Үрәкләри арашдыран Јеһова Аллаһы ахтарын
«Мәнә тәрәф дөнүн ки, сағ галасыныз!» (АМОС 5:4).
1, 2. Мүгәддәс Јазыларда «Рәбб... үрәјә бахар» сөзләри нә демәкдир?
ЈЕҺОВА АЛЛАҺ Шамуел пејғәмбәрә деди: «Инсан заһирә, Рәбб исә үрәјә бахар» (1 Шамуел 16:7). Һансы мә’нада Јеһова «үрәјә бахар»?
2 Мүгәддәс Јазыларда «үрәк» сөзү алтында адәтән инсанын дахили аләми, јә’ни онун истәји, дүшүнҹәси, һиссләри вә һәјәҹаны нәзәрдә тутулур. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китаб «Аллаһ инсанын үрәјинә бахыр» дедикдә, Аллаһын инсанын заһири ҝөрүнүшү илә бәрабәр онун дахили варлығыны да ҝөрдүјү нәзәрдә тутулур.
Аллаһ Исраили арашдырыр
3, 4. Амос 6:4-6 ајәләринә әсасән, Исраилин онгәбиләли падшаһлығында јашајыш неҹә иди?
3 Үрәкләри Арашдыран Амосун ҝүнләриндә Исраилин онгәбиләли падшаһлығына бахаркән нәләр ҝөрдү? Амос 6:4-6 ајәләриндә «фил диши илә бәзәнмиш диванларда јајханыб, јатагларда узанан» инсанлардан данышылыр. Онлар ‘сүрүдәки гузуларла, ахурун јанындакы даналарла’ гидаланырлар. Онлар һәмчинин «мүсиги аләтләри илә нәғмә» дејир вә «пијалә-пијалә шәраб» ичирләр.
4 Илк бахышдан бу мәнзәрә олдугҹа ҹәлбедиҹи ҝөрүнә биләр. Варлылар евләриндә дадлы јемәкләрдән вә ичкиләрдән ләззәт алыр, һәмчинин ҝөзәл мусиги аләтләри илә көнүлләрини шад едирләр. Онларын јатағы фил сүмүјүндән дүзәлдилиб. Исраил падшаһлығынын пајтахты Самаријада археологлар фил сүмүјүндән дүзәлдилмиш чохсајлы ҝөзәл әл ишләри тапмышлар (1 Падшаһлар 10:22). Онларын әксәријјәти, еһтимал ки, ев аваданлыгларыны вә һәтта диварлары бәзәјирди.
5. Амосун ҝүнләриндә Аллаһ нәјә ҝөрә исраиллиләрдән наразы иди?
5 Јеһова исраиллиләрин дадлы гида јејиб үстүндән јахшы шәраб ичмәләринин вә ҝөзәл мусигијә гулаг асмаларынын әлејһинә идими? Әлбәттә ки, јох! Әслиндә инсанлара севинҹ ҝәтирән бүтүн бу наз-не’мәтләри верән Аллаһын Өзү дејилми? (1 Тимотејә 6:17). Јеһова инсанларын үрәкләринин корландығы үчүн наразы иди, бу инсанларда јанлыш истәкләр јаранырды, онлар Аллаһа һөрмәтсиз јанашыр вә өз јахынларыны севмирдиләр.
6. Амосун ҝүнләриндә Исраилин руһани вәзијјәти неҹә иди?
6 Исраиллиләр јатагларында узаныр, сүрүдәки гочларын ән јахшысыны јејир, шәраб ичир, јени мусиги аләтләри иҹад едир, ҝәләҹәји исә дүшүнмүрдүләр. Онлар «бәла ҝүнүнү узаг» санырдылар. Ҝәрәк онлар Исраилдә баш верәнләр үчүн һүзүнә батајдылар, лакин онлар «Јусиф нәслинин гырғынына ҝөрә» нараһат олмајырдылар (Амос 6:3-6). Јеһова өлкәнин игтисади саһәдән чичәкләнмәсинә бахмајараг, «Јусифин», јә’ни Исраилин руһани ҹәһәтдән фәлатәкә уғрадығыны ҝөрүрдү. Инсанлар исә дәрдсиз-гәмсиз ҝүндәлик ишләри илә мәшғул идиләр. Бу ҝүн чохлары буна бәнзәр давранырлар. Бәлкә дә онлар чәтин ҝүнләрдә јашадыгларыны е’тираф едирләр, лакин фәлакәт онлара шәхсән тохунунҹаја гәдәр белә инсанлары башгаларынын ағыр вәзијјәти нә нараһат едир, нә дә руһани шејләрә мараг ҝөстәрирләр.
Исраил халгы руһани ҹәһәтдән тәнәззүлә уғрајыб
7. Исраиллиләр Аллаһын хәбәрдарлыгларына гулаг асмасалар, нә баш верәҹәк?
7 «Амос» китабында гаршымызда белә бир мәнзәрә ачылыр: илк бахышдан халг чичәкләнсә дә, тәнәззүлә уғрајыб. Әҝәр инсанлар Аллаһын хәбәрдарлыгларына гулаг асыб, өз нөгтеји-нәзәрләрини дәјишмәсәләр, Јеһова онлары дүшмән әлинә верәҹәк. О заман ашшурлулар ҝәлиб онлары фил сүмүјүндән дүзәлдилмиш ҝөзәл јатагларындан сүрүјүб апараҹаг вә гул едәҹәкләр. Хош һәјата артыг сон гојулаҹаг!
8. Исраил руһани тәнәззүлә неҹә уғрамышды?
8 Исраил бу вәзијјәтә неҹә дүшмүшдү? Һәр шеј б. е. ә. 997-ҹи илдә — Сүлејманын јеринә оғлу Рехавамын падшаһ ҝәлдији вә Исраилин он гәбиләсинин Јәһуда вә Бинјамин гәбиләсиндән ајрылдығы заман башланмышды. Онгәбиләли Исраил падшаһлығынын биринҹи падшаһы «Неват оғлу» I Јаровам иди (1 Падшаһлар 11:26). Јаровам өз әразисиндә јашајан халгы әмин етмишди ки, Јеһоваја ибадәт етмәк үчүн Јерусәлимә ҝетмәк чох ағыр ишдир. Анҹаг о, әслиндә халг үчүн нараһат олмурду, әксинә өз марагларыны ҝүдүрдү (1 Падшаһлар 12:26). Јаровам горхурду ки, әҝәр исраиллиләр Јерусәлим мә’бәдиндә Јеһованын шәрәфинә кечирилән бајрамлара ҝетмәјә давам едәрләрсә, онда әввәл-ахыр онлар Јәһуданын тәрәфинә кечәҹәкләр. Бунун гаршысыны алмаг үчүн, Јаровам ики гызыл бузов гојур — бирини Данда, о бирисини исә Бет-Елдә. Бузова ситајиш Исраил падшаһлығында дөвләт дининә чеврилир (2 Салнамәләр 11:13-15).
9, 10. а) I Јаровам һансы дини бајрамлары тә’сис етмишди? б) II Јаровамын ҝүнләриндә исраиллиләрин кечирдикләри бајрамлар һаггында Јеһова нә дүшүнүрдү?
9 Јаровам јени динә заһирән мө’тәбәр ҝөрүнүш вермәјә чалышырды. О, Јерусәлимдә кечирилән бајрамлара бәнзәр дини бајрамлар тә’сис етди. Биз, 1 Падшаһлар 12:32 ајәсиндә охујуруг: «Јаровам сәккизинҹи ајын он бешинҹи ҝүнү Јәһудада кечирилән бајрам кими бир бајрам кечирди. Бет-Елдә... гурбан ҝәтирмәк үчүн гурбанҝаһа галхды».
10 Јалан динләрин бу кими бајрамлары һеч заман Јеһованын хошуна ҝәлмәјиб. О, буну Амосун васитәсилә јүз ил сонра, јә’ни б. е. ә. тәхминән 844-ҹү илдә Исраилдә II Јаровамын тахта уҹалдығы вахт ачыг-ајдын билдирмишди (Амос 1:1). Амос 5:21-24 ајәләриндә Аллаһын сөзләрини охујуруг: «Бајрамларыныза икраһ едирәм, хор бахырам, тәнтәнәли топлантыларыныздан ијрәнирәм. Мәнә јандырма гурбанларынызы, тахыл тәгдимләринизи ҝәтирсәниз дә, разы галмајаҹағам. Мәнә көкәлдилмиш һејванларыныздан үнсијјәт гурбаны тәгдим етсәниз дә, онлара нәзәр салмајаҹағам. Ҝурултулу илаһиләринизи Мәндән узаг един! Чәнҝләринизин сәсинә гулаг асмајаҹағам. Лакин гој әдаләт сулар кими төкүлсүн, салеһлик давамлы сел кими ахсын!»
Мүасир дөврлә охшарлыглар
11, 12. Өзләрини Мәсиһин давамчысы адландыранларла гәдим Исраил арасында һансы охшар ҹәһәтләри садаламаг олар?
11 Ајдындыр ки, Јеһова исраиллиләрин үрәкләрини арашдырыб, онларын бајрам вә гурбанларыны рәдд етмишди. Бу ҝүн дә Аллаһ бүтпәрәст ајинләрилә долу олан Милад вә Пасха кими килсә бајрамларыны рәдд едир. Јеһованын хидмәтчиләри әминдирләр ки, салеһликлә ганунсузлуг вә ишыгла гаранлыг арасында шәриклик ола билмәз (2 Коринфлиләрә 6:14-16).
12 Өзләрини Мәсиһин давамчысы адландыранлар вә бузова ибадәт едән һәмин исраиллиләр арасында диҝәр охшар ҹәһәтләр дә вар. Христиан дүнјасынын ајры-ајры нүмајәндәләри Аллаһын Кәламынын һәгигәтләри илә разылашсалар да, үмумиликдә онда Аллаһа һәгиги мәһәббәт чатышмыр. Әкс тәгдирдә Христиан дүнјасы Јеһоваја «руһән вә һәгигәтән ибадәт» едәрди, чүнки Јеһоваја мәһз белә ибадәт мәгбулдур (Јәһја 4:24). Бундан башга, Христиан дүнјасында әдаләт сулар кими, салеһлик исә давамлы сел кими ахмыр. Бунун әвәзинә, Аллаһын әхлаг нормалары даима позулур. Өзләрини Мәсиһин давамчысы адландыранлар әхлагсызлыға вә башга ҹидди ҝүнаһлара јол верирләр. Һәтта һомосексуал никаһлар да бәјәнилир!
«Јахшылығы севин»
13. Амос 5:15 ајәсиндә јазылмыш сөзләрә диггәт јетирмәјимиз нәјә ҝөрә ваҹибдир?
13 Јеһова Она мәгбул тәрздә ибадәт етмәк истәјәнләрин һамысына дејир: «Пислијә нифрәт един, јахшылығы севин» (Амос 5:15). Севҝи вә нифрәт символик үрәкдән ҝәлән ҝүҹлү һиссләрдир. Үрәк һијләҝәр олдуғундан, ону горумаг үчүн әлимиздән ҝәләни етмәлијик (Сүлејманын мәсәлләри 4:23; Јеремја 17:9). Әҝәр үрәјимиздә пис истәкләрин инкишаф етмәсинә јол веририксә, онда биз пислији севиб, јахшылыға нифрәт етмәјә башлаја биләрик. Вә әҝәр бу истәкләрә ҝүзәштә ҝедиб ҝүнаһ едириксә, онда хидмәтдә нә гәдәр сә’ј ҝөстәрмәјимиздән асылы олмајараг, бу, бизим Аллаһын илтифатыны ҝери гајтармағымыза көмәк етмәјәҹәк. Буна ҝөрә дә ҝәлин дуа едәк ки, ‘пислијә нифрәт едиб, јахшылығы севмәкдә’ Аллаһ бизә көмәк етсин.
14, 15. а) Исраилдә кимләр јахшылыг едирди вә башга исраиллиләр онлара неҹә јанашырды? б) Таммүддәтли хидмәтчиләри биз неҹә руһландыра биләрик?
14 Исраиллиләрин һамысы Јеһованын ҝөзүндә пислик етмирди. Мәсәлән, Һушә илә Амос ‘јахшылығы севиб’, садиг пејғәмбәрләр кими Аллаһа хидмәт едирдиләр. Башгалары Нәзири кими јашамаг вә’ди верирдиләр. Нәзириләр үзүмдән дүзәлдилмиш мәһсуллардан, хүсусилә дә шәрабдан имтина едирдиләр (Сајлар 6:1-4). Бәс галан исраиллиләр бу ҹүр ҹомәрд инсанларын фәдакар һәјат тәрзинә неҹә бахырдылар? Бу суалын ҹавабы адамы дәһшәтә ҝәтирир вә халгын руһән нә дәрәҹәдә позулдуғуну ҝөстәрир. Амос 2:12 ајәсиндә охујуруг: «Сиз исә Нәзириләрә шәраб ичирдиниз, пејғәмбәрләрә “пејғәмбәрлик етмә” әмри вердиниз».
15 Садиг Нәзириләрин вә пејғәмбәрләрин вердикләри нүмунә һәмин исраиллиләри утандырыб, дәјишилмәјә тәшвиг етмәли иди. Лакин онлар Аллаһын бу садиг хидмәтчиләринә мәһәббәт ҝөстәрмир, онларын Аллаһа иззәт вермәләринә исә мане олурдулар. Ҝәлин һеч вахт пионерләри, миссионерләри, сәјјаһ хидмәтчиләри вә ја Бет-Ел аиләсинин үзвләрини таммүддәтли хидмәтләринә сон гојуб, «нормал» адланан һәјата гајытмалары үчүн онлары дилә тутмајаг. Әксинә, ҝәлин онлары јеринә јетирдикләри һәмин ҝөзәл ишләрини давам етдирмәјә тәшвиг едәк!
16. Нәјә ҝөрә Мусанын ҝүнләриндәки исраиллиләр Амосун ҝүнләриндәки исраиллиләрдән даһа зәнҝин идиләр?
16 Амосун ҝүнләриндә бир чох исраиллиләр мадди ҹәһәтдән чичәкләнсәләр дә, «Аллаһ гаршысында зәнҝин» дејилдиләр (Лука 12:13-21). Онларын улу ата-бабалары сәһрада 40 ил әрзиндә тәкҹә манна јемишдиләр. Онлар ахурун јанындакы даналардан јејиб, фил сүмүјүндән олан јатагларда узанмамышдылар. Лакин Муса онларын вәзијјәтинә даир дүзҝүн нөгтеји-нәзәр ифадә етмишди: «Аллаһыныз Рәбб әлиниздә олан һәр ишә хејир-дуа вериб... Бу гырх ил әрзиндә сизинлә олан Аллаһыныз Рәббин сајәсиндә һеч нәјә еһтијаҹыныз олмајыб» (Ганунун тәкрары 2:7). Исраиллиләр сәһрада оларкән һәгигәтән еһтијаҹ дујдуглары һәр шејләри варды. Һәр шејдән ваҹиби исә о иди ки, Аллаһ Өзү онлары севир, мүдафиә едир вә хејир-дуаландырырды!
17. Јеһова исраиллиләри Вә’д едилмиш дијара нәјә ҝөрә ҝәтирмишди?
17 Јеһова Амосун мүасирләринә хатырладыр ки, онларын улу ата-бабаларыны Вә’д едилмиш дијара ҝәтириб, торпағы бүтүн дүшмәнләрдән тәмизләмәкдә онлара көмәк етмишди (Амос 2:9, 10). Бәс Аллаһ нәјә ҝөрә исраиллиләри Мисирдән чыхарыб, онлара Кән’ан торпағыны верди? Мәҝәр онларын бош ҹаһ-ҹалал ичиндә итиб-батмалары, Јараданы унутмалары үчүнмү етмишди? Хејр! Әксинә, О, буну она ҝөрә етмишди ки, онлар Јеһоваја азад вә руһән тәмиз инсанлар кими хидмәт едә билсинләр. Лакин Исраилин онгәбиләли падшаһлығынын сакинләри пислијә нифрәт едиб, јахшылығы севмәдиләр. Онлар иззәти Јеһова Аллаһа дејил, бүтләрә верирдиләр. Рүсвајчылыға бах!
Јеһова ҹаваб тәләб едир
18. Јеһова нәјә ҝөрә бизи руһани ҹәһәтдән азад едиб?
18 Аллаһ исраиллиләрин биабырчы давранышларына дөзмәк нијјәтиндә дејилди. О, Өз нөгтеји-нәзәрини ајдын ифадә етмишди: «Мән бүтүн ҹәзанызы өз башыныза ҝәтирәҹәјәм» (Амос 3:2). Бу сөзләр бизи дә мүасир Мисирдән, јә’ни бу пис системдән азад олундуғумузу хатырламаға тәшвиг едир. Јеһова бизи руһани ҹәһәтдән она ҝөрә азад етмәјиб ки, биз худбин мәгсәдләр ҝүдәк. О буну она ҝөрә едиб ки, азад вә руһән тәмиз инсанлар кими бүтүн үрәкдән Она шәрәф ҝәтирә биләк. Һәр биримиз верилән азадлыгдан неҹә истифадә етдијимизә даир һесабат верәҹәјик (Ромалылара 14:12).
19. Амос 4:4, 5 ајәләринә әсасән, исраиллиләрин әксәријјәти нәји севмишдиләр?
19 Тәәссүф ки, исраиллиләрин әксәријјәти Амосун ваҹиб хәбәрини рәдд етдиләр. Амос 4:4, 5 ајәләриндән онларын үрәкләринин руһани хәстәлијә нә дәрәҹәдә тутулдуғу ҝөрүнүр: «Бет-Елә ҝедиб ҝүнаһ ишләдин! Гилгала ҝәлиб ҝүнаһларынызы чохалдын... Еј Исраиллиләр, сизин хошунуза ҝәлән будур!» Исраиллиләр дүзҝүн истәкләр инкишаф етдирмирдиләр. Онлар үрәкләрини горумурдулар. Нәтиҹәдә онларын чоху пислији севиб, јахшылыға нифрәт едәнләрдән олду. Бу инад бүтпәрәстләрин дәјишилмәк фикирләри јох иди. Лакин онлар Јеһованын гаршысында ҹаваб вермәли идиләр вә мәһвдән гачына билмәздиләр!
20. Амос 5:4 ајәсинә мүвафиг неҹә даврана биләрик?
20 Бәли, о заман Исраил үчүн Јеһоваја садиг галмаг асан дејилди. Ахына гаршы үзмәк чәтиндир, буну бөјүклү кичикли буҝүнкү мәсиһчиләр дә баша дүшүр. Лакин Аллаһа мәһәббәт вә Ону разы салмаг истәји бә’зи исраиллиләри Аллаһа һәгигәтән ибадәт етмәјә тәшвиг едирди. Амос 5:4 ајәсиндә Јеһова белә инсанлары үрәкдән дә’вәт едир: «Мәнә тәрәф дөнүн ки, сағ галасыныз!» Аллаһ бу ҝүн дә Онун Кәламыны өјрәнәрәк вә ирадәсини јеринә јетирәрәк төвбә едиб Аллаһы ахтаранлара мәрһәмәт ҝөстәрир. Бу јолу тутмаг асан иш дејил, амма белә давранмаг әбәди һәјата апарыр (Јәһја 17:3).
Руһани гытлыг заманы чичәкләнмә
21. Һәгиги Аллаһа еһтирам етмәјәнләр һансы гытлыға дүчар олурлар?
21 Бәс һәгиги Аллаһа еһтирам етмәјәнләри нә ҝөзләјирди? Гытлығын ән дәһшәтли нөвү олан руһани гытлыг! «Худавәнд Рәбб бәјан едир: “Будур, елә ҝүнләр ҝәләҹәк ки, өлкәјә гытлыг ҝөндәрәҹәјәм. Бу ҝүнләрдә чөрәк вә сујун гытлығы дејил, Рәббин сөзләринин гытлығы олаҹаг» (Амос 8:11). Христиан дүнјасы да белә бир гытлығын мәнҝәнәсиндәдир. Лакин орада Аллаһын халгынын руһани ҹәһәтдән чичәкләнмәсини ҝөрән вә Јеһованын тәшкилатына гошулан сәмими инсанлар да вар. Өзләрини Мәсиһин давамчысы адландыранларын вәзијјәтинин Аллаһын хидмәтчиләринин вәзијјәтиндән ҝүҹлү сурәтдә фәргләндији Јеһованын нөвбәти сөзләриндән ҝөрүнүр: «Гулларым јејәҹәк, сиз исә аҹ галаҹагсыныз, гулларым ичәҹәк, сиз исә сусајаҹагсыныз, гулларым севинәҹәк, сиз исә утанаҹагсыныз» (Јешаја 65:13).
22. Бизим үчүн севинмәјә сәбәб олан нәдир?
22 Биз һәгигәтәнми руһани гиданы вә руһани хејир-дуалары гијмәтләндиририк? Доғрудан да, Мүгәддәс Китабы вә она әсасланан әдәбијјатлары өјрәнән заман, һәмчинин јығынҹаг ҝөрүшләриндә, рајон, хүсуси вә вилајәт конгресләриндә иштирак етдијимиз заман үрәјимиз севинҹлә долур вә нәғмә охумаг истәјирик. Биз она ҝөрә севинирик ки, Амосун пејғәмбәрлији дә дахил олмагла, Аллаһын Кәламыны јахшы баша дүшүрүк.
23. Аллаһа иззәт верәнләр нәјә наил олурлар?
23 Аллаһы севән вә Она иззәт вермәк истәјәнләрин һамысы үчүн Амосун пејғәмбәрлијиндә үмид хәбәри сәсләнир. Игтисади вәзијјәтимизин неҹәлијиндән вә бу нараһат дүнјада һансы сынагларла гаршылашмағымыздан асылы олмајараг, Аллаһы севән бизләрин һамысы Аллаһын хејир-дуасыны вә ән јахшы руһани гиданы алыр (Сүлејманын мәсәлләри 10:22; Матта 24:45-47). Лакин бүтүн бунлар үчүн иззәт бизә һәр шеји боллугла верән Аллаһа мәхсусдур. Ҝәлин, әбәди олараг Аллаһа бүтүн үрәкдән иззәт верәк. Әҝәр үрәкләри арашдыран Јеһова Аллаһы ахтарырыгса, биз буну едә биләҹәјик.
Сиз неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Амосун ҝүнләриндә Исраилдә јашајыш неҹә иди?
• Исраилин онгәбиләли падшаһлығынын вәзијјәти илә мүасир дөврүмүз арасында һансы охшарлыглар вар?
• Амосун пејғәмбәрлик етдији һансы гытлыг бу ҝүн мөвҹуддур, амма онун кимләрә аидијјаты јохдур?
[19-ҹу сәһифәдәки шәкилләр]
Бир чох исраиллиләр ҹаһ-ҹалал ичиндә јашасалар да, руһани чичәкләнмәдән узаг идиләр.
[21-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Таммүддәтли хидмәтчиләри руһландыр ки, онлар хејирхаһ ишләрини тәрк етмәсинләр.