Әрләр, Мәсиһин башчылығыны гәбул един
‘Һәр әрин башы Мәсиһдир’ (1 КОРИНФЛИЛӘРӘ 11:3).
1, 2. а) Јахшы әр неҹә олмалыдыр? б) Никаһын Банисинин Аллаһ олдуғуну гәбул етмәк нәјә ҝөрә ваҹибдир?
СИЗИН фикринизҹә, јахшы әр неҹә олмалыдыр? Чох пул газанмалы, ағыллы, ҝүҹлү олмалы, јохса арвад-ушағы илә меһрибан, хејирхаһ давранмалыдыр? Бир чох әрләрдә адыны чәкдијимиз сонунҹу хүсусијјәтләр чатышмыр, чүнки дүнјанын руһу вә инсан фикри онлара өз тә’сирини ҝөстәрир. Бунун әсас сәбәби ондадыр ки, онлар ‘инсандан ҝөтүрдүјү габырғадан гадыны дүзәлдиб, ону инсанын јанына ҝәтирән’ никаһын Банисинин рәһбәрлијини нә гәбул едир, нә дә ки һәјатларында тәтбиг едирләр (Јарадылыш 2:21-24).
2 Иса Мәсиһ никаһын Банисинин Аллаһ олдуғуну тәсдигләјәрәк тәнгидчиләрә деди: «Охумамысынызмы ки, Јарадан башланғыҹдан “онлары киши вә гадын јаратды”? Вә демишдир: “Буна ҝөрә инсан ата-анасыны бурахаҹаг вә арвадына бағланаҹагдыр. Икиси дә бир бәдән олаҹагдыр”. Белә ки, онлар артыг ики дејил, бир бәдәндирләр. Беләликлә, Аллаһын [никаһда] бирләшдирдијини инсан ајырмамалыдыр» (Матта 19:4-6). Бәли, аиләнин фираванлығы үчүн никаһын Банисинин Аллаһ олдуғуну вә сәадәтин Онун Кәламы олан Мүгәддәс Китабын мәсләһәтләринә әмәл етмәкдән асылы олдуғуну гәбул етмәк зәруридир.
Јахшы әр олмаг үчүн нә етмәли?
3, 4. а) Исанын никаһ һаггында һәртәрәфли билијә малик олдуғуну һарадан билирик? б) Исанын символик арвады кимдир вә әрләр арвадлары илә неҹә рәфтар етмәлидирләр?
3 Јахшы әр олмаға Исанын тә’лимләрини өјрәнмәк вә онлара әмәл етмәк көмәк едәр. Иса аилә һаггында һәртәрәфли билијә саһибдир, белә ки, илк киши вә гадынын јаранмасында вә онларын никаһынын бағланмасында о да иштирак етмишди. Јеһова Аллаһ она демишди: «Өз сурәтимизә вә бәнзәримизә ҝөрә инсаны јарадаг» (Јарадылыш 1:26). Бәли, Аллаһ бу сөзләрлә һәр кәсдән вә һәр шејдән әввәл јаратдығы, «јанында ме’мар» олан шәхсә мүраҹиәт етмишди (Сүлејманын мәсәлләри 8:22-30). О, ‘бүтүн хилгәтин фөвгүндә дурур’. «Аллаһын хилгәтинин Баниси» олан бу шәхс һәтта физики каинатын јаранмасындан да өнҹә мөвҹуд иди (Колослулара 1:15; Вәһј 3:14).
4 «Аллаһ Гузусу» адланан Иса рәмзи мә’нада әр кими тәсвир олунур. Бир дәфә бир мәләк деди: «Ҝәл, мән сәнә ҝәлини, Гузунун арвадыны ҝөстәрәҹәјәм» (Јәһја 1:29; Вәһј 21:9). Бәс бу ‘ҝәлин’ вә ја ‘Гузунун арвады’ кимдир? О, Мәсиһлә бирҝә ҝөјдә падшаһлыг едәҹәк мәсһ олунмуш садиг мәсиһчиләри тәмсил едир (Вәһј 14:1, 3). Буна ҝөрә дә, Исанын јер үзүндә оларкән шаҝирдләри илә рәфтары әрләр үчүн нүмунәдир.
5. Иса кимләр үчүн нүмунәдир?
5 Бәли, Иса Мүгәддәс Китабда бүтүн давамчыларына нүмунә олараг чәкилир: «Мәсиһ дә бизә бир нүмунә гојараг, бизим үчүн изтираб чәкди ки, биз Онун изләри илә ҝедәк» (1 Петер 2:21). Анҹаг о, хүсусилә кишиләр үчүн нүмунәдир. Аллаһын Кәламында дејилир: «Һәр әрин башы Мәсиһ, арвадын башы әр, Мәсиһин башы исә Аллаһдыр» (1 Коринфлиләрә 11:3). Мәсиһ әрин башы олдуғундан әрләр ону тәглид етмәлидирләр. Беләликлә, аиләнин хошбәхт вә фираван олмасы үчүн башчылыг принсипинә риајәт етмәк зәруридир. Демәли, Исанын өз ‘арвады’, јә’ни мәсһ олунмуш шаҝирдләри илә нәвазишлә рәфтар етдији кими, әрләр дә өз арвадлары илә нәвазишлә рәфтар етмәлидирләр.
Никаһда јаранан проблемләри неҹә һәлл етмәли?
6. Әрләр арвадлары илә неҹә рәфтар етмәлидирләр?
6 Буҝүнкү нараһат дүнјада әрләрә Исадан нүмунә ҝөтүрәрәк, сәбирлә, мәһәббәтлә давранмаг вә салеһлик принсипләринә ҹидди риајәт етмәк хүсусилә ваҹибдир (2 Тимотејә 3:1-5). Исанын гојдуғу нүмунә һаггында Мүгәддәс Китабдан охујуруг: ‘Еј әрләр, сиз дә арвадларынызла ағыллы давранын’ (1 Петер 3:7, И–93). Бәли, әрләр аиләдәки проблемләри Исадан нүмунә ҝөтүрәрәк «ағыллы», јә’ни билијә әсасән һәлл етмәлидирләр. Исанын мә’руз галдығы сынаглар һеч кимин башына ҝәлмәмишдир, бунунла белә о һеч вахт јадындан чыхармырды ки, онлара ҝөрә Шејтан, онун ҹинләри вә бу пис дүнја ҹавабдеһдир (Јәһја 14:30; Ефеслиләрә 6:12). Иса сынаглара һеч вахт тәәҹҹүбләнмирди, еләҹә дә әр-арвад ‘әзијјәтлә’ үзләшдикдә һејрәтә дүшмәмәлидирләр. Мүгәддәс Китаб хәбәрдарлыг едир ки, евләнәнләр белә әзијјәтләрин олаҹағыны ҝөзләмәлидирләр (1 Коринфлиләрә 7:28).
7, 8. а) Арвадла ‘ағыллы давранмаг’ нә демәкдир? б) Арвадлар нәјә ҝөрә һөрмәтә лајигдирләр?
7 Мүгәддәс Китаба әсасән әрләр ‘зәиф ҹинсә һөрмәт едәр кими, арвадларына һөрмәт едиб, онларла ағыллы давранмалыдырлар’ (1 Петер 3:7, И–93). Аллаһын Кәламында кишиләрин арвадларына кобудлугла ағалыг едәҹәкләри габагҹадан дејилмишди, анҹаг Аллаһын ондан разы галмасыны истәјән киши арвадына һөрмәт бәсләјәҹәк (Јарадылыш 3:16). О, арвады илә гијмәтли бир шеј кими рәфтар едәҹәк, һеч заман ҝүҹүндән истифадә едәрәк ону инҹитмәјәҹәк. Әксинә, онунла һәмишә һөрмәтлә давранараг, һиссләрини нәзәрә алаҹаг.
8 Әр нә үчүн арвадына һөрмәт етмәлидир? Мүгәддәс Китаб ҹаваб верир: «Онлар... һәјат ән’амынын һәмварисләри олдугларындан онлара һөрмәт ҝөстәрин ки, дуаларыныза манечилик төрәдилмәсин» (1 Петер 3:7). Әр баша дүшмәлидир ки, Јеһованын ҝөзүндә Она ибадәт едән киши һеч бир шејдә Она ибадәт едән гадындан үстүн дејил. Аллаһын лүтфүнү газанан гадынлар кишиләрлә бирликдә ејни ән’амы, әбәди һәјаты алаҹаглар. Бир чохларына һәтта ҝөјләр мүкафаты вериләҹәкдир, орада исә «нә киши, нә дә гадын вардыр» (Галатијалылара 3:28, И–93). Беләликлә, әрләр јадда сахламалыдырлар ки, инсаны Аллаһын ҝөзүндә дәјәрли едән онун киши, гадын, әр, арвад вә һәтта ушаг олмасы дејил, садиглијидир (1 Коринфлиләрә 4:2).
9. а) Петерин сөзләринә әсасән, әрләр нәјә ҝөрә арвадларына һөрмәт етмәлидирләр? б) Иса гадынлара һөрмәтлә јанашдығыны неҹә ҝөстәрирди?
9 Әрин арвады илә һөрмәтлә рәфтар етмәсинин ваҹиблији һәвари Петерин «дуаларыныза манечилик төрәдилмәсин» сөзләриндә вурғуланыб. Бу манечилик чох тәһлүкәли ола биләр. Әрин арвадына һөрмәт етмәмәси дуаларынын гаршысына сәдд чәкилмәсинә ҝәтириб чыхарар. Кечмишдә Аллаһын әмрләринә башысојуг јанашан бә’зи хидмәтчиләрлә дә белә бир һадисә баш вермишди (Мәрсијәләр 3:43, 44). Јахшы оларды ки, истәр аиләли, истәрсә дә аилә гурмаға һазырлашан мәсиһчи Исанын гадынларла рәфтарыны диггәтлә нәзәрдән кечирсин. Исаны хидмәтдә мүшајиәт едәнләрин арасында гадынлар да вар иди. Иса онларла хејирхаһлыгла вә һөрмәтлә давранырды. Бир дәфә о, һәтта ваҹиб хәбәри әввәлҹә гадынлара ачды вә тапшырды ки, ону кишиләрә чатдырсынлар! (Матта 28:1, 8-10; Лука 8:1-3).
Хүсусилә кишиләр үчүн нүмунә
10, 11. а) Нәјә ҝөрә хүсусилә әрләр Исанын нүмунәсини арашдырмалыдырлар? б) Әр арвадыны севдијини неҹә ҝөстәрмәлидир?
10 Јухарыда гејд едилдији кими, Мүгәддәс Китабда әрлә арвадын мүнасибәти Мәсиһлә ‘арвады’, јә’ни мәсһ олунмушларын јығынҹағы арасындакы мүнасибәтлә мүгајисә едилир: «Мәсиһ иманлылар ҹәмијјәтинин Башы олдуғу кими, әр дә арвадын башыдыр» (Ефеслиләрә 5:23). Бу сөзләр әрләри Исанын өз давамчылары үзәриндә неҹә башчылыг етдијини арашдырмаға тәшвиг етмәлидир. Анҹаг белә олдуғу тәгдирдә, Исанын јығынҹағы мәһәббәт вә гајғы илә әһатә етдији вә она рәһбәрлик вердији кими, әрләр дә онун нүмунәсини дүзҝүн изләјәрәк арвадлары илә белә давранаҹаглар.
11 Аллаһын Кәламы мәсиһчиләри чағырыр: «Әрләр, арвадларынызы севин, неҹә ки, Мәсиһ дә иманлылар ҹәмијјәтини севди вә онун уғрунда Өзүнү фәда етди» (Ефеслиләрә 5:25). Павелин ефеслиләрә јаздығы мәктубун әввәлки фәслиндә ‘иманлылар ҹәмијјәти’, јә’ни јығынҹаг ‘Мәсиһин бәдәни’ адланыр. Бу символик бәдәнин һәм кишиләрдән, һәм дә гадынлардан ибарәт чохлу үзвү вар вә онларын һәр бири бәдәнин јахшы фәалијјәт ҝөстәрмәсинә көмәк едир. Әлбәттә, Иса ‘бәдәнин, јә’ни иманлылар ҹәмијјәтинин Башыдыр’ (Ефеслиләрә 4:12; Колослулара 1:18; 1 Коринфлиләрә 12:12, 13, 27).
12. Иса символик бәдәнини севдијини неҹә ҝөстәрди?
12 Иса символик бәдәнинә, јә’ни јығынҹаға мәһәббәтини әсас е’тибарилә онун ҝәләҹәк үзвләринин гајғысына галмагла ҝөстәрди. Мәсәлән, шаҝирдләри јорулуб тагәтдән дүшәндә о деди: «Сакит бир јерә ҝедин вә бир аз динҹәлин» (Марк 6:31). Һәвариләрдән бири Исанын јер үзүндәки һәјатынын сон саатларыны тәсвир едәрәк јазырды: «Иса.. Өзүнә аид оланлары [символик бәдәнинин үзвләрини] севмиш олараг, онлары сона гәдәр севди» (Јәһја 13:1). Иса әрләрин арвадлары илә рәфтарына даир неҹә дә ҝөзәл нүмунә гојуб!
13. Әрләр арвадларыны неҹә севмәлидирләр?
13 Мәсиһин нүмунәсиндән истифадә едәрәк Павел әрләрә нәсиһәт верир: «Әрләр дә өз арвадларыны, өз бәдәнләри гәдәр севмәлидирләр. Өз арвадыны севән өзүнү севир. Чүнки һеч ким һеч заман өз бәдәнинә нифрәт етмәмишдир, лакин Рәбб ҹәмијјәти етдији кими, ону једирир вә бәсләјир... Гој һәр кәс өз арвадыны өзү кими севсин» (Ефеслиләрә 5:28, 29, 33).
14. Әр гејри-камил бәдәни илә неҹә рәфтар едир вә бу онун арвады илә рәфтары һаггында нә дејир?
14 Ҝәлин Павелин сөзләри үзәриндә дүшүнәк. Мәҝәр ағлы башында олан адам билә-билә өзүнә зәрәр јетирәрми? Киминсә ајағы долашыб јыхыланда, о галхыб ајағыны дөјүр? Әлбәттә ки, јох! Әр өзүнү достларынын јанында алчалдырмы вә ја өз сәһвләрини башгаларына јајырмы? Хејр! Онда нәјә ҝөрә арвады сәһвә јол верәндә ону сөзләрлә гамчыламалы вә ја дөјмәлидир? Әр јалныз өзүнүн дејил, арвадынын да марагларыны нәзәрә алмалыдыр (1 Коринфлиләрә 10:24; 13:5).
15. а) Шаҝирдләри зәифлик ҝөстәрәндә Иса нә етмишди? б) Онун нүмунәсиндә һансы ибрәт дәрси вар?
15 Ҝәлин ҝөрәк Иса өлүмүндән габагкы ҝеҹә шаҝирдләри зәифлик ҝөстәрәндә онларын гајғысына неҹә галмышды. Ҝетсамани бағында Исанын дәфәләрлә онлардан дуа етмәји хаһиш етдијинә бахмајараг, онлар үч дәфә јухуја ҝетдиләр. Гәфләтән силаһланмыш дәстә онлары мүһасирәјә алды. Иса «кими ахтарырсыныз?» дејә сорушду. «Назаретли Исаны» ҹавабыны ешидәндә о деди: «Мәнәм». Өлүм ‘саатынын ҝәлдијини’ билән Иса сөјләди: «Әҝәр Мәни ахтарырсынызса, бунлары бурахын ҝетсинләр». Иса һәмишә шаҝирдләринин — символик арвадынын бир һиссәсинин — рифаһыны дүшүнүрдү, бу дәфә дә онларын гачмасы үчүн имкан јаратды. Әрләр Исанын шаҝирдләри илә рәфтарыны арашдырараг, арвадлары илә мүнасибәтдә тәтбиг едә биләҹәкләри бир чох принсипләри тапаҹаглар (Јәһја 18:1-9; Марк 14:34-37, 41).
Исанын мәһәббәти тәкҹә һиссләрә әсасланмамышды
16. Иса Мартаны чох севсә дә, она һансы мәсләһәти верди?
16 Иса тез-тез Лазарын евиндә гонаг олурду. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, о, «Мартаны, онун баҹысыны вә Лазары севирди» (Јәһја 11:5). Анҹаг бир дәфә Марта јемәк һазырламаға һәддән артыг диггәт вердијиндән Исанын руһани нәсиһәтләринә гулаг асмаға вахты галмајанда Иса чәкинмәдән она мәсләһәт верди: «Марта! Марта! Сән чох шејләр үчүн үзүлүб тәлаш едирсән. Анҹаг бирҹә шејә еһтијаҹ вар» (Лука 10:41, 42). Марта Исанын ону севдијини билдији үчүн мәсләһәтини асанлыгла гәбул етди. Ејнилә әр арвады илә хејирхаһ, нәвазишлә рәфтар етмәли, елә сөзләр сечмәлидир ки, јолдашынын гәлбинә тохунмасын. Анҹаг һансыса һәрәкәтинә дүзәлиш вермәк лазым ҝәләндә, Иса кими өз фикрини ачыг сөјләмәлидир.
17, 18. а) Петер Исаны нә үчүн мәзәммәт етди вә нәјә ҝөрә Петерин дүзәлишә еһтијаҹы вар иди? б) Әрләрин һансы мәс’улијјәти вар?
17 Диҝәр һалда исә Иса шаҝирдләринә ‘Јерусәлимә ҝетмәли, ағсаггаллар, баш каһинләр вә дин алимләринин әлиндән чох әзаб чәкмәли, өлдүрүлмәли вә үчүнҹү ҝүндә дирилмәли’ олдуғуну билдирди. Буну ешидән Петер Исаны гыраға чәкиб ону мәзәммәт етди: «Ја Рәбб, Өзүнә јазығын ҝәлсин! Бу әсла Сәнин башына ҝәлмәјәҹәк!». Ајдындыр ки, һиссләр Петерин ҝөзүнү тутмушду. Онун мәсләһәтә еһтијаҹы вар иди. Буна ҝөрә дә, Иса она деди: «Рәдд ол Мәндән, шејтан! Сән Мәнә мане олурсан. Чүнки сәнин фикирләрин Аллаһын дејил, инсан фикирләридир» (Матта 16:21-23).
18 Бәли, Иса шаҝирдләринә Аллаһын ирадәсини, јә’ни чохлу әзаблара мә’руз галаҹағыны вә өлдүрүләҹәјини ачды (Мәзмур 16:10; Јешаја 53:12). Она ҝөрә дә, Петер Исаны мәзәммәт етмәклә сәһвә јол верди. Бәли, һамымызын һәрдән еһтијаҹы олдуғу кими, Петерин дә ачыг мәсләһәтә еһтијаҹы варды. Бир аилә башчысы кими әрин, арвады да дахил олмагла аилә үзвләринә дүзәлиш вермәјә нәинки сәлаһијјәти чатыр, бу һәм дә онун мәс’улијјәтидир. Гәтијјәт тәләб олунса да, әр дүзәлиш верәркән хејирхаһ вә нәзакәтли олмалыдыр. Иса Петерә вәзијјәтә дүзҝүн бахмаға көмәк етдији кими, әрә дә һәрдән арвадына дүзәлиш вермәк лазым ҝәлә биләр. Мәсәлән, арвадын ҝејими, макијажы вә ја бәзәк әшјалары Мүгәддәс Китабын төвсијә етдији садәлик чәрчивәсиндән кәнара чыханда әр нәзакәтлә арвадына нә үчүн бә’зи дүзәлишләрин лазым олдуғуну изаһ едә биләр (1 Петер 3:3-5).
Әрләрә сәбирли олмаг лазымдыр
19, 20. а) Исанын һәвариләри арасында һансы проблем јаранмышды вә Иса ону неҹә һәлл етди? б) Исанын сә’јләри нә дәрәҹәдә мүвәффәгијјәтли олду?
19 Ҹидди сәһвә јол вериләндә, әрләр сәмими мәсләһәтләринин дәрһал сәмәрә ҝәтирәҹәјини ҝөзләмәмәлидирләр. Һәвариләринин дүшүнҹә тәрзини дүзәлтмәк үчүн Иса һәмишә сә’ј ҝөстәрирди. Мәсәлән, онларын арасындакы рәгабәт Исанын хидмәтинин сонуна јахын јенидән өзүнү бүрузә верди. Онлар кимин ән бөјүк олмасы барәдә мүбаһисә едирдиләр (Марк 9:33-37; 10:35-45). Икинҹи мүбаһисәдән чох кечмәмиш Иса һәвариләри илә тәкликдә өзүнүн сон Пасхасыны гејд етмәјә һазырлашырды. Һәмин ҝеҹә онлардан һеч бири, алчаг иш сајылдығы үчүн башгаларынын тозлу ајагларыны јумағы өз үзәринә ҝөтүрмәди. Буну Иса етди. Сонра деди: «Сизә бир нүмунә ҝөстәрдим» (Јәһја 13:2-15).
20 Иса кими тәвазөкар олан әрләрин арвадлары чох еһтимал ки, онларла мәмнунијјәтлә әмәкдашлыг едәҹәк вә онлара дајаг олаҹаглар. Лакин сәбирли олмаг лазымдыр. Һәмин Пасха ҝеҹәсиндә, бир аз сонра һәвариләрин арасында јенә дә мүбаһисә дүшдү ки, ким ән бөјүк сајылмалыдыр (Лука 22:24). Дүшүнҹә тәрзиндә вә давранышда дәјишикликләр бирдән-бирә баш вермир, бунун үчүн адәтән вахт тәләб олунур. Анҹаг һәвариләрин дүшүнҹә тәрзи дүзәлдији кими, бу ҝүн дә јахшы нәтиҹәләр әлдә едиләндә, чох севиндириҹи олур!
21. Бу ҝүн аиләләрин гаршылашдығы проблемләри нәзәрә алараг, әрләр нәји јадда сахламалы вә нә етмәлидирләр?
21 Бу ҝүн аиләләрдә проблемләр әввәлкиндән чохдур. Артыг чохлары евлилик андына ҹидди јанашмырлар. Анҹаг әрләр, никаһын мәншәји барәдә дүшүнүн. Мәһәббәтли Јеһова Аллаһын онун Баниси олдуғуну унутмајын. О Өз Оғлуну бизә јалныз фидијә гурбаны вә Хиласкар олараг вермәјиб, һәмчинин әрләр үчүн нүмунә кими гојуб (Матта 20:28; Јәһја 3:29; 1 Петер 2:21).
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Никаһын Банисинин Аллаһ олдуғуну гәбул етмәк нәјә ҝөрә ваҹибдир?
• Әрләр арвадларыны неҹә севмәлидирләр?
• Исанын шаҝирдләри илә рәфтарындан әрин башчылығы һәјата кечирмәси һагда нә өјрәнирик?
[9-ҹу сәһифәдәки шәкил]
Шаҝирдләри јоруланда Иса онлара гајғы ҝөстәрди.
[10-ҹу сәһифәдәки шәкил]
Әрләр арвадларына мәсләһәт верәндә хејирхаһ олмалы вә елә сөзләр сечмәлидирләр ки, онларын гәлбинә тохунмасын.
[12-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Нәјә ҝөрә әрләр Исанын гадынларла рәфтарыны диггәтлә нәзәрдән кечирмәлидирләр?