Тәблиғ ишинин бәһрәси — «мәһсул јетишиб вә бичинә һазырдыр»

1, 2. а) Нәјә ҝөрә шаҝирдләр чашгынлыг ичиндә идиләр? б) Иса һансы бичин ишиндән данышырды?

«БАШЫНЫЗЫ галдырын вә тарлалара бахын, мәһсул јетишиб, бичинә һазырдыр». Иса пејғәмбәрин бу сөзләрини ешидән шаҝирдләри чашгынлыг ичиндә идиләр. Чүнки онлар Исанын ҝөстәрдији истигамәтә баханда мәһсулун һәлә јетишмәдијини ҝөрдүләр. «О, һансы бичиндән данышыр, ахы бичинә һәлә нечә ај вар?» — дејә онлар дүшүнә биләрдиләр (Јәһ. 4:35).

² Лакин Иса һәгиги бичиндән данышмырды. О, бу нүмунә әсасында шаҝирдләринә руһани бичин — инсанларын бичини илә бағлы ики ваҹиб дәрс вермәк истәјирди. Бунлар һансылар иди? Ҝәлин бу мәлуматы әтрафлы арашдыраг.

Иш башына кечин вә севинҹ дујун

3. а) «Тарлалара бахын, мәһсул јетишиб» сөзләрини демәјә Исаны нә тәшвиг етмишди? б) Иса өз сөзләринә неҹә ајдынлыг ҝәтирди?

³ Иса пејғәмбәрин шаҝирдләри илә етдији сөһбәт ерамызын 30-ҹу илинин сонларында, Сәмәријјәнин Сихар шәһәри јахынлығында олмушду. Шаҝирдләри шәһәрә ҝедәндә Иса булағын јанында отуруб бир гадына тәблиғ едирди. Гадын ешитдикләринин нә дәрәҹәдә ваҹиб олдуғуну дәрһал анлады. Шаҝирдләри Исанын јанына гајыданда о, ешитдикләри һејрәтамиз шејләри јахынлары илә бөлүшмәк үчүн тәләм-тәләсик Сихара ҝетди. Онун данышдыглары бөјүк мараға сәбәб олду вә ҹамаат Исаны ҝөрмәк үчүн тез булаға тәрәф јолланды. Елә һәмин вахт тарлаја бахан Иса чохлу сајда сәмәријјәлинин она доғру ҝәлдијини ҝөрүб деди: «Тарлалара бахын, мәһсул јетишиб». Сонра о, һәгиги јох, руһани бичини нәзәрдә тутдуғуну билдирмәк үчүн сөзүнә давам етди: «Бичинчи... әбәди һәјат үчүн мәһсул јығыр» (Јәһ. 4:5—30, 36).

4. а) Иса Мәсиһ руһани бичин иши илә бағлы һансы ики мүһүм мәгамы вурғуламышды? б) Биз һансы суаллары нәзәрдән кечирәҹәјик?

⁴ Иса Мәсиһ руһани бичин иши илә бағлы һансы ики мүһүм мәгамы вурғуламышды? Биринҹиси, бу иш олдугҹа тәҹилидир. Онун «мәһсул јетишиб» сөзләри давамчыларыны һәрәкәтә сәсләјирди. Бу ишин нә дәрәҹәдә ваҹиб олдуғуну вурғулајараг о, шаҝирдләринә демишди: «Бичинчи артыг әмәк һаггыны алыр». Бәли, бичин иши артыг башламышды — гәтијјән јубанмаг олмазды! Икинҹиси, бу иш ишчиләрә севинҹ ҝәтирир. Иса демишди ки, әкән дә, бичән дә бирҝә севинир (Јәһ. 4:35б, 36). Иса бу гәдәр сәмәријјәлинин она иман ҝәтирдијини ҝөрәндә севиндији кими, шаҝирдләри дә бичин ишиндә үрәкдән чалышмагла бөјүк севинҹ дујаҹагдылар (Јәһ. 4:39—42). Биринҹи әсрдә баш вермиш бу һадисә бизим үчүн мүһүм әһәмијјәт кәсб едир, чүнки һал-һазырда һәјата кечирилән ән бөјүк руһани бичин вахты нәләрин баш вердијини әјани шәкилдә ҝөстәрир. Бәс мүасир дөврдә бичин нә заман башлајыб? Бу ишдә кимләр иштирак едир? Вә о һансы бәһрәләри ҝәтириб?

Падшаһымыз ән бөјүк бичин ишинә рәһбәрлик едир

5. Үмумдүнја бичин ишинә ким рәһбәрлик едир вә Јәһјанын алдығы ҝөрүнтүдә бу ишин тәҹили олдуғу неҹә ҝөстәрилир?

⁵ Јеһова Аллаһ һәвари Јәһјаја вердији ҝөрүнтүдә Исаны үмумдүнја бичин ишинә тәјин етдијини ҝөстәрмишди. (Вәһј 14:14—16 ајәләрини охујун.) Бу ҝөрүнтүдә Иса башында таҹ, әлиндә ораг тәсвир олунур. Башындакы «гызыл таҹ» онун Падшаһ мөвгејини, әлиндәки «ити ораг» исә Бичинчи кими дашыдығы рола ишарә едир. Јеһова Аллаһ мәләк васитәсилә бичин вахтынын чатдығыны вә јерин мәһсулунун там јетишдијини демәклә ишин тәҹили олдуғуну вурғулајыр. Һәгигәтән дә, «артыг бичин вахтыдыр» — ләнҝимәк олмаз! Аллаһын: «Орағыны ишә сал вә бич», — ҝөстәришинә әсасән, Иса орағыны јерә тушлајыр вә јер үзүндә бичин, јәни инсанларын јығымы башлајыр. Бу мөһтәшәм ҝөрүнтү бизә бир даһа хатырладыр ки, «јерин мәһсулу там јетишиб». Бәс бу бизә үмумдүнја бичин ишинин нә вахт башладығыны мүәјјән етмәјә көмәк едирми? Әлбәттә!

6. а) Бичин вахты нә заман башлајыб? б) «Јерин мәһсулу» нә заман јығылмаға башлајыб? Изаһ един.

⁶ «Вәһј» китабынын 14-ҹү фәслиндә гејд олунан Јәһјанын ҝөрүнтүсүндә Иса, јәни Бичинчи башында таҹ тәсвир олунур (14-ҹү ајә); нәтиҹә етибарилә, бу, онун 1914-ҹү илдә Падшаһ тәјин олунмасындан сонракы вахта аиддир (Дән. 7:13, 14). Бундан бир мүддәт сонра Исаја бичин ишинә башламаг әмр олунур (15-ҹи ајә). Исанын буғда бичини илә бағлы сөјләдији мәсәлдә дә һадисәләр ејни ардыҹыллыгла ҝөстәрилир. О демишди: «Бичин бу дөврүн [јекунудур]». Беләликлә, бичин вахты вә бу дөврүн јекуну ејни вахтда — 1914-ҹү илдә башлајыб. «Бичин вахты» башлајандан бир мүддәт сонра мәһсул јығымы башлајыр (Мәт. 13:30, 39). Өтән илләрә нәзәр саланда ҝөрүрүк ки, мәһсул јығымы Иса Падшаһ оландан бир нечә ил сонра башлајыб. Биринҹиси, 1914-ҹү илдән 1919-ҹу илин әввәлләринә гәдәр Иса мәсһ олунмуш давамчылары арасында тәмизлик иши апарды (Мәл. 3:1—3; 1 Бут. 4:17). Сонра 1919-ҹу илдә «јерин мәһсулу» јығылмаға башлады. Иса јени тәјин олунмуш садиг нөкәр васитәсилә јубанмадан гардашлара тәблиғ ишинин тәҹили олдуғуну анламаға көмәк етди. Ҝәлин нәләрин баш вердијинә нәзәр салаг.

7. а) Нәјин сајәсиндә гардашлар тәблиғ ишинин тәҹили олдуғуну анладылар? б) Онлар нә етмәјә тәшвиг олундулар?

⁷ «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1920-ҹи ил ијул сајында дејилирди: «Мүгәддәс Јазылары арашдырмағын нәтиҹәсиндә мәлум олду ки, килсәјә [јығынҹаға] Падшаһлыг һагда мүждәни бәјан етмәк кими бөјүк шәрәфли иш һәвалә олунуб». Мисал үчүн, Әшијанын пејғәмбәрлији сајәсиндә гардашлар Падшаһлыг һагда хош хәбәри бүтүн дүнјада бәјан едилмәли олдуғуну анладылар (Әшј. 49:6; 52:7; 61:1—3). Онлар бу ишин неҹә һәјата кечәҹәјини билмирдиләр, анҹаг әмин идиләр ки, Јеһова онлара мүтләг јол ачаҹаг. (Әшија 59:1 ајәсини охујун.) Тәблиғ ишинин тәҹили олдуғуну ајдын баша дүшмәләри гардашлары бу иши даһа да сүрәтләндирмәјә тәшвиг етди. Онлар буна неҹә һај вердиләр?

8. 1921-ҹи илдә гардашлар тәблиғ иши илә һансы ики мәгамы баша дүшдүләр?

⁸ «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1921-ҹи ил декабр сајында дејилирди: «Бу ил ән јахшы ил олду, чүнки әввәлки илләрлә мүгајисәдә 1921-ҹи илдә даһа чох инсан һәгигәти ешитди». Орада һәмчинин гејд олунурду: «Һәлә ҝөрүләси чох иш вар... Ҝәлин бу иши севинҹлә ҝөрәк». Фикир верин ки, гардашлар Исанын һәвариләринә тәблиғ иши илә бағлы вурғуладығы ики мүһүм мәгамы анламышдылар: бу иш тәҹилидир вә ишчиләр бундан севинҹ дујур.

9. а) 1954-ҹү илдә «Ҝөзәтчи гүлләси» журналында бичин иши илә бағлы нә дејилмишди вә нәјә ҝөрә? б) Өтән 50 ил әрзиндә тәблиғчиләрин сајында һансы артым мүшаһидә олунмушду? («Дүнја мигјасында артым» адлы диаграма бахын.)

⁹ 1930-ҹу илләрдә гардашлар башга гојунлардан ибарәт бөјүк издиһамын Падшаһлыг һагда хош хәбәрә һај верәҹәјини анладыгдан сонра онлар тәблиғ ишини даһа да сүрәтләндирдиләр (Әшј. 55:5; Јәһ. 10:16; Вәһј 7:9). Нәтиҹәдә, 1934-ҹү илдән 1953-ҹү илә гәдәр хош хәбәри тәблиғ едәнләрин сајы 41 000-дән 500 000-ә галхды! «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1954-ҹү ил 1 декабр сајында белә бир гәнаәтә ҝәлинмишди: «Үмумдүнја бичин иши Јеһованын руһунун вә Кәламынын гүдрәти сајәсиндә һәјата кечирилир»a (Зәк. 4:6).

Бәдии ифадәләрлә тәсвир олунмуш бичин ишинин бәһрәси

10, 11. Хардал тохуму мәсәлиндә тохумун бөјүмәсиндә һансы диггәтәлајиг мәгамлар вурғуланыр?

¹⁰ Иса пејғәмбәр Падшаһлыг һагда мәсәлләриндә бәдии ифадәләрдән истифадә едәрәк бичин ишинин ҝәтирәҹәји бәһрәләри габагҹадан демишди. Ҝәлин онун хардал тохуму вә маја илә бағлы чәкдији мәсәлләрә нәзәр салаг. Биз әсас етибарилә бу мәсәлләрин ахыр заманда неҹә һәјата кечдијинә диггәт јетирәҹәјик.

¹¹ Хардал тохуму мәсәли. Бир адам хардал тохуму әкди. Хардал тохуму бөјүјүб нәһәнҝ бир ағаҹ олду вә гушлар онун башында јува салды. (Мәтта 13:31, 32 ајәләрини охујун.) Бу мәсәлдә тохумун бөјүмәсиндә һансы диггәтәлајиг мәгамлар вурғуланыр? 1) Бөјүмәнин мигјасы һејрәтамиздир. Хардал «тохумлар арасында ән хырдасы» олса да, «бөјүјүб... гол-будаг» атараг ағаҹ олур (Марк 4:31, 32). 2) Бөјүмә просеси мүтләг баш верир. Тохум «јерә әкиләндән сонра [бөјүјүр]». Бәли, Иса тохумун бөјүјә биләҹәјини јох, бөјүдүјүнү демишди. Бу просесин гаршысыны алмаг мүмкүн дејил. 3) Бөјүјүб гол-будаг атан ағаҹ она тәрәф ҝәләнләри ҹәлб едир вә онлар үчүн јува, јәни сығынаҹаг олур. «Ҝөјүн гушлары... ҝәлиб онун көлҝәсиндә јува салырлар». Бу үч мәгамы мүасир дөврдәки руһани бичин ишинә неҹә аид етмәк олар?

12. Хардал тохуму мәсәлини һал-һазырда ҝедән бичин ишинә неҹә аид етмәк олар? («Мүгәддәс Китабы өјрәнәнләрин сајындакы артым» адлы диаграма бахын.)

¹² 1) Бөјүмәнин мигјасы. Мәсәлдә Падшаһлыг һагда хош хәбәрин вә мәсиһи јығынҹағынын бөјүмәси вурғуланыр. Мәсһ олунмуш бичинчиләр 1919-ҹу илдән бәри бәрпа олунмуш мәсиһи јығынҹағына топланырлар. Һәмин вахт ишчиләрин сајы аз олса да, сүрәтлә артырды. Һәгигәтән дә, 1900-ҹү илләрин әввәлләриндән бу ҝүнә кими баш верән артымы ҝөрмәк олдугҹа һејрәтамиздир! (Әшј. 60:22). 2) Бөјүмә просеси мүтләг баш верир. Мәсиһи јығынҹағында баш верән артым гаршысыалынмаздыр. Тохумун бөјүмәсинә нә гәдәр әнҝәл төрәдилсә дә, о, јенә дә бөјүмәјә давам едир (Әшј. 54:17). 3) Сығынаҹаг. Ағаҹын будагларында сығынаҹаг тапан «ҝөјүн гушлары» тәхминән 240 өлкә вә әразидә јашајан милјонларла сәмими-гәлбли инсанлары тәмсил едир. Онлар Падшаһлыг һагда хош хәбәри гәбул едәрәк мәсиһи јығынҹағынын үзвү олурлар (Һизг. 17:23). Орада онлар руһани гида гәбул едир, тәравәтләнир вә мүдафиә олунурлар (Әшј. 32:1, 2; 54:13).

13. Маја мәсәлиндә бөјүмә просеси илә бағлы һансы диггәтәлајиг мәгамлар вурғуланыр?

¹³ Маја мәсәли. Гадын уна бир аз маја гатанда бүтүн хәмир аҹыјыр. (Мәтта 13:33 ајәсини охујун.) Бу мәсәлдә бөјүмә просеси илә бағлы һансы диггәтәлајиг мәгамлар вурғуланыр? Ҝәлин бунлардан икисини мүзакирә едәк. 1) Бөјүмә просеси көклү дәјишиклијә сәбәб олур. Маја бүтүн хәмири аҹыдыр. 2) Бөјүмә просеси һәр јана јајылыр. Маја «үч бөјүк тәкнә [уну]», јәни бүтүн хәмири аҹыдыр. Бу ики мәгамы мүасир дөврдәки руһани бичин ишинә неҹә аид етмәк олар?

14. Маја мәсәлини һал-һазырда ҝедән бичин ишинә неҹә аид етмәк олар?

¹⁴ 1) Көклү дәјишиклик. Маја Падшаһлыг һагда хош хәбәри, хәмир исә бәшәријјәти тәмсил едир. Маја хәмирә гарышараг ону дәјишдији кими, хош хәбәр дә она һај верән инсанларын үрәјиндә көклү дәјишиклијә сәбәб олур (Ром. 12:2). 2) Һәр јана јајылма. Мајанын јајылмасы хош хәбәрин јајылмасыны ҝөстәрир. Аҹыма просесинин баш вермәси үчүн маја бүтүн хәмирә јајылдығы кими, Падшаһлыг һагда хош хәбәр дә «јерин уҹгарларынадәк» јајылыр (Һәв. 1:8). Һәмчинин мәсәлин бу һиссәсиндән ҝөрүнүр ки, Падшаһлыг һагда хош хәбәр фәалијјәтимизин гадаға алтында олдуғу вә тәблиғ ишинин ҝөзә чарпмадығы өлкәләрдә белә јајылаҹаг.

15. Әшија 60:5, 22 ајәләри неҹә јеринә јетир? (93-ҹү сәһифәдәки «Јалныз Јеһованын сајәсиндә мүмкүндүр», еләҹә дә 96 вә 97-ҹи сәһифәләрдәки «Ән балаҹасындан гүдрәтли халг төрәјәҹәк» адлы чәрчивәләрә бахын.)

¹⁵ Исанын чәкдији бу мәсәлләрдән тәхминән 800 ил әввәл, Јеһова Аллаһ Әшија пејғәмбәр васитәсилә мүасир дөврдә руһани бичин ишинин нә дәрәҹәдә вүсәт алаҹағыны вә бу ишин севинҹ ҝәтирәҹәјини бәдии ифадәләрлә тәсвир етмишдиb. Аллаһ «узаглардан» Онун тәшкилатына ахышан инсанлардан бәһс едирди. Јеһова бу ҝүн мәсһ олунмушларын јер үзүндәки галығынын тәмсил етдији «гадына» үз тутараг демишди: «Буну ҝөрәндә чөһрән шәфәг сачаҹаг, үрәјин чырпынаҹаг, даға дөнәҹәк, чүнки дәнизин сәрвәти сәнә јөнәләҹәк, халгларын вары јанына ахышаҹаг» (Әшј. 60:1, 4, 5, 9). Бу сөзләрдә неҹә дә бөјүк һәгигәт вар! Бу ҝүн Јеһоваја узун мүддәт хидмәт едәнләр јашадыглары әразидә тәблиғчиләрин сајынын бир нечә нәфәрдән минләрә чатдығыны ҝөрәндә, сөзүн әсил мәнасында, севинҹдән шәфәг сачырлар.

Јеһованын бүтүн хидмәтчиләринин севинмәсинә сәбәб

16, 17. Әкәнлә бичәнин гоша севинмәсинә сәбәб нәдир? (Һәмчинин «Амазонда ики трактат ики үрәјә неҹә тәсир етди?» адлы чәрчивәјә бахын.)

¹⁶ Ҝәлин Иса Мәсиһин һәвариләринә дедији сөзләри хатырлајаг: «Бичинчи... әбәди һәјат үчүн мәһсул јығыр ки, әкән дә, бичән дә гоша севинсин» (Јәһ. 4:36). Бәс Исанын бу сөзләри бу ҝүн неҹә јеринә јетир? Ҝәлин бунун үч үсулуну арашдыраг.

¹⁷ Биринҹиси, Јеһованын бу ишдә әлини ҝөрмәк бизи севиндирир. Биз Падшаһлыг һагда хош хәбәри тәблиғ етмәклә тохум сәпмиш олуруг (Мәт. 13:18, 19). Башгаларына Исанын шаҝирди олмаға көмәк едәндә исә мәһсулу бичмиш олуруг. Јеһованын сәпилән тохуму ҹүҹәрдәрәк бөјүтмәсини ҝөрмәк һамымыза бөјүк севинҹ бәхш едир (Марк 4:27, 28). Әкдијимиз тохумларын бәзиләри ҝеҹ ҹүҹәрир вә башгалары тәрәфиндән бичилир. Мисал үчүн, ҝөтүрәк 60 ил әввәл вәфтиз олунмуш британијалы Ҹоан адлы баҹынын һадисәсини. О бөлүшүр: «Һәрдән мәнә јахынлашыб дејирләр ки, илләр өнҹә онларын үрәјинә һәгигәт тохумуну мән сәпмишәм. Сән демә, сонрадан башга Шаһидләр онларла Мүгәддәс Китаб өјрәнмәјә башлајыблар вә онлара Јеһованын хидмәтчиси олмаға көмәк едибләр. Севинирәм ки, әкдијим тохум бөјүјүб вә сәмәрә ҝәтириб». (1 Коринфлиләрә 3:6, 7 ајәләрини охујун.)

18. 1 Коринфлиләрә 3:8 ајәсиндә севинмәк үчүн һансы сәбәб ҝәтирилир?

¹⁸ Икинҹиси, Булусун сөзләрини јадда сахламаг севинҹимизи горумаға көмәк едир. О демишди: «Һәрәси зәһмәтинә ҝөрә мүкафатыны алаҹаг» (1 Кор. 3:8). Мүкафат ишин нәтиҹәсинә ҝөрә јох, ҝөрүлән ишә мүвафиг олараг верилир. Буну билмәк һәгигәтә аз һај верән әразиләрдә хидмәт едән тәблиғчиләри неҹә дә руһландырыр! Сәпин ишиндә ҹанла-башла иштирак едән Аллаһын һәр бир хидмәтчиси Онун ҝөзүндә «чохлу бар [верир]», буна ҝөрә дә севинмәк үчүн сәбәби вар (Јәһ. 15:8; Мәт. 13:23).

19. а) Исанын Мәтта 24:14 ајәсиндәки пејғәмбәрлији севинмәјимизә неҹә сәбәб олур? б) Шаҝирд һазырламаг ишиндә мүвәффәгијјәтли олмасаг да, нәји јадда сахламалыјыг?

¹⁹ Үчүнҹүсү, биз чох шадыг ки, ҝөрдүјүмүз ишлә пејғәмбәрлијин јеринә јетмәсиндә иштирак едирик. Иса пејғәмбәрин шаҝирдләри ондан сорушмушдулар: «Бизә де, бунлар нә вахт баш верәҹәк? Сәнин һүзуруна вә о дөврүн јекунуна әламәт нә олаҹаг?» Ҹавабында Иса сонун сәҹијјәви әламәтләриндән биринин үмумдүнја тәблиғ иши олаҹағыны вурғуламышды. О, шаҝирд һазырламағы нәзәрдә тутурду? Хејр. О демишди: «Падшаһлыг һаггындакы бу мүждә халгларын һамысына шәһадәт олсун дејә, бүтүн јер үзүндә тәблиғ едиләҹәк вә сон о вахт ҝәләҹәк» (Мәт. 24:3, 14). Беләҹә, Падшаһлыг һагда хош хәбәрин тәблиғи, јәни тохумун әкилмәси әламәтин тәркиб һиссәсидир. Буна ҝөрә дә унутмуруг ки, шаҝирд һазырламаг ишиндә мүвәффәгијјәтли олмасаг да, Падшаһлыг һагда хош хәбәри тәблиғ етмәклә шәһадәтлик вермиш олуругc. Инсанларын хош хәбәрә неҹә һај вермәләриндән асылы олмајараг, биз Исанын пејғәмбәрлијини иҹра едир вә «Аллаһын [әмәкдашлары]» олмағы өзүмүзә шәрәф билирик (1 Кор. 3:9). Мәҝәр севинмәјимиз үчүн бундан ҝөзәл сәбәб ола биләр?!

«Ҝүндоғандан ҝүнбатанадәк»

20, 21. а) Мәлаки 1:11 ајәсиндәки сөзләр неҹә јеринә јетир? б) Бичин иши илә бағлы нә етмәк әзминдәсиниз вә нәјә ҝөрә?

²⁰ Иса Мәсиһ биринҹи әсрдә шаҝирдләринә бичин ишинин нә дәрәҹәдә тәҹили олдуғуну ҝөрмәјә көмәк етмишди. 1919-ҹу илдән етибарән Иса мүасир дөврдәки хидмәтчиләринә дә буну баша дүшмәјә көмәк едирди. Нәтиҹәдә, Аллаһын халгы даһа чох тәблиғ етмәјә башлады. Мәһсул јығымы һеч вахт дајандырылмајыб. Мәлакинин пејғәмбәрлијиндә дејилдији кими, бу ҝүн хош хәбәр «ҝүндоғандан ҝүнбатанадәк» тәблиғ олунур (Мәл. 1:11). Бәли, мәһз ҝүндоғандан ҝүнбатанадәк — шәргдән гәрбәдәк һәр јердә әкән дә, бичән дә бирҝә севинир. Үстәлик, ҝүндоғандан ҝүнбатанадәк — бүтүн ҝүнү, јәни сәһәрдән ахшамаҹан биз бу иши тәхирәсалмадан ҝөрүрүк.

²¹ Өтән 100 илә нәзәр салыб Аллаһын азсајлы хидмәтчиләринин артараг «гүдрәтли халг» олдуғуну ҝөрәндә үрәјимиз севинҹдән даға дөнүр (Әшј. 60:5, 22). Ҝәлин дујдуғумуз севинҹдән вә бичин Саһиби Јеһоваја мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк һәр биримиз ән бөјүк бичин ишиндә сонадәк вар ҝүҹүмүзлә чалышаг! (Лука 10:2).