Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Језекел» китабындан диггәтәлајиг фикирләр — II һиссә
ЕРАМЫЗДАН әввәл 609-ҹу илин декабрыдыр. Бабил падшаһы Јерусәлими сонунҹу дәфә мүһасирәјә алыр. Индијәдәк Језекелин Бабилдә сүрҝүндә оланлара бәјан етдији хәбәр бир мөвзу — онларын севимли шәһәри Јерусәлимин ишғалы вә мәһви әтрафында ҹәмләшмишди. Инди исә Језекел Аллаһын халгынын башына ҝәләнләрә ҝөрә севинәҹәк бүтпәрәст халгларын аҹынаҹаглы агибәтини бәјан едир. 18 ајдан сонра Јерусәлим ишғал олунанда Језекелин хәбәринин мөвзусу дәјишир: инди о, һәгиги ибадәтин валеһедиҹи бәрпасындан данышыр.
Језекел 25:1–48:35 ајәләриндә Исраил әтрафында јашајан милләтләр вә Аллаһын халгынын гуртулушу һаггында пејғәмбәрликләр јазылыбa. Језекел 29:17-20 ајәләри истисна олмагла, китабдакы һадисәләр хроноложи вә мөвзу ардыҹыллығы илә ҹәрәјан едир. Анҹаг мөвзу ардыҹыллығы бахымындан бу ајәләр өз јериндәдир. Аллаһдан илһам алмыш Мүгәддәс Јазыларын бир һиссәси кими «Језекел» китабындакы хәбәр ‘ҹанлы вә тә’сирлидир’ (Ибраниләрә 4:12).
‘БУ ТОРПАГ ЕДЕН БАҒЫ КИМИ ОЛАҸАГ’
Јерусәлимин виран едилмәсинә әтраф халгларын мүнасибәтини габагҹадан билән Јеһова Језекел васитәсилә Аммон, Моав, Едом, Филишт, Сур вә Сидон әлејһинә пејғәмбәрликләр сөјләјир. Мисир талан едиләҹәк. ‘Мисир падшаһы фир’он вә онун ҹамааты’ «Бабил падшаһынын гылынҹы» илә кәсиләҹәк сидр ағаҹына бәнзәдилир (Језекел 31:2, 3, 12; 32:11, 12).
Јерусәлимин ерамыздан әввәл 607-ҹи илдә мәһв едилмәсиндән тәхминән алты ај сонра, гачыб гуртулмуш бир нәфәр ҝәлиб Језекелә ‘шәһәрин зәбт едилдијини’ хәбәр верир. Пејғәмбәр артыг сүрҝүндә оланлара ‘даныша билир’ (Језекел 33:21, 22). Һәгиги ибадәтин бәрпасы һаггында Језекелин чатдырыласы хәбәри вар. Јеһова ‘башларына онлары отаран јеҝанә чобан олараг гулу Давуду гојаҹаг’ (Језекел 34:23). Едом хараба галаҹаг, Јәһуда дијары исә ‘Еден бағы кими олаҹаг’ (Језекел 36:35). Јеһова сүрҝүндән гајыдан халгыны Гогун һүҹумларындан мүдафиә едәҹәјини вә’д едир (Језекел 38:2).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
29:8-12 — Мисир нә заман 40 ил виран галыб? Јерусәлим б. е. ә. 607-ҹи илдә дармадағын едиләндән сонра сағ галан јәһудиләр Јеремја пејғәмбәрин хәбәрдарлығына мәһәл гојмајыб Мисирә гачдылар (Јеремја 24:1, 8-10; 42:7-22). Анҹаг бу онлар үчүн гуртулуш олмады, чүнки Навуходоносор јүрүш едиб Мисири ишғал етди. Ола билсин, Мисирин 40 иллик виранәлији бунунла башлады. Бахмајараг ки, бу виранәлији сүбут едән һеч бир тарихи дәлил јохдур, онун һәгигәтән дә баш вердијинә әмин ола биләрик, чүнки Јеһова һәмишә Өз пејғәмбәрликләрини јеринә јетирир (Јешаја 55:11).
29:18 — Нә үчүн әсҝәрләрин «сачы төкүлдү, ағыр јүк дашымагдан чијинләри јағыр олду»? Сурун материкдә јерләшән һиссәсинин мүһасирәси о дәрәҹәдә ҝәрҝин вә шиддәтли кечирди ки, Навуходоносорун әсҝәрләринин сачы дәбилгәнин сүртүнмәсиндән төкүлмүш, чијинләри гүллә вә истеһкамлар тикмәк үчүн ағыр јүк дашымагдан јағыр олмушду (Језекел 26:7-12).
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
29:19, 20. Сурлулар сәрвәтләринин чохуну өзләри илә ҝөтүрүб шәһәрин ада һиссәсинә гачдыглары үчүн Навуходоносор орадан чох аз гәнимәт әлә кечирди. Навуходоносор падшаһ гүрурлу, худбин вә бүтпәрәст олса да, «чәкдији зәһмәтин әвәзиндә» Јеһова Мисири она мүкафат олараг верди. Мәҝәр биз һәгиги Аллаһдан нүмунә ҝөтүрәрәк һөкумәтин тәгдим етдији хидмәтләрә ҝөрә верҝиләри өдәмәли дејиликми? Нә һаким даирәләринин давранышы, нә дә верҝиләрин нәјә хәрҹләнмәси бу мәс’улијјәти үзәримиздән ҝөтүрмүр (Ромалылара 13:4-7).
33:7-9. Јердәки мәсһ олунмушлардан ибарәт мүасир ҝөзәтчи синфи вә бөјүк издиһамын үзвләри Падшаһлыг һаггында хош хәбәри тәблиғ етмәји вә инсанлары јахынлашан «бөјүк мәшәггәт»дән хәбәрдар етмәји дајандырмалы дејилләр (Матта 24:21).
33:10-20. Хиласымыз пис јолдан дөнмәкдән вә Аллаһын тәләбләринә ҹаваб вермәкдән асылыдыр. Доғрудан да, Јеһованын јоллары ‘дүздүр’.
36:20, 21. Исраиллиләр Јеһованын халгы ола-ола дашыдыглары ада лајиг јашамадыглары үчүн Аллаһын адына ләкә ҝәтирдиләр. Биз сөздә дејил, әмәлдә Јеһованын хидмәтчиси олмалыјыг.
36:25, 37, 38. Јашадығымыз руһани ҹәннәт «мүгәддәс инсанлар сүрүсү» (ЈД) илә долудур. Буна ҝөрә дә ону һәмишә тәмиз сахламалыјыг.
38:1-23. Јеһованын Өз халгыны Магог өлкәсиндән олан Гогдан мүдафиә едәҹәјини билмәк неҹә дә тәсәлливериҹидир! Гог, «бу дүнјанын рәиси» Шејтан Иблисә ҝөјдән атылдыгдан сонра верилән аддыр. Магог өлкәси исә Шејтан вә онун ҹинләринин мәһкумијјәтдә олдуғу Јер күрәсинин һүдудларыдыр (Јәһја 12:31; Вәһј 12:7-12).
«СӘНӘ ҜӨСТӘРӘҸӘЈИМ ҺӘР ШЕЈӘ ЈАХШЫ-ЈАХШЫ БАХ»
Јерусәлимин ишғалынын 14-ҹү илидир (Језекел 40:1). Әсарәтин һәлә әлли алты или галыб (Јеремја 29:10). Језекел 50 јашына чатыр. Ҝөрүнтүдә о, Исраил дијарына ҝәтирилир. Она дејилир: «Еј бәшәр оғлу, ҝөзүнлә ҝөрүб, гулағынла ешит вә сәнә ҝөстәрәҹәјим һәр шејә јахшы-јахшы бах» (Језекел 40:2-4). Јәгин ки, јени мә’бәдин ҝөрүнтүсү Језекели вәҹдә ҝәтирир.
Језекелин ҝөрдүјү мә’бәдин 6 дарвазасы, 30 отағы, Мүгәддәс јери, Ән Мүгәддәс јери, ағаҹдан дүзәлдилмиш гурбанҝаһы вә јандырма гурбаны үчүн гурбанҝаһы вар. Мә’бәддән сулар ахыр ки, сонра онлар чаја чеврилир (Језекел 47:1). Језекел ҝөрүнтүдә һәм дә өлкәнин гәбиләләрә ҝөрә бөлүшдүрүлмәсини ҝөрүр — һәр пај шәргдән гәрбә узаныр. Јәһуда илә Бинјаминин сәрһәди арасында јерләшән бөлҝәдән бүтүн өлкә идарә олунурду. «Рәббин мүгәддәс мәканы» вә Јаһве-Шамма ‘шәһәри’ дә бу бөлҝәдәдир (Језекел 48:9, 10, 15, 35).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
40:3–47:12 — Ҝөрүнтүдәки мә’бәд нәји тәмсил едир? Нәһәнҝ өлчүләри олан бу мә’бәд әслиндә һеч вахт тикилмәјиб. О, Јеһованын руһани мә’бәдини — бизим ҝүнләримиздә тәмиз ибадәт үчүн нәзәрдә тутулан мә’бәдә бәнзәр гурулушу тәмсил едир (Језекел 40:2; Микеја 4:1; Ибраниләрә 8:2; 9:23, 24). Мә’бәд ҝөрүнтүсү каһинләрин тәмизләндији «ахыр ҝүнләрдә» јеринә јетир (2 Тимотејә 3:1; Језекел 44:10-16; Малаки 3:1-3). Анҹаг сонунҹу дәфә о, Ҹәннәтдә һәјата кечәҹәк. Мә’бәдин ҝөрүнтүсү сүрҝүндә олан јәһудиләри әмин едирди ки, һәгиги ибадәт бәрпа олунаҹаг вә һәр јәһуди аиләси өлкәдә торпаг пајыны алаҹаг.
40:3–43:17 — Мә’бәдин өлчүлмәсиндә диггәтәлајиг олан нәдир? Мә’бәдин өлчүлмәси Јеһованын һәгиги ибадәтә даир нијјәтинин мүтләг јеринә јетәҹәјинә ишарә едир.
43:2-4, 7, 9 — Мә’бәддән узаглашдырылмалы олан ‘падшаһларын ҹәсәдләри’ нә иди? Чох еһтимал ки, ҹәсәдләр дедикдә бүтләр нәзәрдә тутулурду. Јерусәлимин һөкмдарлары вә халг Аллаһын мә’бәдини бүтләрлә мурдарламыш, онлары маһијјәт е’тибарилә өзләринә падшаһ етмишдиләр.
43:13-20 — Језекелин ҝөрүнтүдә ҝөрдүјү гурбанҝаһ нәјин символудур? Символик гурбанҝаһ Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығы илә әлагәдар Аллаһын ирадәсини тәмсил едир. Фидијә гурбанлығы сајәсиндә мәсһ олунмушлар салеһ е’лан едилир, «бөјүк издиһам» исә Аллаһын гаршысында тәмиз ада саһибдир (Вәһј 7:9-14; Ромалылара 5:1, 2). Ола билсин, мәһз бу сәбәбдән ҝөрүнтүдәки мә’бәддә Сүлејманын мә’бәдиндә каһинләрин јујунмасы үчүн нәзәрдә тутулан бөјүк төкмә һовуз јох иди (1 Падшаһлар 7:23-26).
44:10-16 — Каһин синфи кими тәмсил едир? Каһин синфи бизим ҝүнләримиздәки мәсһ олунмушлара ишарә едир. Јеһова 1918-ҹи илдә бир ‘әридиҹи вә тәмизләјән’ кими руһани мә’бәдиндә отуранда онлары тәмизләди (Малаки 3:1-5). Тәмиз оланлар вә төвбә едәнләр надир хидмәтләрини давам етдирә билдиләр. Онлар бундан сонра да өзләрини «дүнјадан ләкәсиз сахламаг» үчүн вар ҝүҹләри илә чалышмалы олдулар вә беләликлә дә каһин олмајан тајфаларла тәмсил олунан ‘бөјүк издиһама’ нүмунә гојдулар (Јагуб 1:27; Вәһј 7:9, 10).
45:1; 47:13–48:29 — ‘Өлкә’ вә онун бөлүнмәси нәји тәмсил едир? Өлкә Аллаһын халгынын фәалијјәт саһәсини тәмсил едир. Нә гәдәр ки, Јеһованын хидмәтчиси һәгиги ибадәтдәдир, һарада олмасындан асылы олмајараг, о, бәрпа олунмуш өлкәдә јашајыр. Өлкәнин бөлүнмәси сонунҹу дәфә јени дүнјада, һәр садиг инсана торпаг саһәси вериләндә јеринә јетәҹәк (Јешаја 65:17, 21).
45:7, 16 — Халгын каһинләрә вә рәһбәрә тәгдимләр вермәси нәји тәмсил едир? Бу, руһани мә’бәддә, әсас е’тибарилә, руһани көмәјә — јардым әлини узатмаға вә әмәкдашлыг етмәјә ишарәдир.
47:1-5 — Језекелин ҝөрүнтүсүндәки чајын сулары нәјин тимсалыдыр? Су, Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығы вә Аллаһ һаггында Мүгәддәс Китабдакы билик дә дахил олмагла, Јеһованын һәјат үчүн олан руһани тәдбирләринин тимсалыдыр (Јеремја 2:13; Јәһја 4:7-26; Ефеслиләрә 5:25-27). Чај ҝетдикҹә дәринләшир ки, һәгиги ибадәтә ахышан инсанлар ораја јерләшсин (Јешаја 60:22). Чајын һәјат суларынын ән ҝур вахты Минилликдә олаҹаг вә о заман ачылаҹаг ‘тумарлардакы’ билик бу сулара гарышаҹаг (Вәһј 20:12; 22:1, 2).
47:12 — Барлы ағаҹлар нәјин рәмзидир? Ағаҹлар бәшәријјәти камиллијә чатдырмаг үчүн Аллаһын руһани тәдбирләринин рәмзидир.
48:15-19, 30-35 — Језекелин ҝөрүнтүсүндәки шәһәр нәјин символудур? Јаһве-Шамма мүгәддәс олмајан јердә јерләшдији үчүн јерлә бағлы бир шеји тәмсил едир. Ҝөрүнүр, шәһәр салеһ ‘јени јери’ тәшкил едәҹәк инсанлара фајда ҝәтирән јердәки рәһбәрлијин символудур (2 Петер 3:13). Һәр тәрәфдән дарвазаларын ачыг олмасы ҝөстәрир ки, ора дахил олмаг асандыр. Аллаһын халгынын нәзарәтчиләри дә садә олмалыдырлар.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
40:14, 16, 22, 26. Мә’бәдин ҝиришинин бөлмә диварлары үзәриндәки хурма ағаҹы тәсвирләри ҝөстәрир ки, ораја јалныз јүксәк әхлаглы инсанлара дахил олмаға иҹазә верилир (Мәзмур 92:12). Бурадан өјрәнирик ки, јалныз әхлаги тәмиз олдуғумуз тәгдирдә ибадәтимиз Јеһоваја мәгбулдур.
44:23. Мүасир каһин синфинин хидмәтинә ҝөрә биз неҹә дә миннәтдарыг! «Садиг вә ағыллы гул» Јеһованын ҝөзүндә нәјин тәмиз, нәјин натәмиз олдуғуну ајырд етмәјә көмәк едән руһани гиданы вахтлы-вахтында вермәкдә рәһбәрлији өз үзәринә ҝөтүрүр (Матта 24:45).
47:9, 11. Символик сујун ваҹиб һиссәси олан билик бизим ҝүнләрдә инсанлара һејрәтамиз сурәтдә шәфа вериб. Ону ичәнләр руһән һәјата гајыдырлар (Јәһја 17:3). Һәјат верән сулары гәбул етмәјән инсанлар исә «шоранлыг олараг галаҹаг», јә’ни һәмишәлик мәһв олаҹаглар. ‘Һәгигәт сөзүнү доғрулугла өјрәтмәјә’ чалышмаг неҹә дә ваҹибдир! (2 Тимотејә 2:15).
‘Бөјүк адымын мүгәддәслијини ҝөстәрәҹәјәм’
Һәгиги Аллаһ Давуд сүлаләсиндән олан сонунҹу падшаһы тахтдан кәнар едәндән сонра «Һагг саһиби», јә’ни падшаһлыға гануни һаггы чатан ҝәләнә гәдәр узун мүддәт кечмәсинә јол верди. Бунунла белә, Аллаһ Давудла бағладығы әһди ләғв етмәди (Језекел 21:27; 2 Шамуел 7:11-16). Језекелин пејғәмбәрлијиндә «чобан» вә ‘падшаһ’ олаҹаг Аллаһын «гулу Давуд» һаггында данышылыр (Језекел 34:23, 24; 37:22, 24, 25). О, Падшаһлыг тахтына чыхан Иса Мәсиһин өзүдүр ки вар (Вәһј 11:15). Јеһова бу Падшаһлығын васитәсилә ‘бөјүк адынын мүгәддәслијини ҝөстәрәҹәк’ (Језекел 36:23).
Чох тезликлә Аллаһын мүгәддәс адына ләкә јаханлар мәһв едиләҹәк. Анҹаг Јеһоваја мәгбул шәкилдә ибадәт едәрәк о ады һәјатында мүгәддәс тутанлар әбәди һәјаты алаҹаглар. Буна ҝөрә дә, ҝәлин бизим ҝүнләримиздә ҝур ахан һәјат суларындан дојунҹа ичәк вә һәјатымызы һәгиги ибадәтин әтрафында ҹәмләшдирәк.
[Һашијә]
a Језекел 1:1–24:27 ајәләрини арашдырмаг үчүн «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин 2007-ҹи ил 1 ијул сајынын «“Језекел” китабындан диггәтәлајиг фикирләр — I һиссә» адлы мәгаләсинә баха биләрсиниз.
[25-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Језекелин ҝөрүнтүсүндәки мөһтәшәм мә’бәд
[26-ҹы сәһифәдәки шәкил]
Језекелин ҝөрүнтүсүндәки һәјат чајы нәји тәмсил едир?
[Иҹазә илә]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est..