“Me nhémle”

1. Kii i mpémél Marta?

MARTA a nla bé hôya soñ i manyañ. I yé hôk liaa le ba nyip ni ngok keñi. Ndi bikeñi bi ngok i, bi mpam bé bikeñi bi njôghe Marta a nok i ñem wé. A yé ngi pam i neebe le manyañ Lasarô a nwo. Hala a yé dilo dina nano le manyañ a bi nii nhébék. Ndi dilo di, di bé ndigi ngéda maéya ni mayuuga ma bôt ba nlo i hôgbaha bo.

2, 3. (a) Lelaa Marta a nôgda ngéda a ntehe Yésu? (b) Limbe jam li nlôôha nseñ Marta a nkal?

² Nano Marta nunu a téé bisu bi bañga liwanda li Lasarô. Bebeg, ngéda Marta a ntehe Yésu, njôghe yé i nkônde keñep inyule nyetama nyen a bak le a tohol manyañ. Ndi to hala, a nkôs hogbe i ba ni Yésu, hana bebee ni Bétania, tison i i nyôgi i ngii dikôa. Mis ma konangoo ma Yésu ma nhôgbaha nye, ma tinak ki nye makénd. Yésu a mbat nye ngim mambadga inyu hôla nye i lédés hémle yé inyu bitugne. Mu nkwel wé bo Yésu, Marta a mpot ngim jam i i nlôôha ba nseñ i niñ yé yosôna. A nkal le: “Me nhémle le wen u yé Kristô, Man Nyambe, nu a nlo munu nkoñ ’isi.”​—Yôhanes 11:27.

³ Kiki bibuk bini bi ñunda, Marta a gwé hémle i hélha. Ndék mam Bibel i nkal bés inyu yé, i nti bés biniigana bi bi nla lédés hémle yés. Di wan ndugi ñañ bisu u u mpôdôl Marta.

“U ntôñ ni bômba inyu ngandak mam”

4. (a) Lelaa lihaa li Marta li yé? (b) Mambe maada li gwé ni Yésu?

⁴ Di témb ni mbus inyu bôdôl ñañ i bibôdle. Ndék sôñ bisu bi ngéda, Lasarô a bé a ngi niñik, a bak mbôô. Ndap yé i Bétania i nkôôba i leege bañga nkén kiyaga, Yésu nyemede. Lasarô, Marta ni Maria ba yé linyañ. I nene le ba niñ i nlélém ndap. Ngim batoñol Bibel i nkal le Marta nyen a nlama ba man nu bisu inyule nyen a mboñ kiki nyañ mbai, nye ki nyen Bibel i mbôk sima ngim mangéda. (Yôhanes 11:5) Di nyi bé too wada mu ipôla yap a bi biiba. Ndi to i ba yaga lelaa, ba bé mawanda ma Yésu. I mbai yap nyen Yésu a nyééne ngéda a nke i likalô i Yudéa, het a nkôhna ngolba ni ôa ngandak. Ibabé pééna, ndap yap i yé nye homa nsañ ni hogbe.

5, 6. (a) Inyuki Marta a pégi ngandak inyu malo ma Yésu? (b) Kii Maria a mboñ ngéda Yésu a njôp i ndap yap?

⁵ Marta a pégi ngandak i bôñgôl ndap ni i yilha yo loñge homa inyu leege bakén. Marta a yé muda bôlô, a nhañ bé jam i boñ. Kiki a mbem malo ma Yésu, a nkônde ki pagap ni bibôlô. A yé kôôba le a nlamb ngandak mintén mi bijek ni minlamb inyu leege Yésu, bebeg ni ndék yé mawanda ipe. Ha ngéda i, i leege bakén li yé nseñ ngandak. Ngéda nkén a nlo, ba nsambla nye inyu kal nye malo malam, ba héya nye bitamb, ba jôwa nye makôô, mbus ba kôp nye môô ni binumba i ño. (Añ Lukas 7:44-47.) Ba nyoñ ki ngandak ngéda inyu bijek a nje, ni i homa a nañal.

⁶ Marta bo Maria ba pégi i kôôba inyu malo ma Yésu. I nene le, to hala kiki mam ma mbuu ma nyoña Maria ngandak, a mbôk ndugi a hôla manyañ Marta. Ndi ngéda Yésu a nlo, mam ma nhéñha. Yésu a ngwélél ngéda a ntégbaha ha i ndap yap inyu niiga. Maselna lôñni baéga bibase ba ngéda yé, Yésu a nti bôda lipém, a niiga ki bo ñañ nlam u Ane Djob, ño nkwel u likalô jé. Maria a nyén i makôô ma Yésu, a sédi maôô inyu emble hiki buk i mpam nye nyo.

7, 8. (a) Inyuki Marta a ñunup? (b) Lelaa a nsôk pahal hiun hié?

⁷ Hégda lelaa hiun hi mbet Marta. Ni bijek gwobisôna a nlama lamb, ni mam momasôna a nlama boñ inyu leege bakén, a nyi ha bé to kii a mboñ. Nye nunu a mbet, a sôhôk munu ndap i bisu bi manyañ nu a yii, a nkééha makôô. Baa a mbindii mbom? Baa a nkañ su tole a ntjamla? Di nyi bé. Ndi di nla nok nye. Nyetama a nla bé boñ bibôlô gwobisôna.

⁸ Sôk i nsôk, Marta a nla ha bé gwel hiun hié. A nkit Yésu hop, ndi a leñ manyañ le: “A Nwet, baa hala a ta bé we jam le mankéé nu muda a nyigle metama nson? Jon kal nye le a hôla me.” (Lukas 10:40) Marta a ngwélél bibuk bi ngui. Ngandak Bibel i nkobol hana le: “A Nwet, baa hala a ntééñga bé we . . . ?” I mbus, Marta a mbat Yésu le a kodol manyañ, a ti nye oda le a témb i bôlô.

9, 10. (a) Lelaa Yésu a ntimbhe Marta? (b) Kii i nyis bés le Yésu a nyan bé biliya bi Marta i kôôbana bo bijek?

⁹ Bebeg le ndimbhe i Yésu i nhélés Marta kiki i nhélés ngandak bôt i i nsoñgol Bibel. Yésu a ntimbhe nye mbeñel le: “A Marta, a Marta, we u ntôñ ni bômba inyu ngandak mam; jam jada jon li nsômbla. Maria a ntep loñge ngaba, i y’a yôña bé nye.” (Lukas 10:41, 42) Kii Yésu a nsômbôl kal? Baa a nsômbôl kal le Marta a ngwés njômbi nkus? Baa a nyan biliya gwé inyu kôôbana bo bijek?

¹⁰ To! Yésu a nyi le Marta a gwé mahoñol malam ni ñem u mpôp. A ngwés bé kal le i leege bakén loñge li yé béba jam. Nyemede Yésu a bi tôl bé “ngand keñi” Matéô a bi boñ inyu yé. (Lukas 5:29) Jam li yé béba hana, li ta bé bijek bi Marta, ndi litehge jé li mam. A pégi i ngandak minlamb kayéle a nhôya jam li yé nseñ. Limbe li jam?

11, 12. Lelaa Yésu a nkodol Marta ni loñgeñem?

¹¹ Yésu, pombe man Djob, a yé i ndap i Marta inyu niiga nye maliga. To bijek bi ne lelaa, bi ta bé nseñ iloo biniigana gwé. Ibabé pééna, hala a ntééñga Yésu i tehe le Marta a yé les biniigana bi bi nla lédés hémle yé. Yésu a nwas Marta le a pohol jam li yé nseñ i mis mé.a Ndi Marta a gwé bé kunde i pohol jam li yé nseñ inyu manyañ Maria. Jon Marta a nlel nwaa wé ngéda a mbat Yésu le a sôña Maria i emble biniigana.

¹² Yésu a nkodol Marta ni loñgeñem. A nsima jôl jé ngélé iba ni kiñ nwee inyu boñ le hiun hié hi sôs. A nkal ki nye le a ‘tôñ bañ to bômba inyu ngandak mam.’ Nlamb wada tole ima mi kôli, téntén ngéda bijek bi mbuu bi yé ngandak. Yésu a nyi le hala a yé lôôha nseñ i emble nye. Jon Yésu a nla bé sôña Maria i pohol “loñge ngaba,” hala wee emble biniigana gwé.

13. Bimbe biniigana di nla ôt mu jam Yésu a nkal Maria?

¹³ Bimbe biniigana bikristen bi nla ôt munu ñañ unu? Di nlama bé ti jam jo ki jo nseñ iloo mam ma mbuu, inyule di nhôya bé le di yé “bayébél i mbuu.” (Matéô 5:3) To hala kiki i yé loñge le di kôna lem i likap i Marta, ni libak jé li muda bôlô, di nlama bé ‘tôñ ni bômba inyu’ mam mape iloo mam ma mbuu ibale di nleege bakén, i tiga le di nimis jam li yé lôôha nseñ. Ngéda di nkodba lôñni bilôk bikéé bi mbuu, nseñ u ta bé i minlamb minkeñi mi mi nyoñ ngéda, ndi jam li yé nseñ li yé le di lédhana bés ni bés, di tin-ga ki makénd. (Añ Rôma 1:11, 12.) Di nla tina makénd to ibale di nlamb bé bijek bikeñi.

“Manyuñ a’ tuge”

14. Kii i nkwés bés nkaa le Marta a nti ndémbél ilam ngéda a neebe maéba?

¹⁴ Baa Marta a neebe maéba Yésu a nti nye ni loñgeñem, a ôt ki biniigana mu? Di nyi le a mboñ hala. Ñôma Yôhanes a nkal i bibôdle bi ñañ wé u nyemb i Lasarô le: “Ndi Yésu a ba gwés Marta bona manyañ nu muda ni Lasarô.” (Yôhanes 11:5) Hala a bé ndék sôñ le Yésu a bi yuuga bo i Bétania. I nene le Marta a nyoñ jam li loñge, a ntéédana bé to Yésu hiun inyu maéba a nti nye ni gwéha. A neebe maéba ma, a tééda ki mo i ñem wé. Yak munu jam lini, Marta a yé ndémbél i hémle inyu yés, inyule bésbobasôna di ngwé ngôñ le ba kodol bés ngim mangéda.

15, 16. (a) ii Marta a bi lama boñ ngéda manyañ a nkwo kon? (b) Lelaa mapida ma Marta bo Maria ma nkwo i lép?

¹⁵ Ngéda manyañ nu munlôm a nkwo kon, Marta a nyoñ ngéda ni nye. A mboñ biliya gwé gwobisôna inyu hôyôs njôghe yé ni inyu hôla nye le a mbôôp. Ndi to hala, kon u nai Lasarô. Ikété kon wé wonsôna, manyañ a nyégle nye ipañ inyu tééda nye. Ngélé yañen Marta a mbéñge su u manyañ u u mal njum inyu kon, a hoñlak mangéda ma maséé ni ma ndutu ba bi tégbaha ntôñ!

¹⁶ Ngéda Marta bo Maria ba nôgda le Lasarô a yéñi, ba ñômle Yésu ñwin. Yésu a yé i jé likalô i ngim homa nu a yé haa jam kiki bo liké li dilo diba. Ñwin wap u yé sem kwep: “A Nwet, nun-ki, nu u nsiñge a nkon.” (Yôhanes 11:1, 3) Ba nyi le Yésu a ngwés Lasarô, ba gwé ki hémle le a yé bebee i boñ to kii inyu hôla liwanda jé. Baa ba gwé mapida le Yésu a nlo ilole Lasarô a nwo? Ibale hala, mapida map ma nkwo i lép. Lasarô a nwo.

17. (a) Kii i ntinde Marta i badba mambadga? (b) Kii a mboñ ngéda a nok le Yésu a yé bebee ni tison yap?

¹⁷ Marta bo Maria ba yé ee manyañ wap. Ba nkôôba majôna mé, ba leege ki ngandak bôt i i nlôl i Bétania ni minkoñ mi yé ipañ inyu yuuga bo. Ndi ba nkôhnaga bé ñwin inyu Yésu. Kiki a ntehe ngéda i ntagbe, bebeg le Marta a mbadba mambadga. Sôk i nsôk, dilo dina i mbus nyemb i Lasarô, ba nok ñwin le Yésu a mpam bebee ni tison yap. To hala kiki a yé ikété maéya, Marta a yé muda makénd. A ntelep, a ke ngwéé i boma Yésu ibabé i kal Maria.​—Añ Yôhanes 11:18-20.

18, 19. (a) Imbe botñem Marta a gwé? (b) Inyuki hémle yé i yé hélha?

¹⁸ Ngéda Marta a ntehe Nwet, a nkal Yésu jam li ntééñga mahoñol mé ni ma manyañ, ibôdôl ngandak dilo nano. A nkal le: “A Nwet, bale bo ndi u bak hana, ki mankéé a nwo bé.” Ndi Marta a ngi gwé botñem ni hémle le Yésu a nla boñ jam. Inyu hala nyen a nkal le: “Ndi to hanano yaga, me nyi le to kinje jam u nyagal Nyambe, Nyambe a’ ti we jo.” I nlélém ngéda, Yésu a nkal jam li li nlédés hémle i Marta. A nkal le: “Manyuñ a’ tuge.”​—Yôhanes 11:21-23.

¹⁹ Marta a mbôk ndugi a hoñol le Yésu a yé pôdôl bitugne bi bi nlo. Jon a nkal le : “Me nyi le a’ tuge i bitugne i kel i nsôk.” (Yôhanes 11:24) Hémle yé mu biniigana bi, i yé hélha. Baéga ba base i Lôk Yuda ba ba nsébél le Sadukai, ba nkal le bitugne bi ga ba bé, to hala kiki Bitilna bipubi bi niiga jam li loñge loñge. (Daniel 12:13; Markô 12:18) Ndi Marta a nyi le Yésu a bi niiga botñem i bitugne, a tugul yak ngandak bôt. Ndi to wada mukété bôt ba, a bi nom bé i soñ kiki Lasarô. Marta a nyi bé jam li mbôña hanano.

20. Toñol bibañga bi Yésu bi yé i kaat Yôhanes 11:25-27 lôñni ndimbhe i Marta.

²⁰ Yésu a nkal jam le di yé mbén i hôya: “Men me yé bitugne, me yé ki niñ.” Ntiik, Yéhôva Djob a ntéé man wé Yésu inyu tugul bôt ni nkoñ isi wonsôna i bilôl. I mbus, Yésu a mbat Marta le: “Baa u nhémle hala?” Ha nyen Marta a nti ndimbhe i yé ntilga i bibôdle bi yigil ini. Marta nhémle le Yésu nyen a yé Kristô tole Mésia, le a yé man Yéhôva Djob, ni le nyen bapôdôl ba bi legel malo munu nkoñ isi.​—Yôhanes 5:28, 29; añ Yôhanes 11:25-27.

21, 22. (a) Lelaa Yésu a ñunda mambe mahoñol a gwééne bet ba gwé maéya? (b) Toñol lelaa bitugne bi Lasarô bi ntagbe?

²¹ Baa Yéhôva Djob ni Man wé Yésu Kristô ba ndiihe hémle i bôt kiki bo Marta? Mam ma noñ ha ma nti ndimbhe. Marta a nke ngwéé inyu sébél manyañ. I mbus, a ntehe ñem u nsiida Yésu i ngéda a mpot ni Maria lôñni ngandak bôt i, i nlôl bo i maéya. A ntehe gwiiha bi nkuli nye mis ngéda a nôgda i njôghe nyemb i nlona. I mbus, Yésu a nti oda le ba héya ngok i nyip soñ.​—Yôhanes 11:28-39.

²² Marta, nu a nsélés boña kiki lem, a mpala kal le mim u nlama numb inyule hala a yé dilo dina nano le Lasarô a bi wo. Yésu a ntimbhe nye le: “Baa me nkal bé we le ibale u nhémle, w’a tehe lipém li Nyambe?” A nhémle, a ntehe ki lipém li Yéhôva Djob nano. I nlélém ngéda, Yéhôva a nti Man wé ngui le a tugul Lasarô. I jam li ntagbe hanano, Marta a yé mbén i hôya jo dilo di niñ yé tjodisôna. Yésu a nlond le: “A Lasarô, pam!” Bôt ba nok mut a nyiñgha mukété soñ. Lasarô nyen a ntelep, a yé nlébék ni mabadô, a nlo mbeñel i lijubul li hôk liaa. Yésu a nkal bôt le: “Hohlana nye, nwaha nye, a kenek.” Hégda maséé ma Marta ni Maria ba ba nke ngwéé inyu sambla manyañ wap. (Añ Yôhanes 11:40-44.) Njôghe i ntagbe, ngéda maséé i nkola!

23. Kii Yéhôva bo Yésu ba gwé ngôñ i bôñôl we, ndi kii u nlama boñ?

²³ Ñañ unu u ñunda le bitugne bi ta bé ndik loñge eem, ndi bi yé ntiik jam Bibel i niiga toi. (Hiôb 14:14, 15) Yéhôva bo Man wé ba nsayap bôt ba hémle kiki ba bi sayap Marta, Maria ni Lasarô. Ba ntéédana yak we bisai ibale u nlédés hémle yoñ.

“Marta a ba gwélél nye”

24. Kii i yé jam li nsôk Bibel i nkal inyu Marta?

²⁴ Bibel i mpôdôl ndigi ki Marta ngélé yada. Hala a yé sonde yada ilole Yésu a nwo. Kiki a nyi mandutu ma mbem nye, Yésu a ntémb a pohol i yééne i ndap i mawanda mé i Bétania. Ibôdôl ha ikepam i Yérusalem, a yé kilôméta aa. I Bétania, Yésu nunu a yé i je bo Lasarô yak Simôn, mut lô. Ha nyen di ñañ jam li nsôk Bibel i nkal inyu Marta le: “Marta a ba gwélél nye.”​—Yôhanes 12:2.

25. Inyuki hala a yé bisai i len ini le makoda ma bana bôda kiki Marta?

²⁵ Kinje muda bôlô! Ngélé bisu Bibel i mpôdôl nye, a yé i bôlô. Ngélé nsôk Bibel i mpôdôl nye, a yé ki i bôlô inyu hôla bôt ipañ yé. I len ini, makoda ma gwé bisai i bana bôda kiki Marta; bôda ba bôlô, bôda ba likap ni bôda ba hémle i ntinde i ti bomede nkikip inyu hôla bôt bape. Baa Marta a nke ni bisu i boñ hala? I nene le ñ. Hémle yé i nke hôla nye i hônba mandutu ma ngi yii nye bisu.

26. Kii hémle i Marta i nhôla nye i boñ?

²⁶ Ndék dilo mbus ha, Marta a nkôhna ndutu keñi ipe. A nimis Yésu, Nwet nu a ngwés ngandak. Kiki ba yé bôt ba bihéñba, minlélém mi bôt mi nol Yésu mi nsômbôl yak nol Lasarô inyule bitugne gwé bi nlédés hémle i ngandak bôt. (Añ Yôhanes 12:9-11.) To i ba yaa lelaa, nyemb i nsôk i mélés maada ma gwéha ma ñat Marta ni lôknyañ. Di nyi bé lelaa, to imbe ngéda hala a bi bôña, ndi di yé nkwoog nkaa ni jam lini le: Hémle i Marta i bi hôla nye i hôñba ipam lisuk. Inyu hala nyen bikristen i len ini bi nlama kôna hémle i Marta.