“Онлара мәсәлсиз һеч бир шеј сөјләмәзди”
“Иса... халга мәсәлләрлә сөјләјирди, вә онлара мәсәлсиз һеч бир шеј сөјләмәзди” (МАТТА 13:34).
1, 2. а) Нә үчүн еффектли мәсәлләр узун мүддәт унудулмур? б) Иса һансы нөв мәсәлләри чәкирди вә онун бу мәсәлләрдән истифадә етмәсинә даир һансы суаллар јараныр? (Һәмчинин һашијәјә бахын).
ЧОХ илләр бундан өнҹә динләдијин ачыг мә’рузәдә сөјләнән һансыса мәсәли јадына сала биләрсәнми? Бәли, еффектли мәсәлләр асанлыгла унудулмур. Бир мүәллиф гејд етмишдир ки, мәсәлләр “гулаглары ҝөзләрә чевирир вә динләјиҹиләрин зеһниндә ајдын тәсәввүр јарадыр”. Биз әксәр һалларда мәһз “тәсәввүрләр” әсасында даһа јахшы дүшүндүјүмүз үчүн, мәсәлләр фикирләри мәнимсәмәји асанлашдырыр. Мәсәлләр сөзләри ҹанландыра билир, онларда олан ибрәт дәрсләри исә узун мүддәт јадда галыр.
2 Јер үзүндәки мүәллимләрдән һеч бири мәсәлләрдән Иса Мәсиһ кими мәһарәтлә истифадә етмәјиб. Исанын тәхминән ики мин ил бундан әввәл сөјләдији чохсајлы мәсәлләр, инди дә асанлыгла хатырланырa. Нәјә ҝөрә Иса өјрәтмәк үсулунун мәһз бу нөвүнә тез-тез әл атырды? Вә онун мәсәлләрини белә еффектли едән нә иди?
Исанын мәсәлләрлә өјрәтмәсинин сәбәби
3. а) Матта 13:34, 35 ајәләринә әсасән, Исанын мәсәлләрлә сөјләмәсинин бир сәбәби нәдән ибарәтдир? б) Нәдән ҝөрүнүр ки, Јеһова бу нөв өјрәтмәк үсулунун нә дәрәҹәдә ефектли олдуғуну билирди?
3 Мүгәддәс Китабда, Исанын мәсәлләрдән истифадә етмәсинин диггәтәлајиг ики сәбәби ҝөстәрилир. Биринҹиси, о, буну етмәклә пејғәмбәрлији јеринә јетирирди. Һәвари Матта јазырды: “Иса бүтүн бу шејләри халга мәсәлләрлә сөјләјирди, вә онлара мәсәлсиз һеч бир шеј сөјләмәзди ки, пејғәмбәр васитәсилә сөјләнән бу сөз јеринә јетсин: “Ағзымы мәсәлләрлә ачаҹағам. Дүнја јаранандан бәри ҝизли галан шејләри бәјан едәҹәјәм” (Матта 13:34, 35). Һәвари Матта Мәзмур 78:2 ајәсини ситат ҝәтирир. Онун хатырлатдығы “пејғәмбәр” һәмин мәзмуру, Исанын анадан олмасындан әсрләр өнҹә Аллаһын мүгәддәс руһунун тә’сири алтында јазмышды. Оғлунун мәсәлләрлә өјрәдәҹәјини Јеһованын артыг әсрләр әввәл мүәјјән етмәси тәәҹҹүблү дејилми? Шүбһәсиз ки, Јеһова бу нөв өјрәтмәк үсулунун нә дәрәҹәдә еффектли олдуғуну билир!
4. Мәсәлләрлә сөјләмәсинин сәбәбини Иса неҹә изаһ етди?
4 Икинҹиси, Исанын өзүнүн изаһ етдији кими, мәсәлләр үрәји һәссас олмајан динләјиҹиләри ајырмагда она көмәк едирди. “Бөјүк издиһам”а әкинчи һаггында мәсәл сөјләдикдән сонра, шаҝирдләри сорушдулар: “Нә үчүн онлара мәсәлләрлә сөјләјирсән?” Иса ҹаваб верди: “Ҝөјләрин Падшаһлығынын сирләрини билмәк сизә верилмишдир, фәгәт онлара верилмәмишдир; зира, кимин варыса она вериләҹәк вә артырылаҹагдыр; фәгәт кимин јохуса, әлиндә олан да ондан алынаҹагдыр. Мән она ҝөрә онлара мәсәлләрлә сөјләјирәм ки, ҝөрдүкләри һалда ҝөрмәзләр, ешитдикләри һалда ешитмәзләр вә анламазлар. Јешаја [Ишаја] пејғәмбәрин онлар үчүн дедији бу сөзләр јеринә ҝәлир: “Мүнтәзәм ешидәҹәксиниз, амма анламајаҹагсыныз; мүнтәзәм бахаҹагсыныз, лакин ҝөрмәјәҹәксиниз; зира бу халгын үрәји кобудлашмышдыр” (Матта 13:2, 10, 11, 13-15, И–93; Ишаја 6:9, 10).
5. Исанын мәсәлләри тәвазөкар динләјиҹиләри мәғрурлардан неҹә ајырырды?
5 Исанын чәкдији мәсәлләр инсанлары неҹә ајырырды? Бә’зи һалларда, онун сөзләринин мә’насыны анламаг үчүн динләјиҹиләрдән сә’ј тәләб олунурду. Тәвазөкар инсанлар ешитдикләринин изаһыны сорушмаға тәшвиг һисси дујурдулар (Матта 13:36; Марк 4:34). Буна ҝөрә дә Исанын мәсәлләри, үрәји һәгигәт һәсрәтиндә олан инсанлара һәгигәти ашкар едир, үрәји мәғрур оланлардан исә ҝизләдирди. Иса неҹә дә ҝөзәл мүәллим иди! Ҝәлин онун мәсәлләрини бу ҹүр тә’сирли едән бир нечә мәгамы диггәтлә нәзәрдән кечирәк.
Ҝениш мә’луматы тәтбиг етмәк габилијјәти
6-8. а) Биринҹи әсрдә јашајан вә Исаны динләјән инсанларын һәлә һансы имканлары јох иди? б) Һансы нүмунәләр ҝөстәрир ки, Иса ҝениш мә’лумат тәтбиг етмәк габилијјәтинә малик иди?
6 Исанын өзүнү динләјәркән биринҹи әсрдә јашајан шаҝирдләрин кечирдикләри һиссләр барәдә дүшүнмүсәнми? Бәли, һәмин шаҝирдләрин онун сәсини ешитмәк кими надир имканлары варды. Амма Исанын сөзләри һәлә јазылы сурәтдә јох иди вә шаҝирдләр, онун сөјләдикләрини јада салмаг үчүн белә јазылара мүраҹиәт едә билмирдиләр. Исанын дедикләрини онлар јаддашларында вә үрәкләриндә сахламалы идиләр. Мәсәлләрдән мәһарәтлә истифадә едәрәк, Иса вердији тә’лими јадда сахламаг тапшырығыны онлар үчүн асанлашдырырды. Неҹә?
7 Иса ҝениш мә’луматы тәтбиг етмәк габилијјәтинә малик иди. Мәсәләјә аидијјаты оланда вә ја бир шеји нәзәрә чарпдырмаг лазым ҝәлдикдә Иса ҝениш мә’лумат верирди. Мисал үчүн, итмиш бир гојуну тапмаг үчүн чобанын нечә гојуну атдығыны, үзүм бағында ишчиләрин нечә саат ишләдикләрини вә гуллара нечә талант верилдијини сөјләди (Матта 18:12-14; 20:1-16; 25:14-30).
8 Ејни заманда Иса, сөјләдији мәсәлләрин мә’насыны ајдын сурәтдә анламаға мане олаҹаг лазымсыз мә’луматы гејд етмирди. Мәсәлән, мәрһәмәтсиз гул һаггындакы мәсәлиндә Иса һәмин гулун һансы јолла 60 000 000 динар борҹ алдығыны изаһ етмәји лазым билмир. О, бағышламағын зәрури олдуғуну вурғулајыр. Ваҹиб фикир, гулун һансы јолла борҹ алмасы јох, она борҹун бағышланмасы вә һәмин гулун она аз мәбләғдә борҹу олан башга гул илә неҹә давранмасы иди (Матта 18:23-35). Бунун кими, гејб олмуш оғул һаггындакы мәсәлдә дә Иса, нәјә ҝөрә кичик оғула ҝөзләнилмәдән мирас лазым олдуғуну вә онун бу мирасы бош јерә хәрҹләмәсинин сәбәбини изаһ етмир. Лакин Иса, атанын һиссләрини вә евә гајыдан оғлунун үрәјиндәки дәјишиклијә неҹә мүнасибәт ҝөстәрдијини әтрафлы тәсвир едир. Атанын ҝөстәрдији мүнасибәтлә әлагәдар олан бу ҹүр ҝениш мә’лумат, Јеһованын ‘бол-бол бағышладығыны’ гејд етмәк үчүн чох зәрури иди (Ишаја 55:7; Лука 15:11-32).
9, 10. а) Персонажлары тәсвир едәркән, Иса диггәти нәјә јөнәлдирди? б) Исанын динләјиҹиләри вә башгалары нәјин сајәсиндә онун мәсәлләрини асанлыгла јадда сахлајырдылар?
9 Иса, чәкдији мәсәлләрдә иштирак едән шәхсләри тәсвир етмәкдә дә мәһарәтли иди. Персонажларын хариҹи ҝөрүнүшләрини тәсвир етмәк әвәзинә, Иса диггәти онларын давранышларына вә мүхтәлиф һадисәләрә олан мүнасибәтләринә јөнәлдирди. Мисал үчүн, хејирхаһ самаријалынын хариҹи ҝөрүнүшүнү гејд етмәдән, Иса даһа ваҹиб шеји — самаријалынын јол кәнарында узанмыш јаралы јәһудијә шәфгәтлә көмәк етдији һагда данышды. Иса, јахынлара ҝөстәрилән мәһәббәтин башга иргдән вә милләтдән олан инсанлары да әһатә етмәли олдуғуну өјрәтмәк үчүн лазым ҝәлән мә’луматы гејд етди (Лука 10:29, 33-37).
10 Иса өз мәсәлләрини лазымсыз мә’луматларла чәтинләшдирмирди. Бунун сајәсиндә, биринҹи әсрдә јашајан динләјиҹиләри онун мәсәлләрини вә орадакы гијмәтли ибрәт дәрсләрини асанлыгла јадда сахлајырдылар. Буну, Аллаһдан илһам алмыш Мүждәләри сонрадан охујанлар һаггында да демәк олар.
Ҝүндәлик һәјатдан ҝөтүрүлән мәсәлләр
11. Исанын мәсәлләриндә, шүбһәсиз ки, Галилејада бөјүјәркән ҝөрдүјү шејләрин неҹә әкс олунмасына даир нүмунәләр ҝәтирин.
11 Инсанларын һәјаты илә бағлы олан мәсәлләри Иса чох мәһарәтлә истифадә едирди. Онун мәсәлләринин чохунда, шүбһәсиз ки, Галилејада бөјүјәркән ҝөрдүјү шејләр әкс олунурду. Бир анлыға онун ушаглыг дөврү барәдә дүшүнәк. Анасынын, өтән дәфәдән галан мајалы хәмирдән маја кими истифадә едәрәк, чөрәк биширдијинә нечә дәфә тамаша етмишди? (Матта 13:33). Балыгчыларын Галилеја дәнизинин шәффаф суларына тор атдыгларыны нечә дәфә мүшаһидә етмишди? (Матта 13:47). Базар мејданында ојнајан ушаглары нечә дәфә ҝөрмүшдү? (Матта 11:16). Еһтимал ки, Иса, мәсәлләриндә өз әксини тапан башга сәһнәләр — тохум сәпилмәсини, севинҹли тој мәҹлисләрини вә ҝүнәш алтында јетишән тахыллары да ҝөрмүшдү (Матта 13:3-8; 25:1-12; Марк 4:26-29).
12, 13. Исанын буғда вә дәлиҹә мәсәли, онун јерли шәраитләрлә таныш олдуғуну неҹә ҝөстәрир?
12 Тәәҹҹүблү дејил ки, Исанын мәсәлләриндә адәтән ҝүндәлик һәјатла бағлы олан шәраит вә вәзијјәтләр хатырланыр. Буна ҝөрә дә, онун бу өјрәтмәк үсулуну нә дәрәҹәдә мәһарәтлә тәтбиг етдијини даһа јахшы анламаг үчүн, дедији сөзләрин јәһуди динләјиҹиләри үчүн дашыдығы мә’наны нәзәрдән кечирмәк фајдалыдыр. Ҝәлин ики нүмунәјә бахаг.
13 Биринҹи нүмунә: буғда вә дәлиҹә мәсәлиндә Иса сөјләди ки, бир адам өз тарласына јахшы тохум әкир, амма “дүшмәни” ҝәлиб, тарлаја дәлиҹә сәпир. Нәјә ҝөрә Иса мәһз бу ҹүр дүшмәнчилик һәрәкәтини сечир? Унутмајаг ки, о, һәмин нүмунәну Галилеја дәнизи јахынлығында чәкди, галилејалыларын әсас мәшғулијјәтләри исә, бәлли олдуғу кими, әкинчилик иди. Дүшмән ҝизлиҹә тарлаја ҝириб, ораја зәрәрли алаг оту сәпир — ахы, әкинчи үчүн бундан пис нә ола биләр? О дөврүн дүнјәви ганунлары ҝөстәрир ки, белә ишләр доғрудан да баш верирмиш. Ајдын дејилми ки, Иса динләјиҹиләринә јахшы таныш олан вәзијјәти истифадә едирди? (Матта 13:1, 2, 24-30).
14. Нәјә ҝөрә демәк олар ки, Иса хејирхаһ самаријалы мәсәлини данышаркән, “Јерусәлимдән Јериһоја” ҝедән јолу тәсадүфән гејд етмәмишди?
14 Икинҹи нүмунә: хејирхаһ самаријалы мәсәлини хатырлајаг. Иса ону белә башлајыр: “Бир нәфәр Јерусәлимдән Јериһоја ҝедәркән гулдурларын әлинә кечди. Гулдурлар онун палтарыны чыхартдылар, өзүнү јараладылар вә јарымҹан һалда гојуб, ҝетдиләр” (Лука 10:30). Иса “Јерусәлимдән Јериһоја” ҝедән јол һаггында тәсадүфән данышмыр. О, бу мәсәли Јерусәлимин јахынлығында јерләшән Јәһудејада данышырды. Буна ҝөрә дә динләјиҹиләри, чох ҝүман ки, сөһбәтин һансы јолдан ҝетдијини билирдиләр. Һәмин јолун, хүсусилә дә тәк сәфәрә чыханлар үчүн тәһлүкәли олдуғу јахшы мә’лум иди. Хатырланан јол әјри-үјрү иди, хәлвәт јерләрдән кечирди вә гулдурлар үчүн ҝизләнмәјә јер варды.
15. Нәјә ҝөрә хејирхаһ самаријалы мәсәлиндә бәһс олунан каһин вә левилинин е’тинасызлығына һеч ким һагг газандыра билмәзди?
15 Исанын “Јерусәлимдән Јериһоја” ҝедән јолу хатырлатмасы илә бағлы диггәтәлајиг даһа бир шеј вар. Мәсәлдә дејилир ки, һәмин јолдан әввәлҹә каһин, сонра исә левили кечир, лакин онлардан һеч бири, зәрәр чәкән адама јардым етмәк үчүн ајаг сахламыр (Лука 10:31, 32). Каһинләр Јерусәлим мә’бәдиндә хидмәт едирдиләр, левилиләр исә онлара көмәк едирдиләр. Каһин вә левилиләрин әксәријјәти азад вахтларында Јерусәлимин ҹәми 23 километрлијиндә јерләшән Јериһода јашајырдылар. Буна ҝөрә дә, онларын бә’зән һәмин јолдан кечдикләринә шүбһә јох иди. Һәмчинин фикир верәк ки, каһин вә левили “Јерусәлимдән” гајыдаркән һәмин јолдан кечирдиләр, демәли, онлар артыг мә’бәддә хидмәтләрини гуртармышдыларb. Беләликлә, онларын е’тинасызлығына һеч ким һагг газандыра билмәзди ки, онлар өлмүш кими ҝөрүнән адама тохунмаға горхмушлар, ахы ҹәсәдә тохунаркән бир гәдәр вахт мә’бәддә хидмәт етмәјә јарарсыз олардылар (Левилиләр 21:1; Сајлар 19:11, 16). Мәҝәр ајдын дејилми ки, Иса өз мәсәлиндә, динләјиҹиләринә таныш олан шејләр барәдә данышырды?
Јеһованын әл ишләриндән ҝөтүрүлән мәсәлләр
16. Јеһованын әл ишләри илә Исанын јахындан таныш олмасы нә үчүн тәәҹҹүблү дејил?
16 Исанын нүмунә вә мәсәлләри, онун биткиләр, һејванлар вә һава шәраитләри һаггында мә’луматы олдуғуна шәһадәт едир (Матта 6:26, 28-30; 16:2, 3). О, бу мә’луматлары һарадан мәнимсәмишди? Галилејада бөјүјәркән, шүбһәсиз ки, онун Јеһованын әл ишләрини мүшаһидә етмәк үчүн чохлу имканлары варды. Бундан әлавә, Иса “бүтүн хилгәтдән габаг доғулан”дыр вә һәр бир шејин јарадылмасында Јеһова ону “ме’мар” кими истифадә етмишдир (Колослулара 1:15, 16, И–93; Сүлејманын мәсәлләри 8:30, 31). Јеһованын әл ишләри илә Исанын јахындан таныш олмасына тәәҹҹүбләнмәк лазымдырмы? Ҝәлин ҝөрәк башгаларыны өјрәдәркән, Иса һәмин биликләрдән мәһарәтлә неҹә истифадә едирди.
17, 18. а) Исанын “Јәһја” китабынын 10-ҹу фәслиндә јазылан сөзләри, онун гојунларын хүсусијјәтләрини билдијини неҹә ҝөстәрир? б) Мүгәддәс Китабда хатырланан әразиләрдә олан кәсләр, чобанларла гојунлар арасында хүсуси телләр олдуғуну неҹә ҝөрмүшләр?
17 Исанын ән тә’сирли мәсәлләриндән бири “Јәһја” китабынын 10-ҹу фәслиндә јазылыб. Иса өзү илә давамчылары арасындакы сых мүнасибәти, чобанла гојунлар арасында олан мүнасибәтә бәнзәдир. Исанын сөзләри, онун ев һејванларынын хүсусијјәтләринә јахшы бәләд олдуғуну ҝөстәрир. О гејд етди ки, гојунлар онлары бир јерә апармаға мүгавимәт ҝөстәрмирләр вә сәдагәтлә өз чобанларынын архасынҹа ҝедирләр (Јәһја 10:2-4). Мүгәддәс Китабда хатырланан әразиләрдә олан кәсләр мүшаһидә етмишләр ки, чобанларла гојунлар арасында хүсуси телләр вар. XIX әсрдә тәбиәтшүнас Һ. Б. Тристрам јазырды: “Бир дәфә, чобанын өз сүрүсү илә неҹә ојнадығыны мүшаһидә едирдим. Чобан өзүнү елә апарырды ки, ҝуја гачыр, гојунлар исә онун далынҹа гачыр вә ону дөврәјә алырдылар. [...] Ахырда сүрү чобанын әтрафында атылыб-дүшәрәк, бир даирә јаратды”.
18 Гојунлар нәјә ҝөрә чобанын архасынҹа ҝедирләр? Иса деди: “Она ҝөрә ки, сәсини таныјырлар” (Јәһја 10:4). Доғрудурму ки, гојунлар өз чобанларынын сәсини таныјырлар? “Мүгәддәс торпағын тарихи ҹоғрафијасы” китабынын мүәллифи Ҹорҹ А. Смит етдији мүшаһидәләрлә бөлүшүр: “Бә’зән ҝүндүзләр Јәһудејанын су гујуларынын јахынлығында истираһәт едирдик. Үч вә ја дөрд чобан сүрүләрини ораја ҝәтирирдиләр. Сүрүләр бир-биринә гарышырдылар, биз исә, һәр чобанын өз гојунларыны неҹә ајыраҹағыны баша дүшә билмирдик. Амма су ичмәк вә атылыб-дүшмәк гуртардыгдан сонра, чобанлар бир-биринин ардынҹа вадинин мүхтәлиф јеринә дағылыр вә һәр бири хүсуси сәс чыхардылар. Һәр чобанын гојунлары да гарышмыш сүрүдән ајрылыб, чобанынын јанына ҝедирдиләр вә бундан сонра сүрү неҹә ҝәлмишдисә, еләҹә дә интизамлы сурәтдә ајрылырды” (“The Historical Geography of the Holy Land”). Өз фикрини тәсвир етмәк үчүн, чәтин ки, Иса бундан јахшы мәсәл тапарды. Әҝәр биз онун тә’лимләрини гәбул едиб, онлара риајәт едириксә, һәмчинин онун рәһбәрлијинә табе олуругса, “јахшы чобан” кими нәҹибликлә вә мәһәббәтлә гејдимизә галаҹаг (Јәһја 10:11).
Динләјиҹиләрә мә’лум олан һадисәләрдән ҝөтүрүлән мәсәлләр
19. Иса, һәмин әразидә баш вермиш фәлакәтли һадисәјә истинад едәрәк, јалан тә’лимә гаршы неҹә мәһарәтлә чыхыш етди?
19 Ибрәт дәрси ҝөтүрмәк мүмкүн олан һадисәләр дә тә’сирли мәсәлләр ола биләр. Бир дәфә Иса, ҝуја лајиг олан кәсләрин бәдбәхтлијә дүчар олдугларына даир јајылмыш јалан тәсәввүрү арадан галдырмаг үчүн, јахын вахтларда баш вермиш һадисәни хатырлатды. О деди: “Шилоах гүлләсинин үзәрләринә дүшүб өлдүрдүјү о он сәккиз нәфәри, Јерусәлимдә јашајан адамларын һамысындан даһа ҝүнаһкармы сајырсыныз?” (Лука 13:4). Иса, талејә инамы әкс етдирән фикрә гаршы мәһарәтлә чыхыш етди. Һәмин 18 ҹан ишләтдикләри ҝүнаһа ҝөрә Аллаһын гәзәбинә мә’руз галмамышдылар. Онларын фәлакәтли өлүмү “вахт вә тәсадүф” нәтиҹәсиндә олмушду (Ваиз 9:11). Бунунла да Иса, динләјиҹиләринә јахшы мә’лум олан һадисәјә истинад едәрәк, јалан тә’лими тәкзиб етди.
20, 21. а) Фәрисејләр нәјә ҝөрә Исанын шаҝирдләрини мүһакимә етдиләр? б) Аллаһын шәнбәјә даир ганунунун хырдачылыгла јеринә јетирилмәсини истәмәдијини ҝөстәрмәк үчүн, Иса Мүгәддәс Јазыларын һансы һиссәсинә истинад етди? в) Нөвбәти мәгаләдә нәдән бәһс олунаҹаг?
20 Башгаларыны өјрәдәркән, Иса Мүгәддәс Јазылардакы һадисәләрдән дә истифадә едирди. Онун шаҝирдләри шәнбә ҝүнүндә сүнбүл гопарыб једикләри үчүн фәрисејләрин онлары мүһакимә етдикләрини хатырлајаг. Әслиндә шаҝирдләр Аллаһын Ганунуну јох, фәрисејләрин шәнбәдә һансы ишин гадаған олундуғуну ҝөстәрән ҹидди ән’әнәләрини позурдулар. Аллаһын шәнбәјә даир олан ганунунун бу дәрәҹәдә хырдачылыгла јеринә јетирилмәсини нәзәрдә тутмадығыны ҝөстәрмәк үчүн, Иса 1 Самуел 21:3-6 ајәләриндә јазылан һадисәјә истинад етди. Давуд вә онун адамлары аҹдыгда сәјјар мә’бәдин јанында дајаныб, Аллаһа тәгдим едилән тәзә чөрәкләрлә әвәз олунмуш көһнә чөрәкләри једиләр. Үмумијјәтлә көһнә чөрәкләр каһинләр үчүн тә’јин олунурду. Лакин јаранан вәзијјәтдә, Давудла јанындакы адамлар һәмин чөрәкләри једикләринә ҝөрә мүһакимә олунмадылар. Мараглыдыр ки, Аллаһа тәгдим едилән чөрәкләрин көһнәлмишинин каһин олмајанлар тәрәфиндән јејилдији һагда Мүгәддәс Китабын јалныз бу һиссәсиндә дејилир. Иса һансы һадисәјә истинад етмәјин чох ҝөзәл олдуғуну билирди, онун јәһуди динләјиҹиләри дә, шүбһәсиз ки, һәмин һадисә илә таныш идиләр (Матта 12:1-8).
21 Доғрудан да, Иса Бөјүк Мүәллим иди! Онун ваҹиб һәгигәтләри динләјиҹиләринин анлаја биләҹәкләри тәрздә чатдырмагда мисилсиз габилијјәтинә һејран галырыг. Бәс биз башгаларыны өјрәдәркән ону неҹә тәглид едә биләрик? Бу һагда нөвбәти мәгаләдә бәһс олунаҹаг.
[Һашијәләр]
a Иса мүхтәлиф мәсәлләр чәкирди: онлары һәјатдан ҝөтүрүр, мүгајисә едир, гаршы-гаршыја гојур вә мәҹазлардан истифадә едирди. О, мәсәлләрдән — адәтән өзүнә мә’нәви вә ја руһани һәгигәти дахил едән гыса, ујдурулмуш әһвалатлардан истифадә етмәкдә јахшы танынмышды.
b Јерусәлим Јериһодан јүксәкдә јерләширди. Буна ҝөрә дә, мәсәлдә дејилдији кими, “Јерусәлимдән Јериһоја” јола дүшәркән, јолчу ашағы ‘енмәли’ (КМ) иди.
Јадыныздадырмы?
• Иса нәјә ҝөрә мәсәлләрлә өјрәдирди?
• Нәдән ҝөрүнүр ки, Иса, биринҹи әсрдәки динләјиҹиләринин баша дүшдүкләри мәсәлләрдән истифадә едирди?
• Иса өз мәсәлләриндә Јеһованын әл ишләри һаггындакы билијини мәһарәтлә неҹә тәтбиг едирди?
• Иса динләјиҹиләринә мә’лум олан һадисәләрә неҹә истинад едирди?
[24-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Исанын хејирхаһ самаријалы мәсәлинин мәғзи нәдир?