Ҝәнҹләрә Јараданларыны хатырламаға көмәк едән вәсаит

«ҸАВАНЛЫГ ҝүнләриндә сәни Јараданы хатырла»,— дејә мүдрик падшаһ Сүлејман 3 000 ил бундан әввәл јазмышды (Ваиз 12:1). Инди мәсиһчи ҝәнҹләрә бунда көмәк едәҹәк јени бир вәсаит вар. Бүтүн дүнјада 2008-ҹи илин мај ајындан 2009-ҹу илин јанвар ајынадәк кечирилән «Аллаһын руһу бәләдчимиздир» адлы вилајәт конгресләриндә «Ҝәнҹләрин суаллары. Практики мәсләһәтләр» адлы китабын икинҹи ҹилдинин бурахылышы барәдә елан олунмушду.

Китаб Рәһбәрлик Шурасынын ҝәнҹләрә үнванладығы мәктубла башлајыр. Орада дејилир: «Биз үрәкдән дуа едирик ки, бу китабдакы мәсләһәтләр сәнә бу ҝүн ҝәнҹләрин гаршылашдығы тәзјиг вә ширникдириҹи тәсирләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә вә Аллаһын ирадәсинә ујғун гәрарлар гәбул етмәјә көмәк етсин».

Тәбии ки, валидејнләр ушагларыны ‘Рәббин тәрбијә вә нәсиһәти илә бөјүтмәк’ истәјирләр (Ефес. 6:4). Амма јенијетмәлик јашына чатанда бир чох ҝәнҹләрдә өзләринә әминлик һисси олмур вә онлар рәһбәрлијә еһтијаҹ дујурлар. Әҝәр сизин дә јенијетмә өвладыныз варса, бу нәшрдән даһа чох фајда әлдә етмәләринә неҹә көмәк едә биләрсиниз? Бир нечә мәсләһәтә диггәт јетирәк.

▪ Гој сизин өз нүсхәниз олсун вә онунла јахындан таныш олун. Садәҹә ону охумагла кифајәтләнмәјин. Фикирләрин неҹә ифадә олундуғуну баша дүшмәјә чалышын. Китаб садәҹә нәјин јахшы вә ја нәјин пис олдуғуну ҝөстәрмәк әвәзинә, ҝәнҹләрә «һиссләри»ни, јәни гаврајыш габилијјәтләрини тәрбијә етмәјә көмәк едир (Ибр. 5:14). Бундан әлавә, орада дүзҝүн давранмаға даир практики мәсләһәтләр верилир. Мәсәлән, 15-ҹи фәсил («Пис тәсирдән өзүмү неҹә горујум?») ҝәнҹләрә садәҹә «јох» демәји өјрәтмир. Орада проблемләри һәлл етмәк үчүн онларын Мүгәддәс Китаб принсипләриндән неҹә истифадә етмәли вә реал вәзијјәтләрдә ‘һәр адама неҹә ҹаваб вермәли олдугларынын’ үсуллары ҝөстәрилир (Колос. 4:6).

▪ Китабын диалог шәклиндә тәртиб олунмуш һиссәләриндән истифадә един. Онлар ҝәнҹләр үчүн нәзәрдә тутулса да, мүнасиб суаллара сиз өзүнүз дә ҹавабларынызы јаза биләрсинизa. 16-ҹы сәһифәдәки романтик мүнасибәтләр барәсиндәки ики суала ҹаваб верәркән өзүнүзүн ушағыныз јашында оланда кечирдијиниз һиссләри хатырламаға чалышын. Ола билсин, сиз бу суаллара ҹаванлыг илләриндәки кими ҹаваб вермәк истәјәҹәксиниз. Онда өзүнүздән сорушун: «Бу мәсәлә барәдә фикирләрим илләр өтдүкдән сонра нә дәрәҹәдә дәјишиб? О вахтдан нәји дәрк етмишәм вә буну өз өвладыма ајдын шәкилдә неҹә баша сала биләрәм?»

▪ Јенијетмә өвладынызын тәклијә чәкилмәк һүгугуна һөрмәтлә јанашын. Китабын диалог шәклиндә олан һиссәләри ушағынызын үрәјиндәкиләри өјрәнмәк вә онун өз һиссләрини китабда јазмасы вә ја һәмин суаллар үзәриндә дүшүнмәси үчүн нәзәрдә тутулуб. Сизин мәгсәдиниз өвладынызын китабда јаздыгларыны јох, үрәјиндә оланлары ҝөрмәкдир. 3-ҹү сәһифәдәки «Валидејнләрин нәзәринә» адлы мәктубда тәклиф олунур: «Ушағыныз фикирләрини ачыг јаза билсин дејә онун иҹазәси олмадан китабына бахмајын. Ола билсин, вахт ҝәләҹәк, о, өзү үрәјиндәкиләри сизинлә бөлүшмәк истәјәҹәк».

Мүгәддәс Китабы аиләликҹә өјрәнмәк үчүн вәсаит

«Ҝәнҹләрин суаллары — II» (рус.) китабы аиләви ибадәт заманы арашдырмаг үчүн ҝөзәл вәсаитдир. Китаб суал-ҹаваб шәклиндә тәртиб олунмајыб. Бәс буна бахмајараг, ондан неҹә истифадә етмәк олар? Нәјә ҝөрә ушагларынызын тәләбатларыны нәзәрә алараг онлар үчүн даһа еффектив олан тәлим методундан истифадә етмәјәсиниз?

Мәсәлән, бәзи аиләләр 132 вә 133-ҹү сәһифәләрдәки «Һәмјашыдларын тәзјиги илә үзләшәндә» адлы схеми мүзакирә едәндә өвладларынын үзләшдији вәзијјәтләри сәһнәләшдирә биләрләр. Биринҹи суал гызыныза вә ја оғлунуза онун ән чәтин сајдығы тәзјиги, икинҹи суал исә һәмин тәзјиглә һарада үзләшә биләҹәјини мүәјјән етмәјә көмәк едәҹәк. Һәмјашыдларын тәзјигинә ујмағын вә гаршы дурмағын нәтиҹәләрини нәзәрдән кечирдикдән сонра ушағыныздан онларын истеһзаларыны гәбул етмәк, онлары дәф етмәк вә ја әкс һүҹума кечмәк планы һазырламаг ҝөзләнилир. Оғлунуза вә ја гызыныза һазырҹаваб олмаға вә онун үрәјинҹә олан вә әминликлә истифадә едә биләҹәји ҹаваблар һазырламаға көмәк един (Мәз. 119:46).

Үнсијјәт васитәси

«Ҝәнҹләрин суаллары — II» јенијетмәләри валидејнләри илә үнсијјәт етмәјә тәшвиг едир. Мәсәлән, «Ата-анамла секс барәдә неҹә даныша биләрәм?» (63, 64-ҹү сәһифәләр) вә «Валидејнләринлә даныш!» (189-ҹу сәһифә) адлы чәрчивәләрдә бу кими инҹә мәсәләләр һагда сөһбәтә башламаға даир тәклифләр вар. 13 јашлы бир гыз јазмышдыр: «Бу китаб мәнә үрәјимдә оланлары — һәтта етдијим шејләри валидејнләримлә бөлүшмәјә ҹәсарәт верди».

Бу китабда үнсијјәт гурмаға көмәк етмәк үчүн башга үсуллардан да истифадә олунур. Һәр фәслин сонунда «Сән неҹә дүшүнүрсән?» адлы чәрчивә вар. Бу, садәҹә фәсли гысаҹа тәкрарламаг үчүн нәзәрдә тутулмајыб, орада ҝәтирилән суаллары аиләви өјрәнмә заманы мүзакирә етмәк олар. Һәр фәслин сонуна јахын «Һәрәкәт планы!» чәрчивәси вар. Ҝәнҹләр фәсилдән өјрәндикләрини неҹә тәтбиг едәҹәкләрини бу чәрчивәдә өзләри үчүн гејд едә биләрләр. «Һәрәкәт планы!» чәрчивәсинин сонундакы «Валидејнләримдән сорушмаг истәјирәм ки...» бәнди ҝәнҹләрин дәјәрли мәсләһәтләр үчүн валидејнләринә мүраҹиәт етмәсинә көмәк едә биләр.

Ушағын үрәјинә јол тапын!

Бир валидејн кими, сизин мәгсәдиниз ушағынызын үрәјинә јол тапмаг олмалыдыр. Бунда сизә «Ҝәнҹләрин суаллары — ЫЫ» китабы көмәк едә биләр. Ҝәлин ҝөрәк, бу китабын көмәји илә бир ата өз гызы илә сәмими үнсијјәт гурмаға неҹә мүвәффәг олуб.

«Гызым Ребекка илә мәним хошладығымыз мәнзәрәли јерләр вар, биз ораларда пијада, велосипед вә машынла ҝәзмәји чох севирик. Фикир вермишәм ки, ачыг һавада бирҝә вахт кечирәндә онун үрәјини ачмасы үчүн имкан јараныр.

Биз, илк нөвбәдә, “Ҝәнҹләрин суаллары — II” китабындан Рәһбәрлик Шурасынын мәктубуну вә “Валидејнләрин нәзәринә” адлы мәктубу нәзәрдән кечирдик. Истәјирдим, гызым билсин ки, 3-ҹү сәһифәдә дејилдији кими, о, өз китабында чәкинмәдән гејдләр апара биләр вә мән онун јаздыгларына һеч вахт бахмајаҹағам.

Мән Ребеккаја она мараглы олан фәсилләри сечмәји тәклиф етдим вә биз онлары онун истәдији ардыҹыллыгла мүзакирә етдик. Онун сечдији илк фәсил “Електрон ојунлары ојнамаға дәјәрми?” фәсли олду. Һеч ағлыма ҝәлмәзди ки, о, бу фәсли сечәҹәк! Лакин онун бунун үчүн сәбәби варды: онун јолдашларындан бәзиләри дәһшәтли ојунлар ојнајырдылар. Һеч тәсәввүр белә едә билмәздим ки, һәмин ојунларда бу гәдәр зоракылыг вә ијрәнҹ сөјүшләр ишләнир! Бүтүн бунлар 251-ҹи сәһифәдәки “Һәрәкәт планы!” адлы чәрчивәни мүзакирә едән заман мәлум олду. Бу чәрчивәнин көмәјилә Ребекка бу кими һаллар үчүн ҹаваблар һазырлајыб. Инди о, кимсә ону бу ҹүр ојунлар ојнамаға тәһрик едәндә нә ҹаваб верәҹәјини билир.

Бундан сонра Ребекка китабда јаздыгларыны мәнимлә бөлүшмәјә чәкинмир. Өјрәнмә заманы биз фасиләсиз олараг сөһбәт едирик. Нөвбә илә охудугдан сонра Ребекка, шәкилләр вә чәрчивәләр дә дахил олмагла, һәр шеј һаггында данышмаг истәјир. Сөһбәт әснасында онун јашында оланда кечирдијим һиссләр барәдә данышмаг имканым јараныр, сонра о, буҝүнкү ҝәнҹләрин вәзијјәти барәдә данышыр. О, һәр шеји бөлүшмәк истәјир!»

Әҝәр ушагларыныз варса, шүбһәсиз, бу китабын чыхмасы сизи дә чох севиндириб. Инди сиз ондан сәмәрәли шәкилдә истифадә едә биләрсиниз. Рәһбәрлик Шурасы үмидвардыр ки, «Ҝәнҹләрин суаллары. Практики мәсләһәтләр — II» китабы аиләниз үчүн әсил хејир-дуа олаҹаг. Гој бу китаб һамыја — хүсусилә дә әзиз ҝәнҹләримизә — ‘Руһа ҝөрә һәрәкәт етмәјә’ көмәк етсин (Галат. 5:16).

[Һашијә]

[30-ҹу сәһифәдәки чәрчивә]

Ҝәнҹләрин фикирләри

«Бу елә бир китабдыр ки, ҝәрәк әлиндә гәләм отуруб мүталиә едәсән. Бу китабын ҝүндәлик кими тәртиб олунмасы тәкликдә дүшүнәрәк ән јахшы һәјат јолуну мүәјјән етмәјә көмәк едир» (Никола).

«Бир чохлары, бәзиләри һәтта јахшы нијјәтдән ирәли ҝәләрәк, романтик мүнасибәтләр гурмаг үчүн мәнә тәзјигләр ҝөстәрирләр. Китабын биринҹи һиссәси мәни әмин етди ки, ким нә дејирсә-десин, мән белә мүнасибәтләрә һәлә һазыр дејиләм» (Катрина).

«“Вәфтиз олунмаг һаггында дүшүнүрсәнми?” чәрчивәси мәнә вәфтизә даһа ҹидди јанашмаға көмәк етди. Һәмчинин шәхси өјрәнмәјә вә дуаларыма јенидән нәзәр салмаға тәшвиг етди» (Ешли).

«Мәсиһчи валидејнләрим һәгигәти мәнә ушаглыгдан ашыласалар да, бу китаб мәнә һәјатымда мүәјјән аддымлары нәјә ҝөрә атмалы олдуғумун сәбәбини дәрк етмәјә, һәмчинин валидејнләримлә даһа сәмими олмаға көмәк етди» (Замира).

[31-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Валидејнләр, бу китабла јахындан таныш олун

[32-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Өвладынызын үрәјинә јол тапмағы гаршыныза мәгсәд гојун