Аилә хошбәхтлијинин ачарлары

Ушагларын аилә мүнасибәтләринә тәсири

Чинҝизa: «Гызымыз дүнјаја ҝәләндә Меһрибанла севинҹимиздән јерә-ҝөјә сығмырдыг. Амма мән бир нечә ај дојунҹа јатмадым. Биз онун гајғысына неҹә галаҹағымызла бағлы чохлу планлар гурурдуг, анҹаг истәјимиз баш тутмады».

Меһрибан: «Гызымыз олан ҝүндән артыг мән өзүм үчүн јашамырдым. Һәјатымда бөјүк бир дәјишиклик баш вермишди: бүтүн вахтымы ушағы једиздирмәјә, алтыны дәјишдирмәјә вә сакитләшдирмәјә сәрф едирдим. Аилә һәјатымыз өз ахарына дүшәнә кими ајлар кечди».

ЧОХЛАРЫ разылашаҹаглар ки, ушаг аиләнин севинҹидир. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, ушаглар Аллаһын «мүкафатыдыр» (Мәзмур 127:3). Анҹаг Чинҝиз вә Меһрибан кими бир чох ҝәнҹ валидејнләр баша дүшүрләр ки, ушағын дүнјаја ҝәлмәси никаһда ҝөзләнилмәз дәјишикликләрә сәбәб ола биләр. Мәсәлән, ҝәнҹ ананын бүтүн фикри-зикри өз көрпәсиндә олур, ејни заманда јени доғулан ушағынын ән хырда тәләбатына белә бүтүн варлығы илә һај вермәси онда тәәҹҹүб доғурур. Һәјат јолдашы илә ушағы арасындакы бағлылыг атаны белә һејрәтләндирсә дә, о, өзүнү атылмыш һисс едәрәк нараһатчылыг кечирә биләр.

Аиләдә илк ушағын олмасы әрлә арвадын мүнасибәтләрини бөһран вәзијјәтинә ҝәтириб чыхара биләр. Ушағын тәрбијәси илә бағлы чәтинликләр онларын арасындакы һәлл олунмамыш проблемләри үзә чахара вә онлары даһа да ҝәрҝинләшдирә биләр.

Көрпәнин даим диггәт тәләб етдији илк ајларда јени һәјат тәрзинә неҹә алышмаг олар? Әрлә арвад јахын мүнасибәтләрини неҹә горујуб сахлаја биләр? Ушағын тәрбијәсилә бағлы мәсәләләрдә јаранан фикир ајрылыгларыны неҹә һәлл етмәк олар? Ҝәлин бу суаллардан һәр биринә нәзәр салаг вә ҝөрәк, әр вә арвадлара үзләшдикләри чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәкдә һансы Мүгәддәс Китаб принсипләри көмәк едә биләр.

ПРОБЛЕМ 1. Һәјат бирдән-бирә ушағын әтрафында дөвр етмәјә башлајыр.

Јени доғулан ушаг ананын бүтүн диггәтини вә вахтыны алыр. Ушағынын гајғысына галмаг она дәрин мәмнунлуг һисси ҝәтирә биләр, әринә исә елә ҝәлә биләр ки, һәјат јолдашы артыг ону унудуб. Бразилијада јашајан Мануел дејир: «Јолдашымын вахтилә мәнә ајырдығы диггәти ушаға ајырмасына алышмаг чох чәтин иди. Әввәлләр јалныз икимиз идик, инди исә арвадымын ҝөзү ушагдан башга һеч кими ҝөрмүр». Белә вәзијјәтдә неҹә давранмалы?

▪ Мүвәффәгијјәтин ачары: сәбирли олун. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, «мәһәббәт сәбирли»дир, «өз хејрини ҝүдмүр, әсәбиләшмир» (1 Коринфлиләрә 13:4, 5). Көрпәләри тәзәҹә дүнјаја ҝәлмиш ҝәнҹ валидејнләр бу мәсләһәти неҹә тәтбиг едә биләрләр?

Мүдрик әр ушағын олмасынын гадынын физики вә руһи вәзијјәтинә неҹә тәсир ҝөстәрдијини өјрәнмәклә һәјат јолдашына мәһәббәт ҝөстәрмиш олар. О, арвадынын әһвал-руһијјәсинин нәјә ҝөрә тез-тез дәјишдијни баша дүшәҹәкb. Франсада јашајан вә 11 ајлыг гызы олан Адам дејир: «Һәјат јолдашымын әһвалы гәфил дәјишән заман ону баша дүшмәк вә сәбир ҝөстәрмәк һеч дә асан олмур. Анҹаг мән чалышырам, онун мәнә әсәбиләшмәдијини, садәҹә аиләдә јаранан јени вәзијјәтин онда стресс јаратдығыны унутмајым».

Елә һаллар олурму ки, арвадыныз сизин она көмәк етмәк ҹәһдинизи сәһв баша дүшсүн? Әҝәр олурса, дәрһал инҹимәјин (Ваиз 7:9). Сәбирли олмаға чалышын, онун марагларыны биринҹи јерә гојун; онда сиз бир о гәдәр дә мәјус олмајаҹагсыныз (Сүлејманын мәсәлләри 14:29).

Ејнилә, һикмәтли гадын да аталыг вәзифәсини јеринә јетирмәјә чалышан әрини руһландыраҹаг. О, атанын көрпәнин гајғысына галмасына мане олмајаҹаг, сәбирлә она ушағын алтыны дәјишдирмәји вә јемәјини һазырламағы ҝөстәрәҹәк, һәрчәнд ки әввәл-әввәл әр нәјисә дүзҝүн етмәјә биләр.

Әринә гаршы мүнасибәтиндә дәјишикликләр етмәли олдуғуну анлајан 26 јашлы Еллен дејир: «Баша дүшдүм ки, ушаг тәкҹә мәнә мәхсус дејил. Әрим дедикләрими етмәјә вә ушаға гајғы ҝөстәрмәјә чалышанда онун һәр һәрәкәтинә ирад тутмамалы олдуғуму өзүмә хатырладырдым».

МӘСЛӘҺӘТ: Гадынлар, әҝәр һәјат јолдашыныз ушаға сизин кими бахмырса, наразылығынызы билдирмәјин вә һәмин иши јенидән өзүнүз ҝөрмәјин. Јахшы ҝөрдүјү ишә ҝөрә тәрифләсәниз, о да үрәкләниб лазыми ишләрдә сизә дәстәк олаҹаг. Әрләр, бир о гәдәр дә ваҹиб олмајан ишләри кәнара гојун ки, арвадыныза даһа чох көмәк едә биләсиниз, хүсусилә дә илк ајларда.

ПРОБЛЕМ 2. Ҝет-ҝедә мүнасибәтләриниз сојујур.

Бир чох ҝәнҹ валидејнләри ҝеҹәләр тез-тез дурмаг вә ҝөзләнилмәдән јаранан проблемләр әлдән салыр. Буна ҝөрә дә әрлә-арвада јахын мүнасибәтләрини горујуб сахламаг чәтин ола биләр. Франсадан олан ики ушаг анасы Вивианна дејир: «Башланғыҹда аналыг ролума башым о гәдәр гарышмышды ки, һәјат јолдашы олдуғуму унутмушдум».

Диҝәр тәрәфдән, әр үчүн һамиләлијин арвадына һәм физики, һәм дә емосионал ҹәһәтдән неҹә ҝүҹлү тәсир ҝөстәрдијини баша дүшмәк чәтин ола биләр. Әввәлләр бир-биринин емосионал вә ҹинси тәләбатларына ајырдыглары вахт вә енержини инди онлар ушагларына сәрф едирләр. Бәс әрлә арвад нә едә биләр ки, онларын көрпә вә әзиз баласы мүнасибәтләринин позулмасына сәбәб олмасын?

▪ Мүвәффәгијјәтин ачары: бир-биринизи севдијинизә әмин един. Мүгәддәс Китабда аилә һәјаты һаггында дејилир: «Буна ҝөрә дә киши өз ата-анасыны тәрк едиб, гадынына говушаҹаг вә онлар бир бәдән олаҹаг» (Јарадылыш 2:24)c. Јеһова Аллаһын нијјәтинә әсасән, ушаглар әввәл-ахыр ата евини тәрк етмәлидирләр. Анҹаг Аллаһ әрлә арвадын бир бәдән олдугдан сонра өмрү боју бирликдә олмаларыны истәјир (Матта 19:3—9). Әрлә арвадын буну дәрк етмәси ушаг дүнјаја ҝәлдикдән сонра да нәјә үстүнлүк вермәли олдугларына даир таразлы мүнасибәти горујуб сахламаларына неҹә көмәк едә биләр?

Вивианна сөзүнә давам едәрәк дејир: «Јарадылыш 2:24 ајәси үзәриндә дүшүндүкдән сонра ушағымла јох, әримлә бир бәдән олдуғуму баша дүшдүм. Һәмчинин никаһымызы мөһкәмләндирмәли олдуғуму анладым». Икијашлы гызы олан Тереза дејир: «Әримдән узаглашмаға башладығымы һисс едәндә дәрһал әлимдән ҝәләни едирәм ки, ҝүн әрзиндә аз да олса, онунла вахт кечирим».

Бәс әрләр никаһларыны мөһкәмләндирмәк үчүн нә едә биләрләр? Һәјат јолдашыныза ону севдијинизи сөјләјин. Нәвазиш ҝөстәрәрәк сөзләринизин һәгигәт олдуғуну әмәлләринизлә сүбут един. Ону јерсиз нараһатчылыгдан горумаг үчүн шүурлу шәкилдә сәј ҝөстәрин. 30 јашлы Сара дејир: «Гадынын һамиләликдән сонра ҝөркәминин дәјишмәсинә бахмајараг, әринин јенә дә ону севидијини вә дәјәрләндирдијини билмәјә еһтијаҹы вар». Алманијада јашајан вә ики ушаг атасы олан Алан һәјат јолдашына емосионал дәстәк ҝөстәрмәјин нә гәдәр ваҹиб олдуғуну анлајыр. О белә дејир: «Һәмишә арвадыма дајаг олмаға чалышмышам, хүсусилә дә кәдәрли анларында».

Ајдын мәсәләдир ки, ушағын дүнјаја ҝәлмәси әрлә арвадын интим мүнасибәтләринә өз тәсирини ҝөстәрир. Буна ҝөрә дә, онлар өз тәләбатлары илә бағлы сөһбәт етмәлидирләр. Мүгәддәс Китабда изаһ олунур ки, ҹинси әлагә илә бағлы мәсәләләр һәр ики тәрәфин разылығы илә һәлл олунмалыдыр (1 Коринфлиләрә 7:1—5). Бунун үчүн үнсијјәт тәләб олунур. Алдығыныз тәрбијәдән вә мәдәнијјәтдән асылы олараг, һәјат јолдашынызла бу барәдә сөһбәт етмәјә чәкинә биләрсиниз. Анҹаг јени вәзијјәтә ујғунлашмаг үчүн бу кими сөһбәтләр ваҹибдир. Бир-биринизә гаршы сәмими вә сәбирли олун, анлајыш ҝөстәрмәји баҹарын (1 Коринфлиләрә 10:24). Беләҹә, сиз анлашылмазлыгдан гачаҹаг вә бир-биринизә олан мәһәббәтиниз артаҹаг (1 Петер 3:7, 8).

Бундан әлавә, әрлә арвад бир-биринә миннәтдарлығыны билдирмәклә мүнасибәтләрини даһа да мөһкәмләндирә биләр. Мүдрик әр баша дүшүр ки, арвадынын ҝөрдүјү ишин чоху әслиндә ҝөзә ҝөрүнмүр. Вивианна дејир: «Ахшам оланда мәнә елә ҝәлир ки, санки, һеч бир иш ҝөрмәмишәм, һалбуки бүтүн ҝүнү ушаға бахмышам!» Еләҹә дә, ағыллы гадын, һәр нә гәдәр башы гарышыг олса да, әринин әмәјини гијмәтләндирәҹәк (Сүлејманын мәсәлләри 17:17).

МӘСЛӘҺӘТ: Аналар, мүмкүнсә, чалышын, ушағыныз јатанда сиз дә бир аз јатасыныз. Беләҹә сизин никаһыныза вахт ајырмаға ҝүҹүнүз олаҹаг. Аталар, имкан дахилиндә, ҝеҹә дуруб ушағын јемәјини верин вә ја алтыны дәјишдирин ки, ана динҹәлә билсин. Кағыза ики кәлмә сөз јазыб гојмагла, месаж ҝөндәрмәклә вә ја телефонла данышмагла даим һәјат јолдашынызы севдијинизә әмин един. Еләҹә дә, баш-баша сөһбәт етмәк үчүн вахт ајырын. Јалныз ушаг һаггында јох, бир-бириниз барәдә дә данышын. Мөһкәм достлуғунузу горусаныз, валидејнлик вәзифәнизи јеринә јетирәркән гаршылашдығыныз чәтинликләрин өһдәсиндән даһа јахшы ҝәлә биләҹәксиниз.

ПРОБЛЕМ 3. Ушағын тәрбијәси илә бағлы фикирләриниз үст-үстә дүшмүр.

Әрлә-арвадын алдығы тәрбијә фикир ајрылығына сәбәб ола биләр. Бу кими вәзијјәтлә үзләшәнләрдән бири дә Јапонијада јашајан Асами вә онун әри Катсуродур. Асами дејир: «Мәним фикримҹә, Катсуро гызымыза гаршы һәддән артыг мүлајимдир, о исә, мәним чох сәрт олдуғуму дүшүнүр». Неҹә едә биләрсиниз ки, бир-биринизин әксинә ҝетмәјәсиниз?

▪ Мүвәффәгијјәтин ачары: һәјат јолдашынызла мәсләһәтләшин вә бир-биринизи дәстәкләјин. Мүдрик Сүлејман падшаһ јазмышдыр: «Тәкәббүрдән анҹаг мүнагишә јаранар, јахшы нәсиһәтә гулаг асанын һикмәти вар» (Сүлејманын мәсәлләри 13:10). Һәјат јолдашынызын ушагларын тәрбијәсинә даир фикирләрини нә дәрәҹәдә јахшы билирсиниз? Әҝәр бу кими мәсәләләрин мүзакирәсини ушаг доғулана сахласаныз, бу, һеч бир нәтиҹә вермәјәҹәк: сиз проблеми һәлл етмәк әвәзинә, бир-биринизлә мүбаһисә едәҹәксиниз.

Мисал үчүн, нөвбәти мәсәләләрдә бир разылыға ҝәлмисинизми: ушағы вахтлы-вахтында јемәјә вә јатмаға неҹә өјрәтмәк олар? Һәр ағлајанда ону гуҹаға алмаг лазымдырмы? Ушағы горшока неҹә өјрәтмәли? Ајдын мәсәләдир ки, сизин бу кими шејләрлә бағлы гәбул етдијиниз гәрарлар диҝәр аиләләрин гәрарларындан фәргләнәҹәк. Ики ушаг атасы Етан дејир: «Ортаг бир фикрә ҝәлмәк үчүн отуруб һәр шеји мүзакирә етмәк лазымдыр. Онда сиз ушағынызын еһтијаҹларыны даһа јахшы өдәјә биләҹәксиниз».

МӘСЛӘҺӘТ: Валидејнләринизин сизи неҹә тәрбијә етдикләри барәдә дүшүнүн. Онларын тәрбијә методларындан һансыны тәтбиг етмәк истәјиб-истәмәдијинизи гәрарлашдырын. Сонра фикирләринизи һәјат јолдашынызла мүзакирә един.

Ушаг аилә һәјатыны јахшылыға доғру дәјишә биләр

Тәҹрүбәсиз фигурлу конкисүрән ҹүтлүјә буз үстүндә мүвазинәти горумаг үчүн вахт вә сәбир тәләб олундуғу кими, сизин валидејнлик вәзифәнизә алышмағыныз үчүн дә вахта еһтијаҹыныз вар. Анҹаг заман кечдикҹә, мүвәффәгијјәт газанаҹагсыныз.

Ушаг боја-баша чатдырмаг сизин никаһыныза олан бағлылығынызы сынаға чәкәҹәк вә һәјат јолдашынызла мүнасибәтләринизи бирдәфәлик дәјишәҹәк. Ејни заманда, ҝөзәл кејфијјәтләр јетишдирмәјинизә әла фүрсәт јарадаҹаг. Мүгәддәс Китабын мүдрик мәсләһәтләринә әмәл етмәклә сиз Кеннет адлы атанын һиссләринә шәрик олаҹагсыныз. О дејир: «Ушаг бөјүтмәјин һәм мәнә, һәм дә арвадыма ҝөзәл тәсири олмушдур. Инди јалныз өзүмүзү дүшүнмүрүк, даһа чох мәһәббәт вә анлајыш ҝөстәрмәји баҹарырыг». Сөзсүз ки, бу кими дәјишикликләр никаһы мөһкәмләндирир.

[Һашијәләр]

ӨЗҮНҮЗДӘН СОРУШУН...

▪ Сон бир һәфтә әрзиндә һәјат јолдашымын аиләмизин рифаһы наминә етдикләрини гијмәтләндирдијими ҝөстәрмәк үчүн нә етмишәм?

▪ Ахырынҹы дәфә нә вахт јалныз өзүмүз һагда үрәкдән сөһбәт етмишик?