Јеһоваја мәгбул үрәјә малик олун
“Мәндә тәмиз үрәк јарат, еј Аллаһ; вә ичимдә доғру руһ тәзәлә” (МӘЗМУР 51:10).
1, 2. Биз нәјә ҝөрә өз үрәјимизә диггәт јетирмәлијик?
О, УҸАБОЈЛУ вә ҝөзәл иди. Онун хариҹи ҝөрүнүшүндән тә’сирләнән Самуел пејғәмбәр гәрара ҝәлди ки, Аллаһ Саулдан сонра падшаһ олмаг үчүн Јессејин мәһз бу, бөјүк оғлуну сечиб. Амма Јеһова Самуелә деди: “Онун ҝөрүнүшүнә вә бојунун узунлуғуна бахма; чүнки ону рәдд етдим... инсан үзә бахар, фәгәт Рәбб үрәјә бахар”. Јеһова, Јессејин кичик оғлуну - “өз үрәјинә ҝөрә” олан Давуду падшаһ сечди (1 Самуел 13:14; 16:7).
2 Сонрадан Аллаһ изаһ етдији кими, О, инсанын үрәјиндә оланлары ҝөрә билир: “Мән, Рәбб, һәр кәсә јолларына ҝөрә, ишләринин сәмәрәсинә ҝөрә вермәк үчүн үрәји јохлајарам, көнлү сынајарам” (Јеремја 17:10). Бәли, Јеһова “үрәкләри сынајан Рәбдир” (Сүлејманын мәсәлләри 17:3). Јеһованын инсанда сынадығы үрәк нәдир? Вә Она мәгбул үрәјә неҹә малик ола биләрик?
“Үрәјин ҝизли инсаны”
3, 4. Мүгәддәс Китабда “үрәк” сөзү әксәр һалларда һансы мә’нада истифадә олунур? Мисаллар чәкин.
3 “Үрәк” ифадәсинә Мүгәддәс Јазыларда тәхминән мин дәфә раст ҝәлинир. Әксәр һалларда бу сөз мәҹази мә’нада ишләнир. Мәсәлән, Јеһова Муса пејғәмбәрә деди: “Исраил оғулларына: Мәнә тәгдимә ҝәтирсинләр, дејә сөјлә; үрәкдән верән һәр адамдан мәним тәгдимәми алаҹагсыныз. Вә үрәји ону һәрәкәтә ҝәтирән һәр адам” тәгдимә ҝәтирирди (Чыхыш 25:2; 35:21). Ајдындыр ки, бә’зи мә’наларда мәҹази үрәк - бизи һәрәкәтә ҝәтирән тәшвигедиҹи, дахили гүввәдир. Бундан башга, мәҹази үрәк, бизим емосија вә һиссләримизин, истәк вә мәһәббәтимизин әксидир. Үрәк гәзәбдән алышыб јанар вә ја горхудан титрәјәр, кәдәрдән әзаб чәкәр вә ја севинҹлә дола биләр (Мәзмур 27:3; 39:3; Јәһја 16:22; Ромалылара 9:2). Үрәк мәғрур вә ја тәвазөкар ола биләр, севәр вә ја нифрәт едә биләр (Сүлејманын мәсәлләри 16:5; Матта 11:29; 1 Петер 1:22).
4 Буна ҝөрә дә, “ағыл” сөзү әсасән анлајыш вә дүшүнҹә илә әлагәли олдуғу кими, “үрәк” ифадәси дә чох вахт тәшвиг вә емосијаларла әлагәли олур. Бу ифадәләр Мүгәддәс Китабда ејни контекстдә раст олунанда, онлары мәһз бу мә’нада анламаг лазымдыр (Матта 22:37; Филипилиләрә 4:7). Амма үрәк вә ағыл бир-бирини инкар едән анлајыш дејил. Мисал үчүн, Муса исраиллиләри дә’вәт едирди: “Бил вә үрәјинә гој ки... Рәбб о Аллаһдыр” (Тәснијә 4:39). Иса, она гаршы ҝизли сурәтдә мәкрли планлар һазырлајан дин алимләринә деди: “Нә үчүн үрәјиниздә пис шејләр дүшүнүрсүнүз?” (Матта 9:4). Һәмчинин “анлајыш”, “билик” вә “дүшүнҹә” дә үрәклә бағлы ола биләр (1 Краллар 3:12; Сүлејманын мәсәлләри 15:14; Марк 2:6). Демәли, символик үрәк анлајышына дүшүнҹә дә, јә’ни бизим фикир вә анлајышымыз да дахил ола биләр.
5. Символик үрәк нә демәкдир?
5 Бир арајыш китабчасында дејилир ки, символик үрәк ифадәси алтында, “инсанда ән ваҹиб олан, онун мәхфи фикирләри вә һиссләри” нәзәрдә тутулур “вә буна ҝөрә дә [мәҹази үрәк] инсанын дахили варлығы демәкдир; бу исә онун бүтүн әмәлләриндә, арзу вә истәкләриндә, һиссләриндә, еһтирасларында, мәгсәд вә мејлләриндә, фикриндә, тәсәввүрләриндә, һикмәт вә билијиндә, вәрдишләриндә, әгидә вә дүшүнҹәләриндә, јаддаш вә шүурунда тәзаһүр олунур”. Символик үрәк, әслиндә дахилән неҹә адам олдуғумузу, јә’ни “үрәјин ҝизли инсаны”ны ҝөстәрир (1 Петер 3:4, И-93). Јеһованын ҝөрдүјү вә сынадығы да мәһз будур. Буна ҝөрә дә Давуд дуа едирди: “Мәндә тәмиз үрәк јарат, еј Аллаһ; вә ичимдә доғру руһ тәзәлә” (Мәзмур 51:10). Биз тәмиз үрәјә неҹә малик ола биләрик?
Аллаһын Кәламыны үрәјинизә гојун
6. Исраил халгы Моаб дүзәнлијиндә дүшәрҝәләрлә дураркән, Муса онлара һансы чағырышла мүраҹиәт етди?
6 Вә’д едилән дијара дахил олмаздан габаг, Моаб дүзәнлијиндә Исраил халгына нәсиһәт верәркән Муса деди: “Јеринә јетирмәк үзрә оғулларыныза әмр едәҹәјиниз бу шәриәтин бүтүн сөзләринә, бу ҝүн сизә шәһадәт етмәкдә олдуғум сөзләрин һамысына үрәк гојун” (Тәснијә 32:46). Исраиллиләр бүтүн бу сөзләри “үрәкләринә гојмалы” идиләр. Аллаһын әмрләрини ушагларына өјрәтмәк үчүн, һәмин әмрләри исраиллиләрин өзләри јахшы билмәли идиләр (Тәснијә 6:6-8).
7. Аллаһын Кәламыны үрәјимизә гојмаг нә демәкдир?
7 Тәмиз үрәјә малик олмаг үчүн, һәр шејдән әввәл, Аллаһын ирадәси вә нијјәтләри һаггында дәгиг билик әлдә етмәк лазымдыр. Бу ҹүр билијин мөвҹуд олдуғу јеҝанә мәнбә, Аллаһын илһам вердији Кәламыдыр (2 Тимотејә 3:16, 17). Лакин өјрәнмә заманы јалныз дүшүнҹәмизи ишә саларыгса, о заман Јеһоваја мәгбул үрәјә малик ола билмәрик. Алдығымыз билик дахили варлығымыза тә’сир ҝөстәрсин дејә, өјрәндикләримизи үрәјимизә гојмалыјыг (Тәснијә 32:46). Буну неҹә етмәк олар? Мәзмурчу Давуд дејир: “Кечмиш ҝүнләри анырам; сәнин бүтүн ишләрини дәрин дүшүнүрәм; әлләринин иши үзәриндә дүшүнҹәјә далырам” (Мәзмур 143:5).
8. Өјрәнмә заманы һансы суаллар үзәриндә дүшүнмәк лазымдыр?
8 Јеһованын ишләри үзәриндә биз дә дәриндән дүшүнмәлијик. Мүгәддәс Китабы вә ја она әсасланан әдәбијјатлары охујаркән, бу кими суаллар үзәриндә фикирләшмәлијик: Охудугларымдан Јеһова һаггында нә өјрәндим? Бурада Јеһованын һансы хүсусијјәтләрини ҝөрдүм? Охудугларыма әсасән, Јеһованын нәји севиб севмәдији һагда нә өјрәнирәм? Јеһованын севдији ишләри иҹра етсәк, бу, нәјә сәбәб олар? Бәс Онун нифрәт етдији әмәлләрлә мәшғул олсаг, нәјә ҝәтириб чыхарар? Бу мә’лумат, артыг малик олдуғум биликлә неҹә әлагәлидир?
9. Шәхси өјрәнмә вә дүшүнмә нә дәрәҹәдә ваҹибдир?
9 Отуз ики јашлы Лизаa мәгсәдјөнлү өјрәнмәнин вә дәриндән дүшүнмәнин әһәмијјәтини гијмәтләндирмәкдә она нәјин көмәк етдијини сөјләјир: “Мән, 1994-ҹү илдә вәфтиз олундум вә һәгигәтдә ики илә јахын кифајәт гәдәр фәалијјәт ҝөстәрдим. Мәсиһчи ҝөрүшләринин һамысына ҝедирдим, ајда 30-40 саат тәблиғ едирдим, һәмиманлыларымла үнсијјәтдә олурдум. Сонра ҝет-ҝедә һәгигәт јолундан узаглашмаға башладым. Вәзијјәт о јерә чатды ки, Аллаһын ганунуну да поздум. Анҹаг мән ағлымы башыма ҹәм ејләјиб, һәјат тәрзими Мүгәддәс Китаба ујғунлашдырмаг гәрарына ҝәлдим. Неҹә дә шадам ки, Јеһова төвбәми динләјиб, мәни јенидән гәбул етди! Чох вахт дүшүнүрәм: “Мән нәјә ҝөрә узаглашдым?” Вә һәр дәфә ејни нәтиҹәјә ҝәлирәм ки, мән мәгсәдјөнлү өјрәнмәјә вә дәриндән дүшүнмәјә е’тинасыз јанашырдым. Мүгәддәс Китаб һәгигәти садәҹә олараг үрәјимә чатмамышды. Бундан сонра, шәхси өјрәнмә вә охудугларым үзәриндә дүшүнмә һәјатымда һәмишә ваҹиб јери тутаҹагдыр”. Јеһова, Онун Оғлу вә Кәламы һаггындакы билијимиз артдыгҹа, мәгсәдјөнлү дүшүнмәјә вахт ајырмаг олдугҹа ваҹибдир!
10. Шәхси өјрәнмә вә дүшүнмәк үчүн вахт тапмағымыз нәјә ҝөрә олдугҹа ваҹибдир?
10 Чохлу ишләмәк тәләб олунан буҝүнкү зәманәдә, өјрәнмәк вә дүшүнмәк үчүн вахт тапмаг асан дејил. Лакин инди мәсиһчиләр Вә’д едилән даһа ҝөзәл дијарын - Аллаһын әдаләтли јени дүнјасынын астанасында дурурлар (2 Петер 3:13). Јахын ҝәләҹәкдә, “Бөјүк Бабилин” мәһв олунмасы вә “Магог дијарындан олан... Гогун” Аллаһын халгына һүҹум етмәси кими чох ҝүҹлү һадисәләр баш верәҹәкдир (Вәһј 17:1, 2, 5, 15-17; Һезекиел 38:1-4, 14-16; 39:2). Баш верәҹәк һадисәләр Јеһоваја бәсләдијимиз мәһәббәтин сынағы ола биләр. Инди “мүнасиб вахты сатын алмаг” (ЈД) вә Аллаһын Кәламыны үрәјимизә гојмаг неҹә дә зәруридир! (Ефеслиләрә 5:15, 16).
Аллаһын Кәламыны өјрәнмәк үчүн “үрәјинизи һазырлајын”
11. Үрәјимизи нәјә ҝөрә торпагла мүгајисә етмәк олар?
11 Символик үрәји, һәгигәт тохуму сәпилән торпагла мүгајисә етмәк олар (Матта 13:18-23). Јахшы мәһсул јетишсин дејә, торпағы әввәлҹә беҹәрмәк ҝәрәкдыр. Бунун кими, үрәјимизи, Аллаһын Кәламына даһа чох мејлли олмаға “һазырламаг” лазымдыр. Каһин Езра “Рәббин шәриәтини арајыб јеринә јетирмәк үчүн... үрәјини һазырламышды” (Езра 7:10). Биз үрәјимизи өјрәнмәјә неҹә һазырлаја биләрик?
12. Үрәјимизи өјрәнмәјә һазырламаға нә көмәк едәр?
12 Аллаһын Кәламыны өјрәнмәк үчүн үрәји һазырламағын ән ҝөзәл үсулу, сәмими гәлбдән дуа етмәкдир. Мәсиһчиләрин јығынҹаг ҝөрүшләри дуа илә башланыр, дуа илә дә гуртарыр. Мүгәддәс Китабын шәхси өјрәнилмәсини һәр дәфә дуа илә башлајыб, өјрәнмә әрзиндә дуамыза мүвафиг әһвал-руһијјәни горујуб сахламағымыз неҹә дә мүнасибдир!
13. Јеһоваја мәгбул үрәјә малик олмаг үчүн нә етмәк лазымдыр?
13 Символик үрәк, габагҹадан һасил олмуш јанлыш фикирләри рәдд етмәјә һазыр олмалыдыр. Исанын ҝүнләриндә јашајан дин рәһбәрләри буну етмәк истәмирдиләр (Матта 13:15). Исанын анасы Мәрјәм исә, әксинә, ешитдији һәгигәтләрә әсасланан “сөзләри үрәјиндә сахлајырды” (Лука 2:19, 51). О, Исанын садиг шаҝирди олду. Тијатира шәһәриндән олан Лидија, Павели динләди вә “Рәбб онун үрәјини ачды ки, Павелин сөјләдикләринә диггәт јетирсин”. Бу гадын да иман етди (Һәвариләрин ишләри 16:14, 15). Ҝәлин өз идејаларымызы вә ја гәлбимизә әзиз олан тә’лимләри һеч заман инадкарлыгла мүдафиә етмәјәк. Бунун әвәзинә, ҝәлин һәмишә көнүллү сурәтдә е’тираф едәк ки, “һәр бир инсан јаланчы олса да, Аллаһ Өз сөзүнә садиг галаҹаг” (Ромалылара 3:4).
14. Үрәји, мәсиһчи ҝөрүшләриндә диггәтлә гулаг асмаға неҹә һазырламаг олар?
14 Үрәји, мәсиһчи ҝөрүшләриндә диггәтлә гулаг асмаға һазырламаг ваҹибдир. Ҝөрүш заманы диггәтимизи нә исә јајындыра биләр. Әҝәр фикримиз ҝүн әрзиндә баш верән һадисәләрлә мәшғулдурса вә ја сабаһкы ишләримиз үчүн нараһат олуругса, сөјләнилән мә’рузәләр, чәтин ки, бизә тә’сир бағышласын. Ҝөрүшләрин бизә фајда ҝәтирмәсини истәјириксә, гулаг асыб өјрәнмәјә гәти гәрарлы олмалыјыг. Ҝөрүшләрдә диггәт јетирилән ајәләри вә онларын изаһыны анламаға ҹәһд етмәк, доғрудан да бизә бөјүк фајда ҝәтирәҹәкдир! (Неһемја 8:5-8, 12).
15. Верилән тә’лимә гаршы даһа һәссас олмаг үчүн тәвазөкарлыг бизә неҹә көмәк едир?
15 Мүхтәлиф ҝүбрәләр вурмагла торпағын кејфијјәтини јахшылашдырмаг мүмкүн олдуғу кими, өзүмүздә тәвазөкарлыг, руһани иштаһа, еһтирамлы горху, Аллаһа е’тибар вә мәһәббәт инкишаф етдирмәклә символик үрәјимизи дә зәнҝинләшдирә биләрик. Тәвазөкарлыг, үрәји тә’лимә гаршы даһа һәссас едәрәк ону јумшалдыр. Јеһова Јәһудеја падшаһы Јошијаја деди: “Мадам ки, үрәјин јумшалмышдыр... сөјләдијим сөзү ешидинҹә, Рәббин өнүндә өзүнү алчалтдын вә палтарыны јыртдын вә өнүмдә ағладын; мән дә сәни ешитдим” (2 Краллар 22:19). Јошијанын үрәји тәвазөкар вә һәссас иди. Тәвазөкарлыг, Исанын “охумамыш, авам” шаҝирдләринә имкан верди ки, онлар, “мүдрикләрин вә ағыллыларын” дәрк едә билмәдикләри руһани һәгигәтләри анлајыб, һәјатларында тәтбиг етсинләр (Һәвариләрин ишләри 4:13; Лука 10:21). Ҝәлин, Јеһоваја мәгбул үрәјә малик олмаг үчүн сә’ј ҝөстәрәрәк, “Аллаһымызын өнүндә өзүмүзү” алчалдаг (Езра 8:21).
16. Руһани гидаја иштаһа ојатмаг үчүн нәјә ҝөрә гүввә сәрф етмәк лазымдыр?
16 Иса деди: “Өзләринин руһани тәләбатларыны дәрк едәнләр хошбәхтдирләр” (Матта 5:3, ЈД). Руһани ҹәһәтдән инкишаф етмәк габилијјәти илә тә’мин олунсаг да, бу пис дүнјадакы һәјатын ағырлығы вә тәнбәллик кими хүсусијјәтләр уҹбатындан бу еһтијаҹлары дәркетмә габилијјәтимиз күтләшә биләр (Матта 4:4). Биз руһани гидаја сағлам иштаһа инкишаф етдирмәлијик. Һәтта Мүгәддәс Китабы охумагдан вә шәхси өјрәнмәдән илк анларда мәмнунлуг алмасаг да, тә’кидли олмагла, билијин “ҹана хош ҝәлдијини” ҝөрәҹәјик вә артыг нөвбәти өјрәнмәни сәбирсизликлә ҝөзләјәҹәјик (Сүлејманын мәсәлләри 2:10, 11).
17. а) Биз нә үчүн һәр бир ишдә Јеһоваја ҝүвәнә биләрик? б) Һәр бир ишдә Јеһоваја ҝүвәнмәји неҹә өјрәнмәк олар?
17 Сүлејман падшаһ дә’вәт едирди: “Бүтүн үрәјинлә Рәббә ҝүвән вә өз анлајышына архаланма” (Сүлејманын мәсәлләри 3:5). Јеһоваја е’тибар едән үрәк, Онун өз Кәламы васитәсилә дедији вә ја бујурдуғу һәр шејин һәмишә дүзҝүн олдуғуну билир (Ишаја 48:17). Биз, шүбһәсиз олараг, һәр ишдә Јеһоваја ҝүвәнә биләрик. О өзүнүн бүтүн нијјәтләрини һәјата кечирмәјә гадирдир (Ишаја 40:26, 29). Һәтта Онун ады да һәрфи мә’нада “О, олмасына сәбәб олур” демәкдир; бу исә бизә әминлик верир ки, О өзүнүн бүтүн нијјәтләрини јеринә јетирмәјә габилдир. Јеһова “бүтүн јолларында адилдир вә бүтүн ишләриндә инајәтлидир” (Мәзмур 145:17). Әлбәттә ки, һәр бир ишдә Јеһоваја ҝүвәнмәји өјрәнмәк үчүн биз “дадмалы” вә “Рәббин нә јахшы” олдуғуну ҝөрмәлијик; буну исә, Мүгәддәс Китабдан өјрәндикләримизи һәјатда тәтбиг етмәклә вә бунун бизә ҝәтирдији фајдалар үзәриндә дүшүнмәклә едә биләрик (Мәзмур 34:8).
18. Аллаһа мәгбул горху, Онун рәһбәрлијинә һәссас олмагда бизә неҹә көмәк едәр?
18 Үрәјимизи Аллаһын рәһбәрлијинә һәссас едән даһа бир хүсусијјәтә ишарә едәрәк, Сүлејман деди: “Рәбдән горх вә шәрдән ајрыл” (Сүлејманын мәсәлләри 3:7). Јеһова гәдим Исраил һаггында деди: “Каш ки, онларда белә бир үрәк олајды, та ки, өзләринә вә әбәдијјән оғулларына јахшылыг олсун дејә мәндән горхсунлар вә даима әмрләримин һамысыны тутсунлар!” (Тәснијә 5:29). Аллаһдан горхан кәсләр Она итаәтли олурлар. Јеһова, “үрәкләри онунла бүтүн оланлар уғрунда гүввәтли олдуғуну” ҝөстәрир вә Она итаәтсизлик едәнләри ҹәзаландырыр (2 Тарихләр 16:9). Ҝәлин бүтүн давраныш, дүшүнҹә вә һиссләримиздә Аллаһы наразы салмаг горхусуну әлдә рәһбәр тутаг.
“Рәбби бүтүн үрәјинлә... сев”
19. Үрәјимизин Јеһованын нәсиһәтинә һәссас олмасында мәһәббәтин ролу нәдән ибарәтдир?
19 Үрәјимизин Јеһованын нәсиһәтинә һәссас олмасында мәһәббәтин ролу диҝәр кејфијјәтләрдән даһа бөјүкдүр. Үрәји Аллаһа мәһәббәтлә ҹошан инсан, Аллаһа нәјин хош олуб олмадығыны өјрәнмәјә һазырдыр (1 Јәһја 5:3). Иса деди: “Аллаһын олан Рәбби бүтүн үрәјинлә, бүтүн ҹанынла вә бүтүн дүшүнҹәнлә сев” (Матта 22:37). Ҝәлин, Аллаһа дујдуғумуз мәһәббәти, Онун хејирхаһ ишләри үзәриндә дүшүнмәклә, јахын бир достумуз кими Онунла һәмишә үнсијјәтдә олмагла вә Онун һаггында башгаларына сөјләмәклә, даһа да ҝүҹләндирәк.
20. Јеһоваја мәгбул үрәјә неҹә малик олмалы?
20 Беләликлә, јекунлашдыраг: Јеһоваја мәгбул үрәјә малик олмаг үчүн, Аллаһын Кәламынын дахили варлығымыза, јә’ни “үрәјин ҝизли инсанына” тә’сир ҝөстәрмәсинә јол вермәк лазымдыр. Мүгәддәс Јазылары мәгсәдјөнлү тәрздә өјрәнмәк вә өјрәндикләримиз үзәриндә миннәтдарлыгла дүшүнмәк ваҹибдир. Бунун ән јахшы үсулу, үрәји әввәлҹәдән һазырламагдыр - ону, габагҹадан јаранмыш јанлыш фикирләрдән азад етмәк вә бизи өјрәнмәјә габилијјәтли едән хүсусијјәтлә долдурмаг лазымдыр. Јеһованын көмәклији илә, Она мәгбул үрәјә малик ола биләрик. Бәс белә үрәји неҹә горумалы?
[Һашијә]
a Ад дәјишдирилиб.
Сиз неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Јеһованын сынадығы символик үрәк нәдир?
• Аллаһын Кәламыны үрәјимизә неҹә гоја биләрик?
• Үрәјимизи, Аллаһын Кәламыны өјрәнмәјә неҹә һазырламалыјыг?
• Бу мәгаләни өјрәнмәк сизи нәјә тәшвиг етди?
[21-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Давуд, руһани ишләр үзәриндә миннәтдарлыгла дүшүнүрдү. Бәс сән?
[22-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Аллаһын Кәламыны өјрәнмәздән габаг, үрәјинизи буна һазырлајын.