Үрәјинизи горујун
“Тутдуғун һәр шејдән зијадә өз үрәјини гору; чүнки һәјатын гајнаглары ондандыр” (СҮЛЕЈМАНЫН МӘСӘЛЛӘРИ 4:23).
1, 2. Үрәјимизи нәјә ҝөрә горумалыјыг?
КАРИБ дәнизи адаларындан бириндә јашајан аһыл бир киши, туфан кечәндән сонра, ҝизләндији јердән чыхды. Әтрафына ҝөз ҝәздириб, он илләрлә евинин һәјәтиндә дуран бөјүк ағаҹы туфанын јыхдығыны ҝөрдү. Киши фикирләшди: “Гәрибәдир, ахы нәјә ҝөрә бу ағаҹ јыхылыб, балаҹа ағаҹлар исә дурур?” О, ағаҹын көтүјүнә диггәт јетирән кими дәрһал һәр шеј ајдын олду. Сағлам ҝөрүнән бу ағаҹ ичәрисиндән чүрүмүшдү. Әввәлләр дахилдә ҝизләнән чүрүклүјү, туфан садәҹә олараг үзә чыхармышды.
2 Аллаһын, мәсиһчи јолунда мөһкәм дајанырмыш кими ҝөрүнән хидмәтчисинин иман сынағына таб ҝәтирмәмәси чох аҹынаҹаглы олур. Мүгәддәс Китабда һаглы олараг дејилир ки, “ҹаванлығындан бәри инсан үрәјинин фикирләри” писдир (Јарадылыш 8:21, МКШ). Бу о демәкдир ки, әҝәр сајыглыг итириләрсә, онда һәр бир, һәтта ән јахшы үрәк белә, пислијә мејл едә биләр. Гејри-камил инсанларын һеч биринин үрәји позғунлуға гаршы иммунитетә малик дејил. Буна ҝөрә дә, “тутдуғун һәр шејдән зијадә өз үрәјини гору” мәсләһәтинә чох ҹидди јанашмалыјыг (Сүлејманын мәсәлләри 4:23). Символик үрәјимизи неҹә горуја биләрик?
Өзүмүзү мүнтәзәм олараг јохламалыјыг
3, 4. а) Физики үрәјимизә аид һансы суаллары вермәк олар? б) Символик үрәјимизи јохламагда бизә нә көмәк едәр?
3 Әҝәр мүајинәдән кечмәк үчүн һәкимин јанына ҝетсәниз, о, илк нөвбәдә, үрәјинизи јохлајаҹагдыр. Сәһһәтиниз, о ҹүмләдән үрәјинизин вәзијјәти, кифајәт гәдәр гидалы маддәләр гәбул етдијинизи ҝөстәрирми? Тәзјигиниз неҹәдир? Үрәјиниз нормал дөјүнүр, јохса ҝүҹлү? Физики ишлә кифајәт гәдәр мәшғул олурсунузму? Үрәјиниз һәддиндән артыг стрессә мә’руз галмыр ки?
4 Әҝәр физики үрәјимизи мүнтәзәм јохламаг лазымдырса, онда символик үрәк барәдә нә демәк олар? Јеһова бу үрәји сынајыр (1 Тарихләр 29:17). Ону биз дә јохламалыјыг. Неҹә? Өзүмүзә нөвбәти суаллар вермәклә: Үрәјимин кифајәт гәдәр руһани гида алмасы үчүн, Мүгәддәс Китабы мүнтәзәм сурәтдә өјрәнир вә јығынҹаг ҝөрүшләринә ҝедирәмми? (Мәзмур 1:1, 2; Ибраниләрә 10:24, 25). Јеһованын хәбәрини, “сүмүкләримин ичинә ҝизләдилмиш јанар бир атәш кими”, мәни тәблиғ етмәјә вә шаҝирдләр һазырламаға тәшвиг едә биләҹәк дәрәҹәдә үрәкдәнми гәбул едирәм? (Јеремја 20:9; Матта 28:19, 20; Ромалылара 1:15, 16). Имкан дахилиндә таммүддәтли хидмәт етмәк үчүн вар гүввәми сәрф етмәјә һазыраммы? (Лука 13:24). Символик үрәјим һансы тә’сирә мә’руз галыр? Һәгиги ибадәтә үрәкдән садиг олан кәсләрлә үнсијјәтдә олмаға сә’ј ҝөстәрирәмми? (Сүлејманын мәсәлләри 13:20; 1 Коринфлиләрә 15:33). Ҝәлин, чатышмајан ҹәһәтләримизи тезҹә нәзәрә алмаға вә онлары дәрһал дүзәлтмәјә ҹәһд ҝөстәрәк.
5. Иманын сынаглары һансы фајданы ҝәтирә биләр?
5 Биз тез-тез иманымызын сынағы илә тоггушуруг. Бу, үрәјимизин неҹә вәзијјәтдә олдуғуну өјрәнмәјимизә имкан верир. Муса, Вә’д едилән дијара дахил олмаға һазырлашан исраиллиләрә деди: “Сәни алчалтмаг, сәни сынамаг, әмрләрини тутаҹагсанмы јохса тутмајаҹагсанмы дејә үрәјиндә оланы билмәк үчүн, Аллаһын Рәббин сәни бу гырх ил чөлдә ҝәздирди” (Тәснијә 8:2). Ҝөзләнилмәдән һәр һансы шәраитләрә вә ја имтаһанлара дүшәндә, чох вахт өз һиссләримизә, истәк вә реаксијаларымыза тәәҹҹүбләнмирикми? Јеһованын јол вердији сынаглар, зәиф јерләримизи ҝөрмәкдә бизә көмәк едир вә өзүмүздә дүзәлишләр етмәк имканымыз јараныр (Јагуб 1:2-4). Ҝәлин, имтаһанлара олан мүнасибәтимиз һаггында һәмишә дуа едәрәк дүшүнәк!
Сөзләримиз нәјә шәһадәт едир?
6. Етдијимиз сөһбәтләрдән үрәјимизин вәзијјәти барәдә нә өјрәнмәк олар?
6 Үрәјимиздә горудуғумуз шејләри неҹә мүәјјән етмәк олар? Иса дејирди: “Јахшы адам үрәјинин јахшылыг хәзинәсиндән јахшы шејләр чыхарыр; вә пис адам үрәјинин пислик хәзинәсиндән пис шејләр чыхарыр; чүнки онун ағзы үрәјиндән ҝәләни сөјләјир” (Лука 6:45). Үрәјин мејли, адәтән етдијимиз сөһбәтләрдә әкс олунур. Мадди фираванлығымыз, тәһсилдә вә ишдә газандығымыз наилијјәтләр һаггында тез-тезми данышырыг? Јохса, сөһбәтләримиз руһани мөвзулар вә теократик мәгсәдләр әтрафында дөвр едир? Башгаларынын сәһвләрини данышмамаға, әксинә, мәһәббәтлә онларын үстүнү өртмәјә чалышырыгмы? (Сүлејманын мәсәлләри 10:11, 12). Инсанлар вә онларын һәјатларында баш верән һадисәләр барәдә чох данышаркән үмумијјәтлә руһани вә әхлаги мәсәләләрдән данышырыгмы? Бу, јарашмајан тәрздә башгаларынын шәхси ишинә гарышдығымыза шәһадәт етмирми? (1 Петер 4:15).
7. Јусифин он гардашы илә бағлы әһвалатдан, үрәји горумағын ваҹиблији һагда неҹә ибрәт дәрси алмаг олар?
7 Бөјүк бир аиләдә баш верән һадисәни нәзәрдән кечирәк. Јагубун он оғлу өзләринин кичик гардашлары Јусифлә “јахшы рәфтар” едә билмирдиләр. Нәјә ҝөрә? Атасынын севимли оғлу олдуғуна ҝөрә она пахыллыг едирдиләр. Сонрадан Јусиф, Јеһованын она лүтф ҝөстәрдијини сүбут едән јухулар ҝөрәндә, гардашлары “она даһа чох нифрәт етмәјә башладылар” (Јарадылыш 37:4, 5, 11, МКШ). Онлар, Јусифи гул кими сатмагла амансызҹасына даврандылар. Өз ҹинајәтләрини ҝизләтмәјә чалышараг, гардашлар аталарыны алдатдылар вә Јусифи вәһши һејван парчаладығына инандырдылар. Бу һадисәдә Јусифин он гардашы өз үрәкләрини горумадылар. Әҝәр башгаларыны тәнгид етмәјә мејллијиксә, буна сәбәб, үрәјимиздә һәсәд вә ја нифрәт һиссинин мәскән салмасы дејилми? Биз ағзымыздан чыхан сөзләрә диггәт јетирмәкдә сајыг олмалы вә һәр һансы пис мејлләри ләнҝимәдән арадан галдырмалыјыг.
8. Әҝәр јалан данышмышыгса, үрәјимизи арашдырмагда бизә нә көмәк едәр?
8 “Аллаһын јалан данышмасы гејри-мүмкүн”дүр, камил олмајан инсанлар исә јалана мејллидирләр (Ибраниләрә 6:18). Мәзмурчу, “бүтүн инсанлар јаланчыдыр” - дејә, ҝилејләнирди (Мәзмур 116:11). Һәтта һәвари Петер дә үч дәфә јалан данышараг, Исаны таныдығыны инкар етди (Матта 26:69-75). Ајдындыр ки, биз јалан данышмамаға чалышмалыјыг, чүнки Јеһова “јалан данышан дилә” нифрәт едир (Сүлејманын мәсәлләри 6:16-19). Әҝәр нә вахтса јалан данышмышыгса, бунун сәбәбини арашдырмаг мүдрик давраныш оларды. Буну инсанлардан горхдуғумуза ҝөрәми етмишик? Бәлкә, ҹәзаланмаг горхусуна ҝөрә? Мөвгејимизи горумаг истәдијимизә, јохса ачыг-ашкар худбинлијимизә ҝөрә? Сәбәб һәр нә олурса-олсун, баш верән һадисә үзәриндә дәриндән дүшүнмәк, сәһвимизи тәвазөкарлыгла е’тираф етмәк, бу зәифлијимизлә мүбаризәдә Јеһованын көмәјини әлдә етмәјә ҹан атараг, Ондан әфв диләмәк лазымдыр. Бу ишдә бизә “иманлылар ҹәмијјәтинин ағсаггаллары” да јахшы көмәк ҝөстәрә биләрләр (Јагуб 5:14).
9. Етдијимиз дуалардан үрәјимиз барәдә нәји өјрәнмәк олар?
9 Ҝәнҹ падшаһ Сүлејман Јеһовадан мүдриклик вә билик хаһиш едәндә, О ҹаваб верди: “Мадам ки үрәјиндә бу варды вә сән зәнҝинлик, мал вә шәрәф... истәмәдин... һикмәт вә билик сәнә верилди; вә мән сәнә... зәнҝинлик вә мал вә шәрәф верәҹәјәм” (2 Тарихләр 1:11, 12). Сүлејманын хаһишиндән, Јеһова онун үрәјиндә оланлары билди. Бәс Аллаһа етдијимиз дуалар бизим үрәјимиз барәдә нәји ҝөстәрир? Дуаларымыз билик, һикмәт вә ајырд етмәк габилијјәтинә малик олмаг истәјимизи ашкар едирми? (Сүлејманын мәсәлләри 2:1-6; Матта 5:3). Үрәјимиздә Падшаһлығын мәнафејинә ваҹиб јер веририкми? (Матта 6:9, 10). Дуаларымызы дүшүнмәдән сөјләјириксә, онда Јеһованын ишләри үзәриндә дәриндән фикирләшмәк үчүн вахт ајырмалыјыг (Мәзмур 103:2). Бүтүн мәсиһчиләр, неҹә дуа етдикләринә диггәт јетирмәлидирләр.
Әмәлләримиз нәјә шәһадәт едир?
10, 11. а) Әхлагсызлыг вә зина өз башланғыҹыны һарадан алыр? б) Үрәјимиздә зина етмәмәкдә бизә нә көмәк едәр?
10 Адәтән дејирләр ки, әмәлләр сөзләрдән даһа тә’сирли олур. Әмәлләримизә әсасән, дахилән неҹә инсан олдуғумуз барәдә чох шеј демәк олар. Мәсәлән, сөһбәт әхлагдан ҝетдикдә, үрәји горумаг, садәҹә әхлагсызлыг вә ја зина етмәмәк мә’насыны дашымыр. Иса Дағүстү тәблиғиндә деди: “Бир гадына шәһвәтлә бахан һәр адам, артыг үрәјиндә онунла зина етмиш олур” (Матта 5:28). Һәтта үрәјимиздә белә, зина етмәкдән неҹә гачына биләрик?
11 Тајфа башчысы садиг Ејуб, никаһда олан мәсиһчи киши вә гадынлара, нүмунә верди. Шүбһәсиз ки, Ејуб ҝәнҹ гадынларла үнсијјәтдә олур, һәтта көмәјә еһтијаҹлары оланда, хош нијјәтлә онлара көмәк дә едирди. Амма нөгсансыз олан бу адам һәмин гадынлардан һеч биринә романтик мараг ҝөстәрмәк фикринә дүшмүрдү. Нә үчүн? Чүнки гадынлара шәһвәтлә бахмамағы гәти гәрара алмышды. Ејуб демишди: “Ҝөзләримлә бир әһд кәсдим вә мән гыза неҹә ҝөз атарам?” (Ејуб 31:1). Ҝәлин, биз дә өз ҝөзләримизлә белә әһд кәсәк вә үрәјимизи горујаг.
12. Лука 16:10 ајәси үрәји горумагла неҹә бағлыдыр?
12 Аллаһын Оғлу деди: “Ән балаҹа бир ишдә садиг олан, бөјүк ишдә дә садигдир, лакин ән балаҹа бир ишдә садиг олмајан, бөјүк ишдә дә садиг дејил” (Лука 16:10). Биз, ҝүндәлик һәјатымызда ади ҝөрүнән ишләрдә, хүсусилә дә евдә тәк галанда неҹә даврандығымыза диггәт јетирмәлијик (Мәзмур 101:2). Телевизор гаршысында отураркән вә ја Интернетә гошуларкән, Мүгәддәс Китабын: “Ҹинси әхлагсызлығын вә һәр ҹүр натәмизлијин, јахуд тамаһын гој аранызда ады белә чәкилмәсин, чүнки бунлар мүгәддәсләрә јарашмаз. Әдәбсизлик вә бошбоғазлыг, јахуд кобуд зарафат да олмасын - бунлар мүнасиб дејилдир; әксинә, шүкран олсун” мәсләһәтини хатырлајырыгмы? (Ефеслиләрә 5:3, 4). Телевизордакы вә ја видео ојунлардакы гәддарлыға неҹә јанашырыг? Мәзмурчу дејирди: “Рәбб салеһи сынајыр, фәгәт писдән вә зорбалығы севәндән ҹаны диксинир” (Мәзмур 11:5).
13. Үрәјимиздә оланларын үзәриндә дүшүнәркән, һансы хәбәрдарлығы нәзәрә алмалыјыг?
13 Јеремја хәбәрдарлыг едирди: “Үрәк һәр шејдән зијадә алдадыҹыдыр вә чох чүрүкдүр” (Јеремја 17:9). Үрәјин алдадыҹы олмасы онунла изаһ олуна биләр ки, биз сәһвләримизә һагг газандырыр, нөгсанларымызы кичилдир, зәифликләримизә изаһат вермәјә чалышыр вә ја наилијјәтләримизи шиширдирик. Чүрүк үрәк дә икиүзлүлүјә ҝәтириб чыхара биләр; белә олдугда, дилимиз ријакарҹасына бир шеј, әмәлимиз исә башга шеј дејәҹәк (Мәзмур 12:2; Сүлејманын мәсәлләри 23:7). Үрәјимиздә оланлары јохлајаркән дүзҝүн олмағымыз неҹә дә ваҹибдир!
Ҝөзүмүз садәдирми?
14, 15. а) “Садә ҝөз” нәдир? б) Садә ҝөз үрәјимизи горумаға неҹә көмәк едир?
14 Иса деди: “Бәдәнин чырағы ҝөздүр”. Сонра әлавә етди: “Демәли, әҝәр ҝөзүн садә оларса, бүтүн бәдәнин нурлу олаҹагдыр” (Матта 6:22, ЈД). Ҝөз садәдирсә, бир мәгсәдә ҹәмләшдирилир вә ондан јајынмыр. Бизим ҝөзүмүз, әлбәттә ки, “Падшаһлығы вә Онун [Аллаһын] салеһлијини” ахтармаға ҹәмләнмәлидир (Матта 6:33). Ҝөзүмүз садә олмазса, символик үрәјимизлә нә баш верә биләр?
15 Газанҹ мәсәләсини дүшүнәк. Мәсиһчи өз аиләсинин гејдинә галмалыдыр (1 Тимотејә 5:8). Бәс әҝәр биз ән јени, ән баһалы вә ән дәбдә олан - палтар, мәнзил, гида вә башга шејләри әлдә етмәк истәјириксә, онда неҹә? Мәҝәр бу, бизи Аллаһа ибадәтә е’тинасыз едәрәк, үрәк вә ағлымызы әсарәт алтына салмырмы? (Мәзмур 119:113; Ромалылара 16:18). Мәҝәр физики тәләбатларын гајғысына о дәрәҹәдә алудә олмалыјыгмы ки, бүтүн һәјатымыз јалныз аилә, иш вә мадди рифаһ әтрафында дөвр етсин? Аллаһдан илһам алмыш мәсләһәти хатырлајаг: “Диггәтли олун ки, үрәкләриниз гарынгулулуг вә сәрхошлугла, бу һәјатын гајғылары илә ағырлашмасын вә о Ҝүн сизи гәфләтән јахаламасын. Чүнки о Ҝүн бир тор кими јер үзүндә јашајанларын һамысына раст ҝәләҹәкдир” (Лука 21:34, 35).
16. Иса ҝөзә аид нәји мәсләһәт етди вә нәјә ҝөрә?
16 Ҝөз - ағыл илә үрәји бир-биринә бағлајан чох ваҹиб каналдыр. Ҝөзләрин мәркәзләндији шеј, дүшүнҹәләримизә, һиссләримизә вә әмәлләримизә ҝүҹлү тә’сир ҝөстәрир. Иса, ҝөрүнән сынағын гүввәси һагда тәшбиһләрлә сөјләди: “Әҝәр сағ ҝөзүн сәни пис јола чәксә ону чыхар вә өзүндән хариҹ ет; чүнки сәнин үчүн үзвләриндән биринин јох олмасы, бүтүн бәдәнинин ҹәһәннәмә атылмасындан јахшыдыр” (Матта 5:29). Ҝөзүн, налајиг бир шејә диггәтлә бахмасына јол вермәк олмаз. Мисал үчүн, ҝөз, јолверилмәз һисс вә истәк ојатмаг мәгсәдилә јарадылан шејләрә диггәтлә бахмалы дејил.
17. Колослулара 3:5 ајәси үрәјимизи горумагда бизә неҹә көмәк едир?
17 Ҝөрмә габилијјәти бизи хариҹи аләмлә бағлајан јеҝанә һисс үзвү дејил. Һәјатымызда башга, мәсәлән, тохунма вә ешитмә һиссләри дә өз ролуну ојнајыр. Бу сәбәбдән, бәдәнимизин бу һиссләрлә бағлы олан үзвләринә дә диггәт јетирмәлијик. Һәвари Павел дә’вәт едирди: “Дахили варлығынызын дүнјәви јөнләрини - ҹинси әхлагсызлыг, натәмизлик, шәһвәт, пис еһтирас вә бүтпәрәстлик олан тамаһкарлығы - өлдүрүн” (Колослулара 3:5).
18. Сәһв фикирләрлә неҹә мүбаризә апармалыјыг?
18 Сәһв истәк, ағлымызын ҝизли ҝушәләриндә баш галдыра биләр. Әҝәр белә истәкләрә гапыларыгса, бу истәк ҝүҹләнир вә үрәјә өз тә’сирини ҝөстәрир. “Еһтирас исә бојлу галыб ҝүнаһ доғурур” (Јагуб 1:14, 15). Чохлары е’тираф едир ки, мәһз елә бу онанизмә ҝәтириб чыхарыр. Ағлымызы руһани дәјәрләрлә долдурмаг неҹә дә ваҹибдир! (Филипилиләрә 4:8). Ағлымыза пис фикирләр ҝәләндә исә, ону говмаға чалышмаг лазымдыр.
Јеһоваја үрәкдән хидмәт един
19, 20. Јеһоваја үрәкдән хидмәт етмәк үчүн неҹә наилијјәт газана биләрик?
19 Ихтијар олан Давуд падшаһ оғлуна деди: “Оғлум Сүлејман, атанын Аллаһыны таны вә бүтүн үрәклә вә истәкли ҹанла она гуллуг ет; чүнки Рәбб үрәкләрин һамысыны арашдырыр вә дүшүнҹәләрин бүтүн истәкләрини анлајыр” (1 Тарихләр 28:9). Сүлејман дуасында Аллаһдан “анлајышлы [“итаәткар”, ЈД] үрәк” диләди (1 Краллар 3:9). Анҹаг о, белә үрәји өмрү боју горумалы иди.
20 Бу саһәдә наилијјәт газанмағымыз үчүн, Јеһоваја мәгбул үрәјә јалныз малик олмаг јох, һәмчинин ону горумаг да лазымдыр. Бунун үчүн, Аллаһын Кәламындакы хатырлатмалары “үрәјин ичиндә” горумалыјыг (Сүлејманын мәсәлләри 4:20-22). Бундан әлавә, үрәјимизи јохламағы вәрдиш етмәли, сөзүмүзүн вә әмәлләримизин нәјә шәһадәт етдији үзәриндә дуа илә дәриндән дүшүнмәлијик. Лакин ашкар етдијимиз зәифликләри арадан галдырмаг үчүн Јеһованын көмәјини әлдә етмәјә сә’ј ҝөстәрмириксә, бу һагда дүшүнмәјин әһәмијјәти олармы? Һиссләримизә нәјин тә’сир ҝөстәрдијинә даима диггәт јетирмәк, доғрудан да ваҹибдир! Әҝәр сиз бүтүн бунлара әмәл етсәниз, онда “Аллаһын һәр ҹүр ағылдан үстүн олан сүлһү Мәсиһ Иса васитәсилә үрәкләринизи вә дүшүнҹәләринизи горујаҹагдыр” (Филипилиләрә 4:6, 7). Беләликлә, ҝәлин һәр шејдән зијадә үрәјимизи горујаг вә үрәкдән Јеһоваја хидмәт едәк.
Хатырлајырсынызмы?
• Үрәји горумаг нә үчүн ваҹибдир?
• Сөзләримизи јохламаг, үрәјимизи горумагда бизә неҹә көмәк едир?
• Нәјә ҝөрә ҝөзүмүзү садә сахламалыјыг?
[27-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Тәблиғ хидмәтиндә, јығынҹаг ҝөрүшләриндә вә евдә адәтән нә барәдә данышырыг?
[29-ҹу сәһифәдәки шәкилләр]
Садә ҝөз башга јерә јајынмыр.