигләрдән, изтеһзалардан вә ришхәндләрдән тамамилә горуја билмәзсиниз. Бунунла белә, сиз онлара чох шејдә көмәк едә биләрсиниз. Онлара Јеһова илә сых мүнасибәт инкишаф етдирмәјә көмәк един. Евиниздә ачыг вә сәмими үнсијјәти асанлашдыран аб-һава јарадын. Гој аиләви ибадәтиниз практики, евиниз исә тәһлүкәсиз сығынаҹаг олсун. Бәли, бүтүн бунлар ушагларыныза чохсајлы чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә көмәк едәҹәк.
[Һашијә]
a Бу мәгаләдә бәзи адлар дәјишдирилиб.
[18-ҹи сәһифәдәки чәрчивә/шәкил]
ШӘРТИ ВӘЗИЈЈӘТЛӘР
Ашағыда ҝәнҹләрин гаршылашдығы бәзи вәзијјәтләр садаланыр. Нәјә ҝөрә аиләви ибадәт заманы бу вәзијјәтләрдән бир нечәсини мәшг етмәјәсиниз?
▸ Идман мүәллими гызынызы мәктәб командасына јазылмаға тәшвиг едир.
▸ Мәктәбдән евә гајыданда оғлунуза сигарет тәклиф едирләр.
▸ Ушағыныз тәблиғ едәндә ону бир синиф јолдашы ҝөрүр вә нөвбәти ҝүн мәктәбдә икраһла ондан сорушур: «Христиан олмусан?»
▸ Евдән-евә тәблиғ едәркән гызыныз синиф јолдашларындан бири илә растлашыр.
▸ Синиф гаршысында гызыныздан нәјә ҝөрә дөвләт һимнини ифа етмәдијини сорушурлар.
▸ Бәзи ушаглар сизин ушағыныздан узаг ҝәзирләр, чүнки онун «тәригәтә» дүшдүјүнү фикирләшәрәк она нифрәт едирләр.
[17-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Ушагларыныз Мүгәддәс Китабы охујурлармы?
[19-ҹу сәһифәдәки шәкил]
Руһән јеткин баҹы-гардашлары сизин аиләви истираһәтинизә гошулмаға дәвәт едирсинизми?