Онлар Мәсиһин интизарында идиләр

«“Халг Мәсиһин интизарында иди вә һәр кәс үрәјиндә Јәһја һаггында белә дүшүнүрдү: “Бәлкә Мәсиһ будур?”» (ЛУКА 3:15).

1. Мәләк чобанлара нә һагда хәбәр верди?

ГАРАНЛЫГ дүшмүшдү. Чобанлар чөлдә сүрүләрин кешијини чәкирди. Бирдән Јеһованын мәләји онларын гаршысында пејда олду вә Аллаһын ҹалалы әтрафы бүрүдү. Чобанлар јаман горхдулар! Мәләк белә бир һәјәҹанландырыҹы хәбәр сөјләди: «Горхмајын! Мән сизә бүтүн инсанлары шад едәҹәк хош хәбәри чатдырмаға ҝәлмишәм. Бу ҝүн... сизин Хиласкарыныз, Ағамыз Мәсиһ доғулуб». Чобанлар бу көрпәни јахынлыгдакы шәһәрдә, ахурда тапа биләрдиләр. Ҝөзләнилмәдән «сајсыз-һесабсыз мәләкләр» Аллаһы мәдһ етмәјә башладылар: «Ҝөјләрдәки Аллаһымыза ешг олсун! Јердә Онун бәјәндији инсанлара сүлһ нәсиб олсун!» (Лука 2:8—14).

2. «Мәсиһ» сөзүнүн мәнасы нәдир вә Мәсиһи неҹә мүәјјән етмәк олар?

² Сөзсүз, бу јәһуди чобанлар билирдиләр ки, «Мәсиһ» Аллаһын «Мәсһ олунмушу» демәкдир (Чых. 29:5—7). Бәс онлар һәмин көрпәнин, һәгигәтән дә, Јеһованын тәјин етдији Мәсиһ олаҹағына башгаларыны неҹә әмин едә биләрдиләр? Үстәлик, өзләри онун һаггында даһа чох неҹә өјрәнә биләрдиләр? Ибраниҹә Мүгәддәс Јазылардакы пејғәмбәрликләри арашдырмагла вә өјрәндикләрини һәмин ушағын һәјаты вә фәалијјәти илә мүгајисә етмәклә.

Инсанларын интизарда олмасынын сәбәби нә иди?

3, 4. Биз Даниел 9:24, 25 ајәләрини неҹә баша дүшүрүк?

³ Бу һадисәдән хејли мүддәт сонра Вәфтизчи Јәһја пејда олду. Онун сөзләринә вә әмәлләринә диггәт јетирән бәзи инсанлар: «Ҝөрәсән, Мәсиһ одур?» — дејә дүшүнүрдүләр. (Лука 3:15 ајәсини оху.) Ҝөрүнүр, бәзиләри Мәсиһә ишарә едән «јетмиш дәфә једдииллик дөвр» һагда пејғәмбәрлији дүзҝүн баша дүшүрдүләр. Демәли, онлар Мәсиһин нә заман пејда олаҹағыны мүәјјән едә билмишдиләр. Һәмин пејғәмбәрликдә дејилир: «Јерусәлими бәрпа едиб тикмәк үчүн верилән фәрманын чыхмасындан мәсһ олунмуш һөкмдара гәдәр једди једдииллик дөвр кечәҹәк. Алтмыш ики једдииллик дөвр әрзиндә Јерусәлим јенидән күчәләр вә хәндәкләрлә тикиләҹәк» (Дан. 9:24, 25).

⁴ Бу ҝүн Јеһованын хидмәтчиләри дәгиг билирләр ки, Даниел 9:25 ајәсиндәки 69 једдииллик дөвр вә ја 483 ил ерамыздан әввәл 455-ҹи илдә башламышды; һәмин ил фарс падшаһы Артахшаста Неһемјаја Јерусәлими тикиб бәрпа етмәк сәлаһијјәтини вермишди (Неһ. 2:1—8). Бу дөвр 483 илдән сонра, ерамызын 29-ҹу илиндә назаретли Иса вәфтиз едилән заман сона јетди. Һәмин вахт о, мүгәддәс руһла мәсһ олунараг Мәсиһ тәјин едилди (Мат. 3:13—17)a.

5. Биз инди һансы пејғәмбәрликләри нәзәрдән кечирәҹәјик?

⁵ Ҝәлин Мәсиһ һагда јазылан чохсајлы пејғәмбәрликләрин бәзиләринә диггәт јетирәк вә ҝөрәк бунлар Иса доғулан заман, онун һәјатынын еркән илләриндә вә хидмәти заманы неҹә јеринә јетиб. Шүбһә јохдур ки, бу, Аллаһын пејғәмбәрлик кәламына олан иманымызы даһа да мөһкәмләндирәҹәк. Һәмчинин бунлар сүбут едәҹәк ки, халгын чохдан вә һәсрәтлә ҝөзләдији Мәсиһ, һәгигәтән дә, Иса олуб.

Һәјатынын еркән илләри илә әлагәдар пејғәмбәрликләр

6. Јарадылыш 49:10 ајәсинин неҹә јеринә јетдијини изаһ един.

⁶ Мәсиһ Исраилин Јәһуда гәбиләсиндә доғулмалы иди. Јагуб өлүм ајағында оғулларына хејир-дуа верәркән пејғәмбәрлик етмишди: «Падшаһлыг әсасы Јәһуданын әлиндән ҝетмәјәҹәк, һөкмдарлыг әсасы онун нәслиндән итмәјәҹәк; о вахта гәдәр ки әсанын Саһиби ҝәләҹәк. Онда халглар Она итаәт едәҹәк» (Јар. 49:10). Кечмишдә бир чох јәһуди алимләри һесаб едирдиләр ки, Јагубун Јәһудаја дедији бу сөзләр Мәсиһ барәдәдир. Јәһуда гәбиләсиндән олан падшаһ Давуддан башлајараг «падшаһлыг әсасы» (падшаһлыг һакимијјәти) вә «һөкмдарлыг әсасы» (әмр етмәк сәлаһијјәти) Јәһуда гәбиләсинә мәхсус иди. Јәһуданын падшаһлыг сүлаләсиндән әсанын Саһиби — даими вә әвәзолунмаз Падшаһ ҝәләндә сүлалә сона чатаҹагды, чүнки Аллаһ Јәһуданын ахырынҹы падшаһы Сидгијаја билдирмишди ки, һакимијјәт гануни варисә вериләҹәк (Јез. 21:26, 27). Сидгијадан сонра Иса Давудун нәслиндән олан јеҝанә шәхс иди ки, Јеһова она тахт вәд етмишди. Исанын доғулмасындан әввәл Ҹәбрајыл мәләк Мәрјәмә демишди: «Јеһова Аллаһ она атасы Давудун тахтыны верәҹәк. О, Јагубун еви үзәриндә әбәдијјән һөкмранлыг едәҹәк, онун падшаһлығынын сону олмајаҹаг» (Лука 1:32, 33). Әсанын Саһиби һәм Јәһуданын, һәм дә Давудун нәслиндән олан Иса Мәсиһ олду (Мат. 1:1—3, 6; Лука 3:23, 31—34).

7. Мәсиһ һарада доғулмушду вә нәјә ҝөрә бу, диггәтәлајигдир?

⁷ Мәсиһ Бетлеһемдә доғулмалы иди. Микеја пејғәмбәр јазмышды: «Еј Бет-Лехем [Бетлеһем] Ефрата, сән Јәһуда нәсилләринин кичији олсан да, мәним үчүн Исраил үзәриндә Һөкмдар сәндән чыхаҹаг. Онун нәсли чох гәдимләрә, заманын башланғыҹына ҝедир» (Мик. 5:2). Мәсиһ, ҝөрүнүр, вахтилә Ефрата кими танынан Јәһуданын Бетлеһем шәһәриндә доғулмалы иди. Онун анасы Мәрјәм вә өҝеј атасы Јусиф Назаретдә јашајырдылар. Лакин Ромада әһалинин сијаһыја алынмасы әмри чыханда онлар Бетлеһемә ҝетмәли олдулар вә ерамыздан әввәл 2-ҹи илдә бурада Иса доғулду (Мат. 2:1, 5, 6). Һәгигәтән дә, бу пејғәмбәрлик мөһтәшәм шәкилдә јеринә јетди!

8, 9. Мәсиһин анадан олмасы илә вә бундан сонра баш верән һадисәләрлә әлагәдар һансы пејғәмбәрликләр сөјләнилмишди?

⁸ Мәсиһ бакирә гыздан доғулмалы иди. (Јешаја 7:14 ајәсини оху.) Ибрани сөзү бетулаһ «бакирә» демәкдир, лакин Јешаја 7:14 ајәсиндә алмаһ сөзүндән истифадә олунуб. Һәмин пејғәмбәрликдә дејилир ки, «бакирә гыз [һаалмаһ] һамилә олуб оғлан доғаҹаг». Алмаһ сөзү һәлә әрә ҝетмәјән Ребека үчүн дә ишләнмишди (Јар. 24:16, 43). Матта Аллаһдан илһам алараг Јешаја 7:14 ајәсинин Исанын анадан олмасы заманы јеринә јетдијини ҝөстәрмәк мәгсәдилә «бакирә» сөзү үчүн јунанҹа парфенос сөзүндән истифадә етмишди. Һәм Маттанын, һәм дә Луканын јазығы Мүждәләр ҝөстәрир ки, Мәрјәм Аллаһын мүгәддәс руһунун көмәјилә һамилә галанда бакирә иди (Мат. 1:18—25; Лука 1:26—35).

⁹ Мәсиһ дүнјаја ҝәләндән сонра балаҹа ушаглар гәтлә јетириләҹәкди. Буна бәнзәр һадисә Мәсиһин анадан олмасындан јүзилликләр өнҹә дә баш вермишди. О заман Мисир падшаһы — фирон әмр етмишди ки, ибраниләрин тәзә доғулан оғлан ушагларыны Нил чајына атсынлар (Чых. 1:22). Лакин Јеремја 31:15, 16 ајәләриндәки пејғәмбәрлик, јәни «дүшмән [өлкәсинә]» апарылан оғулларына ҝөрә ағлајан Рәһиләнин тәсвир олундуғу пејғәмбәрлик хүсусилә диггәтәлајигдир. Онун фәрјады узаг Рама шәһәриндә, Јерусәлимдән шималда јерләшән Бинјамин гәбиләсиндә ешидилирди. Матта изаһ едир ки, падшаһ Һирод Бетлеһемдә вә онун әтраф әразиләриндә балаҹа оғлан ушагларыны өлдүрмәк әмрини верәндә Јеремја васитәсилә сөјләнилән бу пејғәмбәрлик јеринә јетди. (Матта 2:16—18 ајәләрини оху.) Орадакы ағлашманы тәсәввүр едә биләрсиниз?

10. Һушә 11:1 ајәси Исанын үзәриндә неҹә јеринә јетди? Изаһ един.

¹⁰ Исраиллиләр кими, Мәсиһ дә Мисирдән чағырылаҹагды (Һушә 11:1). Һирод ушагларын гәтлә јетирилмәси барәдә фәрман чыхармамыш мәләк Јусифлә Мәрјәмә әмр етди ки, Исаны ҝөтүрүб Мисирә гачсынлар. «Јеһованын пејғәмбәр [Һушә] васитәсилә дедији: “Оғлуму Мисирдән чағырдым”, — сөзләри јеринә јетсин дејә, Һиродун өлүмүнә гәдәр» онлар бурада галдылар (Мат. 2:13—15). Шүбһә јохдур ки, анадан олмасы вә һәјатынын еркән илләри илә әлагәдар сөјләнилән пејғәмбәрликләрин јеринә јетмәсинә Иса һеч ҹүр тәсир ҝөстәрә билмәзди.

Мәсиһ өз фәалијјәтинә башлајыр

11. Јеһованын Мәсһ олунмушу үчүн јол неҹә һазырланды?

¹¹ Аллаһын Мәсһ олунмушу үчүн јол һазырланаҹагды. Малаки габагҹадан сөјләмишди ки, бу иши «Илјас» пејғәмбәр ҝөрәҹәк; о, инсанларын үрәјини Мәсиһин ҝәлишинә һазырлајаҹагды. (Малаки 4:5, 6 ајәләрини оху.) Иса өзү тәсдигләди ки, «Илјас» барәдә дејиләнләр Вәфтизчи Јәһјанын үзәриндә јеринә јетди (Мат. 11:12—14). Марк исә јазмышды ки, Јәһја өз хидмәти илә Јешајанын пејғәмбәрлијини иҹра етди (Јешаја 40:3; Марк 1:1—4). Иса Јәһјанын онун үчүн јол һазырламасыны дүзүб-гошмамышды. Бу, Аллаһын ирадәси иди, чүнки О, инсанларын Мәсиһи мүәјјән етмәләрини истәјирди.

12. Јеһованын нијјәтинә ҝөрә, Мәсиһ һансы иши иҹра едәҹәкди?

¹² Аллаһын нијјәтинә әсасән, Мәсиһ хүсуси тапшырығы јеринә јетирмәли иди. Иса боја-баша чатдығы Назарет шәһәриндә синагогда Јешајанын тумарындан охујаркән нөвбәти сөзләри өзүнә аид етди: «Јеһованын руһу үзәримдәдир, чүнки О, мәни јохсуллара хош хәбәри бәјан етмәк үчүн мәсһ етди. О, мәни әсирләрә азадлығы вә корлара ишығы тәблиғ етмәк, мәзлумлара гуртулуш вермәк, Јеһованын илтифат илини тәблиғ етмәк үчүн ҝөндәрди». Иса әсил Мәсиһ олдуғу үчүн әминликлә демишди: «Ешитдијиниз бу ајәләр бу ҝүн јеринә јетди» (Лука 4:16—21).

13. Һансы пејғәмбәрликдә дејилир ки, Иса хидмәтинә Галилејада башлајаҹаг?

¹³ Габагҹадан дејилмишди ки, Мәсиһ хидмәтинә Галилејада башлајаҹаг. Јешаја «Зевулун [Зебулун] вә Нафтали [Нифталы] бөлҝәләри,.. мүхтәлиф милләтләр јашајан Галилеја» һагда нөвбәти сөзләри јазмышды: «Зүлмәтдә јашајан халг мөһтәшәм бир ишыг ҝөрдү. Өлүм көлҝәси дијарында мәскунлашанларын үзәринә нур доғду» (Јешаја 9:1, 2). Иса өз хидмәтинә Галилејада јерләшән Капернаһумдан башламышды. Бурада бир чох Зебулун вә Нифталы сакинләринин руһани нур сачан Исанын тәлимләринә гулаг асыб онлардан фајдаланмаг имканы варды (Мат. 4:12—16). Галилејада Иса дәрин мәна дашыјан Дағүстү тәблиғини сөјләди, һәвариләрини сечди, илк мөҹүзәсини ҝөстәрди вә дирилдикдән сонра тәхминән 500 шаҝирдинә ҝөрүндү (Мат. 5:1—7:27; 28:16—20; Марк 3:13, 14; Јәһ. 2:8—11; 1 Кор. 15:6). Иса Зебулун вә Нифталы бөлҝәләриндә тәблиғ етмәклә Јешајанын пејғәмбәрлијини јеринә јетирди. Әлбәттә, сонра Иса Падшаһлыг һагда хош хәбәри Исраилин диҝәр бөлҝәләриндә дә бәјан едәрәк фәалијјәтини давам етдирмишди.

Мәсиһ һагда диҝәр пејғәмбәрликләр

14. Мәзмур 78:2 ајәси Исанын үзәриндә неҹә јеринә јетди?

¹⁴ Мәсиһ тәлим верәркән мәсәлләрдән, јәни әјани нүмунәләрдән истифадә едәҹәкди. Мәзмурчу Асәф охујурду: «Ағзымы бу мәсәллә ачыб кечмишдәки мүәммалары бәјан едәҹәјәм» (Мәз. 78:2). Бу пејғәмбәрлијин Исаја аид олдуғу нәдән бәллидир? Маттанын сөзләриндән. Матта Исанын Падшаһлығы хардал тохумуна вә мајаја бәнзәтдији мәсәлләри нәгл етдикдән сонра әлавә етди: «Иса онларла данышанда һәмишә мәсәл чәкирди. Беләҹә, пејғәмбәр васитәсилә дејилмиш бу сөзләр јеринә јетди: “Ағзымы мәсәлләрлә ачаҹағам, бәшәрин тәмәли гојуландан бәри ҝизли сахланылмыш сирләри бәјан едәҹәјәм”» (Мат. 13:31—35). Мәсәлләр вә ја әјани нүмунәләр Исанын истифадә етдији ән тәсирли тәлим үсулларындан бири иди.

15. Јешаја 53:4 ајәсинин неҹә јеринә јетдијини изаһ един.

¹⁵ Мәсиһ бизим хәстәликләримизи чәкмәли иди. Јешаја пејғәмбәр сөјләмишди: «Әслиндә хәстәликләримизи о чәкди, дәрдләримизи өз үзәринә ҝөтүрдү» (Јешаја 53:4). Матта јазыр ки, Иса Петерин гајынанасыны вә бир чох башга адамлары сағалданда «Јешаја пејғәмбәр васитәсилә дејилмиш сөзләр јеринә јетди: “О, бизим хәстәликләримизи үзәринә ҝөтүрдү вә азар-безарымызы апарды”» (Мат. 8:14—17). Мүгәддәс Китабда Исанын башга адамлара шәфа вердији һадисәләрдән дә бәһс олунур.

16. Һәвари Јәһја Јешаја 53:1 ајәсиндәки пејғәмбәрлијин Исанын үзәриндә јеринә јетдијини неҹә ҝөстәрди?

¹⁶ Мәсиһин хејирхаһ әмәлләринә бахмајараг, бир чох инсанлар она иман етмәјәҹәкди. (Јешаја 53:1 ајәсини оху.) Һәвари Јәһја бу пејғәмбәрлијин неҹә јеринә јетдијини изаһ етди: «Иса онларын ҝөзү габағында чохлу мөҹүзә ҝөстәрсә дә, онлар Исаја инанмырдылар. Беләликлә, Јешаја пејғәмбәрин бу сөзләри јеринә јетди: “Јеһова, ким ешитдијимизә инанды? Јеһова голунун ҝүҹүнү кимә ҝөстәрди?”» (Јәһја 12:37, 38). Һәтта һәвари Павелин дөврүндә дә Мәсиһ Иса барәдә хош хәбәрә иман ҝәтирән инсанларын сајы аз иди (Ром. 10:16, 17).

17. Јәһја Мәзмур 69:4 ајәсинин јеринә јетдијини неҹә ҝөстәрди?

¹⁷ Инсанлар бош јерә Мәсиһә нифрәт едәҹәкдиләр (Мәз. 69:4). Јәһја Исанын нөвбәти сөзләрини ситат ҝәтирир: «[Халгын] арасында мисли ҝөрүлмәмиш ишләри ҝөрмәсәјдим, ҝүнаһсыз олардылар. Анҹаг мәним ишләрими ҝөзләри илә ҝөрә-ҝөрә мәнә дә, Атама да нифрәт етдиләр. Лакин беләҹә, онларын Ганунунда јазылмыш: “Мәнә наһагдан нифрәт етдиләр”, — сөзләри јеринә јетди» (Јәһ. 15:24, 25). Бәзән «Ганун» дејилдикдә бүтүн Мүгәддәс Јазылар нәзәрдә тутулур (Јәһ. 10:34; 12:34). Мүждәләрдә јазылан һадисәләр тәсдигләјир ки, инсанлар, хүсусилә дә јәһуди дин рәһбәрләри Исаја нифрәт едирдиләр. Үстәлик, Мәсиһ демишди: «Дүнја мәнә нифрәт едир, чүнки мән онун ишләринин шәр олдуғуна шәһадәт едирәм. Анҹаг сизә нифрәт етмәсинә сәбәб јохдур» (Јәһ. 7:7).

18. Нөвбәти мәгаләдә нә мүзакирә олунаҹаг вә бу, бизим әминлијимизи неҹә мөһкәмләндирәҹәк?

¹⁸ Исанын биринҹи әсрдәки давамчылары онун Мәсиһ олдуғуна зәррә гәдәр дә шүбһә етмирдиләр, чүнки Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда Мәсиһ һагда дејилән пејғәмбәрликләр онун үзәриндә јеринә јетмишди (Мат. 16:16). Ҝөрдүјүмүз кими, һәмин пејғәмбәрликләрин бәзиләри назаретли Исанын һәјатынын еркән илләри вә хидмәти заманы јеринә јетмишди. Мәсиһ барәдә диҝәр пејғәмбәрликләр нөвбәти мәгаләдә арашдырылаҹаг. Шүбһә јохдур ки, онларын үзәриндә дуа едәрәк дүшүнмәјимиз Исанын сәмави Атамыз Јеһова тәрәфиндән тәјин олунан әсил Мәсиһ олдуғуна әминлијимизи мөһкәмләндирәҹәк.

[Һашијә]

Неҹә ҹаваб верәрдиниз?

• Исанын анадан олмасы илә әлагәдар һансы пејғәмбәрликләр јеринә јетмишди?

• Мәсиһ үчүн јол неҹә һазырланмышды?

• «Јешаја» китабынын 53-ҹү фәслиндә јазылан һансы пејғәмбәрликләр Исанын үзәриндә јеринә јетиб?