Йорт хужалығын нисек алып барырға?

1. Ни өсөн бөгөн донъя көтөү еңел түгел?

«БЫЛ донъя хәҙерге күренмешендә кире ҡайтмаҫҡа үтеп бара» (1 Коринфтарға 7:31). Был һүҙҙәр 1900 йылдан ашыу элек яҙылған булһа ла, бөгөн дә хаҡ! Бар нәмә, айырыуса ғаилә тормошондағы хәлдәр, ысынлап та үҙгәрә. 40—50 йыл элек ғәҙәти һаналған нәмәләр бөгөн иһә яраҡһыҙ. Шуға күрә уңышлы итеп донъя көтөү еңелдән булмаҫҡа мөмкин. Шулай ҙа, Изге Яҙмалағы кәңәштәрҙе ҡулланып, был ауырлыҡтарҙы еңеп була.

СЫҒЫМДАРҒА ҠАРАП ЙӘШӘҮ

2. Бөгөн ғаиләләр ниндәй матди ауырлыҡтар менән осраша?

² Бөгөн күп кешеләрҙе ғаилә ихтыяждарына тупланған ябай тормош инде ҡәнәғәтләндермәй. Коммерция менән бәйле донъя көндән-көн күберәк тауарҙар сығара һәм, реклама ярҙамында кешеләрҙе әүрәтеп, шул әйберҙәрҙе һатып алырға дәртләндерә. Шул арҡала миллионлаған ата-әсә күп ваҡытын эшкә сарыф итә. Ә миллионлаған башҡа кеше осон-осҡа ялғап көн күрә. Иң кәрәклеһенә түләр өсөн, уларға элеккегә ҡарағанда күберәк эшләргә, ә ҡайһы саҡта ике эштә эшләргә тура килә. Ҡайһы бер кешеләр иһә теләһә ҡайһы эшкә лә риза булырға әҙер, сөнки эшһеҙлек проблемаһы киң таралған. Эйе, бөгөн ғаиләләргә еңел түгел, әммә Изге Яҙмалағы принциптар проблемаларҙы сисергә ярҙам итә.

3. Илсе Павел ниндәй принципты аңлатҡан, һәм был принцип нисек донъя көтөргә ярҙам итә?

³ Илсе Павел да матди ауырлыҡтар менән осрашҡан. Ауырлыҡтарҙы еңеп, ул мөһим һабаҡ алған һәм шул турала үҙенең дуҫы Тимофейға былай тип яҙған: «Беҙ донъяға бер ни ҙә алып килмәнек һәм бынан бер ни ҙә алып китә алмаясаҡбыҙ. Ашарға ризығыбыҙ һәм кейергә кейемебеҙ булһа, шуның менән ҡәнәғәтләнәйек» (1 Тимофейға 6:7, 8). Ләкин ризыҡтан һәм кейемдән башҡа беҙгә шулай уҡ йәшәү урыны ла кәрәк. Балаларҙы уҡытыуға, сәләмәтлек һаҡлауға һәм башҡа сығымдарҙы ҡаплауға ла аҡса талап ителә. Шулай ҙа Павелдың һүҙҙәрендәге принцип бөгөн дә ҡулланырлыҡ. Әгәр иғтибарыбыҙҙы теләктәрҙе ҡәнәғәтләндереүгә түгел, ә ихтыяждарға туплаһаҡ, тормошобоҙ күпкә еңелерәк булыр.

4, 5. Алдан күрә белеү һәм планлаштырыу донъя көтөүҙә нисек ярҙам итә?

⁴ Икенсе файҙалы принципты Ғайсаның миҫалынан күреп була. Ул былай тигән: «Әйтәйек, арағыҙҙан берәйһе манара төҙөргә теләй ти. Ул иң элек, ултырып, уның күпмегә төшәсәген хисаплап, төҙөлөштө аҙағына тиклем еткерә алыу-алмауын самаламаймы ни?» (Лука 14:28). Бында Ғайса алдан күрә белеү һәм планлаштырыу тураһында әйтә. Үткән бүлектәрҙең береһендә беҙ был принциптың өйләнешергә теләгән кешеләргә нисек ярҙам итә алыуын ҡарап сыҡҡайныҡ. Әммә Ғайсаның һүҙҙәре туйҙан һуң — хужалыҡ эштәрен алып барғанда ла бик ғәмәли. Алдан күрә белеү ғаилә бюджетын планлаштырыуҙы, йәғни булған аҡсаны зирәклек менән тотоноуҙы, үҙ эсенә ала. Ғаилә, аҡсаны көн һайын йә аҙна һайын иң мөһим нәмәләргә бүлеп ҡуйһа һәм шунан артығын тотонмаһа, сығымдарҙы контролдә тота алыр.

⁵ Бюджет планлаштырыу үҙ эсенә нимәне ала? Ҡайһы бер илдәрҙә кәрәкмәгән әйберҙәрҙе һатып алыр өсөн юғары процентҡа аҡса алыуҙан тыйылырға тура киләлер. Ә икенсе илдәрҙә кредит карточкаһын ҡулланыуҙа ныҡ һаҡ булырға кәрәктер (Ғибрәтле һүҙҙәр 22:7). Шулай уҡ ниндәйҙер әйберҙе күҙ ҡыҙғанға ғына һатып алыу теләге менән көрәшергә тура килер. Мәҫәлән, был әйбер кәрәкме-юҡмы, уны һатып алыу ниндәй эҙемтәләргә килтерә алыуы хаҡында уйларға кәрәк. Бынан тыш, планлаштырыу шуны асыҡлай: эгоистик теләктәргә бирелеп, тәмәкегә, иҫерткес эсемлектәргә, ҡомарлы уйындарға аҡса туҙҙырыу, Изге Яҙмалағы принциптарға ҡаршы килеү менән бер рәттән, ғаиләнең матди хәлен дә ауырайта (Ғибрәтле һүҙҙәр 23:20, 21, 29—35; Римдарға 6:19; Ефестарға 5:3—5).

6. Изге Яҙмалағы ниндәй хәҡиҡәттәр ярлылыҡта йәшәүселәргә ярҙам итә ала?

⁶ Ә ярлы кешеләр тураһында нимә әйтеп була? Беренсенән, киң таралған ярлылыҡ проблемаһының ваҡытлыса ғына булыуы уларҙы йыуатырға мөмкин. Тиҙ яҡынлашып килгән яңы донъяла Йәһүә ярлылыҡты ғына түгел, ә кешеләрҙе интектергән бөтә яуызлыҡты юҡҡа сығарасаҡ (Зәбур 72:1, 12—16). Икенсенән, мәсихселәр инде бөгөн өмөтһөҙлөккә бирелмәй, сөнки Йәһүәнең, «мин бер ҡасан да һине яңғыҙ ҡалдырмам һәм ташламам», тигән вәғәҙәһенә ышана. Шуға күрә иманы булған кеше: «Раббым — минең Ярҙамсым, мин бер ниҙән дә ҡурҡмаясаҡмын», — тип әйтә ала (Еврейҙарға 13:5, 6). Был ауыр көндәрҙә Йәһүә Изге Яҙмалағы принциптар буйынса йәшәгән һәм Батшалыҡты беренсе урынға ҡуйған хеҙмәтселәренә төрлө ысулдар менән ярҙам итә (Матфей 6:33). Күп мәсихселәр илсе Павелдың ошо һүҙҙәре менән ризалашыр: «Туҡмынмы йәки асмынмы, баймынмы, ярлымынмы — һәр ваҡыт һәм төрлө хәлдәрҙә лә ҡәнәғәт булырға өйрәндем». Ул шулай уҡ: «Саманан тыш ҙур ҡөҙрәттең беҙҙеке түгел, ә Алланыҡы икәне күрһәтелә», — тип яҙған (Филиптарға 4:12; 2 Коринфтарға 4:7).

ӨЙ ЭШТӘРЕН БҮЛЕҮ

7. Ғайсаның ниндәй һүҙҙәрен ҡулланыу уңышлы итеп донъя көтөргә ярҙам итер?

⁷ Ерҙәге хеҙмәтенең аҙағында Ғайса: «Яҡыныңды үҙеңде яратҡан кеүек ярат», — тип әйткән (Матфей 22:39). Айырыуса ғаиләлә был кәңәште ҡулланыу уңышлы итеп донъя көтөргә ярҙам итә. Бер ҡыйыҡ аҫтында йәшәгән тормош иптәшебеҙҙән, атай-әсәйебеҙҙән һәм балаларыбыҙҙан да яҡыныраҡ кешеләр бармы ни? Ә ғаилә ағзалары бер-береһенә нисек яратыу күрһәтә ала?

8. Ғаиләлә яратыу нимәлә сағыла?

⁸ Ғаиләнең һәр ағзаһы өй эштәренең ниндәйҙер өлөшөн башҡара ала. Мәҫәлән, баланы алған әйберен, кейемен йә уйынсығын үҙ урынына ҡуйырға өйрәтергә кәрәк. Йоҡлаған урынды йыйыштырыр өсөн, ваҡыт һәм тырышлыҡ кәрәк, әммә был өй эштәрендә ҙур ярҙам булып тора. Әлбиттә, өй аҙ ғына боларып китергә лә мөмкин, бынан ҡасып булмай. Шулай ҙа һәр кем үҙе артынан йыйыштырып, мәҫәлән, ашаған һауытын йыуып ҡуйып, өйҙә тәртип булдырырға тырыша ала. Ялҡаулыҡ, үҙ теләгеңә ирек биреү, ҡәнәғәтһеҙлек белдереү һәм эшләргә теләмәү ғаиләнең һәр ағзаһына йоғонто яһай (Ғибрәтле һүҙҙәр 26:14—16). Ә ярҙам итергә әҙер булыу ғаиләне бәхетле итә. Инжилдә: «Алла шатланып биргән кешене ярата», — тип әйтелә (2 Коринфтарға 9:7).

9, 10. а) Ҡатындың елкәһендә, ғәҙәттә, ниндәй йөк ята, һәм уны нисек еңеләйтеп була? б) Өй эштәре тураһында әйткәндә, аҡыллы ҡараш нимәлә сағыла?

⁹ Иғтибар бүлеү һәм яратыу ҡайһы бер ғаиләләрҙә тыуа алған етди ауырлыҡтарҙан ҡасырға ярҙам итә. Ғәҙәттә, өй эштәре — әсәй елкәһендә. Ул балалары хаҡында ҡайғырта, өйҙө йыйыштыра, кер йыуа, магазинға йөрөй һәм ашарға бешерә. Ҡайһы бер илдәрҙә ҡатындар баҫыуҙа ла эшләй, үҫтергән уңышын баҙарға илтеп һата йә башҡа ысул менән ғаилә өсөн аҡса эшләй. Элек улай булмаһа ла, бөгөнгө көндәге мохтажлыҡ миллионлаған ҡатынды, хатта ире булһа ла, эшкә сығырға мәжбүр итә. Күп төрлө һәм еңел булмаған шундай эштәрҙе башҡарыусы ҡатын һәм әсәй кеше маҡтауға лайыҡ. Изге Яҙмала тасуирланған «яҡшы ҡатын» кеүек, ул да өҙлөкһөҙ эшләй, «ялҡаулыҡ икмәге ашамай» (Ғибрәтле һүҙҙәр 31:10, 27). Был өй эштәрен тик ҡатын ғына эшләргә тейеш тигәнде аңлатмай. Ир менән ҡатын эштән арып ҡайтҡас, ире һәм башҡалар ял итһә, ә ҡатыны өйҙәге бөтә эштәрҙе үҙе генә башҡарһа, был дөрөҫ булырмы? Әлбиттә, юҡ. (2 Коринфтарға 8:13, 14 менән сағыштырығыҙ.) Шуға күрә, әсә кеше ашарға бешергәндә, берәйһе магазинға барып килһә, өҫтәл әҙерләргә ярҙам итһә, өй йыйыштырышһа, ул бик рәхмәтле булыр. Эйе, өй эштәре тураһында әйткәндә, өйҙәгеләрҙең барыһы ла үҙ өлөшөн индерә ала. (Галаттарға 6:2 менән сағыштырығыҙ.)

¹⁰ Ҡайһы берәүҙәр: «Беҙ йәшәгән ерҙә ир кеше ундай эштәр менән булышмай», — тиер. Бәлки, был шулайҙыр ҙа, ләкин, әйҙәгеҙ, әҙерәк уйланып алайыҡ. Беренсе ғаиләне барлыҡҡа килтергәндә, Йәһүә Алла, ниндәйҙер эште тик ҡатындар ғына башҡарырға тейеш, тип әйтмәгән. Бер көндө, Ибраһим пәйғәмбәргә Алланың хәбәрселәре килгәндә, Ибраһим ашарға әҙерләүҙә ҡатнашҡан һәм ҡунаҡтарҙы үҙе һыйлаған (Башланмыш 18:1—8). Инжилдә бындай кәңәш яҙылған: «Ирҙәр үҙ тәнен нисек ярата, ҡатынын да шулай яратырға тейеш» (Ефестарға 5:28). Әгәр көн аҙағында ир, арып, ял итергә теләй икән, ҡатыны ла уның һымаҡ уҡ, ә, бәлки, нығыраҡ та арый түгелме һуң? (1 Петр 3:7) Шулай булғас, ир, өй эштәрендә ярҙам итеп, ҡатынына яратыу күрһәтә (Филиптарға 2:3, 4).

11. Ғайса ғаилә ағзаларының барыһына ла ҡайһы яҡтан яҡшы өлгө булып тора?

¹¹ Ғайса Алланы һөйөндөргән, уның үҙе менән аралашыу ҙа кешеләргә шатлыҡ килтергән. Был йәһәттән ул камил өлгө булып тора. Бер ҡасан да өйләнмәгән булһа ла, Ғайса ирҙәргә, ҡатындарға һәм балаларға иң яҡшы үрнәк ҡалдырған. Ул үҙе тураһында былай тигән: «Әҙәм Улы ла бит Үҙенә хеҙмәт иттерер өсөн килмәне. Үҙе хеҙмәт итергә... килде». Эйе, ул башҡаларға «хеҙмәт итер» өсөн килгән (Матфей 20:28). Шундай рух үҫтергән ғаиләләрҙе күреү ысындан да һоҡландыра!

НИ ӨСӨН ТАҘАЛЫҠ ШУЛ ТИКЛЕМ МӨҺИМ?

12. Йәһүә үҙенә хеҙмәт иткән кешеләрҙән нимә талап итә?

¹² Инжилдә өй эштәрен башҡарырға ярҙам иткән тағы бер принцип бар. Ул былай яңғырай: «Тәнебеҙҙе һәм рухыбыҙҙы тап төшөүҙән сафландырайыҡ» (2 Коринфтарға 7:1). Алла тарафынан рухландырылған был һүҙҙәргә буйһонған кешеләр Йәһүәнең хуплауын ала, ә ул «саф, тапланмаған табыныу» талап итә (Яҡуб 1:27). Был шулай уҡ өй эштәрен алып барыуға ла яҡшы яҡтан тәьҫир итә.

13. Ни өсөн донъя көткәндә таҙалыҡ шул тиклем мөһим?

¹³ Изге Яҙма беҙҙе, тиҙҙән ауырыуҙар булмаясаҡ, тип ышандыра. Ул ваҡытта «йәшәүселәрҙең береһе лә: „Мин ауырыйым“, — тип әйтмәҫ» (Ишағыя 33:24; Асылыш 21:4, 5). Әммә әлегә һәр бер ғаиләгә ваҡыт-ваҡыт ауырыуҙар менән осрашырға тура килә. Хатта Павел менән Тимофей ҙа ауырыған (Галаттарға 4:13; 1 Тимофейға 5:23). Әммә табиптар, күп кенә ауырыуҙарҙы булдырмау сараһын күреп була, тип әйтә. Физик һәм рухи яҡтан бысраҡ булған нәмәләрҙән ситтә тороп, аҡыллы ғаиләләр күп кенә ауырыуҙарҙан һаҡлана ала. Әйҙәгеҙ, быны нисек эшләп булғанына иғтибар итәйек. (Ғибрәтле һүҙҙәр 22:3 менән сағыштырығыҙ.)

14. Әхлаҡи сафлыҡ һаҡлау нисек ғаиләне ауырыуҙарҙан яҡлай?

¹⁴ Рухи таҙалыҡ үҙ эсенә әхлаҡи сафлыҡты ла ала. Белеүебеҙсә, Изге Яҙмала юғары әхлаҡи нормалар яҙылған, һәм никахтан тыш һәр төрлө енси мөнәсәбәткә инеү хөкөм ителә. «Аҙғындар ҙа... зина ҡылғандар, енси боҙоҡлоҡтарға бирелгәндәр, ир-ат менән енси мөнәсәбәткә ингән ирҙәр ҙә... Алла батшалығына эйә була алмаясаҡ» (1 Коринфтарға 6:9, 10). Көндән-көн боҙола барған донъяла йәшәгән мәсихселәргә Изге Яҙманың юғары нормаларын тотоп йәшәү үтә мөһим. Ундай тормош алып барыу ғаиләләргә Алланың хуплауын алырға һәм үҙҙәрен СПИД, сифилис, гонорея, хламидиоз һымаҡ енси юл менән таралған ауырыуҙарҙан һаҡларға ярҙам итә (Ғибрәтле һүҙҙәр 7:10—23).

15. Физик таҙалыҡ һаҡламау ауырыуҙарҙың сәбәбе булып торғанына миҫал килтерегеҙ.

¹⁵ «Тәнебеҙҙе... тап төшөүҙән сафландырыу» шулай уҡ беҙҙе башҡа ауырыуҙарҙан да һаҡлай. Физик таҙалыҡ һаҡламау күп ауырыуҙарҙың сәбәбе булып тора. Тәмәке тартыу ғәҙәте — быға яҡшы миҫал. Тәмәке тартыу кейемде, һауаны, кешенең үпкәһен бысрата, улай ғына түгел, был ғәҙәт ауырыуҙарға килтерә. Йыл һайын тәмәке тартыу арҡаһында миллионлаған кеше үлә. Уйлап ҡына ҡарағыҙ: йыл һайын миллионлаған кеше, үҙ тәнен «тап төшөүҙән» сафландырған булһа, ауырымаҫ һәм ваҡытһыҙ үлмәҫ ине!

16, 17. а) Израиль халҡын ҡайһы бер ауырыуҙарҙан яҡлар өсөн, Йәһүә Алла ниндәй ҡағиҙә биргән? б) Һәр ғаилә Ҡанун 23:12, 13-тә яҙылған ҡағиҙәнең нигеҙендә ятҡан принципты нисек ҡуллана ала?

¹⁶ Башҡа бер миҫал ҡарап сығайыҡ. Яҡынса 3500 йыл элек Алла Израиль халҡына, уларҙың ғибәҙәт ҡылыуын, бигерәк тә көндәлек тормошон ойоштороу өсөн, Ҡанун биргән. Ҡанунда килтерелгән ҡайһы бер төп гигиена ҡағиҙәләре халыҡҡа ауырыуҙарҙан һаҡланырға ярҙам иткән. Ундай ҡағиҙәләрҙең береһе кеше тиҙәге тураһында булған: кешеләр йәшәгән урын бысранмаһын өсөн, улар туҡталыу урынынан ситтә тышҡа сығырға һәм тиҙәген күмеп ҡуйырға тейеш булған (Ҡанун 23:12, 13). Был ҡағиҙә һаман да ҡулланырлыҡ. Хатта бөгөнгө көндәрҙә лә уны үтәмәй йәшәгән кешеләр ауырый һәм үләa.

¹⁷ Израилдәргә бирелгән был ҡағиҙәнең нигеҙендә ятҡан принцип буйынса, ванна менән бәҙрәфте — улар өйҙәме, тыштамы — таҙа килеш һаҡларға кәрәк, шулай уҡ дезинфекция яһап тороу мөһим. Әгәр бәҙрәфте таҙа килеш һаҡламаһаҡ һәм ишеген асыҡ көйө тотһаҡ, унда себендәр йыйылыр һәм микробтарҙы бөтә өйгә, хатта ашаған ризығыбыҙға таратыр! Бынан тыш, ололар ҙа, балалар ҙа бәҙрәфтән һуң ҡул йыуырға тейеш. Юғиһә, микробтар уларҙың тиреһендә ҡалыр. Франциянан булған бер табип әйтеүенсә, ҡул йыуыу «аш һеңдереү органдары инфекцияларынан, респиратор һәм тире инфекцияларынан һаҡланырға ярҙам иткән иң яҡшы ысул булып ҡала».

18, 19. Ниндәй кәңәштәр, хатта ярлы райондарҙа ла, өйҙә таҙалыҡ һаҡларға ярҙам итә?

¹⁸ Эйе, ярлы райондарҙа таҙалыҡ һаҡлау еңел түгел. Шундай ерҙә йәшәгән кешеләрҙең тормошо менән яҡшы таныш булған бер кеше былай тип аңлатҡан: «Түҙә алмаҫлыҡ эҫе климат йыйыштырыуҙы икеләтә ауырлаштыра. Саң бурандары арҡаһында өйҙәге һәр бер тишеккә тиерлек көрән ҡом тула. [...] Өҫтәүенә, ҡалаларҙың һәм ҡайһы бер ауылдарҙың халыҡ һаны бик тиҙ үҫә. Бының арҡаһында кеше һаулығына тағы бер ҡурҡыныс янай. Асыҡ канализация торбалары, йыйылмаған сүп-сар өйөмдәре, бысраҡ йәмәғәт бәҙрәфтәре, шулай уҡ төрлө инфекциялар таратҡан ҡомаҡтар, тараҡандар һәм себендәр инде бер кемде лә аптырашта ҡалдырмай».

¹⁹ Ундай шарттарҙа таҙалыҡ һаҡлау ауыр булһа ла, был өлкәлә көс һалыу бушҡа булмаясаҡ. Һабын, һыу һәм өҫтәмә тырышлыҡтар дарыу һатып алыуға һәм хәстәханала дауаланыуға ҡарағанда арзанға төшә. Шундай районда йәшәһәгеҙ, көсөгөҙҙән килгәнсә йортоғоҙҙо, ихатағыҙҙы таҙа килеш һаҡларға һәм мал тиҙәген ваҡытында түгергә тырышығыҙ. Ямғырҙар ваҡытында ишек алды батҡаҡланһа, өйгә бысраҡ индермәҫ өсөн, юлға ҡырсын һибеп йә таш түшәп булмаҫмы? Ә, бәлки, өйгә инер алдынан аяҡ кейемен сисергә кәрәк булыр? Шулай уҡ, һыуҙы ла бысраныуҙан һаҡларға кәрәк. Иҫәпләүҙәр буйынса, йыл һайын кәм тигәндә ике миллион кеше бысраҡ һыу һәм санитария талаптарын үтәмәү арҡаһында ауырып үлә.

20. Өйҙә таҙалыҡ һаҡлау өсөн кем яуаплы?

²⁰ Өйҙөң таҙа булыуы һәр кемдең — атай-әсәйҙең, балаларҙың һәм ҡунаҡтарҙың үҙен нисек тотоуына бәйле. Кенияла йәшәүсе һигеҙ бала тәрбиәләгән әсәй кеше: «Бөтәһе лә үҙ өлөшөн индерергә өйрәнде», — ти. Таҙа һәм бөхтә йорт бөтә ғаиләгә дан килтерә. Башҡорт халҡында ошондай мәҡәл бар: «Ярлы йәшәү оят түгел, бысраҡ йәшәү оят». Ҡайҙа ғына йәшәһәгеҙ ҙә, ҙур йә бәләкәй йорттамы, фатирҙа йә дөйөм ятаҡтамы, таҙалыҡ һаҡлау һаулыҡ нигеҙе булып ҡала.

МАҠТАУ ҠАНАТЛАНДЫРА

21. Ғибрәтле һүҙҙәр 31:28-гә ярашлы, ғаиләгә нимә бәхет өҫтәр?

²¹ Уңған ҡатын Ғибрәтле һүҙҙәр китабында былай тип тасуирлана: «Балалары, тороп, уны бәхетле тип атай, ире лә, тороп, уны маҡтай» (Ғибрәтле һүҙҙәр 31:28). Һеҙ өйҙәгеләрҙе һуңғы тапҡыр ҡасан маҡтанығыҙ? Ысынында, беҙ, яҙ көнө ямғыр үткәндән һуң, ҡояш сығып өлгөрмәҫтән, сәскә атырға әҙер булған үҫемлеккә оҡшашбыҙ. Шуға күрә беҙ барыбыҙ ҙа маҡтауға мохтаж. Иренең маҡтау һүҙҙәре ҡатынға шуны күрергә ярҙам итә: ире уның хеҙмәтен һәм ғаилә хаҡында яратып ҡайғыртҡанын ҡәҙерләй (Ғибрәтле һүҙҙәр 15:23; 25:11). Ҡатын да иренең эштә һәм өйҙә һалған тырышлыҡтарын күреп маҡтаһа, ни ҡәҙәр яҡшы булыр ине! Ата-әсәләр балаларын өйҙә, мәктәптә һәм йыйылышта күрһәткән тырышлыҡтары өсөн маҡтаһа, улар ҡанатланып китер. Рәхмәт тойғоһон белдергән бер нисә һүҙ ҙур көскә эйә! «Рәхмәт» тип әйтеү бер ҙә ауыр түгел, шулай бит? Әммә был ғаиләне эмоциональ яҡтан нығытасаҡ.

22. Йорт нимә ярҙамында «нығытыла», һәм быға нисек ирешеп була?

²² Донъя көтөү еңел түгел, һәм быға күп сәбәптәр бар. Шулай ҙа уңышҡа ирешеп була. Изге Яҙмала былай тиелә: «Йорт зирәклек менән ҡорола һәм үткер аҡыл менән нығытыла» (Ғибрәтле һүҙҙәр 24:3). Бөтөн ғаилә, Алла ихтыярын белергә һәм уны үтәргә тырышһа, зирәклек һәм үткер аҡыл йыя аласаҡ. Ғаилә бәхетенә ирешер өсөн һалынған тырышлыҡтар бушҡа булмаҫ.